Local cultural inspirations in avant-garde architecture in the wake of the twenty-first century

This paper attempts to systematise the manner in which avant-garde architecture employed regional motifs during the first two decades of the twenty-first century. Architecture has used local patterns since its beginnings. However, as soon as the models of architectural orders had become widespread in the modern era, folk architecture and inspirations drawn from regional traditions were marginalised. Post-modern architecture questioned the ideas of universal practices, giving prominence to regional architecture. At the beginning of the twenty-first century, avant-garde architecture once more redefined the employment of local traditions as inspirations. The paper seeks to systematise the modern references to local traditions, distinguishing three basic categories: a) inspirations by architectural form, b) inspirations by construction materials and craft, c) inspirations by the ’idea of community‘. The selected examples are representative of these modern architectural solutions, and are discussed in connection to earlier projects.

Keywords: Regional architecture, national style, building materials, craft

Streszczenie

Tematem artykułu jest próba stworzenia systematyki dotyczącej sposobów wykorzystania motywów regionalnych w awangardowej architekturze pierwszych dwóch dziesięcioleci XXI w. Wykorzystanie lokalnych wzorców związane było z tworzeniem architektury od jej początków. Architektura ponowoczesna zakwestionował idee uniwersalizmu, a pośród różnych jej nurtów ważną rolę odgrywała architektura regionalna. W początkach XXI w. w architekturze awangardowej doszło do kolejnego przewartościowania sposobów wykorzystania lokalnych inspiracji. W artykule podjęto próbę dokonania systematyki współczesnych rozwiązań, wyróżniając trzy podstawowe kategorie: a) inspiracje formą architektoniczną, b) inspiracje materiałem budowlanym i rzemiosłem, c) inspiracje „ideą wspólnotową”. Omówiono wybrane, reprezentatywne przykłady współczesnych rozwiązań, podkreślając ich specyfikę na tle wcześniejszych realizacji.

Habitat as a process: The concept of the built environment from a dynamic perspective

The subject of the paper is a preliminary sketch of the theory of organization of the built environment, as an answer to the dynamics of urbanisation processes in the twenty-first century. The basic assumptions of this theory are: 1) the temporality and variability of habitat elements, 2) the irreducibility of the environment to its part, 3) the linking of different organisation scales, 4) balancing individual and collective factors, continuity and novelty, as well as conditioning and creative freedom; 5) human participation as an integral part of system description. The work uses earlier structuralist concepts, especially theories by J. Habraken, and also the assumptions of process philosophy by A.N. Whitehead. The result of the study is an outline of a processual model of environmental organisation, based on a original set of technical concepts, including the field, the event, event potential, transformation, control and the relational pattern. The model offers a description of the habitat as a hierarchical system synthesising various elements of architectural and urban design. This results in a new perspective of the architect’s role in the organisation process of the habitat.

Keywords: habitat, built environment, organization process, field, architecture habitat

Streszczenie

Przedmiotem artykułu jest wstępny szkic teorii organizacji środowiska zbudowanego, będącej odpowiedzią na dynamikę procesów urbanizacji w XXI wieku. Podstawowe założenia tej teorii to: 1) temporalność i zmienność elementów habitatu, 2) nieredukowalność środowiska do jego części, 3) powiązanie różnych skal organizacji, 4) równoważenie czynników indywidualnych i kolektywnych, ciągłości i nowości, oraz uwarunkowania i wolności twórczej, 4) udział człowieka jako integralna część opisu systemu. W pracy skorzystano z wcześniejszych koncepcji strukturalistycznych, zwłaszcza teorii J. Habrakena, a także z założeń filozofii procesu A.N. Whiteheada. Rezultatem badań jest zarys procesualnego modelu organizacji środowiska, oparty o autorski zestaw pojęć technicznych, m.in. pole, zdarzenie, potencjał zdarzeń, transformacja, kontrola, wzorzec relacyjny. Elementy modelu tworzą hierarchiczny system, łączący zróżnicowane zagadnienia architektoniczne i urbanistyczne. W konkluzji przedstawiono uwagi na temat roli architekta w procesie organizacji habitatu, wynikające z przyjętych założeń teoretycznych.

