Psychologia Rozwojowa, tom 16 nr 4 rok 2011

2011

Data publikacji: 14.02.2012

Licencja: Żadna

Redakcja

Redakcja zeszytu Michał Grygielski

Zawartość numeru

Adaptive and Maladaptive Pathways of Self-Development: Mental Health and Interactions Among Personality Systems

Julius Kuhl

Psychologia Rozwojowa, Tom 16, Numer 4, 2011, s. 9-31

https://doi.org/10.4467/20843879PR.11.021.0194

PDF

Czytaj więcej

Sugestialność dziecięca – przegląd badań nad efektem dezinformacji u dzieci

Malwina Szpitalak

Psychologia Rozwojowa, Tom 16, Numer 4, 2011, s. 47-53

https://doi.org/10.4467/20843879PR.11.022.0195

Artykuł ma charakter przeglądowy. Jego podstawowym celem jest zaprezentowanie zagadnienia sugestialności dziecięcej. Po zdefi niowaniu pojęcia sugestialności i efektu dezinformacji przedstawiono pokrótce historię badań nad sugestialnością dziecięcą. Zaprezentowano także wyniki najistotniejszych badań nad efektem dezinformacji u dzieci oraz korelaty sugestialności dziecięcej. Zwrócono także uwagę na możliwości dziecka w zakresie trafnego zeznawania na temat danej sprawy i konieczność optymalizowania warunków jego przesłuchiwania.

PDF

Czytaj więcej

Rozwój zawodowy psychologów w zakresie kompetencji diagnostycznych – wybrane aspekty

Anna Słysz

Psychologia Rozwojowa, Tom 16, Numer 4, 2011, s. 47-53

https://doi.org/10.4467/20843879PR.11.023.0196

Ważnym elementem rozwoju zawodowego psychologów jest rozwój profesjonalnych kompetencji. Celem artykułu jest przedstawienie modelu rozwoju wybranych kompetencji diagnostycznych podczas nabywania doświadczenia zawodowego po zakończeniu edukacji akademickiej. Jako punkt odniesienia autorka przyjmuje wielowymiarowy model kompetencji (competency cube) psychologa (Rodolfa i in., 2005; Fouad i in., 2009) oraz model zdobywania kompetencji braci Huberta i Stuarta Dreyfus (1986, za: Wolf, 2009). Przedmiotem analizy jest rozwój takich kompetencji diagnostycznych, jak: znajomość metod diagnostycznych, diagnoza różnicowa, konceptualizacja przypadku oraz refl eksja nad praktyką.

PDF

Czytaj więcej

Przyjmowanie perspektywy w obszarze poznawczym, społecznym i afektywnym: wzajemne zależności u dzieci w wieku przedszkolnym

Małgorzata Stępień-Nycz

Psychologia Rozwojowa, Tom 16, Numer 4, 2011, s. 57-72

https://doi.org/10.4467/20843879PR.11.024.0197

W artykule przedstawiono badanie dotyczące związków w zakresie przyjmowania perspektywy w różnych obszarach funkcjonowania psychicznego. Podstawę teoretyczną badania oraz ramę pojęciową wykorzystaną do interpretacji wyników stanowi koncepcja Perspektywicznego Rozumienia Umysłu (Perspectival Understanding of Mind – PUM; Perner, 2000), zgodnie z którą istotą rozwijającej się w 5. roku życia kompetencji, łączącej wiele zadań opanowywanych przez dzieci w tym właśnie czasie, jest zdolność rozumienia i koordynowania różnych perspektyw.
Zbadano 120 dzieci w wieku 3;6–5;6 lat. Do badania przyjmowania perspektywy w obszarze poznawczym zastosowano Test Elastycznego Wyboru (Flexible Item Selection Task – FIST; Jacques, Zelazo, 2001), w obszarze afektywnym Test Wiedzy o Emocjach (TWE; Stępień, 2007), a w obszarze społecznym klasyczne testy fałszywych przekonań.
Uzyskane wyniki wskazują, że rzeczywiście po skończeniu 4. roku życia dzieci zaczynają radzić sobie z rozwiązywaniem zadań wymagających przyjmowania perspektywy, jednakże wzajemne zależności między przyjmowaniem perspektywy w obszarze poznawczym, społecznym i afektywnym są zróżnicowane, a ponadto zmieniają się w okresie przedszkolnym.

PDF

Czytaj więcej

O prognozowaniu twórczości w dzieciństwie. Twórcze przedszkolaki 12 lat później

Dorota Kubicka

Psychologia Rozwojowa, Tom 16, Numer 4, 2011, s. 73-87

https://doi.org/10.4467/20843879PR.11.025.0198

Artykuł nawiązuje do koncepcji i badań twórczości dziecięcej, przedstawionych w książce Twórcze działanie dziecka w sytuacji zabawowo- zadaniowej (Kubicka, 2003). W tej pracy opisano opartą na projekcyjnym Scenoteście metodę badania twórczych strategii w działaniach dziecka podczas zabawy konstrukcyjno- -symbolicznej. W 1997 roku przebadano tą metodą 120 dzieci w wieku od 3 do 6 lat. Po 12 latach skonstruowano drugą wersję tej metody i przebadano nią 18 uczniów, którzy podczas pierwszego badania uzyskali najwyższe i najniższe wyniki. Z tymi uczniami przeprowadzono też pogłębione rozmowy na temat czynników, które mogły mieć znaczenie dla ich twórczego rozwoju, zarówno w dzieciństwie, jak i w okresie dorastania. Uzyskane rezultaty wskazują, że wartość prognostyczna pomiaru twórczości zależy od wielu czynników, i przestrzegają przed prognozowaniem twórczości dziecka na podstawie prostych wskaźników testowych. Wyniki te świadczą zarazem o potrzebie bardziej dynamicznego, kompleksowego, rozwojowego podejścia do diagnostyki twórczości dzieci.

