FAQ
logo Uniwersytetu Jagiellońskiego

2021 Następne

Data publikacji: 06.2021

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Redakcja

Redaktor tomu Jadwiga Gałka

Sekretarz redakcji Arkadiusz Kocaj

Redaktor naczelny Janusz Siwek

Zawartość numeru

Bartłomiej Miszuk

Prace Geograficzne, Zeszyt 164, 2021, s. 9-25

https://doi.org/10.4467/20833113PG.21.005.13430

Okolice Kłodzka należą do najpopularniejszych obszarów turystycznych Dolnego Śląska. Jednocześnie jest to bardzo ważny obszar dla lecznictwa sanatoryjnego. Z uwagi na istotny wpływ warunków pogodowych na zdrowie i samopoczucie człowieka, ważne jest określenie stopnia oddziaływania pogody na rozwój turystyki. Celem pracy była ocena klimatu odczuwalnego Kłodzka, z uwzględnieniem warunków biotermicznych, a także użyteczności warunków pogodowych dla rozwoju klimatoterapii, turystyki i rekreacji. Podstawą analiz były dane meteorologiczne z okresu 1971–2015 ze stacji IMGW-PIB w Kłodzku. Uwzględniono zarówno dane dobowe oraz z terminu obserwacyjnego 12.00 UTC. W ocenie warunków biometeorologicznych Kłodzka wykorzystano wskaźnik biotermiczny UTCI oraz wskaźnik użyteczności warunków pogodowych dla turystyki i rekreacji (WSI), obliczanego na podstawie modelu MENEX, który określa bilans wymiany ciepła między człowiekiem a otoczeniem. Wykorzystany został również diagram informacji klimatyczno-turystycznej (CTIS), który umożliwia ocenę potencjału rekreacyjnego poprzez uwzględnienie warunków biotermicznych oraz wpływu poszczególnych elementów meteorologicznych na turystykę. W oparciu o wymienione metody badań przedstawiono strukturę występowania poszczególnych klas obciążeń cieplnych organizmu człowieka oraz przebieg roczny użyteczności pogody dla różnych form klimatoterapii, turystyki i rekreacji. Na podstawie uzyskanych wyników badań stwierdzono, że w skali roku przeważają sytuacje pogodowe z brakiem obciążeń cieplnych. Natomiast w przypadku wpływu pogody na kwestie turystyczne najlepsze warunki są obserwowane głównie w półroczu ciepłym, zwłaszcza w okresie wiosny i jesieni. Wyniki badań mogą stanowić źródło informacji dla turystów i kuracjuszy odwiedzających region, jak również przyczynić się do poszerzenia wiedzy z zakresu warunków biometeorologicznych Sudetów.

Czytaj więcej Następne

Dagmara Chylińska

Prace Geograficzne, Zeszyt 164, 2021, s. 27-45

https://doi.org/10.4467/20833113PG.21.003.13428

Odwiedzanie klasztorów i pobyt w nich staje się atrakcyjnym doświadczeniem turystycznym będącym udziałem coraz większej liczby turystów i postrzeganym przez nich jako „głębokie i autentyczne”. Przedmiotem zainteresowania odwiedzających jest nie tylko klasztor sam w sobie, ze wszystkimi atrybutami jego fizyczności, lecz także stojąca za nim idea i styl życia mieszkających w nim ludzi. W artykule zwrócono uwagę na udział polskich klasztorów kontemplacyjnych w tzw. turystyce monastycznej oraz postawiono sobie za cel udzielenie odpowiedzi na pytanie: na ile zjawisko to pokrywa się w Polsce z turystyką religijną, a na ile wpisuje się w szeroko pojmowaną turystykę kulturową i jej wybrane rodzaje. Odpowiedzi na te pytania mają dostarczyć wyniki badań ankietowych przeprowadzonych w klasztorach klauzurowych w Polsce, poprzedzonych analizą uwarunkowań i motywacji, które sprawiają, że klasztor, po odrzuceniu innych, „zewnętrznych” jego atrybutów takich jak historia czy architektura, staje się destynacją turystyczną.

Czytaj więcej Następne

Gerard Kosmala, Dagmara Chylińska

Prace Geograficzne, Zeszyt 164, 2021, s. 47-74

https://doi.org/10.4467/20833113PG.21.004.13429

Od kilkunastu już lat w polskim krajobrazie wiejskim i małomiasteczkowym zaznacza się wyraźnie obecność Lokalnych Grup Działania (LGD), które funkcjonując na wielu płaszczyznach, wspierają rozwój lokalny, będąc źródłem, a jednocześnie efektem lokalnej − aczkolwiek szeroko rozumianej −  przedsiębiorczości. W myśl zasady „myśl globalnie, działaj lokalnie”, LGD realizują także zadania w sferze turystyki, zarówno w zakresie infrastruktury, kształtowania kapitału ludzkiego, jak i promocji turystycznej. Ta ostatnia jest przedmiotem badań w niniejszym artykule. W efekcie przeprowadzonych analiz ustalono szeroki  zakres przedmiotowy działań i narzędzi promocyjnych wykorzystywanych przez LGD, oceniono przy tym ich potencjalną skuteczność i zasięg oddziaływania, jak również opisano powszechnie stosowane w tej dziedzinie dobre praktyki. Oceniając pozytywnie całość promocji turystycznej realizowanej „rękoma” lokalnych społeczności z ich dobrym rozeznaniem warunków lokalnych i lokalnego potencjału turystycznego, zwrócono uwagę na specyficzne uwarunkowania wpływające negatywnie na trwałość jej rezultatów i czas ich oddziaływania.

