FAQ
logo Uniwersytetu Jagiellońskiego

2021 Następne

Data publikacji: 06.2021

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Redakcja

Redaktor naczelny Janusz Siwek

Sekretarz redakcji Arkadiusz Kocaj

Redaktor tomu Jadwiga Gałka

Zawartość numeru

Bartłomiej Miszuk

Prace Geograficzne, Zeszyt 164, 2021, s. 9 - 25

https://doi.org/10.4467/20833113PG.21.005.13430

Biometeorological conditions of Kłodzko and their influence on climatotherapy and tourism

The region of Kłodzko belongs to the most important tourist areas in the Lower Silesia. It is also a very important region in the context of health resorts. Because of significant impact of weather conditions on both tourism and health issues, a crucial aspect is to evaluate the influence of weather on human organism and various forms of climatotherapy, tourism and recreation. The goal of the paper was to evaluate the biometeorological conditions of Kłodzko, considering its bio-thermal conditions as well as the usefulness of weather for climatotherapy, tourism and recreation. The basis for the analysis was meteorological data for 1971–2015 from the IMGW-PIB station in Kłodzko. The evaluation of biometeorological conditions included the bio-thermal index of UTCI and the weather suitability index for tourism and recreation (WSI). The WSI is calculated on the basis of the MENEX model which enables an assessment of the human heat balance. The climate tourism information scheme (CTIS) was also considered. It enables an evaluation of recreational potential with a consideration of bio-thermal conditions and the impact of particular meteorological variables. Based on the mentioned methods, a structure of heat stress categories and the annual course of usefulness of weather for climatotherapy, tourism and recreation were presented. The results of the research showed that weather conditions related to no thermal stress prevail on an annual scale. As for the context of the impact of weather on tourism issues, the best conditions are observed in the warm season, especially in the spring and autumn period. The results of the study can be a source of information for tourists and bathers visiting the region. They can also be a basis for increasing the knowledge on biometeorological conditions of the Sudetes.

Keywords: bioclimate, Kłodzko, tourism, UTCI, WSI, CTIS.

Zarys treści: Okolice Kłodzka należą do najpopularniejszych obszarów turystycznych Dolnego Śląska. Jednocześnie jest to bardzo ważny obszar dla lecznictwa sanatoryjnego. Z uwagi na istotny wpływ warunków pogodowych na zdrowie i samopoczucie człowieka, ważne jest określenie stopnia oddziaływania pogody na rozwój turystyki. Celem pracy była ocena klimatu odczuwalnego Kłodzka, z uwzględnieniem warunków biotermicznych, a także użyteczności warunków pogodowych dla rozwoju klimatoterapii, turystyki i rekreacji. Podstawą analiz były dane meteorologiczne z okresu 1971–2015 ze stacji IMGW-PIB w Kłodzku. Uwzględniono zarówno dane dobowe oraz z terminu obserwacyjnego 12.00 UTC. W ocenie warunków biometeorologicznych Kłodzka wykorzystano wskaźnik biotermiczny UTCI oraz wskaźnik użyteczności warunków pogodowych dla turystyki i rekreacji (WSI), obliczanego na podstawie modelu MENEX, który określa bilans wymiany ciepła między człowiekiem a otoczeniem. Wykorzystany został również diagram informacji klimatyczno-turystycznej (CTIS), który umożliwia ocenę potencjału rekreacyjnego poprzez uwzględnienie warunków biotermicznych oraz wpływu poszczególnych elementów meteorologicznych na turystykę. W oparciu o wymienione metody badań przedstawiono strukturę występowania poszczególnych klas obciążeń cieplnych organizmu człowieka oraz przebieg roczny użyteczności pogody dla różnych form klimatoterapii, turystyki i rekreacji. Na podstawie uzyskanych wyników badań stwierdzono, że w skali roku przeważają sytuacje pogodowe z brakiem obciążeń cieplnych. Natomiast w przypadku wpływu pogody na kwestie turystyczne najlepsze warunki są obserwowane głównie w półroczu ciepłym, zwłaszcza w okresie wiosny i jesieni. Wyniki badań mogą stanowić źródło informacji dla turystów i kuracjuszy odwiedzających region, jak również przyczynić się do poszerzenia wiedzy z zakresu warunków biometeorologicznych Sudetów.

