FAQ
logo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Warunki biometeorologiczne Kłodzka i ich wpływ na klimatoterapię i turystykę

Data publikacji: 06.2021

Prace Geograficzne, 2021, Zeszyt 164, s. 9 - 25

https://doi.org/10.4467/20833113PG.21.005.13430

Autorzy

Bartłomiej Miszuk
Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowy Instytut Badawczy, ul. Podleśna 61, 01-673 Warszawa
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Warunki biometeorologiczne Kłodzka i ich wpływ na klimatoterapię i turystykę

Abstrakt

Biometeorological conditions of Kłodzko and their influence on climatotherapy and tourism

The region of Kłodzko belongs to the most important tourist areas in the Lower Silesia. It is also a very important region in the context of health resorts. Because of significant impact of weather conditions on both tourism and health issues, a crucial aspect is to evaluate the influence of weather on human organism and various forms of climatotherapy, tourism and recreation. The goal of the paper was to evaluate the biometeorological conditions of Kłodzko, considering its bio-thermal conditions as well as the usefulness of weather for climatotherapy, tourism and recreation. The basis for the analysis was meteorological data for 1971–2015 from the IMGW-PIB station in Kłodzko. The evaluation of biometeorological conditions included the bio-thermal index of UTCI and the weather suitability index for tourism and recreation (WSI). The WSI is calculated on the basis of the MENEX model which enables an assessment of the human heat balance. The climate tourism information scheme (CTIS) was also considered. It enables an evaluation of recreational potential with a consideration of bio-thermal conditions and the impact of particular meteorological variables. Based on the mentioned methods, a structure of heat stress categories and the annual course of usefulness of weather for climatotherapy, tourism and recreation were presented. The results of the research showed that weather conditions related to no thermal stress prevail on an annual scale. As for the context of the impact of weather on tourism issues, the best conditions are observed in the warm season, especially in the spring and autumn period. The results of the study can be a source of information for tourists and bathers visiting the region. They can also be a basis for increasing the knowledge on biometeorological conditions of the Sudetes.

Keywords: bioclimate, Kłodzko, tourism, UTCI, WSI, CTIS.

Zarys treści: Okolice Kłodzka należą do najpopularniejszych obszarów turystycznych Dolnego Śląska. Jednocześnie jest to bardzo ważny obszar dla lecznictwa sanatoryjnego. Z uwagi na istotny wpływ warunków pogodowych na zdrowie i samopoczucie człowieka, ważne jest określenie stopnia oddziaływania pogody na rozwój turystyki. Celem pracy była ocena klimatu odczuwalnego Kłodzka, z uwzględnieniem warunków biotermicznych, a także użyteczności warunków pogodowych dla rozwoju klimatoterapii, turystyki i rekreacji. Podstawą analiz były dane meteorologiczne z okresu 1971–2015 ze stacji IMGW-PIB w Kłodzku. Uwzględniono zarówno dane dobowe oraz z terminu obserwacyjnego 12.00 UTC. W ocenie warunków biometeorologicznych Kłodzka wykorzystano wskaźnik biotermiczny UTCI oraz wskaźnik użyteczności warunków pogodowych dla turystyki i rekreacji (WSI), obliczanego na podstawie modelu MENEX, który określa bilans wymiany ciepła między człowiekiem a otoczeniem. Wykorzystany został również diagram informacji klimatyczno-turystycznej (CTIS), który umożliwia ocenę potencjału rekreacyjnego poprzez uwzględnienie warunków biotermicznych oraz wpływu poszczególnych elementów meteorologicznych na turystykę. W oparciu o wymienione metody badań przedstawiono strukturę występowania poszczególnych klas obciążeń cieplnych organizmu człowieka oraz przebieg roczny użyteczności pogody dla różnych form klimatoterapii, turystyki i rekreacji. Na podstawie uzyskanych wyników badań stwierdzono, że w skali roku przeważają sytuacje pogodowe z brakiem obciążeń cieplnych. Natomiast w przypadku wpływu pogody na kwestie turystyczne najlepsze warunki są obserwowane głównie w półroczu ciepłym, zwłaszcza w okresie wiosny i jesieni. Wyniki badań mogą stanowić źródło informacji dla turystów i kuracjuszy odwiedzających region, jak również przyczynić się do poszerzenia wiedzy z zakresu warunków biometeorologicznych Sudetów.

Bibliografia

Pobierz bibliografię
Analizy statystyczne, 2018, Turystyka w województwie dolnośląskim w latach 2015–2017, Urząd Statystyczny we Wrocławiu, Dolnośląski Ośrodek Badań Regionalnych. Błażejczyk K., 2000,
Biotermiczne warunki klimatoterapii i rekreacji w wybranych uzdrowiskach Polski, Balneologia Polska, 42 (3/4), 98–104.
Błażejczyk K., 2004, Bioklimatyczne uwarunkowania rekreacji i turystyki w Polsce, Prace Geograficzne, IGiPZ PAN, 192.
Błażejczyk K., 2006, MENEX_2005 – the Updated Version of Man-Environment Heat Exchange Mode, https://www.igipz.pan.pl/tl_files/igipz/ZGiK/opracowania/indywidualne (dostęp: 06.03.2020).
Błażejczyk K., Błażejczyk M., 2010, Bioklima2.6, Program komputerowy, https://www.igipz. pan.pl/Bioklima-zgik.html (dostęp: 19.06.2020).
Błażejczyk K., Matzarakis A., 2007, Assessment of bioclimatic differentiation of Poland based on the human heat balance, Geographia Polonica, 80 (1), 63–82.
Błażejczyk K., Broede P., Fiala D., Havenith G., Holmer I., Jendritzky G., Kampmann B., 2010, UTCI – nowy wskaźnik obciążeń cieplnych człowieka, Przegląd Geograficzny, 82 (1), 49–71.
Błażejczyk K., Kunert A., 2010, Obciążenie cieplne organizmu człowieka podczas letnich i zimowych wędrówek po Tatrach, Nauka a zarządzanie obszarem Tatr i ich otoczeniem, III, Zakopane, 61–68.
Błażejczyk K., Kunert A., 2011, Bioklimatyczne uwarunkowania rekreacji i turystyki w Polsce, Monografie IGiPZ PAN, 13.
Błażejczyk K., Epstein Y., Jendritzky G., Staiger H., Tinz B., 2012, Comparison of UTCI to selected thermal indices, International Journal of Biometeorology, 56 (3), 515–535.
Błażejczyk K., Baranowski J., Błażejczyk A., Szmyd J., 2013a, Klimat i Bioklimat Hali Gąsienicowej, [w:] Z. Rączkowska, A. Kotarba (red.), Dolina Suchej Wody w Tatrach. Środowisko i jego współczesne przemiany, Prace Geograficzne, 239, IGiPZ PAN, 67–95.
Błażejczyk K., Jendritzky G., Bröde P., Fiala D., Havenith G., Epstein Y.,Psikuta A., Kampmann B., 2013b, An introduction to the Universal Thermal Climate Index (UTCI), Geographia Polonica 86 (1), 5–10.
Błażejczyk K., Kuchcik M., Błażejczyk A., Milewski P., Szmyd J., 2014, Assessment of Urban thermal stress by UTCI – experimental and modelling studies: an example from Poland, Die Erde, 145 (1–2), 16–33.
Błażejczyk K., Baranowski J., Jendritzky G., Błażejczyk A., Brode P., Fiala D., 2015, Regional features of the bioclimate of the central and southern Europe against the background of the Koppen-Geiger climate classification, Geographia Polonica, 88 (3), 439–453.
Brosy i in., 2014, Quantification of climate tourism potential of Croatia based on measured data and regional modeling, International Journal of Biometeorology, 58, 1369–1381.
Bryś K., Ojrzyńska H., 2016, Bodźcowość warunków biometeorologicznych we Wrocławiu, Acta Geographica Lodziensia, 104, 193–200.
Dobek M., Krzyżewska A., 2015, Wybrane zagadnienia z bioklimatu Lublina, Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Sectio B., LXX, 2, 117–129.
Di Napoli C., Pappenberger F., Cloke H. L., 2018, Assessing heat-related health risk in Europe via the Universal Thermal Climate Index (UTCI), International Journal of Biometeorology, 62, 1155–1165.
Fiala D., Lomas K.J., Stohrer M., 2001, Computer prediction of human thermoregulatory and temperature responses to a wide range of environmental conditions, International Journal of Biometeorology, 45 (3), 143–159.
