„[…] najwięcej napracowałem się nad opisem cienia, które rzuca drzewo,
nad opisem milczenia rzeki, która płynie przez Saharę.
Ale na te obrazy krytycy nie zwracają uwagi”[1].
Ryszard Kapuściński, Lapidaria

Ekomedia. Dziennikarstwo wobec zmian klimatycznych 

 „Jak akt pisania i uważnego czytania może zbawić planetę?” [2] – zapytywał swego czasu Ken Hiltner. Przed analogicznym, tylko powierzchownie naiwnym, pytaniem stają współcześnie dziennikarze, poszukujący najbardziej adekwatnych sposobów opowiadania o kwestiach związanych z postępującymi zmianami klimatycznymi, relacjami człowieka z pozaludzką naturą czy funkcjonowaniem biotycznej wspólnoty. Dystrybuowanym przez środki masowego przekazu reprezentacjom przyrody oraz inicjowanym przez media procesom komunikowania o kwestiach ekologicznych z uwagą przyglądają się obecnie badacze, prowadzący swe analizy w obszarze ecomedia studies.

Dostrzegając wagę naukowej refleksji nad problematyką ekomediów, redakcja „Zeszytów Prasoznawczych” – medioznawczego czasopisma naukowego wydawanego w Uniwersytecie Jagiellońskim od 1960 roku – zaprasza do zgłaszania propozycji oryginalnych, niepublikowanych wcześniej artykułów naukowych, poświęconych temu, w jaki sposób problematyka ekologii i zmian klimatycznych znajduje swoje odzwierciedlenie w przestrzeni medialnej. W planowanym na 2024 rok numerze monograficznym czasopisma pt. Ekomedia. Dziennikarstwo wobec zmian klimatycznych pragniemy podjąć szczególny namysł między innymi nad następującymi kwestiami:

• historia/ewolucja/poetyka reportażu przyrodniczego i reportażu ekologicznego
• rola mediów masowych w inicjowaniu dyskusji na temat kryzysu klimatycznego
• gatunki medialne w ekodziennikarskiej teorii i praktyce
• możliwe sposoby wykorzystania narzędzi ekokrytyki, badającej relacje między człowiekiem a środowiskiem naturalnym w rozmaitych tekstach kultury, na gruncie medioznawstwa
• techniki obrazowania pozaludzkiej natury w przekazach medialnych
• media wobec najważniejszych wyzwań antropocenu
• ekodziennikarstwo w perspektywie zwrotu etycznego
• narzędzia promocji ekobestsellerów
• współczesne dziennikarstwo a animal studies
• rynek prasy ekologicznej w Polsce i na świecie
• rola mediów społecznościowych i aplikacji w promowaniu działań proekologicznych oraz upowszechnianiu edukacji ekologicznej
• nowe paradygmaty medialne jako narzędzie komunikowania o zmianach klimatycznych (slow journalism, dziennikarstwo rozwiązań, dziennikarstwo konstruktywne, dziennikarstwo wyjaśniające, etc.)
• bioart w dyskursie medialnym

 Terminy:

• do 1 lutego 2024 – prosimy o zgłoszenie tytułu planowanego artykułu oraz przesłanie jego krótkiego streszczenia na adres: edyta.zyrek@uj.edu.pl
• do 1 kwietnia 2024 – prosimy o przysłanie gotowego artykułu zredagowanego zgodnie z wytycznymi obowiązującymi w „Zeszytach Prasoznawczych”. Prosimy, by teksty nie przekraczały objętości 40 000 znaków. Szczegółowe informacje na ten temat znajdują się w na stronie internetowej czasopisma w zakładce Instrukcje dla Autorów.

Publikacja numeru monograficznego przewidziana jest w drugiej połowie 2024 roku.

W razie jakichkolwiek pytań uprzejmie prosimy o kontakt z redaktorką numeru dr Edytą Żyrek-Horodyską (edyta.zyrek@uj.edu.pl).

[1] R. Kapuściński, Lapidarium VI, Warszawa 2007, s. 13.

[2] Cyt. za: A. Ubertowska, „Mówić w imieniu biotycznej wspólnoty”. Anatomie i teorie tekstu środowiskowego/ekologicznego, „Teksty Drugie” 2018, nr 2, s. 18.