FAQ

2020 Następne

Data publikacji: 09.2020

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Redakcja

Redaktor naczelny Alicja Jagielska-Burduk, Anna Koziczak

Redaktor tomu dr Alicja Jagielska-Burduk

Zawartość numeru

Agata Lizak

Santander Art and Culture Law Review, 1/2020 (6), 2020, s. 45 - 60

https://doi.org/10.4467/2450050XSNR.20.002.12386

The problem of adequate display of movable monuments from the perspective of administrative law

As regards the Act of 23rd July 2003 on the Protection of Monuments and the Guardianship of Monuments, there are no regulations directly addressing the problem of display of movable monuments. Yet, similarly to immovable monuments’ surroundings (which are legally protected under certain conditions), movable heritage surroundings may also exert an influence on objects’ historic, artistic or scientific value. This article examines four main aspects of the aforementioned problem, including a discussion on how and in which cases the protection of immovable monuments may automatically ensure the protection of movable property’s surroundings. Moreover, this analysis concerns the scope of the legal restriction of permanent relocation of movable monuments, violating traditional notions of interior design. Next, attention is given to the specific protection of monument surroun letter analysis of current legal provisions, the analysis comprises elements of the historic evolution of regulation in this context. Furthermore, an attempt to formulate postulates de lege ferenda has been made.
 
Streszczenie: W ustawie z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami brak jest przepisów, które wyczerpująco odnosiłyby się do problemu właściwego wyeksponowania zabytków ruchomych. Tymczasem, podobnie jak ma to miejsce w przypadku otoczenia zabytków nieruchomych (podlegającego w pewnych przypadkach ochronie), tak i otoczenie ruchomości może pośrednio wpływać na ich wartość historyczną, artystyczną czy naukową. W artykule poruszone zostały cztery główne aspekty problemu. Omówiono, na ile ochronę otoczenia zabytku ruchomego zapewnia ochrona zabytku nieruchomego, w którym ten pierwszy się znajduje. Przeanalizowano zakres prawnego ograniczenia możliwości trwałego przeniesienia zabytku ruchomego wpisanego do rejestru, z naruszeniem ustalonego tradycją wystroju wnętrza. Skupiono się na problematyce ochrony otoczenia zabytków w istocie błędnie zakwalifikowanych jako ruchome (np. elementów małej architektury). Rozważono także, na ile konieczność właściwego wyeksponowania zabytku wynika z ogólnych obowiązków jego dysponenta. W artykule, poza formalno--dogmatyczną analizą przepisów de lege lata, przedstawiono także elementy ewolucji przepisów na omawiany temat. Podjęto również próbę sformułowania postulatów de lege ferenda.
Czytaj więcej Następne

Marek Mrówczyński

Santander Art and Culture Law Review, 1/2020 (6), 2020, s. 61 - 82

https://doi.org/10.4467/2450050XSNR.20.003.12387

Administrative and judicial execution against movables possessing historical, scientific or artistic value

This article analyses specific regulations regarding the administrative execution against movables possessing historical, scientific or artistic value and judicial execution against movables possessing historical or artistic value. Such considerations are even more necessary taking into account the recent changes made to regulations regarding administrative execution, which came into force in 2020. The expressions “movables having a historical, scientific or artistic value” and “movables having a historical or artistic value” are not identical to that of monuments, which have their own legal definition in Polish law. However, the phrases imply the presence of a monument. The distinctive features of these regulations regarding the assessment, transfer and sale of the objects in question do not aim to create a specific legal regime protecting objects of this kind from administrative or judicial execution. Their purpose is to ensure the correctness of related acts and the efficiency of the execution itself. It is important that legislators do not exclude the application of ordinary forms of sale for the objects in question; i.e., they are subject to regular forms of commerce.
 
Streszczenie: Opracowanie poświęcone jest przepisom szczególnym w zakresie egzekucji administracyjnej z ruchomości o wartości historycznej, naukowej lub artystycznej i w zakresie egzekucji sądowej z ruchomości o wartości historycznej lub artystycznej. Rozważania na ten temat są tym bardziej potrzebne w obliczu nowelizacji tych przepisów dotyczących egzekucji administracyjnej, która to nowelizacja weszła w życie w 2020 r. Sformułowania „ruchomość o wartości historycznej, naukowej lub artystycznej” i „przedmiot o wartości historycznej lub artystycznej” nie są tożsame z pojęciem zabytku, mającym swoją legalną definicję w polskim prawie. Niemniej pojęcia te obejmują sobą węższe pojęcie zabytku. Odrębności zawarte w tych przepisach szczególnych, a dotyczące szacowania, dozoru i sprzedaży, nie mają na celu stworzenia reżimu prawnego chroniącego przedmioty tej kategorii, w tym zabytki, przed egzekucją. Zmierzają natomiast – ze względu na specyfikę tych przedmiotów – do zapewnienia prawidłowości czynności egzekucyjnych i usprawnienia egzekucji. Istotne jest, że ustawodawca nie wyłącza w stosunku do tych ruchomości zwykłych sposobów sprzedaży, tzn. możliwa jest sprzedaż na zasadach ogólnych.
Czytaj więcej Następne

Olivia Rybak-Karkosz

Santander Art and Culture Law Review, 1/2020 (6), 2020, s. 83 - 96

https://doi.org/10.4467/2450050XSNR.20.005.12389

Artists’ rights in printmaking during the Old Masters period

The aim of this paper is to present a historic view on artists’ rights in printmaking before the advent of modern copyright protections. Previously, privilege was the main form of legal protection. In this paper, matters such as the aim and procedure of protection are described as well as the subjects entitled to receive and release this protection and its extent. It concerns the main countries in Europe specializing in printmaking during the Old Masters’ period of activity, which was between the 16th and 18th centuries. The last section of the article focuses on The Engraving Copyright Act 1734, an Act of the Parliament of Great Britain which is stated to be a prototype of modern copyright and its applicability to the historical context.
 
Streszczenie: Artykuł porusza tematykę ochrony przysługującej artystom – twórcom grafiki artystycznej przed powstaniem prawa autorskiego. Opisana została forma protekcji, jaką był przywilej. Poruszono takie kwestie jak: historyczne ujęcie, cel ochrony, sposób jej uzyskania, podmioty uprawnione do występowania o ochronę, podmioty uprawnione do jej wydawania, zasięg ochrony, procedura przyznawania oraz kary grożące za naruszenie postanowień. Opracowanie dotyczy najważniejszych rynków graficznych krajów Europy z okresu działalności mistrzów dawnych, tj. od XVI do XVIII w., czyli do czasu ukazania się pierwszego nowoczesnego aktu prawnego chroniącego autorów, jaką była Deklaracja Praw Geniusza wydana w czasie rewolucji francuskiej. Rozważania zamyka ustawa The Engraving Copyright Act 1734, uważana za łącznik pomiędzy ochroną wynikającą z przywilejów a współcześnie rozumianym prawem autorskim i jednocześnie stanowiąca jego pierwowzór. Prawo autorskie w rozumieniu dzisiejszym, obejmujące ochronę własności intelektualnej twórcy, powstało pod koniec XIX w. na skutek przyjęcia konwencji berneńskiej. Grafika jako dział sztuk plastycznych została nią również objęta.
Czytaj więcej Następne

Ryszard Nowicki

Santander Art and Culture Law Review, 1/2020 (6), 2020, s. 97 - 114

https://doi.org/10.4467/2450050XSNR.20.006.12390

The Bydgoszcz Municipal Library’s Collections in the Interwar Period. On the Hundredth Anniversary of the City’s Return to Poland

In 1920, after nearly a century and a half of captivity, Bydgoszcz returned to Poland. The Polish authorities took over the Stadtbibliothek Bromberg, founded by the Germans in 1903. The library contained a valuable collection of approximately 75,000 volumes, although Polish books amounted to merely 300 copies. From the mid-1920s until the outbreak of World War II, Witold Bełza served as the director of the Library. He preserved the valuable collection, including items of post-German provenance. Acting during this difficult period for Poland and the city, he obtained collections with Polish provenance and led to the inclusion of the Municipal Library in Bydgoszcz as one of the most important public libraries in the country.
 
Streszczenie: Bydgoszcz w 1920 r., po trwającej blisko półtora wieku niewoli, powróciła do Polski. Władze polskie przejęły założoną przez Niemców w 1903 r. Stadtbibliothek Bromberg. Znajdował się w niej wartościowy księgozbiór, liczący ok. 75 tys. tomów. W instytucji kultury zgromadzono zaledwie 300 książek polskich. Od połowy 1920 r. do wybuchu II wojny światowej dyrektorem Biblioteki był Witold Bełza. Zachował on cenny księgozbiór proweniencji poniemieckiej. Działając w trudnym dla Polski i miasta okresie, doprowadził do pozyskania zbiorów z proweniencją polską i uznania bydgoskiej Biblioteki Miejskiej za jedną z najważniejszych bibliotek publicznych w kraju.
Czytaj więcej Następne

Katarzyna Schatt-Babińska

Santander Art and Culture Law Review, 1/2020 (6), 2020, s. 115 - 130

https://doi.org/10.4467/2450050XSNR.20.004.12388

Financing renovation works on private monuments – letters of credit and bank guarantees in the service of monuments. Outline of issues

According to the law, the owner of a monument must take care of it properly. His duties include carrying out necessary repairs to the monument, including covering their costs (Articles 5 and 28 of the Act of 23rd July 2003 on the Protection of Monuments and the Guardianship of Monuments). This article will analyze the possibility of securing necessary funds for renovation in the event that a monument is sold by the local government to a private investor. Typically, the guarantor of a bilateral agreement is an independent third party. In commercial transactions, a bank is often used as a guarantor (as an independent institution). There are two particularly noteworthy options used by banks in this context: letters of credit and bank guarantees. These are solutions which have been tested and relied upon in trade. So why not make use of proven methods from trade and apply them to the protection of monuments? Although this would require the introduction of specific solutions via legal provisions, it is worth considering such changes, as they could protect monuments from destruction.
 
Streszczenie: Zgodnie z przepisami, właściciel zabytku ma obowiązek opieki i ochrony zabytku, w tym również do przeprowadzenia niezbędnych przy zabytku prac w celu jego zachowania (art. 5 i 28 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami). Ponoszenie kosztów związanych z zachowaniem zabytku jest jednym z obowiązków właściciela. W artykule zostały przeanalizowane możliwości zabezpieczenia niezbędnych funduszy na remont w przypadku sprzedaży prywatnemu inwestorowi zabytku przez Skarb Państwa lub jednostkę samorządu terytorialnego. Dwie instytucje z zakresu prawa bankowego są szczególnie godne uwagi: akredytywa i gwarancja bankowa. Celem opracowania jest zbadanie wykorzystania potencjału tych instytucji w ochronie zabytków.
Czytaj więcej Następne

Jakub Hanc

Santander Art and Culture Law Review, 1/2020 (6), 2020, s. 131 - 154

https://doi.org/10.4467/2450050XSNR.20.007.12391

L’art pour l’art, or so-called justifications of art

The issue of so-called justification of art continues to be debated intensely in the applicable literature. Academic opinion increasingly highlights the need to include international and constitutional regulations regarding freedom of expression, particularly freedom of artistic expression, in the discourse. This article adopts a somewhat different approach and aims to analyze that non-statutory justification in the context of statements by critics, art historians, artists and lawyers. This type of approach makes it possible to assess whether the conditions excluding the unlawfulness of an act proposed in the science of criminal law are useful tools to facilitate the criminal law evaluation of specific factual circumstances by a judge.
 
Streszczenie: W literaturze przedmiotu problematyka tzw. kontratypu sztuki jest ciągle żywo dyskutowana. Coraz częściej wypowiedzi doktrynalne wskazują na konieczność uwzględnienia w dyskursie regulacji międzynarodowych i konstytucyjnych tyczących wolności słowa, w tym w szczególności – wolności ekspresji artystycznej. W niniejszym artykule przyjęto nieco odmienną optykę i dokonano analizy tego pozaustawowego kontratypu w kontekście wypowiedzi krytyków, historyków sztuki, samych artystów oraz prawników. Zabieg ten pozwala na udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy zaproponowane w nauce prawa karnego warunki wyłączające bezprawność czynu są pożytecznym narzędziem, ułatwiającym sędziemu prawnokarną ocenę konkretnego stanu faktycznego.
Czytaj więcej Następne

Katarzyna Chałubińska-Jentkiewicz

Santander Art and Culture Law Review, 1/2020 (6), 2020, s. 168 - 171

Czytaj więcej Następne

Grażyna Szumlicka-Rychlik

Santander Art and Culture Law Review, 1/2020 (6), 2020, s. 172 - 176

Czytaj więcej Następne