FAQ
Logotyp Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie

2021 Następne

Data publikacji: 21.12.2021

Opis

Publikacja dofinansowana przez Uniwersytet Jagielloński ze środków Instytutu Dziennikarstwa, Mediów i Komunikacji Społecznej oraz Wydziału Zarządzania i Komunikacji Społecznej.

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Zawartość numeru

Tomasz Mielczarek

Zeszyty Prasoznawcze, Tom 64, Numer 4 (248), 2021, s. 11 - 24

https://doi.org/10.4467/22996362PZ.21.023.14286

Polish Program Television After Digital Conversion

The aim of this article is to analyze the basic transformations that have taken place in Polish television after the digital conversion. The article is of a synthetic and review character; it uses an informative-descriptive method. The author believes that the decommissioning of analogue TV transmitters in Poland has accelerated the reconfiguration of the broadcasting market and its programming. This process was intensified by changes in the methods of social communication, which often took on a network character. Referring to sociological research, the author believes that watching television depends on various demographic characteristics but mainly on age. Young viewers primarily use streaming platforms. They watch not only television series and feature films made by professionals but also amateur works available (e.g. YouTube). Older viewers prefer linear programming. They pay attention especially to television sagas and news programs, and their needs are probably best met by state television. Broadcasters try to remain in business in two ways. First of all, they expand their offer and introduce to the market more and more specialized programs addressed to the ever narrowing groups of recipients. Secondly, they launch their own streaming platforms to try to attract new viewers.

STRESZCZENIE

Celem niniejszego artykułu jest zaprezentowanie najważniejszych zjawisk, które wystąpiły w ostatnich latach w polskiej telewizji programowej. Artykuł ma charakter syntetyczny i prze­glądowy; wykorzystuje metodę informacyjno-opisową. Autor uważa, że likwidacja analogo­wych nadajników telewizyjnych w Polsce przyspieszyła rekonfigurację rynku nadawców i ich oferty programowej. Proces ten zintensyfikowały zmiany sposobów komunikacji społecznej, która coraz częściej przybierała charakter sieciowy. Odwołując się do badań socjologicznych, Autor dochodzi do wniosku, że oglądanie telewizji uzależnione jest od różnorodnych cech demograficznych, ale głównie od wieku. Młodzi widzowie korzystają przede wszystkim z platform strumieniowych. Oglądają nie tylko wykonane przez profesjonalistów seriale i filmy fabularne, ale też twórczość amatorską oferowaną np. przez YouTube. Starsi widzo­wie preferują linearną telewizję programową. Zwracają uwagę zwłaszcza na telewizyjne sagi i programy informacyjne, a ich potrzeby bodaj najlepiej zaspokaja telewizja państwowa. Nadawcy próbują utrzymać się na rynku na dwa sposoby. Po pierwsze multiplikują ofertę i wprowadzają na rynek coraz bardziej wyspecjalizowane programy adresowane do coraz węższych grup odbiorców. Po drugie uruchamiają własne platformy strumieniowe, próbując w ten sposób pozyskać nowych widzów.

Czytaj więcej Następne

Marcin Pielużek

Zeszyty Prasoznawcze, Tom 64, Numer 4 (248), 2021, s. 25 - 54

https://doi.org/10.4467/22996362PZ.21.023.14287

Autonomous Nationalists. An Attempt of the Extra- and Intra-Systemic Characteristic of the Political Subculture Representing a New Type of Nationalism

The main aim of the article is to portray a new far-right phenomenon of Autonomous Nationalists political subculture. The groups established in early 2000s are characterised on one hand by a subcultural organisational form modelled on the Antifa anarchist movement. On the other hand, they exemplify typical postmodernist „liquid ideologies”, in which the extreme right postulates are combined with a new formula of a internationalist, “non-chau­vinist” nationalism and left-wing optics. The article consists of two parts. The first presents the extra-systemic optics – an attempt to describe this milieu and locate it in the nationalist ideological spectrum was made based on the available scientific sources. The second part attempts to capture the self-definition of Autonomous Nationalists in their media and iden­tify the key values for this milieu. This part employs quantitative and qualitative analyses carried out with the use of corpus linguistics tools and techniques. The research material consisted of ideological texts published on the Autonom.pl website, the leading information platform of these circles. The article is intended to promote media research of subcultural groups and groups operating on the periphery of the political system.