Czytaj więcej Następne

Dagmara Chylińska

Prace Geograficzne, Zeszyt 164, 2021, s. 27 - 45

https://doi.org/10.4467/20833113PG.21.003.13428

Catholic contemplative monasteries and the consecrated life in Poland in the context of tourism

Visiting monasteries and staying there have become an attractive tourist experience shared by numerous tourists and perceived by them as truly “touching and authentic”. Not only is a monastery in itself a subject of tourists’ interest with all of its physical attributes, but also the idea and the specific way of life behind it. In the paper, a special attention was paid to the participation of Polish contemplative monasteries in the so-called “monastic tourism”, in order to establish to what extent this phenomenon is close to religious tourism as well as to different forms of cultural tourism meant in the broad sense. Answers to these questions should lie in the results of a survey conducted among the Polish contemplative monasteries preceded by an analysis of motivations and conditions transforming ‘a monastery’ into a tourist destination (external individual attributes such as history and architecture were rejected).

Keywords: contemplative monasteries, monasticism, monastic tourism, Poland

Zarys treści: Odwiedzanie klasztorów i pobyt w nich staje się atrakcyjnym doświadczeniem turystycznym będącym udziałem coraz większej liczby turystów i postrzeganym przez nich jako „głębokie i autentyczne”. Przedmiotem zainteresowania odwiedzających jest nie tylko klasztor sam w sobie, ze wszystkimi atrybutami jego fizyczności, lecz także stojąca za nim idea i styl życia mieszkających w nim ludzi. W artykule zwrócono uwagę na udział polskich klasztorów kontemplacyjnych w tzw. turystyce monastycznej oraz postawiono sobie za cel udzielenie odpowiedzi na pytanie: na ile zjawisko to pokrywa się w Polsce z turystyką religijną, a na ile wpisuje się w szeroko pojmowaną turystykę kulturową i jej wybrane rodzaje. Odpowiedzi na te pytania mają dostarczyć wyniki badań ankietowych przeprowadzonych w klasztorach klauzurowych w Polsce, poprzedzonych analizą uwarunkowań i motywacji, które sprawiają, że klasztor, po odrzuceniu innych, „zewnętrznych” jego atrybutów takich jak historia czy architektura, staje się destynacją turystyczną.

Czytaj więcej Następne

Gerard Kosmala, Dagmara Chylińska

Prace Geograficzne, Zeszyt 164, 2021, s. 47 - 74

https://doi.org/10.4467/20833113PG.21.004.13429

Tourist promotion in the activities of Local Action Groups in Poland

The presence of the so-called „Lokalne Grupy Działania” (Local Action Groups, LAGs) has been clearly recognizable in the Polish rural and small-town landscapes for at least a dozen years. By under taking activities on various grounds they obviously support local development, being – at the same time – a source and an effect of local entrepreneurship. According to the principle ”think globally, act locally”, LAGs realize tasks in the field of local tourism development, in terms of tourism facilities, formation of human capital, and tourism promotion. The latter is the goal of the research in this paper. The research resulted in a determination of the broad range of promotional activities and tools used by LAGs. Simultaneously, their effectiveness and the range of influence were evaluated and common good practices in the field of tourism promotion were described. Apart from the generally positive evaluation of tourism promotion provided by LAGs and based on their knowledge on  the local tourism potential, specific conditions negatively affecting the durability of results and the period of influence of the promotional message were indicated.

