FAQ
Logotyp Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie

2017 Następne

Data publikacji: 26.06.2017

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Redakcja

Redakcja zeszytu Ryszard Filas, Paweł Płaneta

Sekretarz redakcji Ryszard Filas

Zastępca redaktora naczelnego Agnieszka Cieślikowa

Redaktor naczelny Wojciech Kajtoch

Zawartość numeru

Z problemów aktualnych

Tomasz Mielczarek

Zeszyty Prasoznawcze, Tom 60, Numer 1 (229), 2017, s. 1-10

https://doi.org/10.4467/22996362PZ.17.001.6767
Przedmiotem artykułu są badania dotyczące polskiego sytemu medialnego. Autor przedstawił ich historyczny rozwój po 1989 roku oraz obszary, które zostały najlepiej rozpracowane, ale też i takie, które nadal oczekują szerszej analizy. Doszedł do przekonania, że badania te stymulowane były realnymi problemami wynikającymi z przekształceń polskiego systemu medialnego. Uważa, że w najbliższej przyszłości jego ewolucja uzależniona będzie od czynników ekonomicznych i technologicznych, choć największy na nią wpływ będzie miała publiczność, która sukcesywnie przenosić się będzie do internetu.
Czytaj więcej Następne

Z dziejów OBP

Walery Pisarek

Zeszyty Prasoznawcze, Tom 60, Numer 1 (229), 2017, s. 11-20

https://doi.org/10.4467/22996362PZ.17.002.6768
Autor przedstawia Ośrodek Badań Prasoznawczych w Krakowie jako fenomen, czyli „rzadkie i zadziwiające zjawisko”. Takie też były same okoliczności jego powstania w PRL w roku 1956. Niewielkiej grupie młodych ludzi umożliwiono założenie placówki badawczej w ramach wielkiego wydawnictwa prasowego. Ci okazali się na tyle mądrzy i skromni, że zaprosili do współpracy w badaniach komunikowania masowego wybitnych i znanych uniwersyteckich socjologów, psychologów, językoznawców, ekonomistów, historyków, prawników. Po trzech dekadach mała prowincjonalna placówka stała się instytutem badawczym o zasięgu narodowym, rozpoznawalnym w skali globalnej wśród badaczy mediów masowych i publicznego komunikowania. Istotnymi publikacjami wzbogacił niemal w każdym zakresie wiedzę o periodycznym komunikowaniu masowym, a w szczególności o: dziejach prasy (reedycja pierwszej polskiej gazety z XVII w.), społecznych i psychologicznych czynnikach odbioru mediów (opartą na sondażach opinii), treściach periodycznych mediów masowych (opartą na systematycznych analizach zawartości), języku prasy (pierwszy polski słownik frekwencyjny języka w gazetach i opis języka propagandy lat 70.), prawie prasowym (tom „Prawo o prasie”), ekonomice mediów periodycznych („Prasa jako towar i przedsiębiorstwo”), a przede wszystkim rozbudował bibliografi ę i dokumentację (m.in. „World Directory of Mass Communication Researchers”). W latach 1974–1990 OBP w Krakowie funkcjonował też jako CECOM, czyli środkowoeuropejskie ogniwo COMNET-u, światowej sieci dokumentacyjnej UNESCO.
Czytaj więcej Następne

