FAQ
Logotyp Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie

2022 Następne

Data publikacji: 31.03.2022

Opis

Publikacja dofinansowana przez Uniwersytet Jagielloński ze środków Instytutu Dziennikarstwa, Mediów i Komunikacji Społecznej oraz Wydziału Zarządzania i Komunikacji Społecznej.

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Zawartość numeru

Monika Wiszniowska

Zeszyty Prasoznawcze, Tom 65, Numer 1 (249), 2022, s. 9-22

https://doi.org/10.4467/22996362PZ.22.002.15332

Celem mojej pracy jest wykazanie wpływu autora „Cesarza” zarówno na kształt samego gatunku, jak i na twórczość reporterów młodszego pokolenia. Wartość poznawcza mojej pracy polega na wskazaniu, jakie teoretyczne założenia Ryszarda Kapuścińskiego dotyczące kształtu współczesnego reportażu literackiego, zarówno te wypowiedziane wprost, jak i implicytnie wynikające z jego książek, miały rzeczywisty wpływ na twórczość takich autorów, jak: Wojciech Jagielski, Paweł Smoleński, Wojciech Tochman czy Mariusz Szczygieł. Twierdzę, że zarówno pewne elementy poetyki reportażu, takie jak umiejętne posługiwanie się środkami stylistycznymi adekwatnie dobranymi do problematyki książki, a także osobista sygnatura tekstu, refleksyjność, pokora i szacunek do rzetelnej wiedzy, które odnajdujemy w książkach Kapuścińskiego, stały się wzorem z lepszym bądź gorszym skutkiem realizowanym przez młodszych adeptów reportażu literackiego.

Czytaj więcej Następne

Marek Kusiba

Zeszyty Prasoznawcze, Tom 65, Numer 1 (249), 2022, s. 23-44

https://doi.org/10.4467/22996362PZ.22.003.15333

W artykule „Bez Kischa, Wańkowicza i de Saint-Exupéry’ego. Wielcy nieobecni w biografii Ryszarda Kapuścińskiego” autor podejmuje temat pośmiertnej recepcji twórczości autora „Wojny futbolowej” w Polsce. Omawia pomijany w dyskusjach o „demaskatorskiej” biografii Artura Domosławskiego „Kapuściński non-fiction” wątek świadomego pozbawienia w tej pracy Ryszarda Kapuścińskiego tożsamości – i godności – reportera, czyli wyrwania go z kontekstu polskiego i światowego reportażu literackiego. Autor artykułu zamieszcza długą „listę nieobecności” – nazwisk twórców, z którymi Kapuściński współpracował, korespondował, przyjaźnił się, na których się powoływał. Bez ich obecności oraz bez podjęcia zagadnień z nimi związanych biografia wybitnego pisarza zamienia się w popularną publicystykę, adresowaną do niewybrednego czytelnika.

Czytaj więcej Następne

Kazimierz Wolny-Zmorzyński

Zeszyty Prasoznawcze, Tom 65, Numer 1 (249), 2022, s. 45-58

https://doi.org/10.4467/22996362PZ.22.004.15334

W prezentowanym artykule zastosowano metodę opisowo-historyczną. Celem artykułu jest wykazanie, że Egon Erwin Kisch to prekursor postmodernistycznych idei stosowanych w reportażu. Kisch po latach od debiutu reporterskiego (1906) jako pierwszy oficjalnie nie krył tego, że wprowadzał fikcję do uprawianego przez siebie gatunku i w swej książce pt. „Jarmark sensacji” (1942) się do tego przyznał. Kisch, aby osiągnąć sukces, zastosował w reportażu metodę zmyślania faktów i wywoływania sensacji w celu przyciągnięcia uwagi odbiorcy. To także ulubiony sposób mówienia o rzeczywistości, szczególnie przez współczesnych reporterów, piszących w stylu gonzo. Kisch pisał z werwą, fantazją, pokazywał m.in. świat nizin społecznych, ich mniej przyjazną stronę. Niniejszy artykuł jest pierwszą w literaturze o Egonie Erwinie Kischu próbą wskazania na autora „Jarmarku sensacji” jako pioniera stylu gonzo.

