Nr 1 (191)

2024 (L)

Data publikacji: 08.2024

Opis

ZDJĘCIE NA OKŁADCE: Alex Ivashenko on Unsplash

Licencja: CC BY

Redakcja

Redaktorzy gościnni Katarzyna Andrejuk, Aleksandra Winiarska

Redaktor naczelny Jan Brzozowski

Sekretarz redakcji Kamil Łuczaj

Zawartość numeru

Sekcja specjalna: XVIII Ogólnopolski Zjazd Socjologiczny

Quo vadis, polska socjologio migracji? Specyfika subdyscypliny w świetle nowych trendów i wyzwań

Katarzyna Andrejuk, Aleksandra Winiarska

Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny, Nr 1 (191), 2024 (L), s. 9 - 14

https://doi.org/10.4467/25444972SMPP.24.007.19677

PDF

Czytaj więcej

Socjologia tęsknoty w badaniach migracyjnych: społeczne uwarunkowania emocji z perspektywy studium białoruskich emigrantów

Tatiana Kanasz

Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny, Nr 1 (191), 2024 (L), s. 15 - 34

https://doi.org/10.4467/25444972SMPP.24.002.19600

Celem niniejszego artykułu jest analiza uczucia tęsknoty oraz nostalgii białoruskich imigrantów w Polsce oraz powrotnych migrantów w latach 2020–2022 na przykładzie zwielokrotnionego studium przypadku. Uwzględniono trzy kategorie migrantów: emigrantów posierpniowych z 2020 roku, emigrantów podwójnych oraz emigrantów powrotnych. Teoretyczną podstawą badania była koncepcja pracy nad emocjami oraz koncepcje skoncentrowane na emocjach tęsknoty oraz nostalgii. Materiał empiryczny był dobrany w sposób celowy. Obejmował wypowiedzi migrantów w mediach społecznościowych oraz w wywiadach dziennikarskich (polskich i białoruskich). Poszukiwano odpowiedzi na następujące pytania badawcze: Za czym tęsknią migranci? Jak sobie radzą z tymi emocjami? Jakie są społeczno-kulturowe uwarunkowania tęsknoty i nostalgii białoruskich migrantów? Wyniki badania jakościowego pokazują, że tęsknota ma charakter złożony, a w każdej sytuacji migranci podejmują pracę nad emocjami, stosując strategie poznawcze oraz behawioralne. Kluczowe motywy tęsknoty dotyczą osób bliskich oraz miejsc. Uczucie nostalgii obejmuje czas przed 2020 rokiem, postrzegany przez migrantów jako bardziej bezpieczny. Do uwarunkowań kulturowych należy szczególne przywiązanie Białorusinów do swojego kraju, rodziny, wspólnoty.

PDF

Czytaj więcej

Everyday Life in Great Britain and Poland During the Covid-19 Pandemic and Brexit

Małgorzata Dziekońska, Katarzyna Winiecka

Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny, Nr 1 (191), 2024 (L), s. 35 - 58

https://doi.org/10.4467/25444972SMPP.24.003.19601

Na przestrzeni ostatnich lat życie codzienne i szeroko pojęte relacje międzyludzkie, tak w skali lokalnej jak i globalnej zdeterminowała pandemia wirusa SarsCov-2 i jej rozległe konsekwencje. Naturalnie towarzyszyły jej jeszcze inne zjawiska, które również nie pozostały obojętne w wymiarze lokalnym i globalnym, czego przykładem jest brexit. W artykule bazując na wynikach badań przeprowadzonych w Polsce, Anglii i Irlandii Północnej w sierpniu i wrześniu 2021 roku, prezentujemy różne wymiary życia codziennego i relacji migrantów z ważnymi dla nich osobami w Polsce, w kontekście tych dwóch procesów. Wyniki naszych badań wskazują, że nowe okoliczności rzutują na codzienne życie migrantów i ich bliskich w Polsce na wielu poziomach, takich jak: rutynowe czynności, praca, relacje międzyludzkie czy kontakty transnarodowe. Zidentyfikowałyśmy również przejścia przez kolejne etapy tych procesów i towarzyszące temu emocje, przy czym pandemia wyłoniła się jako temat wiodący, przesłaniając brexit.

PDF

Czytaj więcej

Infrastruktura migracyjna w Polsce i jej wielowymiarowość na przykładzie filipińskiego vloga YouTube

Olga Wanicka

Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny, Nr 1 (191), 2024 (L), s. 59 - 81

https://doi.org/10.4467/25444972SMPP.24.004.19602

Migracja zarobkowa na świecie coraz częściej odbywa się dzięki pomocy nieoficjalnych pośredników, którzy odgrywają znaczącą role wewnątrz zróżnicowanej infrastruktury migracyjnej. Rosnąca niepewność jutra wywołana konfliktami, kryzysami ekonomicznymi, czy pandemią, sprawiły, że migranci coraz częściej szukają zatrudnienia przez Internet, gdzie mikroinfluencerzy stają się aktywnymi pomocnikami, udzielającymi porad osobom poszukującym pracy za granicą. W ostatnich latach takimi aktywnymi pośrednikami w Internecie stali się filipińscy migranci zarobkowi. Migranckie vlogi stają się integralnym elementem wielowymiarowej infrastruktury migracyjnej, ułatwiając transnarodowe pośrednictwo pracy i eksponując problemy związane z koniecznością poruszania się po infrastrukturalnych wymiarach dla podstawowych użytkowników infrastruktury – migrantów.