Tomasz Goban-Klas

Zeszyty Prasoznawcze, Tom 60, Numer 1 (229), 2017, s. 21-28

https://doi.org/10.4467/22996362PZ.17.003.6769
Trzy greckie słowa najkrócej ujmują styl działania Ośrodka Badań Prasoznawczych. Nieco zmieniała się ich konkretna treść, ale zawsze rozwijały i umacniały niżej wskazane cechy ukształtowane już na samym początku jego działalności. Etos OBP był dzieckiem tzw. odwilży Października 1956 i w tym sensie nastawiony był na doskonalenie – przez wiarygodne badania – warsztatu i rynku prasowego. Patos (nie patetyczność!) to dołączenie do uznanej misji zaangażowania, identyfi kacji z zespołem, wzmacniania tożsamości, duch koleżeństwa. Wiele było tego przykładów – w tym znamienne pokrywanie w Ośrodku działań kolegów w „podziemiu” okresu stanu wojennego, omijanie procedur weryfi kacji, co było wynikiem esprit de corps. W OBP panowała dobrowolna zasada autorytetu dyrektora – najpierw Ireny Tetelowskiej, potem Walerego Pisarka. Choć nie oni byli formalnie matkami-, ojcami-założycielami, to ich idee potężnie kształtowały i skupiały świadomość naukową i społeczną pracowników. Logos, czyli rozum, wiedza, analizy, badania. Dla OBP podstawą była empiria, ale w różnych wymiarach: badań czytelniczych i opinii publicznej, prowadzonych wedle francuskich wzorów Jeana Stoetzela i amerykańskich Paula Lazarsfelda, analiz treści i zawartości wedle francuskich wzorów Jacques’a Kaysera i amerykańskich Bernarda Berelsona. Podstawą logosu jest dokumentacja – biblioteka OBP, archiwum badań, nie tylko własnych, oraz bibliografi a adnotowana prasoznawstwa polskiego i krajów sąsiednich.
Czytaj więcej Następne

Jacek Wojsław

Zeszyty Prasoznawcze, Tom 60, Numer 1 (229), 2017, s. 29-44

https://doi.org/10.4467/22996362PZ.17.004.6770
Obraz działalności Ośrodka Badań Prasoznawczych (OBP) w Krakowie w latach 1980–1983 wyłaniający się z treści dokumentów znajdujących się w zespole archiwalnym RSW „Prasa- -Książka-Ruch” pozwolił na sformułowanie ogólnego poglądu o ograniczonym wpływie kierownictwa RSW na codzienne funkcjonowanie Ośrodka. Tematy badawcze zrealizowane w tym czasie i planowane do wykonania były znakiem swoistej wrażliwości dysponentów politycznych, w tym Wydziału Prasy, Radia i Telewizji KC PZPR, na pojawiające się w przestrzeni publicznej wyzwania z zakresu komunikacji społecznej i masowej lat 1980–1983. Inną już sprawą była podatność centrum partyjnego na wypływające z przygotowanych analiz wnioski. Po wprowadzeniu stanu wojennego praca OBP została ograniczona nowymi prawnymi, politycznymi i ekonomicznymi wymaganiami. Ważnym elementem polityki kierownictwa OBP po 13 grudnia 1981 roku było zachowanie stanu osobowego Ośrodka po przeprowadzonej na początku 1982 roku, obowiązkowej w tego typu instytucjach, weryfi kacji pracowników.
Czytaj więcej Następne

Izabela Dobosz

Zeszyty Prasoznawcze, Tom 60, Numer 1 (229), 2017, s. 45-56

https://doi.org/10.4467/22996362PZ.17.005.6771
Artykuł informuje o podjętych w latach 1973–1975 badaniach naukowych dotyczących prawa prasowego europejskich państw socjalistycznych. Badania zainicjował Ośrodek Badań Prasoznawczych w Krakowie, a przeprowadzone zostały w Międzyuczelnianym Instytucie Wynalazczości i Ochrony Własności Intelektualnej UJ. Autorka ujawnia nieznane fakty i okoliczności prowadzenia badań na terenie niektórych państw socjalistycznych.
Czytaj więcej Następne

Marian Gierula, Marek Jachimowski

Zeszyty Prasoznawcze, Tom 60, Numer 1 (229), 2017, s. 57-69

https://doi.org/10.4467/22996362PZ.17.006.6772
W artykule przedstawiono powstanie ośrodka kształcenia dziennikarzy na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach i kształtowanie się środowiska medioznawczego w Zakładzie Dziennikarstwa Uniwersytetu Śląskiego. Scharakteryzowano badania medioznawcze realizowane w Zakładzie Dziennikarstwa, dotyczące mediów i dziennikarstwa lokalno-regionalnego w Polsce. Pokazano etapy i formy współpracy Ośrodka Badań Prasoznawczych w Krakowie z Zakładem Dziennikarstwa Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.
Czytaj więcej Następne

