Proces recenzowania
- Recenzenci uczestniczą w pracach zespołu redakcyjnego i mają wpływ na decyzje podejmowane przez Redakcję. Mogą także, w porozumieniu z Autorami, wpływać na ostateczny kształt i doskonalenie publikowanych prac.
- Recenzja jest przeprowadzana w trybie double blind, co oznacza, że Autorzy i Recenzenci nie znają swoich tożsamości.
- Tożsamość Autorów jest nieznana dla Recenzenta, ale znana Redakcji.
- Nazwiska recenzentów poszczególnych publikacji/zeszytów nie są ujawniane w danym numerze czasopisma. Raz w roku czasopismo podaje do publicznej wiadomości listę współpracujących recenzentów za dany rok.
- Recenzji są poddawane wszystkie teksty naukowe (nie dotyczy: recenzji nienaukowych, sprawozdań, komunikatów, artykułów popularnonaukowych, edytoriali).
- Recenzja odbywa się przed publikacją tekstu, po złożeniu tekstu przez Autora do oceny Redakcji.
- Redakcja powołuje do oceny każdej publikacji co najmniej dwóch niezależnych Recenzentów spoza jednostki naukowej afiliowanej przez Autora publikacji (recenzje zewnętrzne).
- Za dobór Recenzentów odpowiada Redakcja , kierując się w szczególności zainteresowaniami badawczymi, dorobkiem naukowym i kompetencjami Recenzenta w dziedzinie nauki, do której omawiany tekst należy.
- Recenzent może odmówić wykonania recenzji z przyczyn formalnych (np. konflikt interesów, brak możliwości dotrzymania terminów na wykonanie recenzji) lub pozaformalnych (zainteresowania badawcze nie pokrywają się z tematyką podejmowaną w tekście). W takim przypadku Recenzent jest zobowiązany do bezzwłocznego powiadomienia Redakcji
- Niedopuszczalne jest powołanie na Recenzenta członka Redakcji lub członka Rady Naukowej. Ich opinia jest jednak kluczowa w przypadku oceny wstępnej tekstu lub w przypadku, gdy w toku Recenzji zewnętrznej uzyskano sprzeczne opinie dotyczące tekstu wymagające rozstrzygnięcia.
- Redakcja nie wykorzystuje recenzji z innych czasopism, z komercyjnych platform recenzji, forów internetowych itp.
- Gdy Autorem tekstu jest członek Redakcji lub Rady Naukowej, dobór Recenzenta spoczywa na innym członku Redakcji, niebędącym Autorem. Osobę taką dotyczą zasady i obowiązki Autora, nie dotyczą jej natomiast przywileje członka Redakcji lub Rady Naukowej związane z udziałem w pracach redakcyjnych, w procesie recenzowania i w podejmowaniu decyzji powiązanych z tym tekstem.
- Recenzja musi mieć formę pisemną. Recenzent może dostarczyć formularz recenzji lub uzupełnić recenzję z wykorzystaniem odpowiedniego formularza online. Recenzja musi zawierać jednoznaczną ocenę co do dopuszczenia artykułu do publikacji bądź jego odrzucenia.
- Tylko teksty, które podlegają procesowi recenzji i uzyskały dwie pozytywne recenzje, mogą zostać dopuszczone przez Redakcję do publikacji.
- Teksty, które uzyskały jedną negatywną recenzję, w odniesieniu do których recenzent wskazuje na możliwość dopuszczenia tekstu do publikacji po poprawieniu go, mogą być odesłane wraz z zaleceniami do Autora. Autor wprowadza odpowiednie korekty, następnie tekst jest przesyłany do ponownej recenzji (druga tura recenzji). Wówczas drugi z Recenzentów powinien być poinformowany o wyniku pierwszej tury. Teksty, które uzyskały jedną negatywną recenzję, mogą być jednak odrzucone przez Redakcję bez przeprowadzenia drugiej tury recenzji.
