FAQ
Logotyp Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie

Metonimia jako narzędzie perswazji (na przykładzie tekstów prasowych)

Data publikacji: 06.08.2020

Zeszyty Prasoznawcze, 2020, Tom 63, Numer 3 (243), s. 33 - 46

https://doi.org/10.4467/22996362PZ.20.020.12091

Autorzy

Jolanta Maćkiewicz
Uniwersytet Gdański
ul. Bażyńskiego 1a 80-952 Gdańsk, Polska
https://orcid.org/0000-0003-3998-2294 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Metonimia jako narzędzie perswazji (na przykładzie tekstów prasowych)

Abstrakt

Tekst poświęcony jest roli metonimii w perswazji. Materiał badawczy stanowią artykuły z polskich tygodników opinii (uwzględniono nie tylko część werbalną, ale i zdjęcia). Celem badania było pokazanie, w jaki sposób mechanizm metonimiczny (metonimia werbalna i obrazowa) funkcjonuje w tekstach publicystycznych o funkcji perswazyjnej. Artykuł składa się z trzech części. W części pierwszej ukazano mechanizm działania metonimii i możliwości jej klasyfikowania ze względu na trzy kryteria. W części drugiej omówiono perswazyjne mechanizmy i techniki. Część trzecia pokazuje, w jaki sposób i dlaczego metonimia może być wyzyskana w perswazji (na przykładzie materiałów prasowych). Z badań wynika następujący wniosek – o możliwości pełnienia przez metonimię funkcji perswazyjnej w prasie decydują trzy jej cechy: działanie poprzez uwypuklanie, funkcjonowanie jako skrót kognitywny i zakorzenienie w ludzkiej świadomości.

Metonymy as a Instrument of Persuasion (on the Example of Media Messages)

The article is focused on the role of metonymy in persuasion, on the example of media messages. The research material consists of articles and photos published in Polish opinion weeklies. The aim of the study was to show how the metonymic mechanism (verbal and image metonymy) functions in journalistic texts which perform a persuasive function. The paper consists of three parts. The first part focuses on the mechanism of metonymy and the possibilities of classifying metonymy according to three criterias shown. In the second part, persuasive mechanisms and techniques are discussed. Part three shows how and why metonymy can be used in persuasion. The conclusion of the study is that the three features of the metonymisation mechanism, eg. highlighting, being a cognitive shortcut, and being rooted in human consciousness, allow metonymy to perform a persuasive function.

Bibliografia

Barańczak S. (1983). Czytelnik ubezwłasnowolniony. Perswazja w masowej kulturze PRL. Paryż.

Barcelona A. (2000). Introduction: The cognitive theory of metaphor and metonymy. W: A. Bar­celona (ed.). Metaphor and Metonymy at the Crossroads (s. 1–25). Berlin–New York.

Bierwiaczonek B. (2006). Teorie metonimii – historia, dzień dzisiejszy i perspektywy. W: O. So­kołowska i D. Stanulewicz (red.). Językoznawstwo kognitywne III. Kognitywizm w świetle innych teorii (s. 227–245). Gdańsk.

Hill Ch.A. (2004). The psychology of rhetorical images. W: Ch.A. Hill, M. Helmers (ed.). Defining Visual Rhetorics (s. 25–40). Mayham.

Hirsch E.D. (1977). Rozumienie, interpretacja i krytyka. W: M. Głowiński (wybrał i wstępem opatrzył). Znak, styl, konwencja (s. 197–241). Warszawa.

Kövecses Z., Radden G. (1998). Metonymy: Developing a cognitive linguistic view. Cognitive Linguistics, vol. 9–10, s. 37–77.

Maćkiewicz J. (2006). Metonimia w postrzeganiu ludzkiego ciała (s. 77–95). W: J. Maćkiewicz. Językowy obraz ciała. Szkice do tematu. Gdańsk.

Maćkiewicz J. (2011a). „Moherowe berety”, czyli jak działa metonimia (s. 9–17). W: B. Matuszczyk (red.). Pragmatyczne aspekty tekstu i dyskursu. Gdańsk.

Maćkiewicz J. (2011b). „Styropian”, czyli o myśleniu metonimicznym. W: E. Rogowska-Cybulska, M. Cybulski (red.). Polonistyczne drobiazgi językoznawcze II. Materiały sesji jubileuszowej Oddziału Gdańskiego Towarzystwa Miłośników Języka Polskiego z 20 listopada 2009 roku (s. 119–123). Gdańsk.

Norrick N.R. (1981). Semiotic Principles in Semantic Theory. Amsterdam.

Pratkanis A., Aronson E. (2004). Wiek propagandy. Używanie i nadużywanie perswazji na co dzień. Warszawa.

Puzynina J. (1992). Język wartości. Warszawa.

Słownik terminów literackich (1967). J. Sławiński (red.). Wrocław.

Taylor J.R. (2001). Kategoryzacja w języku. Prototypy w teorii językoznawczej. Kraków.

Tokarz M. (2006). Argumentacja. Perswazja. Manipulacja. Gdańsk.

Warchala J. (2004). Horyzonty manipulacji: perswazja, manipulacja, interpretacja. W: P. Krzyżanowski, P. Nowak (red.). Manipulacja w języku. Lublin.

Informacje

Informacje: Zeszyty Prasoznawcze, 2020, Tom 63, Numer 3 (243), s. 33 - 46

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Metonimia jako narzędzie perswazji (na przykładzie tekstów prasowych)

Angielski:

Metonymy as a Instrument of Persuasion (on the Example of Media Messages)

Autorzy

https://orcid.org/0000-0003-3998-2294

Jolanta Maćkiewicz
Uniwersytet Gdański
ul. Bażyńskiego 1a 80-952 Gdańsk, Polska
https://orcid.org/0000-0003-3998-2294 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet Gdański
ul. Bażyńskiego 1a 80-952 Gdańsk, Polska

Publikacja: 06.08.2020

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Jolanta Maćkiewicz (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski