FAQ

2020 Następne

Data publikacji: 30.06.2020

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Redakcja

Redakcja zeszytu dr hab. Dorota Siwor

Zawartość numeru

Thomas Pfau

Konteksty Kultury, Tom 17 zeszyt 2, 2020, s. 135 - 151

https://doi.org/10.4467/23531991KK.20.012.12446

Artykuł podejmuje kwestię związku liryki modernistycznej (Rainera Marii Rilkego i T.S. Eliota) z egzystencjalistyczną koncepcją czasu Martina Heideggera i zrodzoną przez tę ostatnią naturalistyczną antropologią. Na tej podstawie autor stwierdza, że Elegie duinejskie Rilkego nie tylko antycypują centralne motywy egzystencjalizmu, ale także w pewien sposób separują się od tej perspektywy. Następnie sięga do drugiego z Czterech kwartetów, aby pokazać, że bardziej zdecydowanie niż Rilke Eliot twierdzi, że wszelka poezja może być napisana tylko wtedy, gdy jest osadzona w eschatologicznych ramach. W szczególności East Coker ukazuje Eliota, który stara się zrównoważyć apokaliptyczny charakter świata ponownie pogrążonego w globalnej wojnie z nadzieją, jakkolwiek stonowaną, na ostateczne odkupienie ludzkości.

Czytaj więcej Następne

Stefan Zabierowski

Konteksty Kultury, Tom 17 zeszyt 2, 2020, s. 152 - 168

https://doi.org/10.4467/23531991KK.20.013.12447

Artykuł stanowi próbę prezentacji i interpretacji stosunkowo mało znanego tekstu Conrada, jego Memoriału w sprawie polskiej, napisanego w Zakopanem w roku 1914. Autor artykułu, interpretując treść owego dokumentu, dowodzi, że powstał on w dużej mierze pod wpływem trialistycznych koncepcji konserwatystów galicyjskich, a przede wszystkim wybitnego adwokata krakowskiego, doktora Teodora Koscha.

 

Czytaj więcej Następne

Anna Al-Araj

Konteksty Kultury, Tom 17 zeszyt 2, 2020, s. 169 - 182

https://doi.org/10.4467/23531991KK.20.014.12448

W artykule został podjęty problem popularności utworów poetyckich Kazimierza Tetmajera wśród kompozytorów. Autorka omawia czynniki, które mogły wpłynąć na upowszechnienie wybranych liryków w świadomości artystów zajmujących się sztuką dźwięków, a należą do nich: uczuciowość o genezie romantycznej, doskonałość warsztatowa poezji oraz „muzyczne” ukształtowanie materii językowej. Ostatni z wyróżników, poddany refleksji w części „Tetmajer a muzyka”, stanowi centralne zagadnienie poruszane w tekście. Autorka odnosi kwestię „muzyczności” liryków Tetmajera kolejno do płaszczyzny tematycznej (w obrębie której pojawia się problem wykorzystania muzycznej terminologii), brzmieniowej („melodyjność”, „śpiewność”, „rytmiczność”) oraz konstrukcyjnej (inspiracja formą ronda w wierszu Anioł Pański). To prawdopodobnie fascynacja twórcy sztuką dźwięków – znajdująca odzwierciedlenie w materii słownej – zadecydowała w głównej mierze o żywym zainteresowaniu kompozytorów jego dorobkiem poetyckim.

Czytaj więcej Następne

Aneta Płaza

Konteksty Kultury, Tom 17 zeszyt 2, 2020, s. 183 - 198

https://doi.org/10.4467/23531991KK.20.015.12449

Autorka artykułu rozważa kwestię niemożności poznawczej wyobcowanego indywiduum. Prezentuje bohatera klechdy jako emblemat cierpiącego, dramatycznie świadomego siebie istnienia. Odsłonięcie tajemnicy nieodwracalnie piętnuje jednostkę tragizmem świadomości i zawiesza w nienazwanym percepcyjnym międzyświecie. Autorka analizuje filozoficzne konteksty utworu i charakteryzuje Leśmianowską ontologię. Bogatym znaczeniowo tłem wysuwanych refleksji staje się tematyka ludowych bajań i biblijnych prawideł.

 

Czytaj więcej Następne

Jan A. Choroszy

Konteksty Kultury, Tom 17 zeszyt 2, 2020, s. 199 - 212

https://doi.org/10.4467/23531991KK.20.016.12450

Twórczość Stanisława Vincenza, a zwłaszcza cykl Na wysokiej połoninie, wnosi do tradycji kresowej pierwiastki oryginalne i osobne. W dziejach Kresów najważniejsza dla pisarza była wieloetniczna i wielojęzyczna tkanka społeczna. W eseistycznym cyklu Dialogi lwowskie na plan pierwszy wysunęła się pamięć o ludziach, którzy nadawali miastu rangę intelektualnej metropolii wielonarodowej Rzeczypospolitej. Prowincjonalna kresowość Kołomyi i Krzyworówni podlegała u Vincenza zasadzie polifonii kultur w obrębie wspólnot lokalnych. Rodzinna Słoboda Rungurska stała się przestrzenią twórczej swobody i działania. Kulturowo pojmowana kresowość była kategorią aksjologiczną – łączyła mity i fantazmaty przedmurza chrześcijaństwa, najszlachetniejszej polskości oraz heroiczności szlechecko-rycerskiego życia. Vincenzowskie pojmowanie Kresów styka się z tą aksjologią – w przywołaniu tradycji jagiellońskiej – lecz przekracza ją w płaszczyźnie ontologicznej i etycznej.

Czytaj więcej Następne

Barbara Tomalak

Konteksty Kultury, Tom 17 zeszyt 2, 2020, s. 213 - 223

https://doi.org/10.4467/23531991KK.20.017.12451

Autorka omawia zagadnienia poruszane w książce Doroty Siwor Tropy mitu i rytuału. O polskiej prozie współczesnej – nie tylko najnowszej, takie jak mit, mityzacja i mitologizacja świata przedstawionego badanych książek. Prezentuje je w kontekście teorii badawczych dotyczących mitu, analizuje rownież koncepcje interpretacyjne Siwor. Podkreśla walory publikacji, erudycję autorki i jej swobodę w doborze wątkow i motywow, układających się w wielowymiarową przestrzeń gry kombinatorycznej będącej sugestią potencjalnej Całości, Jungowskiego coniunctio oppositorum – zjednoczenia formy i materii, świata wyobrażonego i świata realnego, kultury i natury. Zaznacza także możliwe pola polemiki i krytyki doboru wykorzystywanych teorii.

Czytaj więcej Następne