Numer tematyczny „Zarządzania w Kulturze” 26/3/2025

Buntowniczki, marzyciele i wędrowcy,

czyli o strategiach kuratorskich w praktyce

Redakcja numeru:

prof. dr hab. Anna Markowska, Uniwersytet Wrocławski

dr Marta Kudelska, Uniwersytet Jagielloński

U podstaw nieniejszego numeru tematycznego „Zarządzania w Kulturze” stoi przekonanie, że nasza akademicka wiedza o sposobach działania kuratorów sztuki wymaga wciąż pogłębiania i nowych metod interpretacji pracy osób, które nazywamy dziś kuratorami.

Poświęcając najnowszy numer „Zarządzania w Kulturze” kuratorom i kuratorkom sztuki, chcemy przyjrzeć się ich działalności w różnych strefach: instytucjach zajmujących się sztuką współczesną, ale także w miejscach bardziej eksperymentalnych: niezależnych artist run space, projekt space, czy paianstytucjach, albo w ogóle w miejscach niezwiązanych ze sztuką: na targowiskach, w hotelach, domach wczasowych, parkach. Interesują nas kuratorskie biografie, zarówno traktujące o kuratorach/kach znanych, zapomnianych, jak i tych debiutujących oraz dopiero mających się pojawić w przyszłości jako pracownicy sektora sztuki. Chcemy przyjrzeć się i opisać nie tylko to jak działają kuratorzy/ki sztuki, ale także to jak definiujemy dziś osoby zajmujące się kuratorstwem? Czy osoba kuratora/ki jest wciąż wyznacznikiem prestiżu w świecie sztuki, utrwalania hierarchii, a może znacznie bliżej jej do opiekuna, towarzysza i czułego komentatora współczesności? A może dziś już nie mamy do czynienia z kuratorami/kami?

Interesują nas również kwestie związane ze sposobami działania kuratorów i kuratorek. Czy podstawowym narzędziem pracy kuratora/ki sztuki jest wciąż wystawa? Niewątpliwie obecnie możemy zaobserwować mnogość sposobów ekspresji kuratorów: wydają książki, piszą, prowadzą działalność naukową, organizują debaty, włączają się w protesty i pomoc humanitarną. Z czego wynikają te różnorodne praktyki kuratorskie? Co znajduje się u ich źródeł?

Chcielibyśmy pochylić się również nad aspektami pracy kuratorów/ek sztuki z punktu widzenia ich sytuacji socjalnej, prawa pracy czy prawa autorskiego. Interesują nas więc tematy związane z zatrudnieniem kuratorów sztuki, potencjalnymi miejscami pracy, kwestiami wynagrodzenia, konkursami i stypendiami skierowanymi do kuratorów sztuki.

Proponujemy kilka obszarów tematycznych, zachęcając również do autorskich ujęć, wykraczających poza poniższą listę:

• Historyczne i współczesne strategie kuratorskie.
• Młodzi kuratorzy sztuki: ich sylwetki, sposoby działania.
• Artyści działający jak kuratorzy sztuki.
• Działalność edukacyjna jako forma aktywności kuratorskiej.
• Edukacja o kuratorstwie: modele, sposoby kształcenia kuratorów.
• Wystaw sztuki współczesnej: sposoby pracy nad nimi, organizacja pracy kuratorów oraz zespołów wystawienniczych.
• Oddolne inicjatyw artystyczne: czym są, do czego służą, jaką rolę w nich pełnią kuratorzy i kuratorki?
• Metodologia dotycząca sposobów badania działalności kuratorów i kuratorek sztuki.
• Eksperymentalne projekty kuratorskie: wystawa jako film, spektakl, audycja radiowa, książka, rozmowa, plotka.
• Kuratorzy freelancerzy i kuratorzy instytucjonalni: podobieństwa, różnice, sposoby działania.
• Kuratorskie porażki: nie zrealizowane projekty, działania.
• Kuratorskie wizje: co dalej z kuratorstwem?
• Kuratorskie konfabulacje: fikcyjne wystawy, zjawiska, artyści, kuratorzy.
• Polscy kuratorzy w obiegu międzynarodowym.
• Działania lokalne: kuratorzy i kuratorki jako budowniczy wspólnot.
• Kuratorzy i nie-ludzie: relacje, współpraca, działania.

Do zgłębienia powyższych tematów (ale też wyjścia poza ich zakres) zapraszamy Autorów różnych dziedzin i dyscyplin naukowych; nie tylko przedstawicieli nauk o sztuce, ale również nauk o zarządzaniu, kulturoznawców, socjologów, psychologów czy antropologów.

Termin nadsyłania artykułów zgodnych ze standardem publikacji w czasopiśmie „Zarządzanie w Kulturze” upływa 31 marca 2024 r. Adres do korespondencji: czasopismo.zwk@uj.edu.pl.