Issue 4 (62)

Arts & Cultural Studies Review

About the journal

For Authors

2024 (First View)

Description

The publication of this volume was financed by the Jagiellonian University in Kraków – Faculty of Management and Social Communication & Polish Academy of Sciences.

Licence: CC BY

Editorial team

Issue Editors Łucja Iwanczewska, Arkadiusz Półtorak

Editor-in-Chief Anna Nacher

Deputy Editor-in-Chief Ewelina Twardoch-Raś

Secretary Justyna Janik

Issue content

Krytycznie, etycznie, troskliwie? Sposoby poznania we współczesnych praktykach badawczych, artystycznych i pedagogicznych

Łucja Iwanczeska

Arts & Cultural Studies Review, Issue 4 (62), 2024 (First View)

W kręgu idei

Na czym polegają badania artystyczne i dlaczego niekoniecznie na wytwarzaniu wiedzy? Uwagi o pozycji epistemicznej i instytucjonalnym usytuowaniu współczesnych badań artystycznych

Arkadiusz Półtorak

Arts & Cultural Studies Review, Issue 4 (62), 2024 (First View)

Archiwum, atlas, grzybnia. W stronę epistemicznych (eko)rebelii

Aleksandra Ubertowska

Arts & Cultural Studies Review, Issue 4 (62), 2024 (First View)

The aim of the article is to reflect on the concept of the inclusive models of knowledge. The author has taken into account three models: the archive of Jacques Derrida, atlas/ atlas „Mnemosyne” by Aby Warburg, analyzed by Georges Didi-Huberman, and fungi/matsutake mushroom which functions and meanings traces in her book The Mushroom at the End of the World. On the Possibility of Life in Capitalist Ruins Anna Lowenhaupt Tsing.

Interweaving Somatic Practice and Theory: A Dancing Researcher’s Aesthetic Experience

Falk Heinrich

Arts & Cultural Studies Review, Issue 4 (62), 2024 (First View)

This paper presents a personal, autoethnographic account of how a distinct theory, namely selected aspects of the extended mind theory, can give rise to novel aesthetic experiences while dancing Argentine tango. It illustrates the enhancement of an aesthetic practice that is forged by, but also transcends, the interplay between theory and practice. The report recounts how theoretical propositions regarding the distribution of agency in extended cognition, when applied to a somatic practice, can uncover novel aesthetic experiences and approaches towards the author’s own dance practice. The aesthetic experience is described as the sensation of being danced by the interactions between the dance partners and the music, which afford somatic awareness. Furthermore, the paper emphasises the often-neglected significance of a researcher’s personal inclinations towards and the practical effects of the theoretical propositions they engage with.

Toksyczna empatia czy wirtualna rozmowa, która sprzyja otwarciu się na Innego? O różnych sposobach projektowania spotkania w niefikcjonalnych doświadczeniach rzeczywistości wirtualnej

Monika Górska-Olesińska

Arts & Cultural Studies Review, Issue 4 (62), 2024 (First View)

Artykuł podejmuje tematykę niefikcjonalnych doświadczeń rzeczywistości wirtualnej, których twórcy wyznaczają dla odbiorcy rolę uczestnika spotkania (encounter). W pierwszej części artykułu przedstawione zostają wybrane głosy krytycznej dyskusji toczącej się wokół humanitarnego VR (humanitarian VR) – gatunku, w którym szczególnie często pozycjonuje się odbiorcę w ten właśnie sposób. Przywołane zostają koncepcje toksycznej empatii (toxic empathy) Lisy Nakamury, niewłaściwego/ nieodpowiedniego dystansu (improper distance) Kate Nash oraz syntetycznego widzenia (synthetic vision) Jihoona Kima. Rekapitulacja tekstów przynoszących krytyczne ujęcia humanitarnego VR wyznacza kontekst dla prezentacji wirtualnego doświadczenia The Choice VR, któremu poświęcona jest druga część artykułu

Pejzaże kultury

Oscylowanie między ironią a autentycznością: metamodernizm w polskiej i ukraińskiej refleksji akademickiej

Mariia Varlygina

Arts & Cultural Studies Review, Issue 4 (62), 2024 (First View)

Artykuł analizuje koncepcje metamodernizmu i nowej szczerości jako produktywne narzędzie teoretyczne do opisu nowych form etyki i estetyki. Metamodernizm, oparty na idei oscylacji między sprzecznościami, oferuje nową wrażliwość kulturową, wyrażającą się w dialogu między ironią a autentycznością. Szczególną uwagę poświęcono kulturowym i historycznym uwarunkowaniom wpływającym na specyfikę polskiej i ukraińskiej sztuki oraz literatury współczesnej. W tym kontekście niezbędne jest zbadanie, jak zmiany polityczne i społeczne, takie jak rozpad Związku Radzieckiego, transformacja ustrojowa w Polsce, inwazja Rosji na Ukrainę, wpłynęły na rozwój nowych form wrażliwości. Idea oscylacji może być postrzegana jako próba „rozbrojenia” narzędzi krytyki, co umożliwia nie tylko głębsze zrozumienie współczesnych przemian kulturowych, ale także ich etyczne współtworzenie. Niniejszy artykuł, osadzony w ramach studiów kulturowych i antropologii sztuki, analizuje te dwie koncepcje, uwzględniając specyfikę polskiej i ukraińskiej refleksji akademickiej.

