FAQ
logo Uniwersytetu Jagiellońskiego

2020 Następne

Data publikacji: 11.2020

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Redakcja

Redakcja numeru Jarosław Działek, Krzysztof Gwosdz

Sekretarz redakcji Arkadiusz Kocaj

Redaktor naczelny Janusz Siwek

Zawartość numeru

Tomasz Kapecki

Prace Geograficzne, Zeszyt 162, 2020, s. 13-30

https://doi.org/10.4467/20833113PG.20.010.13097
We wstępie przedstawiono krótki rys historyczny rozwoju szkolnictwa wyższego w Polsce, zaczynając od Akademii Krakowskiej, skupiając się na historii najnowszej, szerzej omawiając dokonania lat 70. ubiegłego wieku. Jest to ważny okres dla architektury szkół wyższych, która po krótkim czasie socrealizmu zaczęła czerpać i czerpie do dziś z doświadczeń modernizmu. Głównym tematem opracowania jest architektura powstała po 2004 r., po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej. To w tym czasie nastąpił lawinowy wzrost inwestycji w szkolnictwie wyższym, przez niektórych określany mianem boomu budowlanego na polskich uczelniach. W ciągu dekady zmodernizowano dużą część istniejących zasobów, zrealizowano kilkadziesiąt nowych inwestycji. W artykule opisano dokonania z tego okresu, skupiając się w pierwszej kolejności na analizie architektury pojedynczych obiektów, a następnie zagłębiając się w ocenę nowych kampusów pod kątem założeń projektowych, kompozycyjnych i przestrzennych. Odniesieniem dla wniosków z oceny dokonań inwestycyjnych polskich uczelni są przykłady architektury szkół wyższych i kampusów z krajów Europy Zachodniej oraz analiza współczesnych trendów w projektowaniu kampusów dydaktycznych.
Czytaj więcej Następne

Dorota Winnicka-Jasłowska

Prace Geograficzne, Zeszyt 162, 2020, s. 31-47

https://doi.org/10.4467/20833113PG.20.011.13098
Kształcenie przyszłych architektów na Wydziale Architektury Politechniki Śląskiej w zakresie projektowania architektonicznego oparte jest na badaniach naukowych. Research-based design to w praktyce stawianie pytań i formułowanie odpowiedzi wsparte metodami badawczymi, które studenci poznają w toku studiów. W artykule omówiono studencki projekt dydaktyczno-naukowy, zrealizowany na Wydziale Architektury Politechniki Śląskiej. Badania dotyczyły ocen w zakresie wybranych kryteriów funkcjonalnych, behawioralnych i organizacyjnych w kampusie Uczelni, przeprowadzonych metodą Post-Occupancy Evaluation (POE). Zakres objął następujące kryteria badawcze: identyfikację wizualną kampusu i budynków oraz odnajdywanie celu, projektowanie uniwersalne, usługi w kampusie, sieć miejsc do uczenia się i kontaktów społecznych, bezpieczeństwo, wizerunek dzielnicy akademickiej oraz kampus jako przestrzeń integracji społecznej. W końcowej części artykułu zostały również zaprezentowane wybrane projekty studenckie, zrealizowane na podstawie wniosków z opisanych badań.
Czytaj więcej Następne

Mikołaj Gomółka

Prace Geograficzne, Zeszyt 162, 2020, s. 49-67

https://doi.org/10.4467/20833113PG.20.012.13099
Celem niniejszej pracy jest zarysowanie działań podejmowanych przez Uniwersytet Warszawski, zmierzających do poprawy jakości przestrzeni kampusów, oraz ocena tych działań. Badanie opisywanych procesów odbywało się metodą research by design, ponieważ autor w czynny sposób bierze udział w ich realizacji. W pierwszej części artykułu przedstawiono historię i specyfikę każdego z kampusów UW oraz ambicje przestrzenne Uniwersytetu. Scharakteryzowano również wyzwania, przed którymi stoi obecnie szkolnictwo wyższe. Rozdział drugi poświęcono narzędziom dobranym przez UW w celu realizacji swoich zamierzeń – na czele z wieloletnim programem inwestycyjnym, który jest dla UW czynnikiem motywującym wprowadzanie zmian przestrzennych. Działania urbanistyczne pokazano szczegółowo na przykładzie masterplanu kampusu Ochota. W rozdziale trzecim dokonana została ocena dotychczas prowadzonych działań. Uznano, że formuła wieloletniego programu inwestycyjnego może prowadzić do skoordynowanej poprawy jakości przestrzeni kampusu, jednak powinna uwzględniać finansowanie przestrzeni publicznych (nie tylko budynków) i konsultacje społeczne z mieszkańcami miasta. Na koniec zaprezentowane zostały perspektywy zmian w najbliższej przyszłości.
Czytaj więcej Następne

