FAQ
Logotyp Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie

2020 Następne

Data publikacji: 06.08.2020

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Redakcja

Redakcja zeszytu Ryszard Filas

Zawartość numeru

Z problemów aktualnych

Barbara Przywara, Iwona Leonowicz-Bukała

Zeszyty Prasoznawcze, Tom 63, Numer 3 (243), 2020, s. 9-32

https://doi.org/10.4467/22996362PZ.20.019.12090

Komunikowanie się z wykorzystaniem nowoczesnych technologii stało się codziennym doświadczeniem większości współczesnych społeczeństw państw rozwiniętych – w mniejszym lub większym stopniu każdego z nas. Nowe zjawiska związane z komunikowaniem interpersonalnym, podobnie jak komunikowaniem medialnym, dotyczą najczęściej najmłodszych pokoleń, choć osoby, które nie wychowały się w świecie zdominowanym przez urządzenia mobilne podłączone do internetu, również poddają się wpływowi wszechobecnego korzystania z nowych mediów. Najbardziej wyraziste zmiany w sposobach komunikowania zapośredniczonego dotyczą m.in. wyborów konkretnych kanałów komunikowania w zależności od celu komunikacji, potrzebę bycia w nieustannym kontakcie z otoczeniem (szczególnie tym online), czy niechęć do rozmów telefonicznych wśród użytkowników sieci. Niniejszy artykuł prezentuje skomplikowany fenomen społeczny, jakim jest komunikowanie zapośredniczone – w oparciu o analizę literatury przedmiotu, a także wyniki eksperymentu społecznego, podczas którego jego uczestnicy deklarowali rezygnację z korzystania z Internetu przez 7 dni. 

Czytaj więcej Następne

Artykuły i rozprawy

Jolanta Maćkiewicz

Zeszyty Prasoznawcze, Tom 63, Numer 3 (243), 2020, s. 33-46

https://doi.org/10.4467/22996362PZ.20.020.12091

Tekst poświęcony jest roli metonimii w perswazji. Materiał badawczy stanowią artykuły z polskich tygodników opinii (uwzględniono nie tylko część werbalną, ale i zdjęcia). Celem badania było pokazanie, w jaki sposób mechanizm metonimiczny (metonimia werbalna i obrazowa) funkcjonuje w tekstach publicystycznych o funkcji perswazyjnej. Artykuł składa się z trzech części. W części pierwszej ukazano mechanizm działania metonimii i możliwości jej klasyfikowania ze względu na trzy kryteria. W części drugiej omówiono perswazyjne mechanizmy i techniki. Część trzecia pokazuje, w jaki sposób i dlaczego metonimia może być wyzyskana w perswazji (na przykładzie materiałów prasowych). Z badań wynika następujący wniosek – o możliwości pełnienia przez metonimię funkcji perswazyjnej w prasie decydują trzy jej cechy: działanie poprzez uwypuklanie, funkcjonowanie jako skrót kognitywny i zakorzenienie w ludzkiej świadomości.

Czytaj więcej Następne

Aline Viviand

Zeszyty Prasoznawcze, Tom 63, Numer 3 (243), 2020, s. 47-62

https://doi.org/10.4467/22996362PZ.20.021.12092

Niniejszy artykuł przedstawia znaczenia leksemu patrie (leksykalny odpowiednik polskiego słowa ojczyzna) we współczesnej prasie francuskiej. Praca ta stanowi część badania pojęcia PATRIE w języku francuskim, które opiera się, zgodnie z metodologią etnolingwistycznej szkoły lubelskiej, na trojakiego typu danych: systemowych, ankietowych oraz tekstowych. Zagadnienia dotyczące znaczenia tego słowa wydają się szczególnie istotne. Miłość do ojczyzny – patriotyzm, dawniej głoszona jako wartość republikańska we Francji, została uznana w drugiej połowie XX wieku za pojęcie przestarzałe, a jednak od kilku lat powraca we francuskim dyskursie politycznym. Niemniej jednak słowo ojczyzna pojawia się dzisiaj wciąż bardzo sporadycznie, we francuskich tekstach prasowych dotyczących współczesnych wydarzeń we Francji, najczęściej poprzez przytaczanie cudzych słów. Ta ostrożność leksykalna dziennikarzy jest z pewnością związana z „subtelnymi” i „nieeuropejskimi” cechami tego pojęcia, które zostały opisane szczegółowo w artykule.

Czytaj więcej Następne

Karolina Burno-Kaliszuk

Zeszyty Prasoznawcze, Tom 63, Numer 3 (243), 2020, s. 63-76

https://doi.org/10.4467/22996362PZ.20.022.12093

Artykuł odpowiada na pytanie o sposoby, w jakie ramują relacje o kryzysach polskie serwisy plotkarskie. Na podstawie analizy zawartości portali Pudelek.pl, Kozaczek.pl oraz JastrzabPost.pl ustalony zostaje zakres problemowy publikacji, a także schematy narracyjne oraz zabiegi redaktorsko-edytorskie wykorzystywane przez pracowników tych mediów w celu podniesienia emocjonalności i pejoratywności konstruowanych wypowiedzi. Wyniki przeprowadzonych badań prowadzą do konkluzji o możliwej manipulacji opisywanymi wydarzeniami.