- Kryteria oceny brane pod uwagę w trakcie procesu recenzji są wskazane w formularzu recenzji.
- Redakcja dostarcza Recenzentowi formularz recenzji, który jest podstawowym dokumentem dla wyrażenia wniosków Recenzenta. Recenzent może dodatkowo dostarczyć wraz z formularzem recenzji inne materiały (np. spisane uwagi, treść tekstu z komentarzami).
- Treść recenzji nie jest ujawniana publicznie.
- Raporty z recenzji / uwagi Recenzenta są dostępne dla Autorów (po anonimizacji) i Redakcji czasopisma.
- Nie jest dopuszczalna żadna bezpośrednia interakcja między Autorami a Recenzentami. Kontakt jest zanonimizowany. Wnioski i raporty z recenzji oraz odpowiedzi Autorów są przekazywane za pośrednictwem Redakcji lub z wykorzystaniem odpowiedniego systemu zapewniającego anonimizację danych w trybie double blind review.
Zasada poufności: Wszystkie recenzowane prace mają charakter poufny, co oznacza, że ujawnianie ich osobom trzecim jest niedopuszczalne (z wyjątkiem osób do tego upoważnionych).
Zasada zachowania standardów obiektywności: Recenzje powinny mieć charakter obiektywny. Personalna krytyka Autorów prac jest uważana za niestosowną. Wszystkie spostrzeżenia Recenzenta powinny zostać odpowiednio uargumentowane.
Zasada rzetelności naukowej: Recenzenci są zobowiązani dołożyć wszelkich starań dla przestrzegania standardów i zasad etycznych związanych z publikacją tekstów naukowych i przeciwdziałać praktykom niezgodnym z przyjętymi standardami. W tym celu mogą oni nanosić stosowne poprawki, a także w przypadku podejrzeń nieuczciwych praktyk (plagiatu, fałszowania wyników badań etc.) lub działań nieetycznych podjąć decyzję o niedopuszczeniu tekstu do publikacji.
Zasada rzetelności źródeł: Recenzenci, jeśli zachodzi taka potrzeba, powinni wskazać odpowiednie prace nieprzywołane przez Autora. Wskazane i zgłoszone Redakcji powinny być także wszelkie istotne podobieństwa do innych prac.
Zasada fair play: Kwestie takie jak: rasa, płeć, wyznanie, pochodzenie, obywatelstwo czy przekonania polityczne Autorów w żaden sposób nie mogą wpływać na wynik recenzji. Teksty zgłaszane do publikacji są oceniane przede wszystkim pod względem merytorycznym, formalnym i technicznym. Decyzje Recenzentów muszą opierać się na wartościach naukowych.
Zasada przeciwdziałania konfliktom interesów u Recenzentów: Recenzenci nie mogą wykorzystywać recenzowanych prac dla swoich osobistych potrzeb i korzyści. Nie mogą oni również oceniać tekstów, w których przypadku może występować konflikt interesów z Autorem/Autorami. Konflikt interesów w przypadku Recenzenta może wystąpić, gdy zaistnieją okoliczności, które mogą budzić wątpliwości co do jego bezstronności lub wpływać na jego działania podczas procedury recenzowania, np. powiązania służbowe, finansowe, prawne, opinie Recenzenta, rywalizacja naukowa, relacje rodzinne.
Zasada terminowości: Recenzenci zobowiązani są dostarczyć recenzje w ustalonym terminie. Jeżeli z jakichś względów (merytorycznych, braku czasu) nie są oni w stanie dotrzymać terminu bądź podjąć się recenzji, powinni niezwłocznie poinformować o tym fakcie Zespół redakcyjny.
W przypadkach nieopisanych w niniejszych Zasadach etyki publikacyjnej Redakcja stosuje się do zaleceń wskazanych w COPE Retraction Guidelines oraz COPE Flowcharts.
