FAQ

Studia Litteraria Universitatis Iagellonicae Cracoviensis

Logotyp Uniwersytetu Jagiellońskiego

Wyniki wyszukiwania

wyszukiwarka prosta

szukaj np. “cognitive architectures” AND 1993-200 NOT Urban
wyszukiwanie zaawansowane
np. 1234-6789
np. 10.4467/16890027AP.16.022.6009
np. Uniwersytet Jagielloński

Volume 18, Special issue (2023)

„Ulysses 100 Years After. Joyce Studies in Poland”

Udostępnij udostępnij __T_ARROW_DOWN

2023 Następne

Data publikacji: 10.2023

Opis

Projekt okłakdi: Paweł Bigos.

Publikacja dofinansowana przez Uniwersytet Jagielloński ze środków Wydziału Filologicznego: program „Inicjatywa Doskonałości – Uczelnia Badawcza” w Uniwersytecie Jagiellońskim oraz program  „Rozwój czasopism naukowych”, MEiN nr umowy RCN/SP/0284/2021

Licencja: CC BY ikona licencji

Redakcja

Redaktor naczelny Orcid Katarzyna Bazarnik

Issue Editors Katarzyny Bazarnik, Dirka Vanderbeke i Jolanty Wawrzyckiej

Zawartość numeru

Katarzyna Bazarnik, Dirk Vanderbeke, Jolanta Wawrzycka

Studia Litteraria Universitatis Iagellonicae Cracoviensis, Volume 18, Special issue (2023), 2023, s. 1 - 4

https://doi.org/10.4467/20843933ST.23.006.17838
Pobierz PDF PDF
Czytaj więcej Następne

Jolanta Wawrzycka

Studia Litteraria Universitatis Iagellonicae Cracoviensis, Volume 18, Special issue (2023), 2023, s. 5 - 16

https://doi.org/10.4467/20843933ST.23.007.17839

The article explores challenges posed by intertextuality in translating James Joyce’s Ulysses. It focuses on references to Shakespeare to highlight the complexity of woes faced not only by the translators of Shakespeare but also by translators of Joyce who face Shakespearean intertextuality in Ulysses. The author selects three examples of Joyce’s Shakespearean borrowings from Hamlet, Othello, and Henry IV in French, Italian, and Polish translations of Ulysses, with a passing comment on an example from the Spanish Ulises, to show a wide range of solutions in target languages. The article concludes by suggesting that translators of Joyce must address intertextuality in Ulysses in order to fully capture the nuances of Joyce’s writing.

ABSTRAKT

Artykuł rozważa zagadnienia intertekstualności w tłumaczeniu Ulissesa Jamesa Joyce’a. Koncentruje się na Joyce’owskich odniesieniach do Szekspira i podkreśla złożoność problematyki, z jaką borykają się nie tylko tłumacze Szekspira, ale także tłumacze Joyce’a mierzący się z szekspirowską intertekstualnością. Autorka wybrała trzy przykłady szekspirowskich zapożyczeń Joyce’a z Hamleta, Otella i Henryka IV we francuskich, włoskich i polskich tłumaczeniach Ulissesa, z przelotnym komentarzem do przykładu z hiszpańskiego Ulissesa, celem ukazania szerokiego zakresu rozwiązań w językach docelowych. Artykuł kończy się sugestią, że tłumacze Joyce’a muszą uwzględniać i zajmować się intertekstualnością w Ulissesie, aby w pełni uchwycić i oddać niuanse pisarstwa Joyce’a.

Pobierz PDF PDF
Czytaj więcej Następne

Barry Keane

Studia Litteraria Universitatis Iagellonicae Cracoviensis, Volume 18, Special issue (2023), 2023, s. 17 - 28

https://doi.org/10.4467/20843933ST.23.008.17840

This article examines how theatrical adaptations of James Joyce’s novels, Ulysses and Finnegans Wake, during the 1970s became integral to the avant-garde movement in Poland. Other adaptations would evolve in the post-transition period from the 1990s to the present day, which not only explored the themes presented in Joyce’s works but also hinted at the universality of personal crises, national grievances, and the yearning for a sense of home and homeland.