Celem artykułu jest zilustrowanie wielowymiarowości infrastruktury migracyjnej na przykładzie funkcjonowania vloga YouTube. Mimo prób liberalizacji sposobów zarządzania migracją, np. poprzez możliwości szukania zatrudnienia przez Internet, nie doprowadziły one do rozwinięcia samych zdolności migracyjnych jednostek. Migranci muszą współcześnie nawigować przez dodatkowe elementy infrastruktury (vlogi) jak również spotykają się z rosnącą biurokratyzacją samego procesu, co należy uznać za przykład infrastrukturalnej inwolucji (Xiang i Lindquist 2014).

Tekst prezentuje wyniki jakościowej analizy treści komentarzy zamieszczanymi pod video filipińskiej vlogerki mieszkającej w Polsce, która na YouTube udziela porad osobom zainteresowanym zatrudnieniem. Wyniki analizy ilustrują wielowymiarowość infrastruktury migracyjnej na przykładzie vloga oraz dowodzą inwolucji infrastrukturalnej wynikającej z rosnącej złożoności potrzeb komentatorów.

PDF

Czytaj więcej

Artykuły

Emotions and Strategies in the Face of the Border(ing): The Lived Experiences of Filipino Migrants in Mainland China

Izabela Kujawa

Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny, Nr 1 (191), 2024 (L), s. 85 - 98

https://doi.org/10.4467/25444972SMPP.23.010.18349

Mimo że Chińska Republika Ludowa w dalszym ciągu uznawana jest za kraj emigracji, a nie imigracji, rośnie liczba obcokrajowców, którzy przeprowadzają się tam w celach zarobkowych. W tym artykule badam doświadczenia migrantów pochodzących z Filipin. Koncentruję się na ich rozumieniu granicy i ich afektywnych spotkaniach z nią oraz z praktykami granicznymi. Ponadto analizuję strategie, jakie ci migranci stosują, próbując nawigować swoją sytuację oraz zabezpieczyć swój pobyt w kraju. W ten sposób mam nadzieję przyczynić się do rozwoju literatury na temat sytuacji migrantów przebywających w Chinach kontynentalnych oraz do zrozumienia konsekwencji przepisów i praktyk chińskiego systemu imigracyjnego. Na podstawie 20 wywiadów pogłębionych pokazuję, że migracja nie wiąże się jedynie z racjonalnymi decyzjami migrantów i ich realizacją, ale raczej, że całemu procesowi towarzyszy szereg emocji o różnym charakterze, natężeniu i zakotwiczeniu. W tym przypadku Filipinki i Filipińczycy pomimo dzielących ich różnic, najsilniejsze emocje odczuwali w reakcji na kształt obowiązujących przepisów, które postrzegane były jako źródło poczucia niepewności i niestabilności.

PDF

Czytaj więcej

Press Articles from “Gazeta Polska w Brazylii” as a Source of Information about Brazilian Polonia’s Interests in the Security of the Second Republic of Poland in July and August 1939 – Selected Issues

Tomasz Landmann

Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny, Nr 1 (191), 2024 (L), s. 99 - 122

https://doi.org/10.4467/25444972SMPP.23.013.18461

PDF

Czytaj więcej

Celebrowanie świąt wśród polskiej społeczności w Armenii. Nośnik tożsamości, element promocji kultury czy substytut rozrywki w obcym otoczeniu etniczno-kulturowym?

Ewelina Maria Ebertowska

Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny, Nr 1 (191), 2024 (L), s. 123 - 143

https://doi.org/10.4467/25444972SMPP.23.006.17722

Nasilenie polskiej migracji do Armenii w perspektywie historycznej przypada na XIX wiek, kiedy na terenie zaboru rosyjskiego przymusowo wcielano mężczyzn do armii carskiej. Od tamtej pory dynamika polskiej mobilności oraz jej motywacji zmieniała się wielokrotnie. Jeśli chodzi o kierunek – Kaukaz – to od lat 90. XX wieku migracja ściśle wiązała się z ruchem ludności w przeciwną stronę, czyli z ormiańską migracją do Polski. Na temat polskiej migracji na terytorium dzisiejszej Armenii wiemy jednak stosunkowo niewiele, gdyż większość współczesnych opracowań skupia się głównie na analizie procesów historycznych, a aktualne ruchy migracyjne określa się wspólnym, upraszczającym terminem „migracji zarobkowej”. Poniższy artykuł powstał na podstawie badań terenowych prowadzonych przez autorkę w latach 2015–2022. Głównym celem prac badawczych było poznanie sposobów samoorganizacji i funkcjonowania współczesnej polskiej społeczność żyjącej na terenie Republiki Armenii. W artykule skupiono się na opisie poszczególnych faz obrzędowości dorocznej, z którą identyfikują się przedstawiciele polskiej mniejszości, i wpływie organizacji polonijnych na ich celebrowanie, uwzględniono zarówno święta państwowe, jak też świeckie i religijne. Tworzą one interesującą mozaikę, na którą składa się tożsamość kulturowa i narodowa, elementy promocyjne i popularyzacyjne, a także potrzeba rozrywki i życia towarzyskiego w swojskim środowisku. Autorka, analizując materiał terenowy, poszukuje odpowiedzi na pytania o motywacje, strategie i adresatów świąt celebrowanych wśród polskiej społeczności w Armenii.

