FAQ
Logotyp Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie

2022 Następne

Data publikacji: 16.12.2022

Opis

Publikacja dofinansowana przez Uniwersytet Jagielloński ze środków Instytutu Dziennikarstwa, Mediów i Komunikacji Społecznej oraz Wydziału Zarządzania i Komunikacji Społecznej.

© Copyright by Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego & Autorzy 2022

Licencja: CC BY  ikona licencji

Zawartość numeru

Radosław Sajna-Kunowsky

Zeszyty Prasoznawcze, Tom 65, Numer 4 (252), 2022, s. 9-23

https://doi.org/10.4467/22996362PZ.22.035.16493

Hispanoameryka, jako region obejmujący około 20 państw hiszpańskojęzycznych półkuli zachodniej, jest bardzo zróżnicowana, ale jednocześnie ma wspólną historię (w tym prze­szłość kolonialną) oraz współczesne problemy. Fundamenty tworzenia systemów medialnych w państwach tego regionu były podobne, choć wykształciły się też pewne różnice, począw­szy od zakresu wolności słowa i mediów (od demokratycznej Kostaryki po komunistyczną Kubę), a skończywszy na odsetku obywateli z dostępem do internetu. Jedną z głównych cech charakterystycznych całego regionu – z wyłączeniem Kuby – jest dominacja mediów komer­cyjnych na rynku prasy, radia i telewizji oraz wysoki stopień koncentracji kapitału. Wyraźna jest też obecność międzynarodowych grup medialnych, zarówno z Ameryki Północnej, jak i z Europy, zwłaszcza z Hiszpanii (np. PRISA). Koncepcja mediów publicznych jest nato­miast przedmiotem dyskusji wśród intelektualistów, polityków i praktyków tego regionu świata, a rozwiązania przyjęte w poszczególnych państwach dają obraz dużej różnorodności. Zwraca uwagę też duża rola mediów uniwersyteckich (szczególnie w Chile) oraz wspólno­towych (comunitarios). Powstają też regionalne inicjatywy o charakterze politycznym, jak choćby telewizja teleSUR z siedzibą w Caracas, czy też ekonomicznym, jak konsorcja gazet codziennych (Grupo de Diarios América, Periódicos Asociados Latinoamericanos). Celem niniejszego artykułu jest zatem zarówno wskazanie wspólnych cech i elementów łączących, jak i podstawowych różnic pomiędzy systemami medialnymi państw Hispanoameryki.

Czytaj więcej Następne

Witold Ostafiński

Zeszyty Prasoznawcze, Tom 65, Numer 4 (252), 2022, s. 25-35

https://doi.org/10.4467/22996362PZ.22.037.16495
Celem artykułu jest ukazanie skrajnej polaryzacji politycznej mediów informacyjnych w Stanach Zjednoczonych przez pryzmat doniesień dotyczących szturmu na Kapitolu 6 stycznia 2021 roku. Analiza tekstów prasowych, liberalnych i konserwatywnych źródeł informacyjnych donoszących o tym ataku pozwoliła pokazać, że szturm na Kapitol był zarówno produktem samej polaryzacji mediów, jak i wydarzeniem, które przyspieszyło dalszą polaryzację mediów. Uzyskane wyniki badań ujawniają, że istnieje poważna rozbieżność w zakresie relacjonowania tego samego wydarzenia przez różne media, bazujące na odmiennych źródłach informacji. Artykuł pokazuje, że wydarzenia z 6 stycznia 2021 roku dostarczają środków poznawczych, za pomocą których można zrozumieć trwającą od dawna polaryzację ideologiczną amerykańskich źródeł medialnych.
Czytaj więcej Następne

Magdalena Lisińska

Zeszyty Prasoznawcze, Tom 65, Numer 4 (252), 2022, s. 37-51

https://doi.org/10.4467/22996362PZ.22.036.16494

Niniejszy artykuł przedstawia konflikt pomiędzy Grupo Clarín, największym konglome­ratem medialnym w Argentynie, a rządzącą w Argentynie w latach 2007–2015 prezydentką Cristiną Fernández de Kirchner. W trakcie trwającego przez całą kadencję Kirchner sporu obie strony powoływały się na argumenty dotyczące wolności słowa i demokracji. W rzeczy­wistości jednak konflikt między rządem Fernández de Kirchner a Grupo Clarín postrzegać należy w szerszym kontekście. Artykuł formułuje hipotezę głoszącą, że faktyczny spór na linii Kirchner–Clarín sprowadzał się do walki o utrzymanie wpływów politycznych i bizneso­wo-politycznych w kraju. W tekście zastosowano metody jakościowe, wykorzystując szereg źródeł pierwotnych i wtórnych.