Jankowiak J., Parczewski W. (red), 1978, Bioklimat uzdrowisk polskich, Wyd. Komunikacji i Łączności, Warszawa.
Jendtritzky G., de Dear R., Havenith G., 2012. UTCI – why another thermal index?, International Journal of Biometeorology, 56 (3), 421–428.
Ketterer C., Matzarakis A., 2010, The tourism climate of Engadin, Switzerland, [w:] A. Mazar akis,  H. Mayer, F.-M. Chmielewski (red.), Proceedings of the 7th Conference on Biometeorology, Albert-Ludwigs-University of Freiburg, 398–403.
Kozłowska-Szczęsna T., Błażejczyk K., Krawczyk B., Limanówka D., 2002, Bioklimat uzdrowisk polskich i możliwości jego wykorzystania w lecznictwie, Monografie IGiPZ PAN, 3, Warszawa, 611.
Kozłowska-Szczęsna T. (red.), 1975, Problemy bioklimatologii uzdrowiskowej, Dokumentacja Geograficzna, IGiPZ PAN, 3–4, 113.
Kuchcik M., Błażejczyk K., Szmyd J., Milewski P., Błażejczyk A., Baranowski J., 2013, Potencjał leczniczy klimatu Polski, IGiGP PAN, Warszawa, 270.
Matzarakis, A., 2007, Assessment method for climate and tourism based on daily data, [w:] A. Matzarakis, C. R. de Freitas, D. Scott (red.), Developments in Tourism Climatology, 52–58.
Matzarakis A., Koch E., Rudel E., 2007, Analysis on summer tourism period for Austria based on climate variables on daily basis, [w:] A. Matzarakis, C. R. de Freitas, D. Scott, Developments in Tourism Climatology, 122–128.
Matzarakis A., 2010, Assessment of weather and climate for tourism and health in the Alps, [w:] Metropolises and “their” Alps. Proceedings of the Forum Alpinum 6 to 10 October 2010, Bayerische Akademie der Wissenschaften, Munich, 35–38.
Matzarakis A., Muthers S., Rutz F., 2014, Application and comparison of UTCI and PET in temperate climate conditions, Finisterra 49 (98), 21–31.
Matzarakis A., Schneevoigt T., Matuschek O., Endler C., 2010, Transfer of climate information for tourism and recreation – the CTIS software, [w:] A. Matzarakis, H. Mayer, F.M. Chmielewski (red.), Proceedings of the 7th conference on biometeorology. Albert-Ludwigs-University of Freiburg, 20, 392–397.
Matzarakis A., Hammerle M., Koch E., Rudel E., 2012, The climate tourism potential of Alpine destinations using the example of Sonnblick, Rauris and Saltzburg, Theoretical and Applied Climatology,110, 645–658.
Mąkosza A., 2016, Zastosowanie biometeorologicznej klasyfikacji warunków pogodowych w rekreacji i turystyce w Polsce środkowo-zachodniej, Przegląd Geograficzny, 88 (3), 369–382.
Mihăilă D., Bistricean P.-I., Briciu A.-E., 2019, Assessment of the climate potential for tourism. Case study: the North-East Development Region of Romania, Theoretical and Applied Climatology, 137, 601–622.
Milewski P., 2013, Application of the UTCI to the local bioclimate of Poland’s Ziemia Kłodzka region, Geographia Polonica,86 (1), 47–54.
Miszuk B., 2008, Charakterystyka warunków bioklimatycznych Karkonoszy z punktu widzenia różnych form turystyki i rekreacji, Prace Geograficzne IGiGP UJ, 120, 79–91.
Miszuk B., Otop I., Owczarek M., 2012. Warunki bioklimatyczne jako czynnik kształtujący potencjał rekreacyjny Sudetów, Przegląd Geograficzny, 3, 437–446.
Miszuk B., Otop I., Strońska M., Schwarzak S., Surke M., 2016, Tourism-climate conditions and their future development in the Polish-Saxon border area, Meteorologische Zeitschrift, 25 (4), 421–434.
