Niegdysiejsze miasto Wiślica położone jest na terenie województwa świętokrzyskiego, w powiecie buskim. Obecnie jest to peryferyjny ośrodek, który swoim rodowodem sięga okresu wczesnego Średniowiecza. Z tego okresu na terenie Wiślicy przetrwało wiele elementów osadniczych (relikty romańskiego kościoła św. Mikołaja; relikty kościoła św. Ducha; relikty kościoła św. Marcina; relikty archeologiczno-architektoniczne na „Regii”; relikty I oraz II kościoła romańskiego oraz grodzisko), które w wymienionym okresie tworzyły na tym terenie aglomerację wczesnośredniowieczną. Aglomeracja ta w okresie dojrzałego Średniowiecza została wzbogacona regularnym układem urbanistycznym (model 9-polowy) miasta lokacyjnego. Autorzy niniejszego artykułu, na podstawie własnych analiz oraz ustaleń badań archeologicznych, podjęli próbę scharakteryzowania rozwoju Wiślicy w okresie średniowiecza.

Teren budowy i jego elementy stwarzają okoliczności, które sprzyjają powstawaniu zagrożeń bezpieczeństwa pracy w realizacji robót budowlanych. Analizy wskazują na decydujące znaczenie tych czynników w zbiorze cech opisujących przyczyny wypadków w budownictwie. Zasadnicze zadania merytoryczne w artykule obejmują wyodrębnienie wzorców wypadków na terenie budowy i wskazanie na te spośród analizowanych cech, które mają istotne znaczenie w definiowaniu tych wzorców. W zakresie metodologicznym wykorzystano analizę zasobów danych za pomocą analizy koszykowej. Badania zrealizowano na podstawie danych z rejestru prowadzonego przez Okręgowy Inspektorat Pracy w Krakowie (2014–2016).

Samozagęszczalny beton wysokowartościowy stanowi bardzo istotny krok w rozwoju technologii betonu. Najistotniejszą cechą betonu samozagęszczalnego są specyficzne właściwości reologiczne mieszanki, do
których zaliczamy płynność, stabilność i zdolność do przepływu przez zbrojenie. Bardzo ważne jest więc zachowanie odpowiedniego balansu pomiędzy granicą płynięcia a lepkością plastyczną mieszanki. Na ogół właściwości reologiczne są modyfikowane poprzez stosowanie efektywnych superplastyfikatorów oraz odpowiedni stosunek wodno-spoiwowy. Celem niniejszej pracy jest zwrócenie uwagi na istotny aspekt wpływu foremności ziaren kruszywa na właściwości reologiczne świeżej mieszanki betonowej oraz wytrzymałość samozagęszczalnego betonu wysokowartościowego.

W niniejszym artykule zwrócono uwagę na kwestie szacowania kosztów cyklu życia z uwzględnieniem wpływu ryzyka na ich wielkość. W pracy przedstawiono autorską koncepcję modelu szacowania kosztów cyklu życia obiektu budowlanego, dzięki któremu będzie można skwantyfikować wielkość dodatku za zaistniałe i ocenione ryzyko. Działanie modelu zobrazowano przykładem.

Przebieg inwestycji kolejowych na terenach Polski jest obciążony wieloma czynnikami losowymi, które mają istotny wpływ na wydłużanie terminu ich zakończenia oraz wzrost planowanego kosztu. Inwestycje kolejowe charakteryzują się specyfiką wyróżniającą je na tle innych robót budowlanych. Autorzy podjęli próbę ich rozpoznania. Podstawową metodą przeprowadzonych badań było studium przypadku pogłębione o analizę dokumentów kontraktowych, analizę interesariuszy, przegląd literatury oraz na podstawie doświadczenia zawodowego autorów artykułu. Za najważniejsze zagrożenia uznano: złe przygotowanie głównego inwestora do realizacji kontraktów, trudności w pozyskaniu map do celów projektowych, opóźnienie w uzgodnieniach dokumentacji projektowej z zewnętrznymi interesariuszami, przyznawanie wykonawcy zamknięć torowych, oraz wpływ wewnętrznych procedur zamawiającego na przebieg kontraktu.

Utrzymanie płynności finansowej przedsiębiorstw budowlanych przy realizacji dużych kontraktów inwestycyjnych jest jednym z podstawowych problemów budżetowych przy planowaniu ich harmonogramów. Mimo niekwestionowanego, znaczniejszego niż kiedykolwiek rozwoju skutecznych metod planowania, koordynowania i kontrolowania, wzrost komplikacji warunków funkcjonowania organizacji powoduje, że osiągnięcie sukcesu w zarządzaniu projektami nie jest łatwiejsze. W artykule podjęto próbę analizy wpływu nieplanowanych odchyleń czasowych i kosztowych na płynność finansową przedsięwzięcia budowlanego. W badaniu odchyleń kosztów planowanych i kosztów poniesionych przez wykonawcę posłużono się przykładem zrealizowanej inwestycji.

