Tom 15 Zeszyt 2 rok 2018

2018

Data publikacji: 06.06.2018

Opis

Redaktor numeru: Dorota Siwor

Licencja: CC BY-NC-ND

Redakcja

Redakcja zeszytu Dorota Siwor

Zawartość numeru

Po strukturalizmie? – uwagi wstępne

Łukasz Tischner

Konteksty Kultury, Tom 15 zeszyt 2, 2018, s. 155-157

PDF

Czytaj więcej

Kilka słów o strukturalizmie w nauce o literaturze

Michał Głowiński

Konteksty Kultury, Tom 15 zeszyt 2, 2018, s. 158-162

PDF

Czytaj więcej

Porządek języka

Thomas Pavel

Konteksty Kultury, Tom 15 zeszyt 2, 2018, s. 163-180

Tekst jest pierwszym rozdziałem książki Thomasa Pavla, Le Mirage linguistique: essai sur la modernisation intellectuelle, Editions de Minuit, Paris 1988.

Czytaj więcej

Wobec strukturalizmu

Michał Januszkiewicz

Konteksty Kultury, Tom 15 zeszyt 2, 2018, s. 181-191

https://doi.org/10.4467/23531991KK.18.012.8865

Artykuł jest próbą ponownej interpretacji strukturalizmu (szczególnie w badaniach literackich) z perspektywy dawnego krytyka tej teorii. I choć rozmaite wątpliwości związane z koncepcjami strukturalizmu nie zostają tu rozwiane, to jednak autor wskazuje niewątpliwie wartościowe dokonania badawcze w obrębie tego kierunku dotyczące zagadnień definiowania tekstu, genologii czy wersologii.

PDF

Czytaj więcej

Czy strukturalizm zabił literaturę (we Francji)? Od efektu rzeczywistości do powrotu rzeczywistości

Anna Saignes

Konteksty Kultury, Tom 15 zeszyt 2, 2018, s. 192-202

https://doi.org/10.4467/23531991KK.18.009.8866

Na obszarze francuskich badań literaturoznawczych strukturalizm był silnie związany z założeniem, że literatura nie opisuje rzeczywistości, że jest „niereferencyjna”. Od pewnego czasu słowa „rzeczywistość”, „historia” i pytanie: „do czego służy literatura?” coraz częściej pojawiają się w tytułach doktoratów, konferencji i esejów poświęconych literaturze. Podobne tytuły świadczą o bardzo silnym zainteresowaniu francuskich badaczy takimi problemami, jak korelacje między literaturą, historią i naukami społecznymi lub literaturą i etyką. Wymienione tendencje nie ograniczają się oczywiście do obszaru francuskiego ani francuskojęzycznego. We Francji posiadają one jednak specyficzny niuans: założenie, że literatura ma coś wspólnego ze światem rzeczywistym, nie wydaje się możliwe bez wstępnego rozliczenia ze strukturalizmem i charakterystycznym dla niego aksjomatem „nieprzechodniości” literatury. Niniejszy artykuł proponuje przegląd ważniejszych głosów w dyskusji toczącej się od końca poprzedniego stulecia.

PDF

Czytaj więcej

Między rewolucją a restauracją. Z prof. Leonardem Neugerem rozmawia Magdalena Machała

Konteksty Kultury, Tom 15 zeszyt 2, 2018, s. 203-213

PDF

Czytaj więcej

Dźwiękiem i słowem o poezjach Mickiewicza. Wokół lektury książki Stanisław Moniuszko i inni kompozytorzy wobec poezji Adama Mickiewicza

Małgorzata Sokalska

Konteksty Kultury, Tom 15 zeszyt 2, 2018, s. 214-227

https://doi.org/10.4467/23531991KK.18.010.8867

Mapa polskich badań interdyscyplinarnych literacko-muzycznych wzbogaciła się w ostatnich latach o ważne pozycje teoretyczne oraz analityczno-interpretacyjne. Badacze reprezentujący różne dyscypliny próbują wciąż dookreślić typy relacji, jakie mogą łączyć tekst literacki z muzyką – skupiając się nie tylko na problemie interferencji dwóch systemów operujących odmiennymi znakami, ale także coraz mocniej akcentując kulturowe znaczenie tego rodzaju zjawisk. Artykuł komentuje horyzonty polskich badań poświęconych tej problematyce oraz lokuje na tym tle wydaną w 2016 roku książkę Małgorzaty Sułek Stanisław Moniuszko i inni kompozytorzy wobec poezji Adama Mickiewicza. Studium to stanowi zarazem propozycję metodologiczną, porządkującą refleksję na temat pewnych aspektów badań porównawczych (w rozprawie wstępnej), w drugiej zaś części gromadzi bogaty materiał analityczny. Powstałe od XIX wieku do teraz muzyczne opracowania poezji Mickiewicza pozwalają się zapoznać w usystematyzowany sposób z nieoczywistym aspektem recepcji spuścizny najsłynniejszego polskiego romantyka, różnymi sposobami traktowania jego dzieł i interpretowania ich – za pomocą tworzywa muzycznego.

