The article analyses the time periodisation of various eclectic currents in the architecture of Kharkov and the stylistic features of each flow. It shows how external factors (the administrative status of the city, political influences, trends in religious life, economic development) and various currents of eclecticism have influenced the transformation of the urban environment and characterised the specific features of the objects and the work of outstanding architects. On the basis of the analysis, architectural periods of eclectic currents in Kharkov have been identified and a list of them has been compiled.

Streszczenie
Artykuł analizuje periodyzację różnych prądów eklektycznych w architekturze Charkowa i cechy stylistyczne każdego przepływu. Pokazuje, jak czynniki zewnętrzne (status administracyjny miasta, wpływy polityczne, trendy w życiu religijnym, rozwój gospodarczy) i różne nurty eklektyzmu wpłynęły na transformację środowiska miejskiego i scharakteryzowały specyficzne cechy dzieł wybitnych architektów. Na podstawie analizy okresów architektonicznych eklektyczne prądy w Charkowie zostały zidentyfikowane i opracowano ich listę.

The article discusses the architectural tradition of Mombasa, a port city in East Africa. Starting from the 10th century AD, Mombasa was an important trade centre of the Swahili culture, which developed its own language, art, crafts and architecture, drawing on Arabic, Persian and Indian influences. Mombasa is currently undergoing strong urbanisation processes, which lead to its rapid expansion, spatial chaos and urban poverty. The local authorities facing these problems decided to improve the tourist appeal of the city through initiatives to make it cleaner and enhance its aesthetic values. In 2018, an administrative decree was issued that required the façades of downtown buildings to be painted blue and white. As a result, Mombasa became the most frequently photographed city in Africa.

Streszczenie
W artykule omówiona została tradycja architektoniczna Mombasy, portowego miasta położonego w Afryce Wschodniej. Od X w. n.e. Mombasa była ważnym ośrodkiem handlowym kultury Suahili, która wykształciła swój własny język, swoją sztukę, rzemiosło i architekturę, opartą o wzory pochodzące z Arabii, Persji i Indii. Obecnie Mombasa podlega silnym procesom urbanizacyjnym, czego skutkami jest proces gwałtownego rozrastania się miasta, chaos przestrzenny i bieda. Władze miasta, borykające się z tymi problemami, postanowiły zwiększyć jego atrakcyjność turystyczną, wdrażając inicjatywy zmierzające do poprawy stanu czystości i estetyki. W 2018 roku nakazano w trybie administracyjnym pomalowanie fasad śródmiejskich domów na biało i na niebiesko. W rezultacie Mombasa stała się najczęściej fotografowanym miastem w Afryce.

Nowadays the protection of historic urban layouts poses one of the greatest challenges in the field of cultural heritage protection. Even if this protection functions properly in large historic cities, it is sadly insufficient in smaller towns. The testimony to the latter claim is seen in deteriorating centres of small historic towns. Such degradation is a consequence of e.g. inappropriate investments disturbing their historic urban composition, which, in turn, demonstrates insufficient conservation protection. This article presents an analysis of selected medieval towns from Lesser Poland, with attention to both the state of preservation of their historic urban structure and the current form of its protection. Two towns (Nowy Targ, Skawina) are discussed in more detail.

Streszczenie
Obecnie jednym z największych wyzwań w zakresie ochrony dziedzictwa kulturowego jest ochrona układów urbanistycznych. O ile ochrona ta funkcjonuje prawidłowo na terenie dużych miast, o tyle na terenie mniejszych ośrodków jest ona niewystarczająca. Dowodem na słuszność takiego twierdzenia jest degradacja centrów małych miast zabytkowych. Degradacja ta związana jest m.in. z niewłaściwymi działaniami inwestycyjnymi, które powodują zaburzenie ich historycznej kompozycji urbanistycznej. To z kolei wskazuje na niewystarczającą ochronę konserwatorską. W niniejszym artykule przeanalizowano, zarówno pod kątem stanu zachowania historycznej struktury urbanistycznej, jak i bieżącej formy jej ochrony wybrane miasta zabytkowe Małopolski. Dwa z nich (Nowy Targ, Skawina) zostaną omówione w pracy szerzej.

2005 saw the completion of a project featuring the restoration of the surface of the Market Square in Lanckorona (the powiat of Wadowice, Lesser Poland Voivodship), funded by European Union funds. The design bound the contemporary needs of residents and tourists with the tradition of the place. It is also characterised by attractive visual linkages with the hills of the Beskidy Mountains seen in the background. The walls of this urban interior are composed of the frontages of timber residential market-side buildings. The construction included all of the design's assumptions and the market square currently enjoys significant popularity, being often used by residents and tourists, with its surface often playing host to occasional open-air events.