Paweł Płaneta

Zeszyty Prasoznawcze, Tom 60, Numer 1 (229), 2017, s. 70-89

https://doi.org/10.4467/22996362PZ.17.007.6773
W końcu lat 40. XX wieku w Stanach Zjednoczonych rozpoczęła się zmiana paradygmatu w teorii i badaniach komunikowania masowego. Wkrótce nastąpiła konsolidacja postpozytywistycznej orientacji empirycznej, a w USA zaczęto otwierać nowe ośrodki badawcze. Dorobek amerykańskich badań nad komunikowaniem i perswazją doczekał się pełnego upowszechnienia, a nawet najbardziej krytycznie ustosunkowani do niego badacze nie mogą ignorować terminów i pojęć stworzonych w USA w latach 1940–1960 przez Lasswella, Lazarsfelda, Hovlanda, Schramma, Festingera, Klappera czy Berelsona. Na wzór amerykańskich rozwiązań empirycznych zaczęto tworzyć podobne ośrodki w innych częściach świata, a krakowski Ośrodek Badań Prasoznawczych był jednym z pierwszych. Aby zrekonstruować agendę obecności amerykańskich teorii i wyników badań na łamach ZP w latach 1960–2013, zastosowano różnorodne techniki pomiarów ilościowych. W pierwszym etapie badań z ogólnej zawartości Zeszytów Prasoznawczych wyodrębniono te fragmenty tekstu, które zawierały odniesienie do Stanów Zjednoczonych. Zbiór poddano operacjom statystycznym: skonstruowano listę frekwencyjną wyrazów oraz wyodrębniono słowa klucze charakteryzujące te fragmenty zawartości kwartalnika OBP, które odnoszą się do Stanów Zjednoczonych. Wyniki tych pomiarów stanowiły punkt wyjścia do zasadniczej części badań, czyli komputerowej analizy zawartości. W jej wyniku wyodrębniono ponad 20 konfi guracji kategorii odnoszących się do nazwisk badaczy, koncepcji teoretycznych, wyników badań, hipotez (etc.), które reprezentują najmocniej obecne na łamach kwartalnika OBP tradycje amerykańskiego medioznawstwa. Z zaprezentowanych w artykule badań wynika m.in., że krakowscy medioznawcy nie tylko przyjęli amerykański model nauki (i z powodzeniem go popularyzowali), ale także przez lata pozostali zwolennikami ilościowych, empirycznych, intersubiektywnie sprawdzalnych oraz użytecznych badań nad mediami i komunikacją społeczną.
Czytaj więcej Następne

Renata Piasecka-Strzelec

Zeszyty Prasoznawcze, Tom 60, Numer 1 (229), 2017, s. 90-105

https://doi.org/10.4467/22996362PZ.17.008.6774
W artykule przedstawiono Zeszyty Prasoznawcze jako forum wymiany idei dla autorów reprezentujących poszczególne ośrodki naukowe krajów wspólnoty socjalistycznej. Autorka, z perspektywy historyka mediów, omawia geografię autorów oraz różnorodne formy upowszechniania idei w postaci: artykułów naukowych, recenzji, omówień i not, sprawozdań z konferencji, kroniki naukowej. Zwraca również uwagę na najczęściej podejmowaną problematykę oraz udział tekstów autorów z krajów socjalistycznych w ogólnej strukturze publikacji. Analizie poddane zostały wszystkie numery Zeszytów Prasoznawczych z lat 60., 70. i 80. XX wieku. Pierwszy człon tytułu referatu nawiązuje do tekstu zamieszczonego na łamach Zeszytów Prasoznawczych w 1965 ro ku.
Czytaj więcej Następne

Ignacy S. Fiut

Zeszyty Prasoznawcze, Tom 60, Numer 1 (229), 2017, s. 106-118

https://doi.org/10.4467/22996362PZ.17.009.6775
Artykuł zawiera analizę zmian epistemé poznawczej pod wpływem ewolucji technologicznej kolejnych generacji mediów. Autor uważa, że badania mediów muszą korespondować ze zmianami epistemé. Na przykładzie wybranych tekstów z zakresu badań medioznawczych opublikowanych w Zeszytach Prasoznawczych pokazane zostały próby tego typu transformacji w tych badaniach. Obecnie głównym zadaniem metodologii badań jest właściwe dobranie metod ilościowych i jakościowych – by korespondowały one z wiodącą epistemé w komunikowaniu medialnym.
Czytaj więcej Następne