PDF

Czytaj więcej

Mandelsztam w pułapce Woroneża. (Tłumacze w pułapce Mandelsztama)

Marcin Haim Edelist

Konteksty Kultury, Tom 15 zeszyt 2, 2018, s. 228-236

https://doi.org/10.4467/23531991KK.18.011.8868

Autor artykułu przedstawia okoliczności historyczne i biograficzne, które doprowadziły do napisania przez Osipa Mandelsztama wiersza o incipicie ***(Пусти меня, отдай меня, Воронеж…) Z rosyjskim oryginałem skonfrontowane zostały dwa polskie tłumaczenia autorstwa Stanisława Barańczaka i Jarosława Marka Rymkiewicza. W głównej części szkicu zaprezentowano propozycję interpretacji liryku Mandelsztama oraz szczegółowo omówiono i poddano ocenie zabiegi, których dokonali tłumacze, by przybliżyć utwór polskiemu odbiorcy.

PDF

Czytaj więcej

O przymusie i potrzebie powtórzenia w Zapisanym i Spojrzeniu Julii Hartwig

Sebastian Brejnak

Konteksty Kultury, Tom 15 zeszyt 2, 2018, s. 237-255

https://doi.org/10.4467/23531991KK.18.012.8869

Celem artykułu jest ukazanie późnej twórczości Julii Hartwig w kontekście filozoficznej problematyki powtórzenia w ujęciu między innymi Fryderyka Nietzschego, Gilles’a Deleuze’a oraz Jacques’a Derridy. W szkicu została podjęta próba konfrontacji dotychczasowych odczytań poezji Hartwig, sytuujących ją zwykle w nurtach klasycyzujących i modernistycznych, z lekturą alternatywną – z wykorzystaniem rozpoznań teoretyków ponowoczesności oraz współczesnej humanistyki. Tytułowa ambiwalencja w traktowaniu przez poetkę samej powtórzeniowości w literaturze wyprowadzona została jednak nie z systemów filozoficznych czy współczesnych koncepcji antropologiczno-literaturoznawczych, lecz bezpośrednio z poetyki i warstwy ideowej dwóch ostatnich tomików Hartwig – Zapisanego i Spojrzenia, w których to iterowalność staje się zarówno idiomem ludzkiej egzystencji, percepcji czy mechanizmów pamięci, jak i twórczości poetyckiej jako takiej.

PDF

Czytaj więcej

Dramat samopoznania – powieściowe uniwersum Wiesława Myśliwskiego (Piotr Biłos, Powieściowe światy Wiesława Myśliwskiego, Znak, Kraków 2017, ss. 525)

Anna Kopeć

Konteksty Kultury, Tom 15 zeszyt 2, 2018, s. 256-261

https://doi.org/10.4467/23531991KK.18.013.8870

PDF

Czytaj więcej

Aprobatywne aktualizowanie, subtelna kontrsygnatura (W mojej epoce już wymieram. Antologia szkiców o twórczości Jana Polkowskiego (1979 –2017), red. J.M. Ruszar, I. Piskorska-Dobrzeniecka, Instytut Myśli Józefa Tischnera, Biblioteka Pana Cogito, Kraków 2017, ss. 427)

Sebastian Porzuczek

Konteksty Kultury, Tom 15 zeszyt 2, 2018, s. 262-268

https://doi.org/10.4467/23531991KK.18.014.8871

PDF

Czytaj więcej

Pliki do pobrania

Noty o autorach PDF Spis treści PDF

Słowa kluczowe: hermeneutyka, tekst, interpretacja, metoda, strukturalizm, strukturalizm francuski, sens i zadania literatury, literatura i rzeczywistość, pieśń romantyczna, ballada, Adam Mickiewicz, Stanisław Moniuszko, umuzycznienie poezji, poezja rosyjska w XX wieku, Osip Mandelsztam, Woroneż, przekład, Stanisław Barańczak, Jarosław Marek Rymkiewicz, krytyka przekładu, Jacques Derrida, Gilles Deleuze, Czesław Miłosz, Julia Hartwig, Zapisane, Spojrzenie, poezja współczesna, powtórzenie, iterowalność

Tom 15 zeszyt 2

2018 Następne

Zawartość numeru

Pliki do pobrania

2018