ABSTRAKT

Niniejszy artykuł analizuje adaptacje teatralne Ulyssesa i Finnegans Wake Jamesa Joyce’a z lat 70. XX wieku, które stały się integralną częścią teatralnego ruchu awangardowego w Polsce. Inne adaptacje ewoluowały w okresie posttransformacyjnym: od lat 90. aż do dziś. Nie tylko zgłębiały tematykę przedstawioną w dziełach Joyce’a, ale także odnosiły się do tematu uniwersalności osobistych kryzysów, narodowych żali oraz tęsknoty za ogniskiem domowym i ojczyzną.

Pobierz PDF PDF
Czytaj więcej Następne

Katarzyna Biela

Studia Litteraria Universitatis Iagellonicae Cracoviensis, Volume 18, Special issue (2023), 2023, s. 29 - 39

https://doi.org/10.4467/20843933ST.23.009.17841

The purpose of the paper is to examine Finnegans Make, Zenkasi Theatre Company’s adaptation of Joyce’s prose devised and directed by Zenon Fajfer and Katarzyna Bazarnik, staged in the 1990s. It aims to demonstrate how by employing avant-garde compositional ideas and language games, they translate the structural and linguistic complexity characteristic of the Irish author to the idiom of the stage. demonstrate the thematic coherence of Joyce’s work, accompanied by compositional and. It analyses in detail the play’s circular structure that draws on excerpts from Dubliners, A Portrait of the Artist, Ulysses and Finnegans Wake. It also discusses how Fajfer and Bazarnik engage the audience and explore the theatre space. Finally, it examines how they use the space of the book and typographical devices to translate the live performance into a spatialised score of the play.

ABSTRAKT

W artykule przedstawiono analizę wystawianej w latach 90. XX wieku sztuki Finnegans Make, będącej adaptacją prozy Joyce’a, skomponowaną i wyreżyserowaną przez Zenona Fajfera i Katarzynę Bazarnik w ramach działalności Stowarzyszenia Teatralnego Zenkasi. Artykuł ukazuje, w jaki sposób użycie awangardowych strategii kompozycyjnych i gier językowych przyczyniło się do przetłumaczenia złożonych pod względem strukturalnym i stylistycznym dzieł Irlandczyka na język teatru. Zbadano opartą na kolistym schemacie kompozycję sztuki, odwołującą się do fragmentów Dublińczyków, Portretu artysty, Ulissesa i Finnegans Wake, oraz sposoby angażowania widzów i wykorzystanie przestrzeni teatru. Ponadto omówiono, jak Fajfer i Bazarnik wykorzystują przestrzeń książki i układ graficzny strony, by przygotowana już po wystawieniu i wydrukowana w woluminie partytura mogła jak najlepiej oddać to, co wydarzyło się na scenie.

* Research financed by the Polish Ministry of Science and Higher Education from the budget for science and arts 2018‒2022 as a project being a part of the “Diamond Grant” programme.
Pobierz PDF PDF
Czytaj więcej Następne

Leszek Drong

Studia Litteraria Universitatis Iagellonicae Cracoviensis, Volume 18, Special issue (2023), 2023, s. 41 - 53

https://doi.org/10.4467/20843933ST.23.010.17842

In the summer of 1912, James Joyce spent several weeks in Galway, visiting Nora Barnacle’s family and writing essays for Il Piccolo della Sera. Two essays produced during his stay in the West of Ireland are directly concerned with the region and its inhabitants: one describes the past and present of Galway city and the other is an account of his trip to Aranmor, the biggest Aran Island off the west coast of Galway. Joyce’s selective focus on the past glories of those places and utopian vistas connected with the development of the Galway Harbour is interesting as a counterpoint to the notion of the West of Ireland, shared by representatives of the Anglo-Irish Revival who saw a relatively homogeneous repository of traditional Celtic values in the region. Joyce’s journalistic representation of Galway and Aran deserves attention also because it anticipates late twentieth-century emphasis on hybridity, miscegenation and transcultural mobility. Finally, Joyce’s two 1912 essays are a significant reflection of his own fluctuating attitudes to Ireland and its history, at a point when he was gradually abandoning his epideictic rhetoric of “Ireland, Island of Saints and Sages” to embrace a more cosmopolitan view of the West of Ireland as a milieu shaped by various European influences.

