FAQ
logo Uniwersytetu Jagiellońskiego

2020 Następne

Data publikacji: 09.2020

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Redakcja

Redaktor naczelny Janusz Siwek

Sekretarz redakcji Arkadiusz Kocaj

Redaktor tomu Magdalena Kubal-Czerwińska

Zawartość numeru

Joanna Hibnerxw

Prace Geograficzne, Zeszyt 161, 2020, s. 7 - 40

https://doi.org/10.4467/20833113PG.20.006.12548
Impact of experience on the motives of skiers on the example of Tatra ski resorts: Kasprowy Wierch (Poland) and Tatrzańska Łomnica (Slovakia)
 
Both the motivation and the experience of tourists depend on psychological processes, being very individual for each person. They are closely related with each other and, also, they are affected by each other in many aspects. The aim of this article is to characterize the relationship between the motivation and the past mountain and ski experience of respondents from two Tatra ski resorts: Kasprowy Wierch (Poland) and Tatrzańska Łomnica (Slovakia). In order to gain information about the motivation and experience of tourists a survey using the PAPI technique was conducted during the winter seasons 2014/2015 and 2015/2016. A total of 404 questionnaires was collected (Kasprowy Wierch – 197; Tatrzańska Łomnica – 207). The results confirm that tourists’ motivation as well as their past mountain and ski experience are dependent on each other. Past experience and tourist motivation are both affected by other factors, including the type of activity or the frequency of visits. The research also shows that especially the past mountain experience affects many other variables including tourist motivation.
 
Keywords: ski tourism, Tatra Mountains, survey, tourists’ experience, tourists’ motives
 
Zarys treści: Zarówno motywacje turystyczne, jak i doświadczenie turystyczne, są uzależnione m.in. od procesów psychologicznych zachodzących w każdym człowieku indywidualnie. Są one ze sobą ściśle związane pod wieloma aspektami i wzajemnie na siebie oddziałują. Celem
niniejszego artykułu jest scharakteryzowanie wzajemnych zależności między motywacjami a wcześniejszymi doświadczeniami górskimi i narciarskimi respondentów z dwóch tatrzańskich ośrodków narciarskich: Kasprowy Wierch (Polska) i Tatrzańska Łomnica (Słowacja). W pracy
zastosowano badania ankietowe na próbie łącznie 404 respondentów (Kasprowy Wierch – 197; Tatrzańska Łomnica – 207). Badania ankietowe przeprowadzono, stosując technikę PAPI, czyli wywiad bezpośredni, w sezonie zimowym 2014/2015 i 2015/2016. Badania potwierdzają, że
zarówno motywacje turystyczne, jak i wcześniejsze doświadczenia górskie i narciarskie są od siebie zależne. Zarówno wcześniejsze doświadczenia, jak i motywacje turystyczne są zależne od innych czynników, w tym m.in. od typu uprawianej aktywności czy też częstotliwości przyjazdów.  badań wynika, że przede wszystkim wcześniejsze doświadczenia górskie wpływają na inne zmienne, m.in. na motywacje turystyczne.
Czytaj więcej Następne

Robert Faracikxw

Prace Geograficzne, Zeszyt 161, 2020, s. 41 - 59

https://doi.org/10.4467/20833113PG.20.007.12549
Graduation towers in Poland. Genesis, current state and future of the phenomenon
 
Salt is one of the materials with many uses. For centuries, its therapeutic values have been emphasized. Former salt mining centres, in which graduation towers were used to concentrate brine, played a special role. Along with changes in the technology of obtaining salt, these devices were gradually withdrawn from the use. Some of them began to perform a spa function, which resulted from the impact of the specific microclimate around them on treatment options, including upper respiratory tract diseases. At the turn of the 20th and 21st centuries, a great interest in the graduation towers was noted, due to which new facilities began to be built, and adapted to perform the therapeutic function. The literature on the subject is basically limited to analyses of the individual historical objects in terms of history and technology as well as popular-scientific guidebooks and informational studies. The purpose of this study is to give an idea of the genesis and current state of the construction of external graduation towers in Poland (89 facilities have been inventoried), taking into account the dynamics of this state, and the diversity of graduation towers due to its form, size and method of funding. Particular attention was paid to the spatial diversity of this phenomenon.
 
Keywords: graduation tower, halotherapy, salt, spa, city, Poland
 
Zarys treści: Sól należy do surowców o wszechstronnym zastosowaniu. Od wieków podkreślane były jej walory terapeutyczne. Szczególna rola przypadła dawnym ośrodkom górnictwa soli, w których w celu stężania solanki wykorzystywano tężnie (gradiernie). Wraz ze zmianami w technologii pozyskiwania soli, urządzenia te stopniowo były wycofywane z użycia. Część z nich zaczęła pełnić funkcję uzdrowiskową, co wynikało z wpływu specyficznego mikroklimatu wokół nich na możliwość leczenia m.in. chorób górnych dróg oddechowych. Na przełomie XX i XXI w. odnotowano duże zainteresowanie tężniami, dzięki czemu zaczęły powstawać nowe obiekty, specjalnie budowane i przystosowane do pełnienia funkcji leczniczej. Literatura przedmiotu ogranicza się w zasadzie do analizy poszczególnych obiektów zabytkowych pod względem historycznym i technologicznym oraz popularno-naukowych opracowań o charakterze przewodnikowym i informacyjnym. Celem niniejszej pracy jest ukazanie genezy i stanu obecnego budownictwa tężni zewnętrznych w Polsce (zinwentaryzowano 89 obiektów) z uwzględnieniem jego dynamiki oraz zróżnicowania tężni ze względu na formę, wielkość i sposób finansowania inwestycji. Zwrócono szczególną uwagę na przestrzenne zróżnicowanie tego zjawiska.
Czytaj więcej Następne

Natalia Tomczewska-Popowyczxw

Prace Geograficzne, Zeszyt 161, 2020, s. 61 - 80

https://doi.org/10.4467/20833113PG.20.008.12550
Potential of material cultural heritage of the Western Ukraine, its valorisation and evaluation of the use for sentimental tourism
 
The article presents a valorisation of material cultural heritage for sentimental tourism of Poles and an analysis of the use of this potential in tourist offer. The analysis of values included defensive buildings and residences, religious buildings, cemeteries, as well as other architectural and technical monuments that can be used for the purposes of Polish sentimental tourism in the Western Ukraine, a territory that belonged to the Second Polish Republic. The analysis based on the point bonitation method showed that the Lviv and Ternopil regions have the greatest potential. However, the tourist offer of Polish travel agencies to the Western Ukraine covers only part of the potential of Polish cultural heritage.
 
Keywords: tourist valorisation, sentimental tourism, Eastern Borderlands, Western Ukraine
 
Zarys treści: W artykule przedstawiono waloryzację materialnego dziedzictwa kulturowego dla turystyki sentymentalnej Polaków oraz przeprowadzono analizę wykorzystania tego potencjału w ofercie turystycznej. Analiza walorów objęła obiekty obronne i rezydencje, obiekty sakralne,cmentarze, a także inne zabytkowe obiekty architektoniczne i techniczne, które mogą być wykorzystane na cele polskiej turystyki sentymentalnej na obszarze Ukrainy Zachodniej, który należał do II Rzeczpospolitej. Ocena metodą bonitacji punktowej wykazała, że największy
potencjał posiada obwód lwowski oraz tarnopolski. Natomiast oferta turystyczna polskich biur podróży na Ukrainę Zachodnią obejmuje tylko część potencjału polskiego dziedzictwa kulturowego.
Czytaj więcej Następne

Anna Długozimaxw

Prace Geograficzne, Zeszyt 161, 2020, s. 81 - 106

https://doi.org/10.4467/20833113PG.20.009.12551
Location of contemporary communal cemeteries in Poland
 
The main purpose of this paper is to characterise contemporary communal cemeteries and to develop a typology of these facilities from the point of view of its location. The main criteria for the selection of cemeteries were the date of creation (1999–2019) and the communal status of objects. Literature studies in the fields of spatial planning, landscape architecture, geography, sociology and an analysis of legal acts including planning acts were the bases for developing evaluation criteria in the aspect of cemeteries location. The location of cemeteries in relation to: natural system, accessibility, functional and spatial structure of settlement units and religious facilities was characterized. The spatial extent of the research covered cemeteries within their boundaries along with the sanitary protection zone (150 m). Field studies were carried out in July and August 2019. The research showed that out of 63 cemeteries, most are established within the administrative boundaries of cities, but in their suburban, non-urbanized areas. Models of communal cemeteries were developed due to their location.
 
Keywords: cemetery, location criterion, protection zone, functional and spatial structure
 
Zarys treści: Celem artykułu jest charakterystyka budowanych współcześnie w Polsce cmentarzy komunalnych z uwzględnieniem kryterium lokalizacji. Badaniami objęto cmentarze o statusie obiektu komunalnego, zakładane w latach 1999–2019. Aby scharakteryzować lokalizację
współczesnego cmentarza, na podstawie kwerendy materiałów źródłowych (przepisy prawa, literatura z zakresu gospodarki przestrzennej, architektury krajobrazu, geografii, socjologii), określono kryteria, według których rozpatrywano położenie cmentarza, tj. system przyrodniczy, dostępność komunikacyjna, obiekty religijne, struktura funkcjonalno-przestrzenna jednostek osadniczych. Zasięg przestrzenny badań objął cmentarze w ich granicach wraz ze strefą ochrony sanitarnej (150 m). Wizję terenową przeprowadzono w lipcu i sierpniu 2019 r. Badania wykazały, że spośród 63 cmentarzy większość zakładana jest w granicach administracyjnych miast, ale na terenach o charakterze podmiejskim, niezurbanizowanym. Opracowano modele lokalizacji cmentarzy komunalnych.
Czytaj więcej Następne