FAQ

Volume 11 (2016) Następne

Data publikacji: 18.04.2016

Licencja: Żadna

Redakcja

Redaktor naczelny Ewa Willim

Sekretarz redakcji Orcid Mateusz Urban

Zawartość numeru

Miloje Despić

Studies in Polish Linguistics, Vol. 11, Issue 1, Volume 11 (2016), s. 1 - 25

https://doi.org/10.4467/23005920SPL.16.001.4816

Przedmiotem analizy przedstawionej w artykule jest akomodacja wartości kategorii rodzaju w zdaniach z podmiotem szeregowym o składnikach w liczbie pojedynczej w języku serbskim. Szczegółowo omówione są cztery problematyczne właściwości akomodacji wartości rodzaju przez podmiot szeregowy ze spójnikiem współrzędnym. Przedstawione są argumenty popierające tezę, że wartość rodzaju męskiego jest wartością nieuzgodnioną (domyślną) imiesłowów oraz przymiotników predykatywnych wtedy, gdy składniki podmiotu szeregowego różnią się pod względem informacji o rodzaju, co wbrew oczekiwaniom może występować zarówno wtedy, gdy składniki podmiotu szeregowego mają tę samą wartość gramatycznej kategorii rodzaju, jak i wtedy, gdy jeden ze składników podmiotu szeregowego nie posiada określonej wartości cechy rodzaju. Na podstawie analizy dystrybucji rodzaju nijakiego postuluje się, że cecha rodzaju w języku serbskim (oraz przypuszczalnie w innych językach słowiańskich) jest cechą kompleksową o wartościach binarnych [±masculinum] oraz [±femininum].

Czytaj więcej Następne

Anna Malicka-Kleparska

Studies in Polish Linguistics, Vol. 11, Issue 1, Volume 11 (2016), s. 27 - 46

https://doi.org/10.4467/23005920SPL.16.002.4817

W niniejszym artykule zostało zaproponowane wyjaśnienie istnienia różnic pomiędzy prefiksacją syntetycznych i analitycznych czasowników antykauzatywnych w języku polskim na podstawie historii ich rozwoju w językach słowiańskich, z uwzględnieniem staro-cerkiewno-słowiańskiego. Zaobserwowano, że syntetyczne czasowniki antykauzatywne przyjmują łatwo prefiksy zmieniające aspekt czasownika, ale nie jego znaczenie leksykalne, podczas gdy takie ograniczenie nie istnieje dla formacji analitycznych. Sytuacja ta wywodzi się z systemu, jaki istniał jeszcze w staro-cerkiewno-słowiańskim, w którym analityczne formacje były podstawą strony „zwrotnej”, wchodzącej w skład systemu stron charakterystycznych dla odmiany w tym języku. Wskutek tego formacje analityczne otrzymywały te same elementy prefiksalne co czasowniki oparte na identycznych rdzeniach, ale realizujące stronę czynną, to jest te prefiksy, które również mogły istotnie modyfikować znaczenie czasowników. Inaczej działo się w przypadku syntetycznych antykauzatywów. Już w czasach wczesnosłowiańskich były one elementami leksykonu i nie miały innych skojarzonych z nimi form czasownikowych, lecz jedynie leksemy przymiotnikowe i rzeczownikowe (dla których to form system słowiański nie oferował licznych wzorców prefiksalnych). Wskutek tego czasowniki syntetyczne wzbogacały się o prefiksy realizujące tylko opozycje aspektowe, a nie funkcje słowotwórcze. W niniejszym tekście historia obu grup czasowników została prześledzona od czasów wczesnosłowiańskich poprzez fazy pośrednie do dziś.

Czytaj więcej Następne