Konrad Knoch

Zeszyty Prasoznawcze, Tom 60, Numer 1 (229), 2017, s. 119-136

https://doi.org/10.4467/22996362PZ.17.010.6776
Prasa drugiego obiegu jest jednym z najważniejszych źródeł historycznych do opisywania najnowszych dziejów Polski. W badaniach postuluje się ujęcie holistyczne, tzn. całościowe opracowania poszczególnych tytułów prasowych lub wyczerpujące tematyczne analizy porównawcze, wykonywane przez dobranie możliwie szerokiej próby badawczej. W pierwszym etapie należy przeprowadzić szerokie kwerendy celem ustalenia faktycznego stanu badań nad interesującym nas zagadnieniem. W drugim należy dokonać bardzo szczegółowej analizy treści i zawartości danego bądź danych tytułów prasowych, dzięki której opracowujemy tematyczne klucze kategoryzacyjne. Do każdego tematu – klucza przyporządkowujemy wybrane teksty. Następnie mierzymy powierzchnię poszczególnych tekstów z danego tematu, np. za pomocą liczby stron czy w cm2. Wykonujemy zestawienia statystyczne służące jako punkt wyjścia do analizy merytorycznej prasy drugiego obiegu. W prasie szukamy również informacji na temat genezy ukazania się pism, osób czy środowisk je wydających, problemów organizacyjnych itp. „Rozmowa” badacza z prasą staje się przygotowaniem do rozmowy z jej twórcami, autorami. Następnie rozpoczynamy poszukiwania redaktorów czy podziemnych drukarzy, poprzedzone przygotowaniem możliwie wyczerpującego kwestionariusza pytań. Kolejnym etapem jest wywołanie notacji dźwiękowych lub fi lmowych z osobami, do których udało się dotrzeć i które często wobec braku materiałów archiwalnych są jednym źródłem informacji umożliwiającym opracowanie losów podziemnych wydawnictw. Badacz staje się pośrednikiem w dialogu między prasą, a jej twórcą. Kolejnym ważnym ogniwem badania nielegalnej działalności wydawniczej jest analiza materiałów archiwalnych, przede wszystkim dokumentów operacyjnych Służby Bezpieczeństwa znajdujących się w zbiorach Instytutu Pamięci Narodowej. Swoisty trójkąt badawczy: opracowanie treści i zawartości prasy, rozmowa z jej twórcami oraz analiza dokumentów archiwalnych pozwala dokonać kronikarskiego zapisu minionej rzeczywistości i ocalić od zapomnienia ważny fragment najnowszej historii Polski.
Czytaj więcej Następne

Marta Polaczek-Bigaj

Zeszyty Prasoznawcze, Tom 60, Numer 1 (229), 2017, s. 137-154

https://doi.org/10.4467/22996362PZ.17.011.6777
Wolność jednostki kończy się tam, gdzie zaczyna się wolność drugiej osoby. Pojęcie to jest szczególnie ważne w odniesieniu do obszaru mediów masowych. Autorka podjęła się dokonania analizy umocowania zasady wolności słowa i idącej za nią wolności mediów w polskim systemie prawnym, na podstawie zarówno aktów prawa międzynarodowego, jak i wewnętrznego prawodawstwa z Konstytucją RP na czele. Dalsze rozważania doprowadziły do konkluzji, że jest naturalną sytuacją, iż w ustroju demokratycznym prawa i wolności nie mogą nieć absolutnego charakteru, zatem wszelkie akty prawne, począwszy od, najwyżej umiejscowionych, umów międzynarodowych przewidują różnego rodzaju ograniczenia i wyjątki w stosunku nawet do tak nadrzędnych zasad jak wolność słowa. Autorka poza analizą stanu prawnego wspomnianych ograniczeń dowodzi również, że oprócz przepisów prawa granice wolności wyznaczają także: sumienie, moralność i zasady etyczne.
Czytaj więcej Następne

Bogdan Fischer

Zeszyty Prasoznawcze, Tom 60, Numer 1 (229), 2017, s. 155-171

https://doi.org/10.4467/22996362PZ.17.012.6778
Artykuł stanowi próbę odpowiedzi na pytanie, czy nowe i planowane rozwiązania w zakresie ochrony danych osobowych i prywatności są komplementarne z obecnymi produktami i usługami medialnymi. Analizie został poddany zakładany zakres ochrony danych w komunikacji elektronicznej i na tym tle autonomia informacyjna i prywatność informacyjna. W badanym systemie ram regulacyjnych są objęte ochroną m.in. elektroniczne komunikaty niezależnie od tego, czy dotyczą one osób fi zycznych czy prawnych; każde przetwarzanie danych w łączności elektronicznej będzie podlegało ochronie prawnej.
Czytaj więcej Następne