Streszczenie
W 2005 roku z dotacji unijnych zrealizowany został projekt rewaloryzacji płyty rynku w Lanckoronie (pow. Wadowice, woj. małopolskie). W projekcie tym zespolono współczesne potrzeby mieszkańców i turystów z tradycją miejsca. Rynek do dzisiaj zachował układ urbanistyczny właściwy średniowiecznemu XIV-wiecznemu jego kształtowi. Odznacza się on również atrakcyjnymi powiązaniami widokowymi ze wzgórzami beskidzkimi w tle. Ściany tego wnętrza urbanistycznego skonstruowane są z pierzei drewnianej mieszkaniowej zabudowy przyrynkowej. W realizacji uwzględniono wszelkie założenia projektowe i obecnie rynek ciszy się dużą popularnością, jest chętnie użytkowany przez mieszkańców i turystów, a na płycie rynku odbywają się okazjonalne imprezy plenerowe.

Architectural archetypes, which can be defined as a timeless reference of the relevant typology of buildings, are labelled as such through purely intellectual appraisals. Their conceptual qualities do nonetheless translate into the design principles which have the potential to be used as guidelines of spatial definition. The contemporary American architect Louis I. Kahn, whose works are renowned for creating links with the built heritage, has adopted the notion of the archetype into his personal design philosophy. By means of studying a selection of his designs, this paper will try to explain what an archetype is and how it influences the architectural design. Moreover, it aims to show that deriving inspiration from the archetype is important in terms of creating unique places.

Streszczenie
Archetyp architektoniczny, który można zdefiniować jako ponadczasowe odniesienie dla odpowiadającej mu typologii budowli, pozostaje w sferze intelektu. Jego wartości koncepcyjne mogą jednakże zostać przeniesione na określone zasady definiowania przestrzeni. Współczesny amerykański architekt Louis I. Kahn, którego prace słyną z nawiązań do dziedzictwa architektury, zaadoptował pojęcie archetypu do własnej filozofii projektowej. Poprzez analizę jego wybranych dzieł poniższy tekst ma na celu odpowiedzieć na pytania, czym jest archetyp i jak wpływa on na proces projektowania architektury. Ponadto poniższa praca dążyć będzie do pokazania, że czerpanie inspiracji z archetypu jest ważnym elementem w tworzeniu przestrzeni odbieranych jako unikalne.

Modern schools face numerous challenges. They need to teach children about the need for sustainable development. Thus, school buildings and premises should be designed as living examples of the pursuit of sustainability. Moreover, green school grounds have the potential to become health-affirming landscapes. This paper discusses the close relationship between the concept of health-affirming everyday landscapes and sustainability in modern energy-efficient school design. In the first part of the paper, a literature review concerning the concept of health-affirming landscapes for children and teenagers and sustainability in school design is presented. In the second part, selected case studies of new energy-efficient schools in Poland and France are examined.

Streszczenie
Współczesna szkoła stoi przed licznymi wyzwaniami. Uczy dzieci o potrzebie zrównoważonego rozwoju, zatem zarówno teren szkoły, jak i jej budynek powinny być żywymi przykładami rozwiązań proekologicznych. Krajobraz terenu szkoły ma potencjał do promocji zdrowia. Artykuł omawia ścisły związek między koncepcją codziennych krajobrazów sprzyjających promocji zdrowia, a zrównoważonym projektowaniem nowoczesnych energooszczędnych szkół. W pierwszej części przedstawiono przegląd literatury dotyczący koncepcji krajobrazów sprzyjających promocji zdrowia dzieci i młodzieży oraz proekologicznego projektowania szkół. W drugiej części zanalizowano wybrane przykłady nowych energooszczędnych szkół w Polsce i Francji.

This paper investigates the influence of extraction on the surface in the area of the Pszczynka river. The mining-enhanced terrain subsidence hitherto observed has also resulted in the subsidence of the riverbed  and its embankment. Some geotechnical solutions are proposed, including the reconstruction and repair of damage to the existing infrastructure. Such measures should facilitate a proper flow of water in the riverbed which is similar to a natural flow.

Streszczenie
W artykule przedstawiono wpływ dotychczasowej eksploatacji górniczej na powierzchnię terenu w rejonie rzeki Pszczynki. Występujące osiadania terenu spowodowały obniżenia koryta rzeki i jej obwałowań. Zaproponowano rozwiązania geotechniczne polegające na wykonaniu przebudowy i naprawy szkód w istniejącej infrastrukturze. Podjęte działania pozwalają na prawidłowy przepływ wody w korycie rzeki zbliżony do naturalnego.

