Komunikowanie się z wykorzystaniem nowoczesnych technologii stało się codziennym doświadczeniem większości współczesnych społeczeństw państw rozwiniętych – w mniejszym lub większym stopniu każdego z nas. Nowe zjawiska związane z komunikowaniem interpersonalnym, podobnie jak komunikowaniem medialnym, dotyczą najczęściej najmłodszych pokoleń, choć osoby, które nie wychowały się w świecie zdominowanym przez urządzenia mobilne podłączone do internetu, również poddają się wpływowi wszechobecnego korzystania z nowych mediów. Najbardziej wyraziste zmiany w sposobach komunikowania zapośredniczonego dotyczą m.in. wyborów konkretnych kanałów komunikowania w zależności od celu komunikacji, potrzebę bycia w nieustannym kontakcie z otoczeniem (szczególnie tym online), czy niechęć do rozmów telefonicznych wśród użytkowników sieci. Niniejszy artykuł prezentuje skomplikowany fenomen społeczny, jakim jest komunikowanie zapośredniczone – w oparciu o analizę literatury przedmiotu, a także wyniki eksperymentu społecznego, podczas którego jego uczestnicy deklarowali rezygnację z korzystania z Internetu przez 7 dni. 

Let’s Stay in Touch. Contemporary Permanent Digital Communication

Computer mediated communication has become an everyday experience for the majority of us, living in the developed countries. The new social phenomena related to both interpersonal and mass media communication are not limited to digital natives who grew up connected. The most visible change in the mediated communication can be found: in choosing the communication tools and channels (depending on the expected result of the communication process), the need for constant connectedness with everyone (online), and the reluctance to make telephone conversations among frequent internet users. This article presents complex social phenomena of technologically mediated communication in the light of recent literature and the results of a social experiment, during which participants declared that they had stayed offline for 7 days. 

Tekst poświęcony jest roli metonimii w perswazji. Materiał badawczy stanowią artykuły z polskich tygodników opinii (uwzględniono nie tylko część werbalną, ale i zdjęcia). Celem badania było pokazanie, w jaki sposób mechanizm metonimiczny (metonimia werbalna i obrazowa) funkcjonuje w tekstach publicystycznych o funkcji perswazyjnej. Artykuł składa się z trzech części. W części pierwszej ukazano mechanizm działania metonimii i możliwości jej klasyfikowania ze względu na trzy kryteria. W części drugiej omówiono perswazyjne mechanizmy i techniki. Część trzecia pokazuje, w jaki sposób i dlaczego metonimia może być wyzyskana w perswazji (na przykładzie materiałów prasowych). Z badań wynika następujący wniosek – o możliwości pełnienia przez metonimię funkcji perswazyjnej w prasie decydują trzy jej cechy: działanie poprzez uwypuklanie, funkcjonowanie jako skrót kognitywny i zakorzenienie w ludzkiej świadomości.

Metonymy as a Instrument of Persuasion (on the Example of Media Messages)

The article is focused on the role of metonymy in persuasion, on the example of media messages. The research material consists of articles and photos published in Polish opinion weeklies. The aim of the study was to show how the metonymic mechanism (verbal and image metonymy) functions in journalistic texts which perform a persuasive function. The paper consists of three parts. The first part focuses on the mechanism of metonymy and the possibilities of classifying metonymy according to three criterias shown. In the second part, persuasive mechanisms and techniques are discussed. Part three shows how and why metonymy can be used in persuasion. The conclusion of the study is that the three features of the metonymisation mechanism, eg. highlighting, being a cognitive shortcut, and being rooted in human consciousness, allow metonymy to perform a persuasive function.

Ojczyzna w prasie francuskiej w 2019 r.

Niniejszy artykuł przedstawia znaczenia leksemu patrie (leksykalny odpowiednik polskiego słowa ojczyzna) we współczesnej prasie francuskiej. Praca ta stanowi część badania pojęcia PATRIE w języku francuskim, które opiera się, zgodnie z metodologią etnolingwistycznej szkoły lubelskiej, na trojakiego typu danych: systemowych, ankietowych oraz tekstowych. Zagadnienia dotyczące znaczenia tego słowa wydają się szczególnie istotne. Miłość do ojczyzny – patriotyzm, dawniej głoszona jako wartość republikańska we Francji, została uznana w drugiej połowie XX wieku za pojęcie przestarzałe, a jednak od kilku lat powraca we francuskim dyskursie politycznym. Niemniej jednak słowo ojczyzna pojawia się dzisiaj wciąż bardzo sporadycznie, we francuskich tekstach prasowych dotyczących współczesnych wydarzeń we Francji, najczęściej poprzez przytaczanie cudzych słów. Ta ostrożność leksykalna dziennikarzy jest z pewnością związana z „subtelnymi” i „nieeuropejskimi” cechami tego pojęcia, które zostały opisane szczegółowo w artykule.

