FAQ

2019 Następne

Data publikacji: 30.12.2019

Opis

Licencja: CC BY  ikona licencji

Redakcja

Redaktor naczelny Orcid Marcin Połom

Zawartość numeru

Karol Kowalczyk, Szymon Wiśniewski

Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG, 22 (4), 2019, s. 5 - 7

Czytaj więcej Następne

Jędrzej Gadziński, Ewa Goras

Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG, 22 (4), 2019, s. 8 - 24

https://doi.org/10.4467/2543859XPKG.19.019.11540

How the daily mobility of inhabitants of Polish cities has been changing? 50 years of travel behaviour researches in Poland

The main aim of the article is to present the most important transformations in travel behaviours of citizens in urban areas in Poland in the last 50 years. The first complex traffic survey were conducted in 1969, so 50th anniversary of such researches seem to be a good occasion to the summaries. In analysed period important socio-economic and political transformations could be observed. Such critical junctions as the fall of communism, accession to the European Union, etc. had important role in changing mobility patterns of inhabitants. In our article we collected and compared the results of traffic surveys conducted in Polish cities in the last 50 years. Based on this database we were able to identify the most important transformations of travel behaviours. Also the origins of these changes were investigated. Finally, we discussed the possibilities of the use of mobility data and advantages of regular monitoring of travel behaviours in urban areas.
 
Streszczenie: Celem artykułu jest wskazanie podstawowych przemian, które dokonały się w przedmiocie zachowań transportowych mieszkańców polskich miast w okresie ostatnich 50 lat. W 2019 r. przypada 50. rocznica przeprowadzenia w Polsce pierwszych kompleksowych badań ruchu (KBR). W związku z tym mijające pół wieku historii badań w polskich miastach to dobra okazja by dokonać ich przeglądu i podsumowania. Okres ostatnich 50 lat był czasem burzliwych przemian społeczno-gospodarczych i politycznych, obejmował liczne momenty przełomowe, w tym choćby transformację ustrojową, wstąpienie do Unii Europejskiej itd. W artykule zostały zgromadzone i zaprezentowane podstawowe wyniki zrealizowanych kompleksowych badań ruchu w polskich miastach wraz z odniesieniami do stosowanych metod badań. Podjęto także próbę identyfikacji najważniejszych trendów zaznaczających się w zachowaniach transportowych ludności przez ostatnie 50 lat, a także scharakteryzowano zjawiska, które do tych zmian się przyczyniły. W ostatniej części artykułu zostały przedstawione możliwości wykorzystywania wyników badań i korzyści płynące z prowadzenia regularnego monitoringu mobilności mieszkańców miast.
Czytaj więcej Następne

Joanna Jaczewska

Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG, 22 (4), 2019, s. 25 - 33

https://doi.org/10.4467/2543859XPKG.19.020.11541

How to measure urban space walkability?

Walking as the elementary and most natural transport mode is often viewed as neglected. In the course of the 20th century it has lost its significance due to modernist visions and the dynamic development of motor vehicles. In the recent years we observe a change in the way walking is perceived and the resulting prioritizing of it as a transport system. As recent research studies make evident, pedestrians-oriented urban projects facilitate sustainable development of cities and prove to have a positive impact on the physical activity of the inhabitants and their overall health. That raises the question: how to evaluate the walkability of a specific space? Recently, a number of research studies have attempted to determine the degree of impact that particular factors exercise on human physical activity. The present article systematises recent concepts of walkability measurement on the basis of the relevant literature and, in particular, on the basis of two cross-sectional comparative papers that bring together the dispersed knowledge on the subject. The article considers the key measurement methods as well as their advantages and potential limitations. In the summary possible applications of research results and outlooks for research methods have been proposed. It is necessary to verify the methods used in the Polish local conditions. In order to secure more comparability of results the author claims a standardisation of indicators, as well as inclusion of internal factors that might influence the differentiation of walking behaviours. Finally, making use of big data is recommended.
 
Streszczenie: Chociaż transport pieszy jest najbardziej podstawowym i naturalnym środkiem przemieszczania się ludzi, to w XX w. stracił gwałtownie na znaczeniu w oczach projektantów za sprawą koncepcji modernistycznych i dynamicznego rozwoju motoryzacji. W ostatnich latach obserwuje się zmianę postrzegania ruchu pieszego i nadawanie mu priorytetowego charakteru. Jak dowodzą najnowsze badania, projektowanie zorientowane na wygodę pieszych wpływa pozytywnie nie tylko na zrównoważony rozwój miast, ale też na aktywność fizyczną mieszkańców oraz ich zdrowie fizyczne i psychiczne. Jednak w jaki sposób ocenić, czy przestrzeń jest przyjazna dla ruchu pieszego? W ostatnich latach pojawiło się wiele badań nad tą problematyką, próbujących określić stopień wpływu poszczególnych czynników na aktywność fizyczną ludzi. Prezentowany artykuł jest systematyzacją aktualnych koncepcji mierzenia przyjazności przestrzeni dla ruchu pieszego na podstawie literatury przedmiotu, w szczególności dwóch przekrojowych studiów porównawczych podsumowujących stan wiedzy na ten temat. W artykule omówiono kluczowe metody pomiaru, ich zalety, jak też potencjalne ograniczenia. W podsumowaniu przedstawiono możliwe aplikacje wyników badań oraz przedstawiono kierunki rozwoju metod badawczych. Konieczna jest weryfikacja stosowanych metod w warunkach polskich, uwzględniająca lokalne uwarunkowania. W celu zapewnienia porównywalności wyników postuluje się standaryzację wskaźników, uwzględnianie czynników wewnętrznych, mogących wpływać na zróżnicowanie poziomu aktywności fizycznej, jak też wykorzystanie do jej mierzenia dużych zbiorów danych (Big Data).
Czytaj więcej Następne

Sławomir Dorocki

Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG, 22 (4), 2019, s. 34 - 45

https://doi.org/10.4467/2543859XPKG.19.023.11544
The use motorcycles and mopeds in Poland at the beginning of the 21st century
 
As the available reports and studies indicate, the market for two or three wheeled motor vehicles (Power Two and Three Wheelers) in Poland in the first decade of the 21st century recorded high growth. This was the result of both increasing the purchasing power and the changes in legal conditions. An important factor influencing the popularity of two-wheelers are also changes in communication preferences of Poles, caused by the increase of mobility needs and growing communication problems in cities. The changes in the number of PTW vehicles and their structure are clearly differentiated spatially compared to the country. This is mainly due to socio-economic and cultural conditions. The market for PTW vehicles is different in urban areas, where motorcycles dominate with a relatively low number of vehicles per number of inhabitants. In rural areas, saturation with PTW vehicles is higher than in cities, with the majority of mopeds and motorcycles of smaller capacity. The aim of the article is to present the changes of the PTW market in the years 2000-2017 in districts. The research was based on the data from the central register of vehicles and drivers (CEPIK), the Central Statistical Office and the Polish Automotive Industry Association.
 
Streszczenie: Od początku XXI w. obserwuje się stały wzrost liczby motocykli i motorowerów na polskich drogach. Wynika to zarówno z poprawy sytuacji gospodarczej w Polsce, jak i znaczącego spadku cen tych pojazdów. Celem poniższego opracowania jest przedstawienie struktury użytkowania pojazdów w kontekście ostatnich zmian prawnych. W związku z tym w artykule dokonano analizy dynamiki liczby rejestracji motocykli i motorowerów oraz przedstawiono ich strukturę według marki, typu i pojemności silnika. W drugiej części odniesiono się do dynamiki wydanych uprawnień w użytkowaniu motocykli i motorowerów w ruchu publicznym. Wraz ze wzrostem liczby pojazdów w Polsce w badanym okresie, zwiększyła się liczba osób posiadających stosowne uprawnienia. Niewątpliwie do popularności jednośladów przyczyniły się zmiany prawne dopuszczające do prowadzenia motocykli o pojemności silnika do 125 cm3 osoby posiadające prawo jazdy kategorii B. Poniższą analizę oparto na danych z centralnej ewidencji pojazdów i kierowców (CEPIK), Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) oraz Polskiego Związku Przemysłu Motoryzacyjnego (PZPM).
Czytaj więcej Następne

Aleksander Kuczabski, Marcin Połom

Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG, 22 (4), 2019, s. 46 - 58

https://doi.org/10.4467/2543859XPKG.19.025.11546

The impact of the organization of EURO 2012 football championships on changes in Lviv public transport

Public transport plays a very important role in the functioning of every major urban center, but it is particularly important in the situation when it is necessary to handle a sudden, significant increase in the number of passengers who do not have their own means of transport, e.g. tourists. This situation can occur when the city hosts an event such as the organization of European Championship football matches. In 2012, Polish and Ukrainian cities jointly hosted the EURO 2012 competition. Lviv was one of the host cities. This article characterizes the functioning of Lviv public transport before the organization of the football championship. Their impact on changes in the urban transport sector was analyzed, and the situation was compared in 2012 and at the end of 2019. The analysis was used to formulate conclusions aimed at answering research questions on the impact of the organization of international sports competitions on the functioning and reorganization Lviv city transport.
 