Czytaj więcej Następne

Katarzyna Frukacz

Zeszyty Prasoznawcze, Tom 65, Numer 1 (249), 2022, s. 59-74

https://doi.org/10.4467/22996362PZ.22.005.15335

Artykuł ma na celu ukazanie przeobrażeń cyklicznych form polskiego reportażu wskutek ekspansji nowych technologii medialnych. Analizę ukierunkowuje pojęcie cyklu będącego zbiorem autonomicznych, choć skorelowanych narracji cząstkowych, publikowanych w ustalonym porządku, miejscu i czasie. Mechanizm ten jest rozpatrywany w perspektywie diachronicznej na przykładzie wybranych relacji reporterskich, omówionych w trzech częściach opisowych. Pierwsza ilustruje rozwój prasowych serii reportaży, drukowanych na wzór powieści odcinkowych w gazetach i czasopismach przełomu XIX i XX wieku. Druga dotyczy fazy ewolucji cykli dziennikarskich w efekcie ich przenikania do internetu i przekształcania w doświadczenia konwergencyjne. Trzecia, finalna część zawiera przegląd cyklicznych innowacji gatunkowych, które powstały w mediach społecznościowych jako alternatywa wobec konwencjonalnych metod dokumentowania faktów. Wyróżnione tendencje pozwalają sformułować tezę o stopniowym zastępowaniu reportażu literackiego przez szerzej rozumianą intencję reporterską, która uwidacznia się w relacjach kreowanych przy użyciu różnych kodów i platform medialnych.

Czytaj więcej Następne

Magdalena Idem

Zeszyty Prasoznawcze, Tom 65, Numer 1 (249), 2022, s. 75-94

https://doi.org/10.4467/22996362PZ.22.006.15336

Celem opracowania jest w pierwszej kolejności zidentyfikowanie ilościowe i dystynktywne reportaży ukazujących się na łamach współczesnych pism dla kobiet (jako przykład służy Vogue Polska – czasopismo reprezentujące cechy mediów starego i nowego typu), a kolejno zaprezentowanie wariantywności tych form reporterskich oraz ich analiza poziomie literacko-krytycznym. W procesie badawczym wyróżniono dwa wzorce adaptacyjne reportażu: sylwetkę stylizowaną na reportaż literacki oraz relację reporterską. Wskazany tytuł przeanalizowano metodą ilościową i jakościową analizą treści opartą na skonstruowanym polu odniesień genologicznych. Artykuł omawia także relacje zachodzące między klasyczną teorią reportażu (wzorzec kanoniczny i adaptacyjny, redukcjonizm genologiczny, cechy pogranicza) a identyfikatorami retoryki mody i koncepcji dziennikarstwa modowego. Konsekwencjami tego oddziaływania są reorientacje genologiczne i pragmatyczne.

Czytaj więcej Następne

Klaudia Golon

Zeszyty Prasoznawcze, Tom 65, Numer 1 (249), 2022, s. 95-110

https://doi.org/10.4467/22996362PZ.22.007.15337

Niniejszy artykuł stanowi analizę reportażu Barbary Demick „Światu nie mamy czego zazdrościć” w kontekście budowania obrazu Korei Północnej i Koreańczyków z Północy w Polsce. Studium obejmuje takie aspekty, jak: analiza szczegółów antropologicznych, tytułu, kreacji wybranych bohaterów czy nawiązań intertekstualnych. Ponadto szczególna uwaga poświęcona została zbadaniu dwóch strategii narracyjnych obecnych w książce: beletryzacji oraz narracji o szczególnych własnościach informacyjnych. Analiza pokazuje, że obraz Korei Północnej budowany w reportażu daleki jest od polityki, a bliski Koreańczykom i ich życiowej perspektywie.

Czytaj więcej Następne