PDF

Czytaj więcej

Postawy rodzicielskie a zdolności w zakresie samoregulacji: wychowawcze uwarunkowania gratyfikacji podstawowych potrzeb, internalizacji standardów oraz siły woli

Romana Kadzikowska-Wrzosek

Psychologia Rozwojowa, Tom 16, Numer 4, 2011, s. 89-108

https://doi.org/10.4467/20843879PR.11.026.0199

Celem dwóch badań zaprezentowanych w artykule było wykazanie związku między postawami rodzicielskimi a stopniem zaspokojenia podstawowych potrzeb psychologicznych postulowanych przez teorię autodeterminacji: przynależności, autonomii i kompetencji, poziomem internalizacji standardów oraz siłą woli. Rezultaty badania 1. potwierdziły, że postawa akceptacji i autonomii okazywana przez matkę i ojca pozytywnie wiąże się ze stopniem zaspokojenia potrzeb. Negatywny związek natomiast wykazują nadmierne wymagania oraz niekonsekwencja. Jednocześnie wykazano, że związek postaw rodzicielskich matki i ojca z zaspokojeniem podstawowych potrzeb jest różny w zależności od płci badanej młodzieży. Analiza wyników badania 1. ujawniła także, że pozytywne postawy rodzicielskie (akceptacja, autonomia) sprzyjają internalizacji standardów w zakresie aktywności szkolnej, z kolei negatywne postawy (niekonsekwencja, nadmierne wymagania) wiążą się z niskim poziomem internalizacji. Rezultaty badania 2. potwierdziły związek postaw rodzicielskich z poziomem internalizacji standardów w zakresie aktywności pozaszkolnej. Dodatkowo uzyskane w badaniu 2. wyniki wykazały pozytywny związek postaw akceptacji i autonomii okazywanych przez rodziców z siłą woli, jednocześnie potwierdzając negatywny związek postaw związanych z niekonsekwencją i nadmiernymi wymaganiami.

PDF

Czytaj więcej

Sprawozdania i recenzje

Sprawozdanie z XX Jubileuszowej Ogólnopolskiej Konferencji Psychologii Rozwojowej „Wiedza o rozwoju w poznawaniu człowieka”

Karolina Byczewska-Konieczny, Magdalena Kosno, Małgorzata Stępień-Nycz

Psychologia Rozwojowa, Tom 16, Numer 4, 2011, s. 111-119

Sprawozdanie z XX Jubileuszowej Ogólnopolskiej Konferencji Psychologii Rozwojowej „Wiedza o rozwoju w poznawaniu człowieka”, Kraków, 13–16 czerwca 2011
„Wiedza o rozwoju w poznawaniu człowieka” – pod takim hasłem przebiegała w dniach 13–16 czerwca 2011 roku XX Jubileuszowa Ogólnopolska Konferencja Psychologii Rozwojowej. Spotkania naukowe poświęcone dyskusjom nad zagadnieniami z zakresu psychologii rozwoju człowieka są corocznie organizowane przez Sekcję Psychologii Rozwojowej Polskiego Towarzystwa Psychologicznego. Pierwsza konferencja odbyła się w dniach 8–11 stycznia 1992 roku w Przegorzałach koło Krakowa. Kolejne spotkania psychologów rozwojowych miały miejsce w różnych naukowych ośrodkach w Polsce. Tegoroczna, XX konferencja została zorganizowana w Krakowie przez Sekcję Psychologii Rozwojowej oraz Instytut Psychologii Wydziału Filozoficznego i Instytut Psychologii Stosowanej Wydziału Zarządzania i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego.

PDF

Czytaj więcej

Memory, Aging and the Brain. A Festschrift in Honour of Lars-Göran Nilsson, Lars Bäckman, Lars Nyberg (red.)

Karolina Byczewska-Konieczny

Psychologia Rozwojowa, Tom 16, Numer 4, 2011, s. 121-125

RECENZJA
Memory, Aging and the Brain. A Festschrift in Honour of Lars-Göran Nilsson, Lars Bäckman, Lars Nyberg (red.) (2010), Hove, New York: Psychology Press, 355 s.
Publikacja jest zbiorem referatów wygłoszonych podczas konferencji, która jesienią 2006 roku odbyła się w Näsby Castle pod Sztokholmem. Celem tego spotkania było uhonorowanie dotychczasowej pracy prof. Larsa-Görana Nilssona (Stockholm University), wybitnego badacza pamięci, mózgu i procesów starzenia się. Redaktorami książki są dwaj szwedzcy badacze – Lars Bäckman (Aging Research Center, Karolinska Institutet) i Lars Nyberg (Umeå University), uczniowie Nilssona.

PDF

Czytaj więcej

Pliki do pobrania

Tekst PDF Spis treści PDF

Słowa kluczowe: efekt dezinformacji, pamięć, sugestialność, zeznania świadków, diagnoza, doświadczenie, kompetencje diagnostyczne, rozwój zawodowy, elastyczność poznawcza, teoria umysłu, zdolność przyjmowania perspektywy, pomiar twórczości, projekcja, rozwój twórczości, strategie twórcze, internalizacja standardów, postawy rodzicielskie, samoregulacja, siła woli, teoria autodeterminacji

Tom 16, Numer 4

2011 Następne

Zawartość numeru

Sprawozdania i recenzje

Pliki do pobrania

2011