Streszczenie: Transport publiczny odgrywa bardzo istotną rolę w funkcjonowaniu każdego większego ośrodka miejskiego, lecz ma szczególne znaczenie w sytuacji gdy należy obsłużyć nagły, znaczny przyrost liczby pasażerów, którzy nie posiadają własnego środka transportu, np. są turystami. Taka sytuacja może mieć miejsce gdy miasto jest gospodarzem eventu, takiego jak organizacja meczów piłkarskich Mistrzostw Europy. W 2012 r. polskie i ukraińskie miasta wspólnie gościły zawody EURO 2012. Jednym z miast gospodarzy był Lwów. W niniejszym artykule scharakteryzowano funkcjonowanie transportu publicznego Lwowa przed organizacją mistrzostw piłkarskich. Poddano analizie ich wpływ na przemiany w działalności sektora transportu miejskiego oraz porównano sytuację w 2012 r. i pod koniec 2019 r. Analiza posłużyła do sformułowania wniosków, które miały na celu odpowiedzieć na pytania badawcze dotyczące wpływu organizacji zawodów sportowych o randze międzynarodowej na funkcjonowanie i reorganizację transportu miejskiego Lwowa.
Czytaj więcej Następne

Maciej Tarkowski

Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG, 22 (4), 2019, s. 59 - 74

https://doi.org/10.4467/2543859XPKG.19.024.11545

Geographical and economic conditions of the sustainable transitions in transport – the case of ferry shipping electrification

One of the key challenges of the sustainable transitions is the deep reduction of greenhouse gas emissions in transport. That is why new propulsion systems are being improved – mainly hybrid and electric ones. In the last five years, they have been increasingly used on ferries on ports and coastal waters. The short route and the use of the same ferry ports facilitate the use of hybrid or electric propulsion. The basis of this article is the assumption that the technical and operational features of these ferries are optimized considering geographical and economic conditions. Its purpose, however, is to identify these conditions based on 15 case studies of hybrid or electric ferry implementations on port or coastal routes. Five main geographical conditions of the electrification of ferry shipping are indicated: the shape of the shoreline and nautical conditions, the level of development of transport system, the structure of primary energy consumption and the level of development of the electricity production and distribution system, the policy of electromobility development as well as electric or hybrid ferry design and production capabilities. The final solutions for each ferry crossing are the result of a specific configuration of these interdependent conditions. Most case studies concerned Europe, which is why there is a need for further research into this type of investment. Along with their spread in other parts of the world, it will be possible to verify the identified catalog of conditions.
 
Streszczenie: Jednym z kluczowych wyzwań sustensywnej transformacji jest głęboka redukcja emisji gazów cieplarnianych w transporcie. W tym celu doskonalone są nowe systemy napędowe – głównie hybrydowe i elektryczne. W ostatnich pięciu latach znajdują one coraz szersze zastosowanie na promach kursujących w portach oraz na wodach przybrzeżnych. Krótka trasa i stałe korzystanie z tych samych przystani promowych ułatwiają zastosowanie napędu hybrydowego lub elektrycznego. U podstaw niniejszego artykułu leży założenie, że cechy techniczno-eksploatacyjne tych promów są optymalizowane z uwzględnieniem warunków geograficzno-ekonomicznych. Jego celem jest natomiast identyfikacja tych warunków na podstawie analizy 15 przypadków wdrożenia promów hybrydowych lub elektrycznych na trasach portowych lub przybrzeżnych. Wskazano pięć głównych geograficznych uwarunkowań elektryfikacji żeglugi promowej: ukształtowanie linii brzegowej i warunki nautyczne, poziom rozwoju systemu transportowego, struktura zużycia pierwotnych nośników energii oraz poziom rozwoju systemu produkcji i dystrybucji energii elektrycznej, polityka rozwoju elektromobilności oraz zdolności projektowe i wytwórcze. Ostateczny kształt rozwiązań przyjętych dla konkretnej przeprawy promowej to efekt określonej konfiguracji tych współzależnych uwarunkowań. Zdecydowana większość studiów przypadków dotyczyła Europy, dlatego istnieje potrzeba dalszych badań kolejnych tego rodzaju inwestycji. Wraz z ich rozprzestrzenianiem się w innych częściach świata, możliwa będzie weryfikacja zidentyfikowanego katalogu uwarunkowań.
Czytaj więcej Następne