Keywords: Local Action Groups, LAGs, tourism promotion, Poland

Zarys treści: Od kilkunastu już lat w polskim krajobrazie wiejskim i małomiasteczkowym zaznacza się wyraźnie obecność Lokalnych Grup Działania (LGD), które funkcjonując na wielu płaszczyznach, wspierają rozwój lokalny, będąc źródłem, a jednocześnie efektem lokalnej − aczkolwiek szeroko rozumianej −  przedsiębiorczości. W myśl zasady „myśl globalnie, działaj lokalnie”, LGD realizują także zadania w sferze turystyki, zarówno w zakresie infrastruktury, kształtowania kapitału ludzkiego, jak i promocji turystycznej. Ta ostatnia jest przedmiotem badań w niniejszym artykule. W efekcie przeprowadzonych analiz ustalono szeroki  zakres przedmiotowy działań i narzędzi promocyjnych wykorzystywanych przez LGD, oceniono przy tym ich potencjalną skuteczność i zasięg oddziaływania, jak również opisano powszechnie stosowane w tej dziedzinie dobre praktyki. Oceniając pozytywnie całość promocji turystycznej realizowanej „rękoma” lokalnych społeczności z ich dobrym rozeznaniem warunków lokalnych i lokalnego potencjału turystycznego, zwrócono uwagę na specyficzne uwarunkowania wpływające negatywnie na trwałość jej rezultatów i czas ich oddziaływania.

Czytaj więcej Następne

Monika Cepil

Prace Geograficzne, Zeszyt 164, 2021, s. 75 - 90

https://doi.org/10.4467/20833113PG.21.002.13427

Influx of population to the Frederician colonies in central Poland and its subsequent transformations

The author made an attempt to present the demographic aspects of the Frederician colonization in central Poland within the present Łódź Voivodeship. In the first section of the paper, analyses in the field of historical geography dealt with the formation of colonies at the turn of the 18/19th century. Based on archival sources, the dynamics, number and origin of incoming population were shown. The second section of the paper contains an analysis of the demographic development of Frederician settlements till their end in 1945. The research included e. g. comparisons of the lists of German settlers drawn up for selected time periods.

Keywords: Frederician colonization, central Poland, historical geography, settlement, population

Zarys treści: Autorka podjęła próbę ukazania napływu i późniejszych zmian liczby ludności ewangelickiej kolonii fryderycjańskich w Polsce Środkowej. Za obszar badań przyjęła współczesne województwo łódzkie. W realizacji zamierzonego celu posłużono się głównie metodą kwerend archiwalnych i bibliotecznych. W pierwszej części artykułu analizy geograficzno-historyczne dotyczyły kształtowania się tych kolonii na przełomie XVIII/XIX w. Ukazano dynamikę przybyłej ludności w koloniach fryderycjańskich na podstawie źródeł archiwalnych, jej liczbę oraz pochodzenie. Najwięcej rodzin ewangelickich zamieszkało w domenie Łaznów, gdzie zresztąpowstało najwięcej kolonii fryderycjańskich. Przybyły one głównie z Wirtembergii. W drugiej części opracowania przeprowadzono analizę rozwoju demograficznego kolonii fryderycjańskich. Maksymalną liczbę ich mieszkańców stwierdzono w 1827 r. Później bowiem populacja ta powoli malała, aż zupełnie zanikła w 1945 r.

Czytaj więcej Następne

Mirosław Wylon

Prace Geograficzne, Zeszyt 164, 2021, s. 91 - 103

https://doi.org/10.4467/20833113PG.21.001.13426

Problems of city definition and urban population in the People’s Republic of China

Present urbanization processes are characterized by unusual spontaneity, reflected in numerous problems in defining urban population and determining real city boundaries. Of particular interest, from a scientific point of view, is the case of China, where a considerable dynamics of socio-economic transformations, as  ell as political and administrative issues are reflected in a complex urban structure. Serious complications in determining the real Chinese urban population number, or determining real city boundaries are the complicated administrative division, manifested by an unnatural size of the cities, and the inclusion of rural population under their urban jurisdiction. In addition, the question of social duality between the countryside and the city,caused by the Hukou register system, seriously hampers estimations of a city resident number. Mass migration from the countryside to cities, in most cases without updating the Hukou system, resulted in a lack of complete and accepted statistics concerning the population of Chinese cities. It is also worth mentioning, that rural migrants in urban areas are often a secondary category of citizens facing socio-economic discrimination, leading to a visible and tangible polarization among Chinese urban residents.