„Zapis socjologiczny" na modernistycznym blokowisku czyli w jak Barbara Gryka reinterpretuje działania Zofii Rydet

Michalina Sablik

Arts & Cultural Studies Review, Issue 4 (62), 2024 (First View)

Artykuł analizuje projekt performatywno-fotograficzny Barbary Gryki „Architektura od środka”, który powstał na Osiedlu LSM projektu Oskara i Zofii Hansenów w Lublinie w latach 2018-2019. Skupia się na zagadnieniu pracy artystki ze społecznością mieszkańców osiedla, a w szczególności sposobie ich fotografowania, który zostaje zestawiony z praktyką dokumentalną Zofii Rydet, do której odwołuje się sama artystka. Wykorzystując teorię „performatywności gestu fotograficznego” Richarda Schustermana pokażę, w jaki sposób Gryka włączała mieszkańców w proces fotografowania, tym samym oddając im częściową sprawczość nad ich własną reprezentacją. Dodatkowo artykuł stawia tezę, że dzieło Gryki jest w dużej mierze projektem „autoetnograficznym”, w którym artystka i jej doświadczanie życia na osiedlu Hansenów staje się głównym tematem artystycznych badań.

Narrative Refusals, Lacunae, and the Reference by Absence in Quantum Break Novelization

Agata Waszkiewicz

Arts & Cultural Studies Review, Issue 4 (62), 2024 (First View)

The goal of the article is to scrutinize the rather narrow and scarce group of video game novelizations. Acknowledging the particular and unique quality of video game narration that largely depends on the player, the article considers the challenges of adapting the interactivity of the gameplay onto the text and the specificities of the relationship between the novelization and the source text. Through the close reading of Cam Rogers’ novelization of the 2016 video game Quantum Break (Remedy Entertainment, 2016), the article draws from Peter Stockwell’s conceptualization of the literary resonance as well as Robyn Warhol’s and Gerald Prince’s discussion of unnarrated and the unnarratable in literature to consider what is referred to as reference by absence. It is argued that the omissions of ludic elements or narrative moments dependent on the player's choice offer significant clues regarding interpreting certain game events as canon.

„Poszerzyłam też te granice odwagi”: odzyskiwanie głosu i stawanie się artystką

Karolina Sikorska

Arts & Cultural Studies Review, Issue 4 (62), 2024 (First View)

In this article, I try to explain the role of artistic practice in the biographical work performed by person. The basis of my analysis is a life story that emerged from an autobiographical narrative interview conducted with a Polish visual woman artist born in the 1980s. By examining this story, I pay attention to moments of “silence” and “speaking up” as important acts in the process of building one’s own identity and situating oneself in the art world.

Geneza i idee fact-checkingu w Stanach Zjednoczonych

Piotr Aptacy

Arts & Cultural Studies Review, Issue 4 (62), 2024 (First View)

The article presents issues related to the development of information verification practices that led to the creation of modern fact-checking organizations in the United States. Particular attention was paid to three periods. The first of them takes place at the turn of the 19th and 20th centuries, when there were changes in the approach of the journalistic community towards the standards of collecting and checking facts used in prepared publications. The next one is the end of the 1970s and the next decade, during which the first columns devoted to verifying the public speeches of the most important politicians in the country appear in American newspapers. The third period is the 1990s, when Internet users began to become interested in fact-checking practices. The subject of the reflections contained in the article are also the ideas guiding journalists and groups of activists involved in developing the described initiatives.

Reviews and Resources

O (wybranych) etycznych aspektach projektowania niefikcjonalnych doświadczeń rzeczywistości wirtualnej (VRNF) – rozmowa z Joanną Popińską, reżyserką The Choice VR (2021) i Reich of Ashes [in progress]. Rozmawia Monika Górska-Olesińska

Joanna Popińska, Monika Górska-Olesińska

Arts & Cultural Studies Review, Issue 4 (62), 2024 (First View)

Sztuka metafikcji, czyli o grach, które grają same ze sobą

Joanna Pigulak

Arts & Cultural Studies Review, Issue 4 (62), 2024 (First View)

The review of Agata Waszkiewicz's book Metagames. Games about Games refers to the analysis of the phenomenon of metagames—games that consciously comment on their own structure and medium. Waszkiewicz examines meta-referential tools (meta devices) used in video games, especially in indie productions, and their relationship with literature and film. The author presents six principles of metafiction in games, ranging from breaking the fourth wall to hypervisible interfaces and abusive game design. The review highlights the author’s interdisciplinary erudition and draws attention to the significance of metagames in socio-cultural contexts and their potential to push the boundaries of the medium.

Słowa kluczowe: artistic research, knowledge production, artistic education, contemporary art, art and science, criticality, Autoethnography, Somatic practice, Aesthetic theory, Awareness, Aesthetics experience, Distributed agency, Extended cognition, Argentine tango, Virtual Reality Nonfiction, humanitarian VR, The Choice, Clouds over Sidra, empathy, synthetic vision, Metamodernism, New Sincerity, Contemporary Ukrainian Art, Contemporary Polish Art, Cultural Studies of Central and Eastern Europe, video games, novelizations, literary resonance, reference by absence, Quantum Break, life story, women visual artists, Carol Gilligan, gender roles, autobiographical narrative interview, checking, journalism, political communication, history, gry cyfrowe, metagra, metafikcja, metareferencyjność, rozgrywka, warstwa ludyczna

Funding information

The publication of this volume was financed by the Jagiellonian University in Kraków – Faculty of Management and Social Communication & Polish Academy of Sciences.