W artykule analizowane jest zagadnienie problemu harmonogramowania przedsięwzięć budowlanych z ograniczoną dostępnością zasobów i z czynnościami wielotrybowymi (MRCPSP). Autor bada literaturę dotyczącą problemów MRCPS oraz dotychczasowych zastosowań w przemyśle budowlanym. W szczególności przedstawiono stosowane algorytmy obliczeniowe oraz metodykę podejścia do poszczególnych odmian tego problemu. Na podstawie analizy wskazano możliwe kierunki rozwoju.

Artykuł ten skoncentrowany jest na pojęciach metamodelu i wprowadza nową terminologię do dyscypliny metamodelowania. Terminologia ta odnosi się do nowej koncepcji Contex-Driven Meta-Modeling (CDMM), bardziej ogólnej niż inne podejścia do definiowania języków modelowania. W efekcie rozszerza ona słownictwo dziedziny metamodelowania. Wszystkie pojęcia zostały wprowadzone na podstawie dekompozycji odpowiedzialności zidentyfikowanych w metamodelach. Dotąd języki modelowania były traktowane wbrew dobrym praktykom projektowym jako zwarte monolityczne struktury niepoddawane żadnej dekompozycji. System pojęć wprowadzonych w artykule jest wystarczająco ogólny do zastosowania w łączeniu paradygmatu Context-Driven Meta-Modeling Paradigm (CDMM-P) z tradycyjnym paradygmatem klasowo-obiektowym.

W pracy przebadano wpływ archeanów na proces oczyszczania ścieków w cyklicznych reaktorach biologicznych. Badania przeprowadzono w dwóch reaktorach typu SBR, z których jeden był poziomem odniesienia (oczyszczanie w warunkach klasycznych), a w drugim oczyszczano ścieki osadem czynnym poddanym bioaugmentacji archeanami, mikroorganizmami stanowiącymi trzecią domenę obok bakterii i eukariontów. Archeany były inkubowane w warunkach laboratoryjnych wg metody zalecanej przez ArchaeaSolutions, Inc. Badania wykazały, że adaptacja osadu czynnego do pracy w obecności archeanów wymaga dwa razy dłuższego czasu, niż zwykły osad czynny, zdolny do efektywnej nitryfikacji. Efektywność usuwania związków azotu i fosforu ze ścieków w obecności archeanów jest większa, a osad czynny szybciej sedymentuje. Wymagane stężenie tlenu w reaktorze z archeanami jest mniejsze niż w układzie klasycznym, co zmniejsza koszty eksploatacji oczyszczalni. Proces denitryfikacji jest znacznie skrócony i nie wymaga obecności azotanów(V).

Definiujemy bf(n) jako najmniejszą d∈ℕ, taką że liczby f(n1 , n2 , ..., nm), gdzie n1+n2+ ... + nm ≤ n są niepodzielne przez d. Dla wybranych funkcji f : ℕm → ℕ znajdziemy wartości elementów ciągu (bf (n))n∈ℕ. lub podamy inną charakteryzacje. Dla funkcji f : ℕ2 (k, l)→k3+l3∈ℕ, Charakteryzacja ciągu (bf (n))n∈ℕ może być podana z użyciem wielomianów permutacyjnych skończonego, przemiennego, pierścienia ilorazowego ℤ/mℤ. W szczególnych przypadkach funkcji f podamy dolne i górne ograniczenia na wartości ciągu bf(n).

W artykule przedstawiono analizę systemów poczty pneumatycznej. Opisano współczesne rozwiązania elementów składowych systemów poczty pneumatycznej, takie jak: dmuchawy, zwrotnice, stacje nadawcze i odbiorcze, tuby transportowe, hamulce czy też stacje łącznikowe. Na potrzeby artykułu w Laboratorium Badań Technoklimatycznych i Maszyn Roboczych Politechniki Krakowskiej zbudowano hamulec typu by-pass, który następnie został poddany badaniom w celu wyznaczenia współczynnika strat miejscowych w zależności od stopnia przesłonięcia zaworu hamulca. W pracy zamieszczono wyniki pomiarów.

W pracy przedstawiono model transportu masy do wyznaczania parametrów obliczeniowych i wyjściowych procesu usuwania wody z materiałów włóknistych poprzez dystrybucję ciśnienia. Model pozwala wyznaczyć zależności pomiędzy wilgotnością resztkową materiale włóknistym a parametrami wejściowymi procesu odwadniania.

