Tom 21 zeszyt 1

Artykuł podejmuje temat pisarstwa akademickiego i wychodząc od eksperymentu myślowego, polegającego na próbie opisania „idealnej książki” naukowej oraz akademickiej, opisuje wymagania stawiane książkom naukowym, zwłaszcza humanistycznym. Celem tekstu jest nie tylko opisanie sprzecznych wymagań, stawianych książkom naukowym (oraz technik omijania tychże sprzeczności, między innymi przez techniki podwójnego kodowania), lecz również obrona różnorodności akademickich form wypowiedzi, także tych tradycyjnie uważanych za niezbyt przystępne dla czytelnika spoza kręgów uniwersyteckich.

PDF

Czytaj więcej

Jak (i dlaczego) kłócono się o język badań literackich?

Artur Hellich

Konteksty Kultury, Tom 21 zeszyt 1, 2024, s. 43-60

https://doi.org/10.4467/23531991KK.24.008.19751

Przedmiotem artykułu jest omówienie i interpretacja z perspektywy socjologii wiedzy kilku dyskusji dotyczących stylu i terminologii badań literackich, jakie przetoczyły się w XX i XXI wieku w kręgach warszawskich literaturoznawców. W pierwszej części artykułu autor omawia spory o terminologię wersologiczną w okresie przed- i powojennym w kontekście jej społecznego zasięgu, następnie przechodzi do zreferowania dyskusji z lat 50. i 60., krytycznych względem scjentyzacji języka humanistyki. Druga część artykułu jest natomiast poświęcona omówieniu dwóch debat współczesnych: wokół recepcji Ilustrowanego słownika terminów literackich (tu powraca problem społecznego zasięgu badań humanistycznych) oraz wokół wymogu schematyzacji wywodu humanistycznego, związanego z wpływem kapitalizmu na humanistykę, i łączącymi się z tym zarówno szansami, jak i zagrożeniami. Sięgając do socjologii P. Bourdieu i kontekstowo do jej nowszych interpretacji (A. Zysiak), a także wspierając się ujęciem emocjonologicznym (S. Ahmed), autor stawia tezę, że każde stanowisko w sporze dotyczącym języka humanistyki (jego pożądanego stylu i preferowanej terminologii) jest nie- uchronnie polityczne. Wychodząc od tego rozpoznania, autor każdorazowo wskazuje w omawianych stanowiskach konkretnych badaczy na polityczny wymiar ich argumentacji: elitarystyczno-konserwatywny, tożsamościowo-liberalny lub egalitarystyczno-lewicowy.

PDF

Czytaj więcej

Wiersz jak wysychająca rzeka i nasza wrażliwość. O współczesnej ekokrytyce w badaniach literackich

Łukasz Żurek

Konteksty Kultury, Tom 21 zeszyt 1, 2024, s. 61-77

https://doi.org/10.4467/23531991KK.24.009.19752

Artykuł dotyczy związku między przekonaniami na temat źródeł/przyczyn kryzysu klimatycznego a ekokrytyką w badaniach literackich. Autor podkreśla, że literaturoznawstwo, będąc praktyką kulturową, nie jest odizolowane od ideologiczności współczesności. W swojej analizie autor skupia się na obecnej w polskiej ekokrytyce wizji sprawczości utworu literackiego oraz interpretacji. Prace polskich autorów związanych z ekokrytyką, zarówno tych uznanych, jak i mniej doświadczonych, stanowią materiał do rekonstrukcji tych przekonań.

PDF

Czytaj więcej

Literatura a religia. Tradycje polskiej i bułgarskiej humanistyki w perspektywie kulturowej konfrontacji

Ewelina Drzewiecka

Konteksty Kultury, Tom 21 zeszyt 1, 2024, s. 78-97

https://doi.org/10.4467/23531991KK.24.010.19753

Artykuł podejmuje kwestię różnic w sposobach rozumienia i interpretowania problematyki „literatura a religia” w humanistyce. Przedmiotem uwagi jest literaturoznawstwo polskie i bułgarskie jako zupełnie odmienne pod względem uwarunkowań społeczno-kulturowych, politycznych i wyznaniowych. Analiza prowadzona jest w perspektywie postsekularnej i służy wskazaniu na możliwe kryptoteologiczne ramy dla założeń i praktyk typowych dla polskiego i bułgarskiego pola naukowego. Celem jest naświetlenie kontekstów kulturowych, wa- runkujących lokalne specyfiki, a także wskazanie na możliwości wykorzystania tychże na potrzeby ożywczego samozdystansowania dyscyplin(y).

PDF

Czytaj więcej

Pliki do pobrania

Strony redakcyjne i tytułowe PDF Spis treści PDF Noty o Autorach PDF

Słowa kluczowe: pisanie akademickie, naukowość, podwójne kodowanie, humanistyka, język humanistyki, pole, dystynkcja, emocje, wersologia, terminy literackie, ekspresja, styl, ekokrytyka, Walter Benn Michaels, kryzys klimatyczny, marksizm, literatura a religia, myśl postsekularna, literaturoznawstwo, kultura polska, kultura bułgarska

Informacje o finansowaniu

Publikacja dofinansowana przez Uniwersytet Jagielloński ze środków Wydziału Polonistyki.

Tom 21 zeszyt 1

2024 Następne

Zawartość numeru

Pisanie humanistyki / Writing the Humanities

Eseje i komentarze

Artykuły

Pliki do pobrania

Informacje o finansowaniu

2024