Homeland in the French Press in 2019

This article presents the meanings of the lexeme patrie (lexical equivalent of the Polish ojczyzna and the English homeland). This work is a part of research on the concept of PATRIE in French language, based according to the ethnolinguistic school of Lublin on three kinds of data – systemic data, questionnaires, and textual data. The questions related to the meaning of the word patrie turned out to be crucial when the love to the homeland – patriotism, proclaimed as a republican value in the past in France, progressively considered as outdated during the second half of the 20th century, has been reappearing for several years in the French political discourse. Despite this resurgence, the word patrie is still used very rarely, and mostly in reported speech, in the French press reporting on the contemporary events in France, This lexical cautiousness of journalists seems to be linked with the „sensitive” and „non-European” features of the concept, which are described in this article .

Artykuł odpowiada na pytanie o sposoby, w jakie ramują relacje o kryzysach polskie serwisy plotkarskie. Na podstawie analizy zawartości portali Pudelek.pl, Kozaczek.pl oraz JastrzabPost.pl ustalony zostaje zakres problemowy publikacji, a także schematy narracyjne oraz zabiegi redaktorsko-edytorskie wykorzystywane przez pracowników tych mediów w celu podniesienia emocjonalności i pejoratywności konstruowanych wypowiedzi. Wyniki przeprowadzonych badań prowadzą do konkluzji o możliwej manipulacji opisywanymi wydarzeniami.

Crisis News Framing in Polish Gossip Websites

The article answers the question about the ways in which the crisis is portrayed by the Polish gossip websites. It presents the results of the content analysis of Pudelek.pl, Kozaczek.pl, and JastrzabPost.pl, comparing the range of publication problems, as well as narrative frames and editorial techniques which the media workers use to increase the emotionality and pejorative nature of their statements. The results of the conducted research lead to the conclusion that manipulation might have occurred in the descriptions of the events in question.

W artykule zaprezentowano wyniki analizy ilościowej i jakościowej tekstów oraz ilustracji zamieszczonych na okładkach wybranych tygodników opinii (Polityka, Newsweek Polska, Wprost, Sieci, Do Rzeczy) w latach 2015–2018, na których pojawiła się Beata Szydło. Prowadzone badania miały na celu pokazanie czy wizerunek polityczki wykreowany w badanych materiałach zbudowano poprzez ekspozycję cech męskich czy kobiecych? Ponadto poszukiwano odpowiedzi na pytanie, jaką rolę redakcje powierzyły Beacie Szydło oraz czy sympatie polityczne redakcji mogą oddziaływać na kreację wizerunku polityczki? Przeprowadzone analizy wykazały, że polityczka była postrzegana przez pryzmat funkcji premiera i wyposażona głównie w cechy usytuowane na skali męskości, a preferencje polityczne redakcji oddziaływały na sposób jej prezentowania na okładkach tygodników. Zaprezentowane badania powinny być sygnałem do dalszej dyskusji nie tylko nad medialnym wizerunkiem kobiet, ale także nad jego możliwym wpływem na obecność kobiet w życiu politycznym oraz odziaływaniem preferencji politycznych redakcji na sposób kreowania obrazu kobiet zaangażowanych w życie polityczne, dlatego regularne badania w tym zakresie wydają się być w pełni zasadne.

Femininity vs Masculinity in the Creation of Beata Szydło’s Image on the Covers of Selected Polish Opinion Weeklies in 2015–2018

The article presents the results of quantitative and qualitative analysis of texts and illustrations on the covers of selected opinion weeklies (Polityka, Newsweek Polska, Wprost, Sieci, Do Rzeczy) in 2015–2018, in which Beata Szydło, the former Prime Minister of Poland, appeared. The research was aimed at showing whether the politician’s image created in the materials studied was built by displaying her masculine or feminine features. In addition, the research questions concerned the role the editors attributed to Beata Szydło and whether the political preferences of the editorial board could have had an impact on the creation of her image on the covers? The analyses showed that the politician was perceived through the prime minister’s function and equipped mainly with features situated on the masculinity scale. Also conveying that the political preferences of the editorial board affected the way it was presented on the covers of opinion weeklies. In addition, the obtained results concluded that the image of Beata Szydło, created on the covers of opinion magazines, is a combination of the masculine and feminine model of leadership. The presented research should be a signal for further discussion not only on the media representation of women, but also on its possible impact on the presence of women in political life, as well as the influence of the editorial board’s political preferences on the created image of women engaged in political life, therefore regular research in this area seem to be fully justified.