ABSTRAKT

Latem 1912 roku James Joyce spędził kilka tygodni w Galway, odwiedzając rodzinę Nory Barnacle, a także przygotowując artykuły dla triesteńskiego Il Piccolo della Sera. Dwa teksty, które wówczas powstały, dotyczą bezpośrednio zachodu Irlandii – regionu Galway i jego mieszkańców. Jeden z nich opisuje przeszłość i teraźniejszość samego miasta Galway, natomiast drugi stanowi relację z wycieczki Joyce’a do Aranmor, największej z Wysp Arańskich leżących na zachód od Galway. Joyce wybiera z przeszłości regionu elementy stanowiące powód do dumy dla jego mieszkańców, opisując także perspektywy rozwoju zachodniego wybrzeża Irlandii w związku z planem rozbudowy miejscowego portu (the Galway Harbour Scheme). Takie spojrzenie na zachód Irlandii stanowi istotny kontrapunkt w stosunku do wizji regionu przedstawianej w twórczości przedstawicieli Irlandzkiego Odrodzenia, którzy dostrzegali tam przede wszystkim skarbnicę tradycyjnych wartości „celtyckich” o stosunkowo jednorodnym charakterze. Dziennikarskie spojrzenie na Galway i Wyspy Arańskie zasługuje na uwagę współczesnego czytelnika tekstów Joyce’a, ponieważ antycypuje kluczowe znaczenie zyskujących popularność dopiero pod koniec XX wieku kategorii, takich jak hybrydowość czy mobilność transkulturowa. I wreszcie artykuły Joyce’a napisane dla Il Piccolo della Sera w 1912 roku dostarczają wartościowego materiału do refleksji nad zmieniającą się perspektywą pisarza na Irlandię i jej historię, powstały bowiem w okresie, kiedy Joyce stopniowo odchodził od retoryki charakteryzującej wykład z 1907 roku pt. „Irlandia – wyspa świętych i mędrców”, zmierzając w kierunku znacznie bardziej kosmopolitycznego postrzegania zachodu Irlandii jako przestrzeni w istotny sposób kształtowanej przez rozmaite wpływy europejskie.

Pobierz PDF PDF
Czytaj więcej Następne

Dominika Oramus

Studia Litteraria Universitatis Iagellonicae Cracoviensis, Volume 18, Special issue (2023), 2023, s. 55 - 66

https://doi.org/10.4467/20843933ST.23.011.17843

In “A mobility of illusory forms immobilized in space.” James Joyce and the Pre-Einsteinian Universe James Joyce’s Ulysses is discussed as an ironic farewell to the pre-Einsteinian worldview. This paper aims at examining the “world picture” Joyce is sketching by reconstructing and juxtaposing the models of the Universe that his characters, Stephen and Bloom imagine. Joyce’s protagonists need to conceptualize the Universe; they crave to be able to mentally grasp every facet of external reality and the human place in it. The two protagonists in two diverse ways ‒ the “scientific” and the “artistic” ‒ visualize the earth among the stars and try to understand the nature of time. The pre-Einsteinian “scientific” way of Bloom fails him. Stephen is also accustomed to pre-Einsteinian physics but thanks to his “artistic” temperament he is able to add to his divagations an element of creative speculation.

ABSTRAKT

„A mobility of illusory forms immobilized in space.” James Joyce and the Pre-Einsteinian Universe odczytuje Ulissesa Jamesa Joyce’a jako pełne ironii pożegnanie newtonowskiej wizji Wszechświata. Artykuł rekonstruuje i przeciwstawia sobie nawzajem wyobrażenia kosmosu, jakimi – mniej lub bardziej świadomie – posługują się bohaterowie Joyce’a. Zarówno Stephen, jak i Bloom odczuwają potrzebę konceptualizacji Wszechświata, chcieliby wyobrazić sobie czas i przestrzeń oraz pojąć, jakie miejsce zajmuje w nich rasa ludzka. Na dwa odmienne sposoby Stephen „artysta” i Bloom „naukowiec” wizualizują Ziemię wśród gwiazd i dywagują na temat istoty czasu. Newtonowska wizja Wszechświata, którą wyznaje Bloom, okazuje się zawodna. Stephen również posługuje się fizyką newtonowską, ale dzięki „artystycznemu” temperamentowi dodaje element twórczy do swych dywagacji na temat czasu i przestrzeni.

Pobierz PDF PDF
Czytaj więcej Następne

Pliki do pobrania

Pobierz PDF Imprint PDF Pobierz PDF Contents PDF Pobierz PDF About the Authors PDF