Adam Górski

Zeszyty Prasoznawcze, Tom 60, Numer 1 (229), 2017, s. 172-182

https://doi.org/10.4467/22996362PZ.17.013.6779
Kwestie związane z ochroną wizerunku we współczesnym świecie mediów cyfrowych są niezwykle istotne. Obecnie każdy telefon komórkowy zaopatrzony jest w aparat cyfrowy, który może robić zdjęcia i nagrywać sekwencje wideo, jak również – za przysłowiowym naciśnięciem jednego klawisza – publikować te nagrania na portalach społecznościowych czy też na poszczególnych witrynach WWW. Z wielu powodów osoba widoczna na zdjęciu/fi lmie może sobie nie życzyć, aby jej wizerunek był rozpowszechniany (np. podczas upadku, interwencji służb mundurowych itp.). Każdy ma prawo decydować, w jakich sytuacjach będzie publikowany jego wizerunek w sieci.
Niniejszy artykuł ma na celu przybliżenie regulacji prawnych dotyczących ochrony wizerunku, jak również wskazanie podstaw jego ochrony w świetle obowiązujących przepisów, ze szczególnym uwzględnieniem najnowszego orzecznictwa sądów powszechnych w tym zakresie. Świadomość prawna społeczeństwa jest coraz większa i coraz szersza grupa osób pragnie aktywnie dochodzić swoich praw. Z tego względu w najbliższej przyszłości można się spodziewać wzrostu liczby spraw sądowych z tego zakresu. Ciągły rozwój mediów cyfrowych również ma tutaj istotne znaczenie. Z uwagi na powyższe, wskazane w artykule problemy jeszcze przez długi czas będą wywoływać zainteresowanie zarówno doktryny, jak i orzecznictwa.
Czytaj więcej Następne

Z historii prasy

Artur Trudzik

Zeszyty Prasoznawcze, Tom 60, Numer 1 (229), 2017, s. 183-200

https://doi.org/10.4467/22996362PZ.17.014.6780
60 lat temu debiutował pierwszy w historii polski, ale również w całym bloku wschodnim, periodyk poświęcony wówczas de facto zakazanej muzyce zachodniej (jazz, rock), tj. Jazz (1956), przemianowany na Magazyn Muzyczny. Dwa lata później inaugurację miał PR III Polskiego Radia a następnie Rozgłośnia Harcerska, przez kilka dekad będące nielicznymi ośrodkami komunikacji masowej, które mogły w pewnym zakresie propagować kulturę, sztukę, a zwłaszcza muzykę zza żelaznej kurtyny. Artykuł jest próbą opisu zarania i ewolucji mediów przeznaczonych dla fanów muzyki młodzieżowej (rock, jazz, pop).
Czytaj więcej Następne

Media na świecie

Agnieszka Szymańska

Zeszyty Prasoznawcze, Tom 60, Numer 1 (229), 2017, s. 201-213

https://doi.org/10.4467/22996362PZ.17.015.6781
Intensywny rozwój nowych mediów wpływa zarówno na jakość współczesnej komunikacji politycznej, jak i na kondycję samego dziennikarstwa. Celem artykułu jest analiza konsekwencji wynikających z ich obecności dla dziennikarstwa jako zawodu oraz procesu komunikacji politycznej, ze szczególnym uwzględnieniem jej poziomu międzynarodowego. Artykuł zawiera prezentację wyników pogłębionych wywiadów indywidualnych, przeprowadzonych w środowisku niemieckich dziennikarzy prasowych.
Czytaj więcej Następne

Materiały

Renata M. Zając

Zeszyty Prasoznawcze, Tom 60, Numer 1 (229), 2017, s. 214-222

https://doi.org/10.4467/22996362PZ.17.016.6782
W artykule omówiono dotychczasowe badania nad polskimi czasopismami popularnonaukowymi wydawanymi do 1939 roku. Zaprezentowano również projekt badawczy realizowany z funduszy Narodowego Centrum Nauki, mający na celu monografi czne ujęcie dziejów czasopiśmiennictwa popularnonaukowego na ziemiach polskich do 1939 roku.
Czytaj więcej Następne