Czytaj więcej Następne

Monika Cepil

Prace Geograficzne, Zeszyt 164, 2021, s. 75-90

https://doi.org/10.4467/20833113PG.21.002.13427

Autorka podjęła próbę ukazania napływu i późniejszych zmian liczby ludności ewangelickiej kolonii fryderycjańskich w Polsce Środkowej. Za obszar badań przyjęła współczesne województwo łódzkie. W realizacji zamierzonego celu posłużono się głównie metodą kwerend archiwalnych i bibliotecznych. W pierwszej części artykułu analizy geograficzno-historyczne dotyczyły kształtowania się tych kolonii na przełomie XVIII/XIX w. Ukazano dynamikę przybyłej ludności w koloniach fryderycjańskich na podstawie źródeł archiwalnych, jej liczbę oraz pochodzenie. Najwięcej rodzin ewangelickich zamieszkało w domenie Łaznów, gdzie zresztąpowstało najwięcej kolonii fryderycjańskich. Przybyły one głównie z Wirtembergii. W drugiej części opracowania przeprowadzono analizę rozwoju demograficznego kolonii fryderycjańskich. Maksymalną liczbę ich mieszkańców stwierdzono w 1827 r. Później bowiem populacja ta powoli malała, aż zupełnie zanikła w 1945 r.

Czytaj więcej Następne

Mirosław Wylon

Prace Geograficzne, Zeszyt 164, 2021, s. 91-103

https://doi.org/10.4467/20833113PG.21.001.13426
Współczesne procesy urbanizacyjne cechują się niezwykłą żywiołowością, której odbiciem są liczne problemy w definiowaniu ludności miejskiej i wyznaczaniu rzeczywistych granic miast. Szczególnie interesujący z naukowego punktu widzenia jest przypadek Chin, gdzie dynamika przekształceń społeczno-ekonomicznych oraz kwestie polityczno-administracyjne mają konsekwencje w skomplikowanej strukturze miejskiej. Poważnym utrudnienie przy wyznaczaniu właściwej liczby chińskiej ludności miejskiej lub określaniu rzeczywistych granic tamtejszych miast jest skomplikowany podział administracyjny, objawiający się nienaturalnym niekiedy rozmiarem miast oraz włączaniem ludności wiejskiej pod miejską jurysdykcję. Ponadto, kwestia podziału społecznego między wsią a miastem, który jest skutkiem istnienia swoistego systemu meldunkowego Hukou, poważnie utrudnia dokładne oszacowanie liczby rezydentów miejskich. Masowa migracja ze wsi do miast, w większości przypadków niepociągająca za sobą aktualizacji Hukou, w przypadku migrantów wpłynęła na brak pełnych i akceptowanych statystyk liczby ludności chińskich miast. Warto również wspomnieć, że ci migranci na obszarach miejskich często stanowią drugorzędną kategorię obywateli doświadczającą tam społeczno-ekonomicznej dyskryminacji, co prowadzi do widocznej i odczuwalnej polaryzacji mieszkańców miast chińskich.
Czytaj więcej Następne

Wanda Biedka

Prace Geograficzne, Zeszyt 164, 2021, s. 105-126

https://doi.org/10.4467/20833113PG.21.006.13431

Celem pracy jest usystematyzowanie wiedzy na temat polityki spójności i inwestycji w  kapitał ludzki poprzez opracowanie typologii literatury przedmiotu oraz wypracowanie rekomendacji dla przyszłych badań i zarządzania funduszami. Przegląd wykazał deficyt badań poświęconych inwestycjom w kapitał ludzki w ramach polityki spójności. Istnieje potrzeba zarówno spojrzenia długookresowego, wymagającego analizy statystycznej i makroekonomicznej, jak i pogłębionych badań jakościowych zwracających uwagę na jakość interwencji i ich zróżnicowanie. Wnioski z analizowanych badań pokazują, że chociaż kapitał ludzki ma potencjał do wspierania rozwoju regionalnego, inwestycje w tym obszarze, same w sobie, nie gwarantują sukcesu. Inwestycje w kształcenie i umiejętności powinny znaleźć się w centrum kompleksowych strategii rozwoju.

Czytaj więcej Następne