Czytaj więcej Następne

Agnieszka Gondor-Wiercioch

Zeszyty Prasoznawcze, Tom 65, Numer 4 (252), 2022, s. 53-65

https://doi.org/10.4467/22996362PZ.22.038.16496

Artykuł przedstawia analizę komparatystyczną współczesnej prozy rdzennych Amerykanów (powieści Love Medicine i The Bingo Palace Louise Erdrich oraz wyboru opowiadań The Lone Ranger and Tonto Fistfight in Heaven Shermana Alexiego) oraz serialu Reservation Dogs Taiki Waititi i Sterlina Harjo. Celem artykułu jest wykazanie podobieństw na poziomie konstruk­cji młodych bohaterów w tekstach literackich i dziele filmowym z uwzględnieniem takich kategorii jak dekonstrukcja stereotypów Indian, humor umożliwiający przetrwanie (survival humor – Lincoln 1993) oraz kwestii gatunkowych. Ta ostatnia kategoria obejmuje opowieści o dojrzewaniu, opowieści drogi, opowieści o powrocie do domu (homing novels – Bevis 1987) oraz realizm magiczny. Wykorzystana metodologia to studia kulturowe, postkolonializm i postmodernizm. Autorka artykułu zamierza wykazać, że wiele środków stylistycznych wykorzystanych do konstrukcji postaci w serialu Reservation Dogs pojawiło się znacznie wcześniej w kanonicznych utworach współczesnej prozy rdzennych Amerykanów i twórcy serialu wydają się podejmować inteligentny dialog z tradycją literacką, ponieważ podobnie stawiają na afirmację współczesnej kultury indiańskiej, podkreślają jej związki z popkulturą i bardzo często wprowadzają czarny humor, oddając rdzennym Amerykanom sprawczość i kontrolę nad własną opowieścią.

Czytaj więcej Następne

Barbara Szymczak-Maciejczyk

Zeszyty Prasoznawcze, Tom 65, Numer 4 (252), 2022, s. 67-82

https://doi.org/10.4467/22996362PZ.22.039.16497

Artykuł wskazuje na to, w jaki sposób wymienione produkcje kształtują obraz pracy dzien­nikarki w magazynach kobiecych w tekstach popkulturowych. Celem było ukazanie różnic i podobieństw pomiędzy dwoma przywołanymi w tytule obrazami, ze szczególnym uwzględ­nieniem charakterystyki pracy właściwej dla pokolenia Y. Dzięki analizie zawartości udało się dowieść, iż pomimo odmiennych charakterów i podejścia do obowiązków zawodowych głównych bohaterek – Andrei Sachs i Jane Sloan – specyfika pracy w omawianym miejscu wygląda podobnie, a największą różnicę pomiędzy dwiema redakcjami stanowi sposób zarządzania zespołem przez redaktorki naczelne. Wskazano również, iż media nie tylko w dalszym ciągu komentują wyżej wymienione tytuły, ale też poddają je krytycznej analizie związanej ze zmianą paradygmatu społecznego. Dodatkowo opisano potencjał obu tekstów kultury popularnej jako czynnika kreującego obraz pracy w redakcji czasopisma kobiecego u młodych ludzi, którzy znajdują się przed wyborem ścieżki kariery zawodowej.

Czytaj więcej Następne

Z historii mediów

Magdalena Idem

Zeszyty Prasoznawcze, Tom 65, Numer 4 (252), 2022, s. 83-100

https://doi.org/10.4467/22996362PZ.22.040.16498

Artykuł przedstawia wpływ amerykańskiego dziennikarstwa modowego na polski rynek magazynów o modzie w okresie międzywojennym. Głównym jego celem jest zidentyfiko­wanie instrumentarium opisu mody w międzywojennych polskich magazynach o modzie lub w modowych rubrykach pism kobiecych oraz zmapowanie ich wariantywności według dwóch kategorii: elitarystycznej i demokratyzującej. W ramach tych kategorii omówione zostaną strategie opisu tekstualnego i wizualnego takie jak: „magiczne pisanie”, instruk­taże poradnikowe, pisanie ironiczne oraz techniki właściwe dla literatury faktu, stosowane w ramach dyskursu modowego (fashion nonfiction). W badaniu zastosowano metodę opiso­wo-historyczną. Artykuł jest pierwszą w literaturze o dziennikarstwie międzywojennym w Polsce próbą wyeksponowania tezy, że dyskurs modowy w prasie krajowej naśladował sposób, w jaki o modzie pisano w pismach amerykańskich.

Czytaj więcej Następne