Radosław Bul

Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG, 22 (4), 2019, s. 75 - 94

https://doi.org/10.4467/2543859XPKG.19.022.11543

Commuting in the agglomeration of Poznań and wielkopolskie voivodeship in 2016

The aim of the paper is to identify the scale and directions of commuting flows in the agglomeration of Poznań and wielkopolskie voivodeship. The article is based on the data of commuting flows in 2016 published by Polish Central Statistical Office in 2019. This information allowed to recognize the scale and direction of daily migrations to Poznan and identify several municipalities which have the strongest functional relationships with the core city. Another objective of the paper is to define a role of municipalities in the structure of commuting within Poznan agglomeration and the whole region. The analysis of the matrix of flows allowed to specify an extent and volume of local labor markets too.
 
Streszczenie: Celem opracowania jest identyfikacja skali i kierunków dojazdów do pracy na obszarze aglomeracji poznańskiej i województwa wielkopolskiego. Z uwagi na charakter przemieszczeń, szczegółowej analizie poddano dojazdy, których celem było miasto i jego aglomeracja. Dane dla 2016 r., opublikowane przez GUS w 2019 r., w tym macierz przepływów, pozwoliły na wskazanie jednostek, których powiązania funkcjonalne z Poznaniem są najsilniejsze. Uwzględniono ponadto ośrodki zlokalizowane w powiecie poznańskim przyjmujące najwięcej osób dojeżdżających. Celem opracowania było także wskazanie głównych ośrodków wyjazdów pracowniczych. Na tej podstawie możliwe stało się zdefiniowanie rozmieszczenia i wielkości lokalnych rynków pracy w ramach regionu.
Czytaj więcej Następne

Michał Beim, Angelika Błażeczek, Agnieszka Dąbrowska, Paulina Dębiak, Anna Olczyk

Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG, 22 (4), 2019, s. 95 - 118

https://doi.org/10.4467/2543859XPKG.19.021.11542

Research on the availability of public transport in the Piła subregion

The main purpose of the paper is to examine the accessibility level of public transport in the Piła subregion. The research was conducted from a passenger perspective – by analyzing publicly available information about timetables. The studies were conducted for each village or town in the database of the State Register of Geographical Names. Thanks this approach was possible to describe a certain level of services for each settlement and calculate the percentage of people not having any access to public transport. Tariff issues regarding offers as well as availability of information on services were also analyzed. Research results show that on school days there are 22% of residents in the subregion without bus or rail connections. The problem, however, increases dramatically on business days during school holidays (44%) and on Saturdays (60%) and Sundays (63%). The issue of rail accessibility is different. Although more than half of the region’s inhabitants do not have access to services, the offer is more attractive in terms of timetable stability on all days of the year, as well as the tariff system. The advantage of rail is also good access to information about the timetable.
 
Streszczenie: Głównym celem artykułu jest określenie poziomu dostępności publicznym transportem zbiorowym w podregionie pilskim. Badania zostały wykonane z perspektywy pasażerskiej w ramach analizy publicznie dostępnych informacji o rozkładach jazdy. Analizy dokonano w podziale na miejscowości według bazy PRNG, dzięki czemu możliwe było szczegółowe określenie miejscowości i odsetka osób posiadających określony poziom usług lub pozbawionych w ogóle możliwości dojazdów transportem publicznym. Przebadane zostały również kwestie taryfowe ofert, a także dostępność do informacji o usługach. Wyniki badań pokazują, iż w dni nauki szkolnej w podregionie pozbawionych połączeń autobusowych jest 22% mieszkańców. Problem radykalnie wzrasta w dni robocze w okresie ferii szkolnych (44%) oraz w soboty (60%) i niedziele (63%). Inaczej prezentuje się dostępność kolei. Wprawdzie ponad połowa mieszkańców regionu nie ma dostępu do jej usług, jednak oferta jest bardziej atrakcyjna pod względem stabilności rozkładów jazdy we wszystkie dni roku, a także systemu taryfowego. Zaletę kolei stanowi również dobry dostęp do informacji o rozkładzie.
Czytaj więcej Następne

RECENZJE

Ariel Ciechański

Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG, 22 (4), 2019, s. 119 - 120

Czytaj więcej Następne