Challenges of non-anthropocentric architecture: where is the boundary of universal design

This paper aims to analyse challenges that contemporary designers face in creating a living space in the spirit of non-anthropocentric design - a newly emerging trend based in new humanities and the emergence of the idea of post-anthropocentrism in art. In a situation of well-developed sustainable design, creating spaces for wild animals in cities as habitats and refuges has become the next stage in creating a city with the least impact on the environment. The issue of non-anthropocentric design has been studied through the use of case analysis and comparative analysis of buildings ant its components implemented on a different scale, showing a wide range of cases  - from small spatial interventions, such as creating nesting places in cities, to transforming the entire design process into an animal-friendly one. The work was based both on an analysis of completed projects and on theoretical works.

Keywords: non-anthropocentric design, universal design, architecture for animals, zoophilic architecture, animal aided design

Streszczenie

Niniejszy artykuł ma na celu przeanalizowanie wyzwań, jakie stają przed współczesnymi projektantami przy tworzeniu przestrzeni zamieszkania w duchu projektowania nie-antropocentrycznego – nowopowstałego nurtu mającego swoje podstawy w nowej humanistyce i pojawieniu się idei post-antropocentryzmu w sztuce. W sytuacji dobrze rozwiniętego projektowania zrównoważonego, tworzenie przestrzeni dla zwierząt dzikich w miastach jako siedlisk i ostoi stało się kolejnym etapem tworzenia miasta o jak najmniejszym wpływie na środowisko. Zagadnienie projektowania nie-antropocentrycznego zostało przebadane poprzez zastosowanie analizy przypadku i analizy porównawczej obiektów zrealizowanych w różnej skali, ukazując szerokie spektrum przypadków – od niewielkich ingerencji przestrzennych, jak tworzenie miejsc gniazdowania w miastach, po przekształcenie całego procesu projektowania na przyjazne dla zwierząt. Pracę oparto zarówno na analizie obiektów zrealizowanych, jak i na pracach teoretycznych z tego zakresu.

Influence of social capital of inhabitants on shaping common spaces in a housing environment

The last two decades of the century have brought unusually many changes in the built environment. These include not only changes directly related to the emergence of a new urban fabric, but also changes in social attitudes towards common spaces located in residential areas. The built environment has never been evaluated so strongly. This assessment translates not only into the everyday outdoor activities of residents (necessary, optional and social activities), but also to economic projects (purchase, sale and rental of real estate). At the same time, the city ceases to be, as it has been so far, mainly subjected to criticism, and the residents are gradually changing their demanding attitude concerning the development of space to participate in the process of its creation. Society wants to have a real impact on urban space, especially on the space closest to them. Thus, the right to the city is no longer a privilege or a duty, but it becomes a need.

Trying to meet this need results in a phenomenon which we can increasingly observe in Poland, and which we have been witnessing abroad for many years: activities in public space are changing into activities for public space. They include the transformation of common spaces related to the place of residence—improving their aesthetic quality, functional changes, modernization of development elements.

Observing numerous examples of public participation in shaping public spaces, it was noticed that the initiation, course and effects of activities largely depend on the social capital of the group undertaking said activity.

Accordingly, there is a need for research on the mutual relation between the level of social capital and the issue of shaping and managing public space with the participation of local communities, which will be the main topic of the paper. To investigate the above-mentioned issue, qualitative research methods were used in relation to the relationship: site visit, non-participant observation and focus interviews. This contributed to a comparative study of three selected Warsaw case studies. They were analysed in terms of meeting the qualitative criteria selected for the study. These criteria have been indicated on the basis of the Social Capital Development Strategy 2020, which is one of the parts of the Medium-Term National Development Strategy.

The result of the analyses is an indication of derived factors from within the group of space users and external factors that have a positive and negative impact on initiating, carrying out and maintaining the effects of changes in common spaces developed with the participation of local communities in Polish conditions. The conclusions can be used to improve future participation processes related to urban space - both by non-professionals participating in them, as well as experts - architects and town planners.

Keywords: social capital, public space, common space, local community

Streszczenie

Ostatnie dwie dekady bieżącego wieku przyniosły wyjątkowo wiele zmian w środowisku zbudowanym. Należą do nich nie tylko zmiany związane bezpośrednio z powstaniem nowej tkanki miejskiej, ale również zmiany postaw społecznych wobec przestrzeni wspólnych związanych ze środowiskiem mieszkaniowym. Miasto przestaje być, tak jak do tej pory, głównie poddawane krytyce, a mieszkańcy swoją roszczeniową postawę co do zagospodarowania przestrzeni, stopniowo zmieniają na współuczestniczącą w procesie jej tworzenia. Mieszkańcy miast chcą mieć realny wpływ na przestrzeń zurbanizowaną, szczególnie tę im najbliższą. Zatem prawo do miasta, nie jest już przywilejem czy obowiązkiem, a staje się potrzebą.

Efektem próby realizacji tej potrzeby jest zjawisko, które coraz częściej możemy obserwować w Polsce, a z jakim od wielu lat spotykamy się zagranicą: działania w przestrzeni publicznej zmieniają się w działania na rzecz przestrzeni publicznej. Jednym z ich rodzajów są przekształcenia przestrzeni wspólnych związanych z miejscem zamieszkania – podnoszenie ich jakości estetycznej, zmiany funkcjonalne, modernizacja elemen­tów zagospodarowania.

Obserwując liczne przykłady partycypacji społecznej w kształtowaniu przestrzeni publicznych zauważono, iż inicjacja, przebieg oraz efekty podejmowanych działań w dużym stopniu zależą od kapitału społecznego grupy podejmującej aktywność.

W związku z powyższym, istnieje potrzeba prowadzenia badań związanych z wzajemną relacją poziomu kapitału społecznego z zagadnieniem kształtowania i zarządzania przestrzenią publiczną przy współudziale lokalnych społeczności, co będzie głównym tematem artykułu. Do zbadania ww. związku użyto metod badań jakościowych: wizji lokalnej, obserwacji nieuczestniczącej, wywiadów fokusowych. To złożyło się na obraz komparatystyki trzech wybranych warszawskich studiów przypadków. Przeanalizowano jepod względem spełnienia wybranych do badań kryteriów jakościowych. Kryteria te wskazane zostały na podstawie Strategii Rozwoju Kapitału Społecznego 2020, będącej jedną z części Średniookresowej Strategii Rozwoju Kraju. Wynikiem przeprowadzonych analiz jest wskazanie czynników pochodzących z wewnątrz grupy użytkowników przestrzeni i czynników zewnętrznych, mających pozytywny i negatywny wpływ na podejmowanie, przeprowadzanie i utrzymywanie efektów zmian w przestrzeniach wspólnych wypracowanych przy współudziale lokalnych społeczności w warunkach polskich. Wnioski posłużyć mogą do ulepszania przyszłych procesów partycypacyjnych związanych z przestrzenią miejską – zarówno ze strony nieprofesjonalistów biorących w nich udział, jak również ekspertów – architektów i urbanistów.

Principle of mixed housing within in the frames of new urbanism for the revival of distressed neighborhood

Improvement of housing conditions is one of the basic elements of the process of revitalising urban structures. This study was conducted through the lens of mixed housing as a New Urbanism principle. Employment of this perspective is a result of contemporary adaptation of this American urban movement for revitalisation of urban tissue as a part of an infill development strategy.

This work examines the practice of mixed housing in contemporary redevelopment projects in Europe, based on two case studies: Minguettes Vénissieux in the Lyon agglomeration (France) and Retkinia in Lodz (Poland).The redevelopment policies were compared with the American HOPE VI programme, which, similarly to the examples under study, was focused on the revitalisation of high-rise housing estates. The study’s findings enabled the definition of the influence of mixed housing principles of NU on urban regeneration processes and to gain some insight into the practice of mixed housing today, as well as into existing regulatory frameworks, based on the examined cases from France and Poland (1). A need for synergy between various NU principles was revealed as indispensable to produce or rather rebuild vital urban forms (2). As aimed, European tendencies in the mixed housing policy were related to US practice derived from the NU, especially examining the need for a diversity of tenure rights and regulatory guidelines based on NU application for revitalisation (3). The entirety of the research confirmed that mixed housing, as a multi-dimensional principle of NU, can serve as a means of revitalising residential areas, particularly decayed panel-block neighbourhoods.

Keywords: New Urbanism, mixed housing, Lodz, Lyon, affordable housing, urban regeneration

Streszczenie

Poprawa warunków mieszkaniowych jest jednym z podstawowych elementów procesu rewitalizacji struktur miejskich. Prezentowane badania przeprowadzono i osadzono w kontekście zróżnicowanej zabudowy mieszkaniowej jako jednej z zasad Nowego Urbanizmu (NU). Zastosowanie tej perspektywy jest wynikiem współczesnej adaptacji amerykańskiego ruchu urba­nistycznego w procesie rewitalizacji w ramach strategii rozwoju miast do wewnątrz.

W pracy przeanalizowano praktykę zróżnicowanego budownictwa mieszkaniowego we współczesnych projektach rewitalizacyjnych w Europie na podstawie przykładów dwóch studiów przypadku: Minguettes Vénissieux w aglomeracji Lyon (Francja) i Rekini w Łodzi (Polska). Podejmowane przekształcenia porównywane są do działań w ramach amerykańskiego programu HOPE VI, który podobnie jak badane przykłady koncentrował się na rewitalizacji wysokiej zabudowy blokowisk. Uzyskane wyniki pozwoliły na zdefiniowanie wpływu zasady NU dotyczącej zróżnicowanej zabudowy mieszkaniowej na procesy rewita­lizacji miast oraz na szersze poznanie praktyki zabudowy mieszkaniowej dzisiaj, a także jej współczesnych ram regulacyjnych (1). Potwierdzono również hipotezę o potrzebie synergii między różnymi zasadami NU w celu wytworzenia lub raczej przebudowania kluczowych form miejskich (2). Zgodnie z założeniami europejskie tendencje zróżnicowanej zabudowy mieszkaniowej okazały się ponadto związane z praktyką amerykańską wywodzącą się z NU, w szczególności gdy bada się potrzebę różnorodności prawa do lokalu i urbanistycznych uregulowań prawnych (3). Całość przeprowadzonych badań potwierdza zatem, iż zróżnicowane mieszkalnictwo, jako wieloaspektowa zasada NU może być sposobem na przeprowadzenie rewitalizacji obszaru mieszkaniowego w szczególności zdegradowanych obszarów blokowisk.

Architectural form, function and potential of multi-family building complexes built in the twenty-first century in Krakow presented on the example of Kurdwanów Nowy and Piaski Nowe estates

Piaski Wielkie and Kurdwanów are former suburbs of Krakow. Over the past half century their space has been changed significantly. The first modifications took place in the 1970s and 1980s. The Piaski Nowe and Kurdwanów Nowy estates were built during this time. In the twenty-first century, the number of inhabitants of Krakow has been constantly increasing. As a result, the attention of real estate developers is once again focused on the regions.

At present, these areas are intensively built-up. In some regions, the speed of development of road and service infrastructure is slower than the construction of residential buildings. This tendency can be seen in Piaski Nowe. Last-century projects are the main basis for the functioning of this complex. It is important to determine the forms found in these housing estates, their functions and potential. The results of the research will contribute to effective spatial policy.

The article characterises architectural forms, spatial structures and basic functions of housing complexes built in the years 1999–2019 in Piaski Nowe and Kurdwanów Nowy. The research has showed that both estates have a predisposition to be attractive places to live. This fact is supported by existing public service facilities and developing private services. The location between the third and fourth Krakow ring road is also an important factor. An analysis of architectural forms has revealed changes in the way how the buildings are formed. There is a tendency to simplify building massings. The presented projects show that simplification is not synonymous with the end of potential for creating forms. It is just a path to new solutions.

Keywords: Kurdwanów, Piaski Wielkie, multi-family housing estates in Krakow

Streszczenie
Piaski Wielkie oraz Kurdwanów to dawne przedmieścia Krakowa, których przestrzeń uległa silnym zmianom w ostatnim półwieczu. Pierwsza fala przemian nastąpiła w latach 70. i 80. kiedy to wzniesiono osiedla Piaski Nowe i Kurdwanów Nowy. Dalszy wzrost liczby mieszkańców Krakowa w XXI wieku, przyczynił się do ponownego skierowania uwagi inwestorów na te obszary.

Obecnie tereny te są intensywnie zabudowywane. W niektórych rejonach tempo rozwoju infrastruktury drogowej i usługowej jest wolniejsze niż budowa obiektów mieszkaniowych. Tendencję tę widać w Piaskach Nowych, których funkcjonowanie opiera się głównie na ubiegłowiecznej infrastrukturze. Istotne stało się zbadanie form występujących w osiedlach, ich funkcji i potencjału, co pozwoli prowadzić skuteczną politykę przestrzenną w ich obrębie.

Artykuł charakteryzuje formy architektoniczne, układy oraz podstawowe funkcje zespołów mieszkaniowych powstałych w latach 1999–2019 w Piaskach Nowych i Kurdwanowie Nowym. Wykonane badania wykazały, że oba osiedla mają predyspozycję do bycia atrakcyjnymi miejscami zamieszkania. Przyczyniają się do tego istniejące zaplecze usług publicznych oraz rozwijające się usługi prywatne. Ważnym czynnikiem jest też położenie miedzy III i IV obwodnicą Krakowa. Analiza form architektonicznych uwidoczniła zmiany w sposobie kształtowania zabudowy – zauważalna jest tendencja do upraszczania brył. Przedstawione realizacje pokazują, że uproszczenie nie jest jednak równoznaczne z końcem możliwości w kreowaniu form. Jest jedynie drogą do nowych rozwiązań.

Smart city – benefits and threats

In recent years, the concept of “Smart City” has become visibly popular, setting the direction for the development of 21st century cities. However, is a completely uncritical approach to such a complex issue justified? Where do the competences of architects, urban planners, IT specialists and controlling governmental powers meet in such an “intelligent city”?

This article presents important issues of data acquisition, system monitoring as well as security and privacy issues both by presenting and analyzing examples of already existing solutions from all around the world, but also giving some attention to the slowly rising number of “Smart city” initiatives in Krakow.

Keywords: Smart city, intelligent city, technology in the city, privacy, public space

Streszczenie

W ostatnich latach pojęcie „Smart City” stało się zauważalnie popularne, wyznaczając kierunek rozwoju miast XXI wieku. Czy jednak bezkrytyczne podejście do tak złożonego zagadnienia jest uzasadnione? Jak wygląda miejsce styku kompetencji architekta, urbanisty, informatyka oraz kontrolujących organów rządowych w „mieście inteligentnym”?

W artykule przedstawiono istotne zagadnienia dotyczące pozyskiwania danych, monitorowania systemu a także problemów bezpieczeństwa i prywatności. Zaprezentowano i przeanalizowano przykłady istniejących już na świecie rozwiązań, jak i zwrócono uwagę na istniejące w tym momencie w Krakowie zalążki technologii z pod znaku „Smart City”.

This paper presents the outcomes of two international conferences: ‘On the way to architectural education and the profession of the future’ and ‘Genesis and development directions of the future architecture in the Eastern Europe’, which took place on 28 November 2018 and 28 November 2019, respectively, at the Lviv Polytechnic National University.

During the conference, educationalists, researchers, experts from architectural and artistic schools of Ukraine from Lviv, Kyiv, Odessa, Chernivtsi, Dnipro, Lutsk; Poland - from the city of Kielce; Germany - from Dresden University of Technology; Canada - from the city of Toronto, discussed what had to be done and done unquestionably so that we could not only dream about an architecture of the future but also actively create it.

Not asking a formal request of the speakers to present what came out of the predictions of the architects / futurists of the twentieth century directed, according to their understanding, into close (the 1970s and 80s), non-distant (the 1990s) and distant future (the turn of the twenty-first century). Instead, they wanted to plant into the architectural reality of modern Eastern Europe, and Ukraine, Poland, Germany in particular, those sprouts of the new in architecture which are associated with ‘the architecture of the future’ and that are currently being born and their blooming can be expected in the Eastern Europe and the world in the future.

Historically, the urban situation in the cities and towns of Persia and Algeria was highly specific. The hot dry climate contributed to a street network, which was protected from the sun as much as possible. Climate conditions determined the appearance of houses with flat roofs, small windows and white walls. The entire urban planning system had the main centre - the city (town) mosque. There were smaller mosques in the structure of residential areas, densely surrounded by houses. Just as under the influence of climate a certain type of residential building took shape, these same factors formed a characteristic type of mosque in the housing environment.

Globalist trends have affected even such a conservative sphere as Islamic religious architecture, as it gradually toned down striking regional features, which is explained by the typicality of modern building materials and structures and the international activity of various architectural and construction firms in different corners of the world. Over the centuries, two opposing images of the mosque have emerged - the pointedly magnificent Persian and the fortress-type of Maghreb (typical for Algeria) types. This paper reviews how specific climatic conditions and historical processes influenced the use of building materials, structures and decoration in the mosques of Persia’s and Algeria’s different regions.

Today we observe an erosion of regional features in the form and layout of modern mosques, which are analysed on the basis of the examples given. On the basis of a comparison of authentic mosques and erected by foreigners, it is proved how local features are gradually being eliminated and what this leads to.

Analysis of the application potential of augmented reality to present student projects on the example of first-year student assignments

This paper discusses the experiences of the Housing Environment Amendment Laboratory of the CUT FA in the area of generating visualisations in an augmented reality (AR) environment, based on module assignments prepared by students. The objective of the study was to verify the quality of the application of the tool for the purposes of evaluating student projects. As a part of the study, AR visualisations of five selected student projects were developed and compared with the original project sheets prepared by students. As a result, the author obtained material for discussion on the potential of the technology and the conditions of its use in education.

Keywords: augmented reality, architecture education, designing education

Streszczenie
Niniejszy artykuł omawia doświadczenia Laboratorium Przekształceń Środowiska Mieszkaniowego WA PK w obszarze generowania wizualizacji w środowisku poszerzonej rzeczywistości (AR) w oparciu o projekty kursowe przygotowywane przez studentów. Celem badania było sprawdzenie jakości rozwiązań technologicznych rozwijanych przez Laboratorium, oraz sprawdzenie możliwości wykorzystania rozwijanego narzędzia na cele ewaluacji projektów studenckich. W badaniu opracowaniu wizualizacje AR dla pięciu wytypowanych projektów studenckich, oraz zestawiono je z oryginalnymi planszami studentów. W rezultacie otrzymano materiał do rozważań na temat potencjału technologii i warunków korzystania z niej w ramach działalności edukacyjnej.