STRESZCZENIE

Głównym celem artykułu jest próba charakterystyki nowego zjawiska obecnego na skrajnie prawicowej scenie politycznej, jakim jest subkultura polityczna Autonomicznych Nacjonalistów. Powstałe w pierwszej dekadzie XXI w. grupy cechuje z jednej strony subkulturowa forma organizacyjna, wzorowana na anarchistycznych bojówkach Antifa, z drugiej stanowią one egzemplifikację typowej dla postmodernizmu „płynnej ideologii”, w ramach której łączone są typowe dla skrajnej prawicy postulaty z nową formułą internacjonalistycznego, „nieszowinistycznego” nacjonalizmu i lewicową optyką. Artykuł składa się z dwóch części. W pierwszej zaprezentowano optykę zewnątrzsystemową, w której podjęto próbę opisania tego środowiska i ulokowania go w nacjonalistycznym spektrum ideologicznym w oparciu o dostępne źródła naukowe. Druga część stanowi próbę uchwycenia autodefiniowania się polskich Autonomicznych Nacjonalistów w swoich mediach oraz identyfikacji kluczowych dla tego środowiska wartości. W tej części wykorzystano ilościowo-jakościowe analizy reali­zowane z wykorzystaniem narzędzi i technik lingwistyki korpusowej. Jako materiał badawczy zostały wybrane teksty ideologiczne opublikowane na stronie Autonom.pl pełniącej funkcję głównej tuby propagandowej tych środowisk. Artykuł stanowi wkład w badania mediów grup subkulturowych i funkcjonujących na peryferiach systemu politycznego.

Czytaj więcej Następne

Bartłomiej Łódzki

Zeszyty Prasoznawcze, Tom 64, Numer 4 (248), 2021, s. 55 - 72

https://doi.org/10.4467/22996362PZ.21.023.14288

Activity of Polish Foreign Correspondents on Twitter

Social media have been transforming the realm of journalism, audiences, as well as news consumption. Twitter, which is one of the top three social networking sites in the world (Broersma, Graham 2013; Neuberger et al. 2019; Nordheim et al. 2018; Swert, Wouters 2011) has become one of the main social networking tools used by the news media industry, too. There is little research on how foreign correspondents use Twitter as a reporting tool. This research aims to investigate how foreign correspondents of the largest Polish radio and TV stations use Twitter. The analysis focuses on the correspondents in the Washington and Brussels sites. The research period covered 2016–2019, when the new management of the public media decided to replace most of the correspondents. The author looks for similarities and differences between journalists from public and commercial media. He tries to find out whether their activities on Twitter are used to transmit messages, promote their work, build the image of the editorial office, or communicate with recipients.

The analysis of over 20,000 tweets confirms the influence of political changes on the work and activity of journalists in the public sphere. Most public media correspondents reported in line with the ruling party’s agenda focused on domestic affairs and used Twitter for self-promotion. Commercial media representatives mainly covered international topics, using a wider range of sources in their tweets. Significant differences were related to the way of interacting with the audience. The majority of shares on Twitter and the most intense discussions concerned the content of public media correspondents. The highest rates were achieved by tweets that focused on the actions of the leading politicians of the right-wing parties, national issues, and criticism of the actions of European bodies. The disputes and discussions on Twitter between the correspondents and the public as well as among the correspondents themselves show the crisis in public space, lack of trust, and difficulty to change this state in a short time.

STRESZCZENIE

Artykuł analizuje, w jaki sposób wykorzystują Twittera korespondenci zagraniczni największych polskich stacji radiowych i telewizyjnych na przykładzie placówek w Waszyngtonie i Brukseli. Okres badawczy obejmuje lata 2016–2019, kiedy nowe kierownictwo mediów publicznych w Polsce podjęło decyzję o wymianie większości korespondentów. Celem analizy jest identyfikacja podobieństw i różnic między relacjami dziennikarzy mediów publicznych i komercyjnych, jak również ustalenie, czy aktywność podejmowana na Twitterze służy do przekazywania wiadomości, promowania własnej pracy, budowania wizerunku redakcji czy też komunikowania się z odbiorcami. Wyniki analizy, która objęła ponad 20 tys. tweetów, potwierdzają wpływ zmian politycznych na pracę i aktywność dziennikarzy w sferze publicznej. Większość polskich korespondentów mediów publicznych relacjonowała wydarzenia zgodnie z linią programową partii rządzącej, koncentrowała się na sprawach krajowych i wykorzystywała Twittera do autopromocji. Dziennikarze mediów komercyjnych relacjonowali natomiast głównie tematykę międzynarodową, korzystając z szerszego spektrum