This paper presents the results of a series of experiments on samples made of steel fibre reinforced concrete. The investigated samples were made with different concentrations of steel fibres ranging from 20.0 to 32.5 kg/m3. Twenty-one cubic samples (15 x 15 x 15 cm) and fourteen cuboid samples (15 x 15 x 60 cm) were used for this investigation. The article focusses on the effect of the concentration of steel fibres on the properties of industrial floors. For this purpose, both destructive and non-destructive methods were used and compared. As a result of this study, it has been proved that compressive and flexural tensile strength are lower with increasing air content and decreasing density of concrete. Moreover, it was found that there is a correlation between ultrasonic pulse velocity and rebound hammer results which together can be used to estimate the compressive strength of steel fibre reinforced concrete.

Streszczenie
W niniejszym artykule przedstawiono wyniki serii eksperymentów wykonanych na próbkach z betonu zbrojonego włóknami stalowymi. Badane próbki zbrojone były różną zawartością włókien stalowych od 20.0 do 32.5 kg/m3. Do badań użyto 21 sześciennych (15 x 15 x 15 cm) i 14 prostopadłościennych (15 x 15 x 60 cm) próbek betonowych. W artykule skupiono się na zbadaniu wpływu zawartości włókien stalowych na właściwości posadzek przemysłowych. Do badań zastosowano i porównano metody niszczące oraz nieniszczące. W rezultacie udowodniono, że wytrzymałość na ściskanie i rozciąganie przy zginaniu zmniejsza się wraz ze wzrostem zawartości powietrza i malejącą gęstością betonu. Ponadto stwierdzono, że istnieje korelacja między wynikami ultradźwiękowymi i sklerometrycznymi, które mogą być wykorzystane do oszacowania wytrzymałości na ściskanie betonu zbrojonego włóknami stalowymi.

This paper presents the results of a durability analysis of a hybrid light pole. The developed model includes a supporting structure of a pole with photovoltaic panels, a wind turbine and a boom with a light case. Due to various operating conditions, these poles may be characterised by a different configuration of the mutual spatial distribution of individual components. This results in a large diversity in the analysis results, hence the fact that the research was performed for the selected configuration variant for which the most unfavourable operating conditions were forecasted. In order to reveal potential stress concentration areas, a series of structural analyses was applied using the finite element method. As part of the work, changes to the supporting structure of the pole were proposed and to confirm the possibility of improving the resistance of the structure, additional analyses were conducted.

Streszczenie
W pracy przedstawiono wyniki modelowych badań wytrzymałościowych hybrydowego słupa oświetleniowego. W opracowanym modelu uwzględniono konstrukcję nośną słupa wraz z panelami fotowoltaicznymi, turbiną wiatrową oraz oprawą oświetleniową. Ze względu na zróżnicowane warunki eksploatacyjne słupy te mogą charakteryzować się odmienną konfiguracją wzajemnego przestrzennego rozmieszczenia poszczególnych komponentów. Powoduje to duże zróżnicowanie wyników analiz, stąd badania przeprowadzono dla wytypowanego wariantu konfiguracji, dla którego prognozowano najbardziej niekorzystne warunki eksploatacji. W celu ujawnienia potencjalnych miejsc koncentracji naprężeń zastosowano szereg analiz konstrukcji metodą elementów skończonych. W ramach pracy zaproponowano zmiany w konstrukcji nośnej słupa oraz przeprowadzono analizę potwierdzającą możliwość poprawy odporności konstrukcji.
 

This article presents an attempt to develop a simplified dynamic model of the Kawasaki RS 010L industrial robot using the Matlab mathematical environment. This is a six-axis robot which, due to its light weight and high movement ability, is used for a wide range of tasks, such as palletising and assembling objects. It was assumed that all links are stiff and the robot’s wrist is a concentrated mass located at the end of the third arm. In addition, the axes are controlled independently of each other in this model. Essential parameters were identified using a real robot and the correctness of the developed model was verified.

Streszczenie
W niniejszym artykule podjęto próbę utworzenia w środowisku matematycznym Matlab uproszczonego modelu dynamiki przemysłowego robota Kawasaki RS 010L. Jest to 6-osiowy robot, który dzięki małej wadze oraz dużym zdolnościom ruchowym jest stosowany do szerokiego spektrum zadań, takich jak paletyzacja czy montaż obiektów. Założono, że człony są sztywne, a kiść robota jest skupioną masą na końcu  trzeciego ramienia. Przyjęto również, że sterowanie osiami robota odbywa się w sposób niezależny. Ponadto, korzystając z rzeczywistego obiektu, dokonano identyfikacji niezbędnych parametrów oraz zweryfikowano poprawność utworzonego modelu.