FAQ

Volume 15 (2020) Następne

Data publikacji: 2020

Opis

Digitalizacja czasopisma naukowego „Studies in Polish Linguistics (SPL)” w celu zapewnienia i utrzymania otwartego dostępu do niego przez sieć Internet – zadanie finansowane w ramach umowy 688/P-DUN/2018 ze środków Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę.

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Redakcja

Redaktor naczelny Ewa Willim

Zawartość numeru

Dorota Klimek-Jankowska

Studies in Polish Linguistics, Vol. 15, Issue 3, Volume 15 (2020), s. 103 - 127

https://doi.org/10.4467/23005920SPL.20.005.12977

W niniejszym artykule przedstawiamy wyniki badań dotyczących różnic w użyciu formy aspektowej czasownika w kontekstach ogólnofaktycznych w języku polskim. W badaniu przeprowadzono ankietę internetową, w której uczestnicy z Polski zachodniej i wschodniej zostali poproszeni o uzupełnienie brakujących czasowników w dwóch rodzajach kontekstów ogólnofaktycznych: (i) w kontekstach, w których wydarzenie jest w presupozycji, oraz (ii) w kontekstach, w których wydarzenie jest w asercji. Zaobserwowano, że aspekt dokonany preferowany jest w kontekstach typu pierwszego, a niedokonany w kontekstach typu drugiego w obu regionach Polski. Ponadto aspekt niedokonany jest częściej stosowany w obydwu typach kontekstów ogólnofaktycznych na wschodzie Polski. W badaniu wyjaśniono zaobserwowane preferencje w użyciu form aspektowych, odwołując się do interakcji między relacją retoryczną Elaboracji a (nie)określoności zmiennej czasowej (wprowadzonej w reprezentacji składniowej na poziomie frazy aspektowej) w odniesieniu do funkcji mapującej dane wydarzenie względem odcinka czasu, w którym to wydarzenie miało miejsce. Istotną rolę w proponowanej analizie odgrywa teoria dekompozycji wydarzenia w składni pierwszej fazy.

Czytaj więcej Następne

Adam Przepiórkowski, Agnieszka Patejuk

Studies in Polish Linguistics, Vol. 15, Issue 3, Volume 15 (2020), s. 129 - 150

https://doi.org/10.4467/23005920SPL.20.006.12978

Celem artykułu jest porównanie ze sobą dwóch konstrukcji predykatywnych w języku polskim, w których podmiotem jest fraza bezokolicznikowa: konstrukcji z przysłówkami predykatywnymi i konstrukcji z przymiotnikami predykatywnymi. Ta ostatnia konstrukcja, o postaci „przymiotnik predykatywny + łącznik + podmiot bezokolicznikowy”, nie została wcześniej opisana w polskiej literaturze dotyczącej predykacji, łączników czy podmiotów bezokolicznikowych. Na podstawie danych korpusowych, przede wszystkim z Narodowego Korpusu Języka Polskiego, pokazujemy, że konstrukcja ta jest znacznie rzadsza niż analogiczna konstrukcja z przysłówkami predykatywnymi. Twierdzimy także, że w zasadzie te same predykaty mogą zostać zrealizowane albo jako przysłówki, albo jako przymiotniki, gdy podmiotem jest fraza bezokolicznikowa – obserwowane różnice nie mają charakteru systemowego, a wynikają jedynie z braków w leksykonie lub z tego, że nie zawsze przymiotniki i odpowiadające im przysłówki mają te same zestawy znaczeń. W szczególności pewne predykaty wyrażające modalność nieepistemiczną mogą być wyrażone tylko za pomocą przymiotników, gdyż odpowiadające im przysłówki nie wyrażają takiej modalności. Artykuł omawia także nowe dane korpusowe stanowiące dodatkowy argument za hipotezą, że przyczyną znacznie niższej frekwencji przymiotników predykatywnych niż przysłówków w omawianych konstrukcjach jest to, że – aby możliwe było połączenie przymiotnika predykatywnego z podmiotem bezokolicznikowym – podmiot ten musi ulec składniowej nominalizacji, podczas gdy przysłówki mogą łączyć się z podmiotami bezokolicznikowymi bezpośrednio; stąd preferencja dla składniowo prostszych konstrukcji z przysłówkami.

Czytaj więcej Następne

Ewelina Wojtkowiak

Studies in Polish Linguistics, Vol. 15, Issue 3, Volume 15 (2020), s. 151 - 175

https://doi.org/10.4467/23005920SPL.20.007.12979

Artykuł ten przedstawia badanie akustyczne, stworzone, by zbadać efekty trzech różnych pozycji prozodycznych na fonetyczną produkcję przednich samogłosek w języku polskim w sekwencjach #CV (czyli samogłoski następującej kolejno po granicy prozodycznej i spółgłoskowym nagłosie) oraz #VC (czyli samogłoski następującej bezpośrednio po granicy prozodycznej). Wyniki eksperymentu sugerują, że jeśli chodzi o F1, język polski wydaje się nie rozróżniać między pozycją początku zdania a początku frazy, podczas gdy pewna liczba różnic została znaleziona między tymi dwoma pozycjami versus pozycją w środku zdania. Różnice nie zostały znalezione, jeśli chodzi o parametr F2 czy długość samogłoski. Nie ma również wyraźnego kontrastu między samogłoskami, które następują bezpośrednio po granicy prozodycznej, a tymi, które od tej granicy dzieli spółgłoska. Wyniki te wskazują na różnice w strukturze prozodycznej języka polskiego w porównaniu z innymi językami, w których znajdujemy bardziej wyraźne efekty.

Czytaj więcej Następne