PDF

Czytaj więcej

Dual Enclavity and Nomadicity. Life Trajectories of Kyrgyz Horse Racing Riders Working in Poland

Barbara Bossak-Herbst

Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny, Nr 1 (191), 2024 (L), s. 145 - 165

https://doi.org/10.4467/25444972SMPP.24.008.19678

W ostatnich latach (od 2019 r.) powstała w Polsce nisza zawodowa tworzona przez kirgiskich mężczyzn, którzy zdominowali ranking jeździecki wyścigów konnych. Artykuł zawiera analizę ich trajektorii życiowych oraz propozycję teoretycznego ujęcia właściwego im rodzaju mobilności. Bazę empiryczną artykułu stanowią wywiady pogłębione przeprowadzone z kirgiskimi jeźdźcami oraz z trenerami koni wyścigowych.

Badanie ukazuje szczegóły właściwe trajektoriom życiowym kirgiskich jeźdźców oraz identyfikuje wspólne cechy i sekwencje w ich doświadczeniach. Do tych drugich należą: wykorzystanie unikalnego kapitału kulturowego nabytego w dzieciństwie oraz kapitału fizycznego do przejścia od udziału w tradycyjnych wyścigach konnych do udziału w wyścigach w stylu angielskim, stopniowe poszerzanie zawodowych sieci migracyjnych od ponadregionalnych do ponadnarodowych (w których Polska stanowi strefę przejściową) oraz niesprecyzowane, ale związane z globalnym przemysłem wyścigów konnych plany na przyszłość.

Prezentowane studium przypadku, analizowane jest z perspektywy translokalności i migracji transnarodowych. Twierdzę, że okoliczności społeczno-ekonomiczne w kraju pochodzenia migrantów oraz ścieżka zawodowa podjęta przez nich w wieku nastoletnim w ramach świata wyścigów konnych, skutkują permanentną tymczasowością ich mobilności między enklawami ośrodków wyścigów konnych. Artykuł zawiera propozycję koncepcji podwójnej enklawowości i nomadyczności, która ma na celu uchwycenie szczególnego charakteru tej formy mobilności

PDF

Czytaj więcej

Orientacje akulturacyjne Meksykanów w stosunku do migrantów pochodzących z USA, Francji, Polski, Hiszpanii, Korei Południowej i Ekwadoru

Agnieszka Golińska, Anna Kwiatkowska

Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny, Nr 1 (191), 2024 (L), s. 167 - 195

https://doi.org/10.4467/25444972SMPP.24.009.19679

Celem badania było znalezienie odpowiedzi na pytanie, jak Meksykanie (obywatele państwa goszczącego) postrzegają strategie akulturacyjne obcokrajowców, przybywających do Meksyku (płaszczyzna realna), oraz jakie są ich oczekiwania względem akulturacji przybyszy (płaszczyzna idealna). Ramy teoretyczne badania tworzy Relatywny Model Względnej Akulturacji (RAEM) (Navas i in. 2005). Próba liczyła 363 osób w wieku od 17 do 72 lat (M = 25,92; SD = 11,97). W badaniu udział wzięły przeze wszystkim osoby młode. Respondentów proszono o ustosunkowanie się do przybyszy pochodzących z krajów o różnym dystansie kulturowym wobec Meksyku, tj. z USA, Francji, Polski, Hiszpanii, Korei Południowej i Ekwadoru. W płaszczyźnie realnej Meksykanie sądzą, iż obcokrajowcy w sferach publicznych stosują integrację (z wyjątkiem Korei Południowej, dla której zidentyfikowano mieszaną strategię integracji i separacji), zaś w prywatnych sferach integrację i/lub separację. W płaszczyźnie idealnej Meksykanie oczekują od gości z USA, Francji, Polski i Korei Południowej separacji w sferach publicznych oraz separacji/integracji od Hiszpanów (dla Ekwadoru nie można było przyporządkować jednoznacznie żadnej z orientacji akulturacyjnych); zaś w prywatnych sferach życia oczekiwano integracji obcokrajowców z sześciu badanych krajów. Wykazano, iż Meksykanie postrzegają

PDF

Czytaj więcej