źródeł w tweetach. Istotne różnice widoczne były także w sposobie interakcji z publicznością. Najwięcej udostępnień na Twitterze i najintensywniejsze dyskusje dotyczyły treści korespondentów mediów publicznych. Najwięcej uwagi uzyskały tweety na temat działań głównych polityków partii prawicowych, kwestii krajowych i krytyki działań organów europejskich. Wyniki badań dowodzą istnienia głębokiego kryzysu debaty publicznej, braku wzajemnego zaufania i możliwości zmiany tego stanu rzeczy w bliskiej perspektywie.

Czytaj więcej Następne

Z historii mediów

Izabela Krasińska

Zeszyty Prasoznawcze, Tom 64, Numer 4 (248), 2021, s. 73 - 86

https://doi.org/10.4467/22996362PZ.21.023.14289

Periodical Publications of the Abstinence Center of the Youth Circles (1925–1931)

The subject of the article is the genesis and the content analysis of two abstinence periodicals addressed to the young people and published in Krakow, Wiadomości Abstynenckie (1925–1926) and Młodzież Abstynencka (1927–1931). These were the press organs of the Abstinence Center of the Youth Circles, organized in 1925 in Kraków and in Poznań the following year. The initiator of the Central Office was Fr. Mieczysław Kuznowicz, the educator of the neglected workers and the craftsmen, a clergyman from the Jesuit congregation. The primary goal of these magazines was to inform the readers about the functioning of the Abstinence Center of the Youth Circles, which through its various activities tried to reduce the alcohol consumption among the Polish youth. Wiadomości Abstynenckie and Młodzież Abstynencka have been outside of the range of interest of the press and addiction historians. The article presents the results of content analysis of the two eponymous periodicals and on the basis of selected literature on the subject. The conducted analysis confirms the validity of the assumption that the discussed periodicals, along with the other abstinence papers of that period, were the active way of fighting against the addictions, especially alcoholism among the younger generations of Poles.

STRESZCZENIE

Przedmiotem artykułu jest geneza i analiza zawartości dwóch pism abstynenckich, adresowanych do młodzieży i wydawanych w Krakowie periodyków Wiadomości Abstynenckie (1925–1926) i Młodzież Abstynencka (1927–1931). Jak wykazały badania, były to organy prasowe zorganizowanej w 1925 r. w Krakowie i w kolejnym roku w Poznaniu Centrali Abstynenckiej Kół Młodzieży. Zainicjował ją o. Mieczysław Kuznowicz – duchowny ze zgromadzenia jezuitów i wychowawca zaniedbanej młodzieży robotniczej i rzemieślniczej. Nadrzędny cel tych pism obejmował informowanie czytelników o funkcjonowaniu Centrali Abstynenckiej Kół Młodzieży, która poprzez różnorodną działalność starała się wpłynąć na ograniczenie spożycia alkoholu wśród polskiej młodzieży. Wiadomości Abstynenckie i Młodzież Abstynencka nie cieszyły się do tej pory większym zainteresowaniem historyków prasy oraz historyków uzależnień. Tekst powstał na bazie analizy zawartości treściowej tych dwóch periodyków oraz na podstawie wybranej literatury przedmiotu. Przeprowadzone analizy potwierdzają słuszność założenia, że omawiane tytuły, obok innych abstynenckich pism tego okresu, aktywnie włączyły się w zwalczanie nałogów, a zwłaszcza alkoholizmu wśród młodych pokoleń Polaków.

Czytaj więcej Następne

Jarosław Dobrzycki

Zeszyty Prasoznawcze, Tom 64, Numer 4 (248), 2021, s. 87 - 104

https://doi.org/10.4467/22996362PZ.21.023.14290

“Our periodical is for you”. About the journal Głos Siemianowicki (1936–1937)

The article aims to present a short history of the magazine Głos Siemianowicki. It was a local newspaper published in Siemianowice Śląskie in the years 1936–1937. On its pages, attempts were made to combat the discrimination of the inhabitants of Siemianowice or the harassment of people of Silesian origin. In addition to local topics, the periodical also provided information about important events, both domestic and foreign. The research method used in this article is the analysis of sources, based on a comprehensive study of the available material.