Marek Bryx

Prace Geograficzne, Zeszyt 162, 2020, s. 69-87

https://doi.org/10.4467/20833113PG.20.013.13100
Zrównoważony rozwój to pojęcie, które utrwaliło się już w naszej świadomości. Można przyjąć, że w odniesieniu do miasta oznacza ono realizację 4 zasad (celów), do których osiągnięcia takie miasto, jego mieszkańcy powinni dążyć (Szelągowska, Bryx 2015), a mianowicie: 1. Aspirować do tego, aby być blisko ekosystemu, uzyskując ład przestrzenny przy możliwie niskiej ingerencji w ten ekosystem. 2. Produkować nie więcej odpadów, niż miasto jest w stanie zasymilować, a równocześnie konsumować nie więcej zasobów, niż jest w stanie odtworzyć. 3. Propagować i utrwalać styl życia zgodny z powyższymi zasadami, który tworzą wszyscy mieszkańcy swoim codziennym postępowaniem, a nie tylko władze miasta. 4. Przestrzegać zasad uczciwości i sprawiedliwości. Ta definicja, trochę zbyt szczegółowa, w gruncie rzeczy zmierza do podkreślenia dwóch aspektów zrównoważonego rozwoju: bliskości człowieka ze środowiskiem naturalnym i zasad etyki w postępowaniu ludzi wobec środowiska naturalnego i społecznego. Kampus uniwersytecki jest częścią miasta, promieniującą intelektualnie, wykuwającą i upowszechniającą nowe koncepcje. Rozpowszechniając ideę zrównoważonego miasta, kampus powinien być przykładem wdrożenia tych zasad w społeczności będącej enklawą miejską. Odpowiedź na pytania, czy tak się dzieje i czy jest to możliwe na uczelniach, które powstały przed pojawieniem się idei zrównoważonego rozwoju, stanowi cel tego artykułu. Autor, rozważając te kwestie, wykorzystuje doświadczenia kampusu Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, zaprojektowanego 100 lat temu, realizowanego etapami i poszukującego swojej drogi rozwoju.
 
 
 
Czytaj więcej Następne

Jarosław Działek, Magdalena Miśkowiec, Bartłomiej Homiński, Agnieszka Świgost-Kapocsi, Krzysztof Gwosdz

Prace Geograficzne, Zeszyt 162, 2020, s. 89-123

https://doi.org/10.4467/20833113PG.20.014.13101
Celami niniejszego artykułu są ocena jakości przestrzeni publicznych III Kampusu UJ oraz określenie, w jakim stopniu przydatna jest w tym zakresie metoda crowdsensingowego badania ankietowego z użyciem aplikacji mobilnej. Przestrzenie publiczne uznawane są współcześnie za kluczowe elementy organizacji kampusów uczelni. Ich odpowiednie ukształtowanie i zagospodarowanie sprzyja interakcjom społecznym między różnymi grupami użytkowników, co w konsekwencji powinno służyć wzmacnianiu kreatywności i interdyscyplinarności w środowisku uniwersyteckim. W tekście przedstawiono współczesne trendy w zakresie planowania i funkcjonowania kampusów. W części empirycznej na podstawie obserwacji zachowań użytkowników kampusu, dokonanych przez uczestników badania crowdsensingowego, określono jakość wybranych przestrzeni publicznych: głównej alei, placów i dziedzińców oraz terenów zielonych. Wyniki te skonfrontowano z materiałem fotograficznym i komentarzami uczestników badania oraz z oceną ekspercką autorów i autorek artykułu. W końcowej części zaproponowano kierunki działań w zakresie poprawy jakości przestrzeni publicznych badanego kampusu.
Czytaj więcej Następne

Agnieszka Konior, Weronika Pokojska

Prace Geograficzne, Zeszyt 162, 2020, s. 125-144

https://doi.org/10.4467/20833113PG.20.015.13102
Artykuł dotyczy jednej z podstawowych grup interesariuszy kampusów uniwersyteckich, a więc studentów. Omówione zostaną zagadnienia teoretyczne związane z planowaniem przestrzeni publicznych, w tym kampusów uniwersyteckich, ze szczególnym akcentem na uspołecznienie procesu planowania i organizację wydarzeń społeczno-kulturalnych. Przedstawione będą wyniki badań przeprowadzonych wśród studentów kierunku Zarządzanie kulturą i mediami (Instytut Kultury UJ). Badania prowadzone były w ramach przedmiotu Projekty miejskie (wcześniej Zarządzanie projektami w przestrzeni miejskiej) w latach 2017/2018–2019/2020. Zadaniem studentów było dokonanie analizy przestrzeni kampusu UJ, ze szczególnym uwzględnieniem samego budynku Wydziału Zarządzania i Komunikacji Społecznej UJ (w której ramach określili ich silne i słabe strony, szanse i zagrożenia), zdefiniowanie grupy docelowej przestrzeni oraz zaproponowanie działań, które mogłyby podnieść jakość przestrzeni publicznych Kampusu UJ (realizowanych małym/dużym nakładem środków w krótkiej/długiej perspektywie czasowej). Praca była realizowana w grupach, łącznie zebrano ponad 60 odpowiedzi. Ponadto zaprezentowane zostaną „dobre praktyki” z zakresu studenckich działań społeczno-kulturalnych, które wpływają na ożywienie przestrzeni kampusów (np. Festiwal Kultury i Mediów „Polikultura” w Krakowie).
Czytaj więcej Następne