Czytaj więcej Następne

Katarzyna Brzoza-Kolorz

Zeszyty Prasoznawcze, Tom 63, Numer 3 (243), 2020, s. 77-102

https://doi.org/10.4467/22996362PZ.20.023.12094

W artykule zaprezentowano wyniki analizy ilościowej i jakościowej tekstów oraz ilustracji zamieszczonych na okładkach wybranych tygodników opinii (Polityka, Newsweek Polska, Wprost, Sieci, Do Rzeczy) w latach 2015–2018, na których pojawiła się Beata Szydło. Prowadzone badania miały na celu pokazanie czy wizerunek polityczki wykreowany w badanych materiałach zbudowano poprzez ekspozycję cech męskich czy kobiecych? Ponadto poszukiwano odpowiedzi na pytanie, jaką rolę redakcje powierzyły Beacie Szydło oraz czy sympatie polityczne redakcji mogą oddziaływać na kreację wizerunku polityczki? Przeprowadzone analizy wykazały, że polityczka była postrzegana przez pryzmat funkcji premiera i wyposażona głównie w cechy usytuowane na skali męskości, a preferencje polityczne redakcji oddziaływały na sposób jej prezentowania na okładkach tygodników. Zaprezentowane badania powinny być sygnałem do dalszej dyskusji nie tylko nad medialnym wizerunkiem kobiet, ale także nad jego możliwym wpływem na obecność kobiet w życiu politycznym oraz odziaływaniem preferencji politycznych redakcji na sposób kreowania obrazu kobiet zaangażowanych w życie polityczne, dlatego regularne badania w tym zakresie wydają się być w pełni zasadne.

Czytaj więcej Następne

Materiały

Rafał Leśniczak

Zeszyty Prasoznawcze, Tom 63, Numer 3 (243), 2020, s. 103-120

https://doi.org/10.4467/22996362PZ.20.024.12095

Celem badań było określenie wizerunku środowiska LGBT+ w ogólnopolskich tygodnikach katolickich, szczególnie w kontekście patriotyzmu i homofobii przypisywanych oponentom LGBT+. Ważny kontekst analizy stanowiły marsze równości w 2019 r. Zamiarem autora było również ustalenie, która z postaw wobec zasady równości każdego człowieka wobec prawa niezależnie od jego orientacji seksualnej (akceptacji vs. krytyki), dominowała w poszczególnych tytułach prasowych. Materiał badawczy stanowiły drukowane wersje tygodników Niedziela, Gość Niedzielny, Idziemy, Tygodnik Powszechny. Analizą objęto teksty dotyczące tematyki środowiska LGBT+, w których zawarte było przynajmniej jedno z następujących słów kluczowych: „LGBT”; „marsz równości”; „parada równości”, i które zostały opublikowane w okresie 31.03.2019–30.09.2019. Autor posłużył się metodą analizy zawartości prasowej oraz metodą jakościowej analizy dyskursu. Tygodniki Niedziela, Gość Niedzielny i Idziemy przypisały środowisku LGBT+ cechy nietolerancyjne, zaś ich przeciwnikom – cechy patriotyczne oraz dokonały jednoznacznej krytyki ideologii LGBT. Tygodnik Powszechny zdystansował się od przypisania środowisku LGBT+ postaw nietolerancyjnych, ich oponentom zaś imputował postawę homofobiczną. Badania dowiodły odmiennego wizerunku prasowego osób należących do mniejszości seksualnych w katolickich tygodnikach prawicowo-konserwatywnych i reprezentujących tzw. kościół otwarty. Dwubiegunowość narracji wyraziła się w analizowanych tytułach prasowych m.in. w odmiennym rozumieniu kategorii profanum/sacrum, symboli religijnych, kulturowej rewolucji obyczajowej i odmiennym stosowaniu metafor mediatyzacji wobec krytyków środowiska LGBT+.

Czytaj więcej Następne

Z życia naukowego

Agnieszka Szymańska

Zeszyty Prasoznawcze, Tom 63, Numer 3 (243), 2020, s. 121-126

https://doi.org/10.4467/22996362PZ.20.025.12096

Katarzyna Brzoza, Dagmara Głuszek-Szafraniec, Patrycja Szostok-Nowacka: „Cóż tam, panie, w polityce”, Czyli o wzajemnym postrzeganiu dziennikarzy i polityków w mediach, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2019, s. 198.

Czytaj więcej Następne

Izabela Dobosz

Zeszyty Prasoznawcze, Tom 63, Numer 3 (243), 2020, s. 127-130

https://doi.org/10.4467/22996362PZ.20.026.12097

Elżbieta Czarny-Drożdżejko: Utwór i przedmioty praw pokrewnych w systemie polskim i francuskim, Wyd. Naukowe UPJP II, Kraków 2019.

Czytaj więcej Następne