Komunikowanie polityczne to proces wymiany komunikatów politycznych między aktorami politycznymi a obywatelami za pomocą dostępnych kanałów komunikowania. Pierwsze badania naukowe pojawiały się przez II wojną światową w krajach anglosaskich, a rozwój nastąpił pod koniec lat 60. Kluczowymi tematami są aktorzy polityczni i ich działania (kampanie wyborcze, polityczny marketing, public relations, reklama), wyborcy, media masowe i społecznościowe. W Polsce badania rozpoczęto w latach 90. na uczelniach głównie w Katowicach, Krakowie, Lublinie, Poznaniu, Warszawie i we Wrocławiu.

Celem artykułu jest analiza dorobku krakowskich badaczy związanych z Instytutem Dziennikarstwa, Mediów i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego z perspektywy historii rozwoju badań nad komunikacją polityczną w Polsce. Autorki prezentują tradycje badawcze wywodzące się ze spuścizny Ośrodka Badań Prasoznawczych i dyskusji naukowych publikowanych na łamach Zeszytów Prasoznawczych, wskazują kluczowych autorów, których prace przyczyniły się do poszerzenia obszaru i perspektywy badawczej komunikacji politycznej jako subdyscypliny nauki o komunikowaniu, oraz mapują na podstawie przeglądu literatury spektrum aktualnych zainteresowań naukowych badaczy związanych z IDMiKS UJ w obszarze studiów nad komunikacją polityczną oraz stosowaną przez nich metodologię.

Nowe możliwości tworzenia i wymiany komunikatów pomiędzy aktorami politycznymi, mediami i publicznością/wyborcami są m.in. efektem dynamicznie rozwijającej się sfery technologicznej. Pojawienie się mediów online (w tym mediów społecznościowych) zmieniło politykę. Równolegle zmianom podlega także komunikowanie polityczne. Stanowi to z jednej strony inspirację, z drugiej zaś wyzwanie dla naukowej eksploracji tego obszaru badawczego. Interdyscyplinarność nauki o mediach, w którą wpisuje się badanie komunikowania politycznego, sprawia, że badacze poszukują nowych narzędzi badawczych, szczególnie w zakresie zbierania, analizowania i wizualizacji danych. Prowadzi to do inkorporacji na grunt badań medioznawczych nowych metod. Celem artykuły jest prezentacja analizy sieci społecznych (SNA) jako metody popularnej w badaniach amerykańskich i europejskich, choć jeszcze rzadko obecnej w polskich analizach komunikowania politycznego. W artykule przedstawiono charakterystykę metody, jej główne wskaźniki oraz dotychczasowy stan badań z jej wykorzystaniem w Polsce.

Głównym celem artykułu jest próba rekonstrukcji polskiego medialnego ekosystemu skrajnej prawicy funkcjonującego w internecie. Punktem wyjścia było 15 stron internetowych najbardziej rozpoznawalnych polskich organizacji skrajnie prawicowych, które za pomocą narzędzia Hyphe poddano indeksacji, by zidentyfikować kolejne strony o tym samym profilu ideologicznym. W ten sposób znaleziono 312 stron, które następnie z wykorzystaniem metod i narzędzi do analizy sieci społecznych poddano dalszym analizom w poszukiwaniu odpowiedzi na następujące pytania badawcze: 1) jak gęsta jest sieć połączeń między poszczególnymi stronami; 2) jaka jest różnorodność i dominująca orientacja ideologiczna skrajnie prawicowego internetu; 3) jakie typy stron wykorzystywane są do dystrybucji skrajnie prawicowych treści? Wyniki badań wykazały, że skrajnie prawicowe strony internetowe są dość słabo usieciowione, jednak istnieje kilka serwisów pełniących funkcję liderów opinii kluczowych dla poszczególnych grup oraz dystrybutorów treści łączących różne środowiska. Jednocześnie mimo różnorodności ideologicznej dwa środowiska – radykalnych nacjonalistów i autonomicznych nacjonalistów są kluczowe w rekonstruowanym ekosystemie medialnym. O ile to różnego rodzaju serwisy odgrywające role serwisów medialnych pozostają ważne dla każdego ze środowisk, to jednocześnie każde środowisko wykorzystuje różne typy stron w nieco odmienny sposób.