Keywords: city, urban population, China, administrative border, Hukou system

Zarys treści: Współczesne procesy urbanizacyjne cechują się niezwykłą żywiołowością, której odbiciem są liczne problemy w definiowaniu ludności miejskiej i wyznaczaniu rzeczywistych granic miast. Szczególnie interesujący z naukowego punktu widzenia jest przypadek Chin, gdzie dynamika przekształceń społeczno-ekonomicznych oraz kwestie polityczno-administracyjne mają konsekwencje w skomplikowanej strukturze miejskiej. Poważnym utrudnienie przy wyznaczaniu właściwej liczby chińskiej ludności miejskiej lub określaniu rzeczywistych granic tamtejszych miast jest skomplikowany podział administracyjny, objawiający się nienaturalnym niekiedy rozmiarem miast oraz włączaniem ludności wiejskiej pod miejską jurysdykcję. Ponadto, kwestia podziału społecznego między wsią a miastem, który jest skutkiem istnienia swoistego systemu meldunkowego Hukou, poważnie utrudnia dokładne oszacowanie liczby rezydentów miejskich. Masowa migracja ze wsi do miast, w większości przypadków niepociągająca za sobą aktualizacji Hukou, w przypadku migrantów wpłynęła na brak pełnych i akceptowanych statystyk liczby ludności chińskich miast. Warto również wspomnieć, że ci migranci na obszarach miejskich często stanowią drugorzędną kategorię obywateli doświadczającą tam społeczno-ekonomicznej dyskryminacji, co prowadzi do widocznej i odczuwalnej polaryzacji mieszkańców miast chińskich.

Czytaj więcej Następne

Wanda Biedka

Prace Geograficzne, Zeszyt 164, 2021, s. 105 - 126

https://doi.org/10.4467/20833113PG.21.006.13431

Investments in human capital within the cohesion policy and their impact on regional development

The aim of this paper is to systematize the existing literature on the effects of cohesion policy and specifically on the effectiveness of public investments in human capital through typology of research. The conclusions are used to give recommendations both for the academic as well as the public sector. There is a need for long-term statistical and macroeconomic analyses as well as in-depth qualitative research on the quality of interventions and differences between different types of investments. While there is a lot of potential in human capital investments to stimulate regional development, they are not a sole key to success and should rather be considered as part of a horizontal and complex development strategy.

Keywords: cohesion policy, human capital, public interventions, regional development

Zarys treści: Celem pracy jest usystematyzowanie wiedzy na temat polityki spójności i inwestycji w  kapitał ludzki poprzez opracowanie typologii literatury przedmiotu oraz wypracowanie rekomendacji dla przyszłych badań i zarządzania funduszami. Przegląd wykazał deficyt badań poświęconych inwestycjom w kapitał ludzki w ramach polityki spójności. Istnieje potrzeba zarówno spojrzenia długookresowego, wymagającego analizy statystycznej i makroekonomicznej, jak i pogłębionych badań jakościowych zwracających uwagę na jakość interwencji i ich zróżnicowanie. Wnioski z analizowanych badań pokazują, że chociaż kapitał ludzki ma potencjał do wspierania rozwoju regionalnego, inwestycje w tym obszarze, same w sobie, nie gwarantują sukcesu. Inwestycje w kształcenie i umiejętności powinny znaleźć się w centrum kompleksowych strategii rozwoju.

Czytaj więcej Następne