Celem badań było określenie wizerunku środowiska LGBT+ w ogólnopolskich tygodnikach katolickich, szczególnie w kontekście patriotyzmu i homofobii przypisywanych oponentom LGBT+. Ważny kontekst analizy stanowiły marsze równości w 2019 r. Zamiarem autora było również ustalenie, która z postaw wobec zasady równości każdego człowieka wobec prawa niezależnie od jego orientacji seksualnej (akceptacji vs. krytyki), dominowała w poszczególnych tytułach prasowych. Materiał badawczy stanowiły drukowane wersje tygodników Niedziela, Gość Niedzielny, Idziemy, Tygodnik Powszechny. Analizą objęto teksty dotyczące tematyki środowiska LGBT+, w których zawarte było przynajmniej jedno z następujących słów kluczowych: „LGBT”; „marsz równości”; „parada równości”, i które zostały opublikowane w okresie 31.03.2019–30.09.2019. Autor posłużył się metodą analizy zawartości prasowej oraz metodą jakościowej analizy dyskursu. Tygodniki Niedziela, Gość Niedzielny i Idziemy przypisały środowisku LGBT+ cechy nietolerancyjne, zaś ich przeciwnikom – cechy patriotyczne oraz dokonały jednoznacznej krytyki ideologii LGBT. Tygodnik Powszechny zdystansował się od przypisania środowisku LGBT+ postaw nietolerancyjnych, ich oponentom zaś imputował postawę homofobiczną. Badania dowiodły odmiennego wizerunku prasowego osób należących do mniejszości seksualnych w katolickich tygodnikach prawicowo-konserwatywnych i reprezentujących tzw. kościół otwarty. Dwubiegunowość narracji wyraziła się w analizowanych tytułach prasowych m.in. w odmiennym rozumieniu kategorii profanum/sacrum, symboli religijnych, kulturowej rewolucji obyczajowej i odmiennym stosowaniu metafor mediatyzacji wobec krytyków środowiska LGBT+.

Patriotism, Homophobia, and Intolerance and the Image of the LGBT+ Community in Polish Catholic Weeklies in the Context of Equality Marches in 2019

The purpose of the research was to analyze the image of the LGBT+ community in nationwide Catholic weeklies published in Poland, in particular in the context of patriotism, homophobia, and intolerance. Equality marches in 2019 constituted an important framework of the analysis. The author’s intention was also to determine which of the attitudes towards the principle of equality of each person before the law regardless of sexual orientation (acceptance vs. criticism) dominated in the individual press titles. The research material consisted of printed versions of four Catholic weekly magazines: Niedziela, Gość Niedzielny, Idziemy and Tygodnik Powszechny. The analysis covered texts about the LGBT+ community, which contained at least one of the following keywords: LGBT; Equality march; Equality parade, which was published in the period between March 31st, 2019 and September 30th, 2019. The author used the method of press content analysis and the method of qualitative discourse analysis. The results of the analyses showed that the LGBT+ community had an important place in Polish Catholic weekly magazines. Niedziela, Gość Niedzielny, and Idziemy have explicitly criticized LGBT ideology and have portrayed LGBT+ persons as intolerant, and their opponents as patriotic. Tygodnik Powszechny has distanced itself from attributing intolerant attitudes to the LGBT+ community, while imposing a homophobic attitude towards its opponents. The research has shown different press images of people belonging to sexual minorities in Catholic right-wing conservative weeklies and those press titles which represent the so-called open church. The different understanding of the sacred/profane categories, religious symbols as well as cultural dimensions of sexual revolution, found in the analysed press titles, along with different uses of mediatization metaphors for the critics of LGBT+ community, contributed to the bipolarity of the narratives explored in this article.

Katarzyna Brzoza, Dagmara Głuszek-Szafraniec, Patrycja Szostok-Nowacka: „Cóż tam, panie, w polityce”, Czyli o wzajemnym postrzeganiu dziennikarzy i polityków w mediach, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2019, s. 198.

Elżbieta Czarny-Drożdżejko: Utwór i przedmioty praw pokrewnych w systemie polskim i francuskim, Wyd. Naukowe UPJP II, Kraków 2019.