Jakub Żurawski

Zeszyty Prasoznawcze, Tom 60, Numer 1 (229), 2017, s. 223-238

https://doi.org/10.4467/22996362ZP.17.017.6783
Na podstawie sprawozdań fi nansowych składanych przez komitety wyborcze do Państwowej Komisji Wyborczej autor śledzi zjawisko zmian w wydatkach na reklamę wyborczą w tradycyjnej prasie drukowanej (oraz innych „tradycyjnych” mediach, przede wszystkim w telewizji) i w internecie. Dane dotyczące fi nansowania poszczególnych rodzajów działalności kampanijnej stanowią wyraźne i bezpośrednie mierniki popularności form reklamowych wśród komitetów wyborczych, co przy zestawieniu tych danych daje szansę odpowiedzi na kluczowe dla artykułu pytanie: w jakim stopniu zmienia się udział reklamy prasowej (ew. płatnej reklamy telewizyjnej) w kampaniach wyborczych w Polsce, a zarazem jak rozwija się rynek płatnej politycznej reklamy (czy nawet szerzej: komunikacji marketingowej) w internecie. Zmiany takie mogą być szczególnie istotne dla tych segmentów prasy (np. dzienniki, czasopisma społeczno- polityczne), które tradycyjnie zajmują się problematyką polityczną, a więc dla tytułów, po które sięgają zainteresowani rywalizacją polityczną czytelnicy/wyborcy. Ewentualne „przechodzenie” wyborczych (i nie tylko) reklamodawców i czytelników z druku do świata wirtualnego może bowiem skutkować także koniecznością modyfi kacji profi li wydawniczych, sposobów wydawania tytułów (e-wydania), polityki cenowej. To ostatnie zagadnienie jest już jednak problemem dla dalszych badań, a prezentowany artykuł ogranicza się do jednego (choć ważnego i złożonego) elementu mogącego wpływać na rozwój prasy: zmian w strukturze wydatków na reklamę w czasie kampanii wyborczych.
Czytaj więcej Następne

Zeszyty Prasoznawcze, Tom 60, Numer 1 (229), 2017, s. 239-250

Czytaj więcej Następne

Zeszyty Prasoznawcze, Tom 60, Numer 1 (229), 2017, s. 251-255

Czytaj więcej Następne

Słowa kluczowe: system medialny, badania, Polska, Ośrodek Badań Prasoznawczych, badania mediów, badania mediów w Polsce, badania mediów w XX wieku, CECOM, Ośrodek Badań Prasoznawczych, polskie badania prasoznawcze, polskie badania medioznawcze – historia, przełomy polityczne lat 1980–1983, RSW „Prasa-Książka-Ruch”, Ośrodek Badań Prasoznawczych w Krakowie, prawo prasowe, europejskie kraje socjalistyczne, Zakład Dziennikarstwa Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, Ośrodek Badań Prasoznawczych w Krakowie, kształcenie dziennikarzy, badania medioznawcze, Zeszyty Prasoznawcze, amerykańskie badania mediów, czasopisma naukowe, badania prasy, naukowe, publikacje naukowe, wspólnota socjalistyczna, Zeszyty Prasoznawcze, epistemé, metody badań ilościowych i jakościowych, oralność i piktorialność wtórna, Zeszyty Prasoznawcze, drugi obieg, prasa podziemna, samizdat, opozycja demokratyczna, współczesna historia Polski (PRL), oral history, wolność w mediach, wolność słowa, prasa, konstytucja, ograniczenia wolności, polityka medialna, audiowizualne usługi medialne, prywatność informacyjna, autonomia informacyjna, prawo do prywatności, urządzenie końcowe, użytkownik końcowy, metadane, wizerunek, dobra osobiste, prawo prasowe, prawo autorskie, prawo cywilne, dziennikarstwo muzyczne, media muzyczne, historia i współczesność prasy polskiej, badania nad zawodem dziennikarza, nowe media, dziennikarstwo i nowe media, jakość komunikacji politycznej / dyskursu publicznego, czasopisma popularnonaukowe, polskie czasopisma, popularyzacja nauki, reklama wyborcza, internet, kampania wyborcza