Wyznaczono częstości obrotów mieszadeł, przy jakich wytwarzana jest zawiesina ciała stałego w cieczy
i dyspergowany jest w niej gaz, w aparacie z dwoma oddzielnie napędzanymi mieszadłami. Dolnym mieszadłem było A-315, górnym, pod które wprowadzano gaz, turbinowe tarczowe. Zbadano, jaki wpływ
na te częstości ma odległość między mieszadłami, kierunki ich obrotów, stężenie i wielkość cząstek ciała
stałego oraz wydatek gazu. Porównano wyniki uzyskane w układach dwu i trójfazowych. W tych ostatnich
zmierzono także nakłady mocy, pozwalające ocenić efektywność mieszania.

W pracy oceniono wpływ emisji zanieczyszczeń organicznych (LZO) w wyniku działalności zakładu poligraficznego na środowisko. W części pierwszej przedstawiono ogólną charakterystykę procesu druku
oraz wykorzystywanych farb. W dalszej części przedstawiono wyniki modelowanie emisji zanieczyszczeń
w zależności od stanu pracy układu oczyszczającego (emisja w warunkach normalnych oraz emisja w warunkach odbiegających od normalnych – stan awarii dopalacza).

Przedmiotem prezentowanej publikacji są wyniki badań eksperymentalnych intensyfikacji procesu wrzenia wewnątrz rur czynnika zeotropowego z dużym poślizgiem temperaturowym w warunkach niskich gęstości strumieni ciepła. W ramach pracy omówiono wpływ zastosowania trzech rodzajów wkładek na proces wymiany ciepła czynnika R407C i opory przepływu podczas wrzenia w rurach pionowych. Wyniki badań doświadczalnych obejmują pomiary wartości współczynników przejmowania ciepła, oporów przepływu oraz wydajności cieplnej uzyskiwanej w odcinku pomiarowym.

Przeprowadzono badania kinetyki sorpcji jonów metali ciężkich na materiałach polisacharydowych. Tradycyjnie badanie kinetyczne sorpcji jonowymiennej rozpoczyna się od określenia najwolniejszego etapu procesu, ale stan reakcji chemicznej pomiędzy jonami metali ciężkich a sorbentowymi grupami funkcyjnymi może mieć również istotny udział. Wyniki badań kinetycznych opisano różnymi modelami kinetycznymi, a najlepsze dopasowanie z danymi eksperymentalnymi uzyskano dla modelu kinetycznego reakcji pseudo drugiego rzędu. Ustalono, że materiały polisacharydowe stosowane w badaniach mają stosunkowo dobre właściwości kinetyczne.

W artykule przedstawiono kilka sposobów obliczania teoretycznych i rzeczywistych wartości współczynników wydajności parowych sprężarkowych pompy ciepła w krótkim i długim okresie. Różnice w obliczeniach związane są między innymi z uwzględnianiem różnych składowych odpowiedzialnych za konsumpcję energii elektrycznej w pompie ciepła, czy rozpatrywany jest stan ustalony czy nieustalony oraz czy pompa ciepła pracuje z nominalnym czy częściowym obciążeniem. Wyniki obliczeń porównano z wartościami współczynników, które zostały określone na drodze teoretycznej.

Na terenach o rozproszonej zabudowie i niewielkiej gęstości zaludnienia istnieje niedostatecznie rozwinięta infrastruktura kanalizacyjna. Do niedawna jedynym praktycznym rozwiązaniem była budowa szamba; obecnie dużą popularnością cieszą się przydomowe oczyszczalnie ścieków. W artykule porównano zasady działania i eksploatacji zbiornika bezodpływowego i oczyszczalni przydomowej. Szczególną uwagę zwrócono na aspekt ekonomiczny.

W pracy zaproponowano algorytm obliczeń młyna strumieniowego, w którym przebiega wysokotemperaturowa reakcja w złożu fluidalnym cząstek stałych – reakcja przebiega równocześnie z mieleniem cząstek w złożu. Transport ciepła i masy są znacznie zintensyfikowane w związku z ciągłym odnawianiem (denudacją) powierzchni reakcji zarówno ze względu na pęknięcia udarowe powłok reagujących cząstek, jak i ich ścieranie w złożu fluidalnym.

W pracy przedstawiono sposób doboru optymalnych parametrów fotela kierowcy pojazdu specjalnego, który bezpośrednio przyczynia się do zwiększenia komfortu jazdy. Model matematyczny pojazdu sformułowano korzystając ze współrzędnych złączowych i przekształceń jednorodnych. Przedstawiono manewr przejazdu przez przeszkody w postaci progów zwalniających o różnej wysokości i długości. Przedmiotem badań było dobranie takich parametrów tłumienia i sztywności fotela kierowcy, aby zminimalizować amplitudy drgań występujące w tym podzespole. W pracy skoncentrowano się na analizie wpływu postaci funkcji celu oraz doboru zmiennych decyzyjnych na jakość uzyskanych wyników optymalizacyjnych.