Celem artykułu jest identyfikacja kampanii społecznej jako narzędzia rządowego komunikowania kryzysowego w mediach społecznościowych w pierwszym roku pandemii COVID-19 w Polsce oraz próba analizy i oceny informacji przekazywanych za pośrednictwem spotów reklamowych poświęconych tej pandemii w świetle opinii internautów. Wykorzystano metody badawcze ilościowe oraz jakościowe, w tym: studia źródłowe, analizę zawartości mediów, analizę danych zastanych oraz studium przypadku. Autorki postawiły tezę, że za pomocą wybranych spotów emitowanych w ramach prowadzonej przez Ministerstwo Zdrowia kampanii społecznej w okresie pierwszego roku pandemii w Polsce (od 4 marca 2020 roku do 4 marca 2021 roku) resort ten starał się poinformować i wyedukować społeczeństwo na temat bezpieczeństwa zdrowia publicznego w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa COVID-19. Wyniki badań wskazały na brak doświadczenia rządu w posługiwaniu się nowymi kanałami medialnymi w komunikowaniu kryzysowym, co wywołało gorącą dyskusję społeczeństwa w mediach społecznościowych, na którą rządzący nie byli przygotowani. Dyskurs w polskim społeczeństwie, wyłaniający się z komentarzy użytkowników wybranych mediów społecznościowych na temat informacji przekazywanych za pośrednictwem spotów reklamowych poświęconych pandemii COVID-19, pobudza i stymuluje do działania, wzbudzając niepokój nadawców z powodu zakłócania ustalonego porządku informacyjnego. Można więc mówić o jego potencjale do generowania zmian. Należy traktować go jako impuls do zmiany, a w szczególności do starannego przygotowywania informacyjnych kampanii społecznych.

Celem badań była rekonstrukcja strategii komunikacji medialnej partii Konfederacja Wolność i Niepodległość w czasie kryzysu wewnętrznego, który rozpoczął się po agresji Federacji Rosyjskiej na Ukrainę. Cezura badawcza objęła okres od 24 lutego 2022 do 13 lutego 2023 r. Przedmiotem badań były wypowiedzi i publikacje zamieszczone w oficjalnych mediach Konfederacji, a także media społecznościowe liderów partii oraz udzielane przez nich wywiady. W badaniach wykorzystano analizę treści. Badania wykazały, że wielośrodowiskowa partia, jaką jest Konfederacja, aby rozwiązać kryzys wewnętrzny, zmuszona była wdrożyć strategie konsensusu w zakresie dyskusji o wojnie w Ukrainie oraz marginalizować działaczy podważających integralność ugrupowania. W ramach dążenia do konsensusu realizowano strategię komunikacyjną, którą można określić mianem poszukiwania wspólnoty wartości poprzez poszerzanie pola odniesienia do czynnika konfliktogennego. Marginalizacja jednej z czterech partii wchodzących w skład Konfederacji – Wolnościowców skutkowała zaś ich wystąpieniem z partii, tym samym efektem była stabilizacja sytuacji wewnętrznej w Konfederacji.

Rewolucja cyfrowa włączyła w przestrzeń działań polityków media społecznościowe, z których najczęściej użytkowany jest Twitter. Platforma ta sprzyja szczególnej partycypacji użytkowników oraz informowaniu odbiorców o najbardziej bieżących wydarzeniach w czasie niemal rzeczywistym. Można też rozumieć ją jako jedno z najbardziej efektywnych narzędzi współczesnej komunikacji politycznej. Artykuł zawiera analizę porównawczą komunikacji Antoniego Macierewicza, związanego z obozem rządzącym w Polsce w roku 2022 roku, oraz Roberta Biedronia, jednego z liderów opozycji. Analizowane komunikaty dotyczą pierwszego miesiąca wojny w Ukrainie. Do przeprowadzenia badania wykorzystano zarówno metody ilościowe, włącznie z elementami analizy statystycznej, jak i analizę jakościową, opartą głównie na analizie treści. Celem badania jest wskazanie różnic w komunikacji oraz ukazanie ich twitterowych wypowiedzi o wojnie w Ukrainie w kontekście szerszej strategii komunikowania politycznego zgodnej z programem reprezentowanej partii i odnoszącej się do działalności na scenie politycznej (polskiej czy też europejskiej). Analiza wskazuje również na różnorodność komunikatów przekazywanych za pośrednictwem medium społecznościowego oraz na ogólne polaryzacyjne tendencje, rozwijające się mimo społecznych głosów wzywających do zjednoczenia się w celu pomocy ofiarom rosyjskiej agresji.

Celem prowadzonych analiz jest pokazanie, jak ukazywano macierzyństwo w czterech polskich tygodnikach opinii: Gazecie Polskiej, Newsweeku Polsce, Polityce i Wprost, w wyselekcjonowanych okresach, na przestrzeni lat 2000–2019, oraz jak rola matki rzutowała na wizerunki medialne kobiet świata polityki. Przyjęto wstępne założenia, że macierzyństwo jest w badanych publikacjach upolitycznione, a linia redakcyjna analizowanych tygodników wpływa

na sposób pisania o nim. Ponadto starano się sprawdzić słuszność twierdzenia, że częściej w roli matki ukazywano żony polityków niż polityczki, a rolę matki mocniej eksponowano w obrazie polityczki polskiej niż zagranicznej. Wykorzystaną metodą badawczą była analiza zawartości wybranych publikacji pochodzących z tygodników opinii, którą przeprowadzono autorskim kluczem kategoryzacyjnym i przy wsparciu programu IBM SPSS. W toku prowadzonych analiz osiągnięto cele badawcze i potwierdzono przyjęte hipotezy.