STRESZCZENIE

Artykuł ma na celu przedstawienie krótkiej historii pisma Głos Siemianowicki. Była to gazeta lokalna wydawana na terenie Siemianowic Śląskich w latach 1936–1937. Na jej łamach starano się walczyć z przejawami dyskryminacji mieszkańców Siemianowic czy szykanowania ludzi pochodzenia śląskiego. Oprócz tematyki lokalnej periodyk dostarczał także informacji o ważnych wydarzeniach w kraju i za granicą. Zastosowaną metodą badawczą w niniejszym artykule jest analiza źródeł, oparta na całościowym przestudiowaniu dostępnego materiału.

Czytaj więcej Następne

Patrick Vaughan

Zeszyty Prasoznawcze, Tom 64, Numer 4 (248), 2021, s. 105 - 116

https://doi.org/10.4467/22996362PZ.21.023.14291

This paper will examine the history of the television series “Amerika”. Upon its airing in 1987, the television project was regarded as one of the most controversial projects in American television history. Made in response to the television spectacular “The Day After” the series “Amerika” portrayed a fictional American town living under a Soviet occupation a decade after a nuclear war forced the American government to sue for peace. The emotional plotline follows the drama of a small Nebraska farming town attempting to survive under the boot of a despotic military occupation. The aim of this paper is to examine “Amerika” within the larger historical context of how the Soviet Union was portrayed in the American mass media and Hollywood television and film productions. This will involve a historical narrative that will challenge the notion of a perpetual “Red Scare” in Hollywood while providing a more subtle alternative view that in terms of cultural and entertainment it can be reasonably argued that the Soviet Union was perhaps given a more sympathetic portrayal than the unvarnished objective historical facts merited at the time.

STRESZCZENIE

„Amerika”: Historia amerykańskiego serialu, który kiedyś podzielił naród

Artykuł dotyczy historii serialu telewizyjnego „Amerika”. Po premierze w 1987 r. był on uważany za jeden z najbardziej kontrowersyjnych projektów w historii telewizji amerykańskiej. Stworzony w odpowiedzi na telewizyjną superprodukcję „Dzień po” serial „Amerika” przedstawiał fikcyjne amerykańskie miasteczko pod radziecką okupacją, dekadę po tym, jak wojna nuklearna zmusiła rząd amerykański do kapitulacji. Celem artykułu jest ukazanie serialu „Amerika” w szerszym historycznym kontekście tego, jak Związek Radziecki był przedstawiany w amerykańskich mediach masowych oraz hollywoodzkich produkcjach telewizyjnych i filmowych. Obejmuje to narrację historyczną podważającą tezę o nieustannej „czerwonej panice” w Hollywood, przy jednoczesnym wskazaniu bardziej zniuansowanego poglądu, że jeżeli chodzi o kulturę i rozrywkę, można zasadnie argumentować, że Związek Radziecki był przedstawiany w bardziej pozytywnych barwach, niż wynikało to z nieupiększonych faktów historycznych w tym okresie.

Czytaj więcej Następne

Z życia naukowego

Rafał Kuś

Zeszyty Prasoznawcze, Tom 64, Numer 4 (248), 2021, s. 117 - 119

https://doi.org/10.4467/22996362PZ.21.023.14292

Nancy Snow, Nicholas J. Cull (eds.): Routledge Handbook of Public Diplomacy. Routledge 2020, 528 pp.

Czytaj więcej Następne

Agnieszka Szymańska

Zeszyty Prasoznawcze, Tom 64, Numer 4 (248), 2021, s. 121 - 127

https://doi.org/10.4467/22996362PZ.21.023.14293

Dagmara Głuszek-Szafraniec: Publiczni nadawcy w regionach autonomicznych Hiszpanii. Między misją a polityką. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2020, s. 378.

Czytaj więcej Następne

Anna Dumalewska

Zeszyty Prasoznawcze, Tom 64, Numer 4 (248), 2021, s. 129 - 132

https://doi.org/10.4467/22996362PZ.21.023.14294

Radosław Sojak, Andrzej Meler, Beata Królicka: Stereotypowe czy nietypowe? Wizerunek kobiet w polskich serialach – sposób prezentacji, obecność, konteksty. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2020, s. 172.

Czytaj więcej Następne