Nemeth A., 2011, Changing thermal bioclimate in some Hungarian cities, Acta Climatologica et Chorologica Universitatis Szegediensis, 44–45, 93–101.
Novak M., 2013, Use of the UTCI in the Czech Republic, Geographia Polonica, 86, (1), 21–28.
Nowosad M., Rodzik B., Wereski S., Dobek M., 2013, The UTCI Index in Lesko and Lublin and its circulation determinants, Geographia Polonica, 86 (1), 29–36.
Owczarek M., Chlost I., 2017, Klimatyczne elementy potencjału rekreacyjnego Słowińskiego Parku Narodowego, [w:] M. Szmytkowska (red.), Turystyka i turysta nad Bałtykiem, Gdańskie Teki Turystyczno-Krajoznawcze, 2, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 176–193.
Pecelj M., Đorđević A, Pecelj M. R., Pecelj-Purković J., Filipović D., Šećerov V., 2017, Biothermal  conditions on Mt. Zlatibor based on thermophysiological indices, Archives of Biological Sciences, 69 (3), 455–461.
Pełech S., 2013, Bioklimatyczne uwarunkowania turystyki i rekreacji w Tatrach Polskich, [w:] R. Pawlusiński (red.), Współczesne uwarunkowania i problemy rozwoju turystyki, IGiGP UJ, 403–412.
Półrolniczak M., Szyga-Pluta K., Kolendowicz L., 2016, Bioklimat wybranych miast pasa pobrzeży południowobałtyckich na podstawie uniwersalnego wskaźnika obciążenia cieplnego, Acta Geographica Lodziensis, Folia Geographica Physica, 104, 147–161.
Radzka U., Dragańska E., 2015, Bioklimatyczne warunki turystyki i rekreacji w województwie warmińsko-mazurskim, UWM, Olsztyn, 190.
Schmuck A., 1969, Klimat Sudetów, Problemy Zagospodarowania Ziem Górskich, 5 (18), 93–154.
Sikora S., 2008, Bioklimat Wrocławia, Rozprawy Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego  Uniwersytetu Wrocławskiego, 5, Wrocław.
Tomczyk A. M., Owczarek M., 2020, Occurrence of strong and very strong heat stress in Poland and its circulation conditions, Theoretical and Applied Climatology, 139, 893–905.
Urban G., 2015, Zaleganie pokrywy śnieżnej i jego zmienność w polskiej części Sudetów i na ich przedpolu, Przegląd Geograficzny, 87 (3), 497–516.
Wereski S., 2012, Przydatność warunków bioklimatycznych do turystyki wypoczynkowej w Solinie (1981–1998), Przegląd Geograficzny, 84 (3), 447–456.
Wereski S., Demczuk P., 2015, Ocena warunków bioklimatycznych Leska pod kątem możliwości uprawiania wybranych form turystyki, [w:] A. Wdowiak, A. Tucki (red.), Aspekty środowiskowo-rekreacyjne i prawne zdrowia człowieka, Międzynarodowe Towarzystwo Wspierania i Rozwoju Technologii Medycznej, Włodawa, 212–224.
Wereski S., Dobek M., Kierklo K., 2018, Ocena warunków bioklimatycznych Polski południowo-wschodniej do wybranych form rekreacji i turystyki, Prace Geograficzne, 153, 89–103.

Informacje

Informacje: Prace Geograficzne, 2021, Zeszyt 164, s. 9 - 25

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Warunki biometeorologiczne Kłodzka i ich wpływ na klimatoterapię i turystykę

Angielski:

Biometeorological conditions of Kłodzko and their influence on climatotherapy and tourism

Autorzy

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowy Instytut Badawczy, ul. Podleśna 61, 01-673 Warszawa

Publikacja: 06.2021

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Bartłomiej Miszuk (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski