FAQ

Problematyka właściwego wyeksponowania zabytków ruchomych z perspektywy administracyjnoprawnej

Data publikacji: 30.09.2020

Santander Art and Culture Law Review, 2020, 1/2020 (6), s. 45 - 60

https://doi.org/10.4467/2450050XSNR.20.002.12386

Autorzy

Agata Lizak
Szkoła Doktorska Uniwersytetu Rzeszowskiego, al. Tadeusza Rejtana 16c 35-959 Rzeszów
https://orcid.org/0000-0002-0450-1828 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Problematyka właściwego wyeksponowania zabytków ruchomych z perspektywy administracyjnoprawnej

Abstrakt

The problem of adequate display of movable monuments from the perspective of administrative law

As regards the Act of 23rd July 2003 on the Protection of Monuments and the Guardianship of Monuments, there are no regulations directly addressing the problem of display of movable monuments. Yet, similarly to immovable monuments’ surroundings (which are legally protected under certain conditions), movable heritage surroundings may also exert an influence on objects’ historic, artistic or scientific value. This article examines four main aspects of the aforementioned problem, including a discussion on how and in which cases the protection of immovable monuments may automatically ensure the protection of movable property’s surroundings. Moreover, this analysis concerns the scope of the legal restriction of permanent relocation of movable monuments, violating traditional notions of interior design. Next, attention is given to the specific protection of monument surroun letter analysis of current legal provisions, the analysis comprises elements of the historic evolution of regulation in this context. Furthermore, an attempt to formulate postulates de lege ferenda has been made.
 
Streszczenie: W ustawie z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami brak jest przepisów, które wyczerpująco odnosiłyby się do problemu właściwego wyeksponowania zabytków ruchomych. Tymczasem, podobnie jak ma to miejsce w przypadku otoczenia zabytków nieruchomych (podlegającego w pewnych przypadkach ochronie), tak i otoczenie ruchomości może pośrednio wpływać na ich wartość historyczną, artystyczną czy naukową. W artykule poruszone zostały cztery główne aspekty problemu. Omówiono, na ile ochronę otoczenia zabytku ruchomego zapewnia ochrona zabytku nieruchomego, w którym ten pierwszy się znajduje. Przeanalizowano zakres prawnego ograniczenia możliwości trwałego przeniesienia zabytku ruchomego wpisanego do rejestru, z naruszeniem ustalonego tradycją wystroju wnętrza. Skupiono się na problematyce ochrony otoczenia zabytków w istocie błędnie zakwalifikowanych jako ruchome (np. elementów małej architektury). Rozważono także, na ile konieczność właściwego wyeksponowania zabytku wynika z ogólnych obowiązków jego dysponenta. W artykule, poza formalno--dogmatyczną analizą przepisów de lege lata, przedstawiono także elementy ewolucji przepisów na omawiany temat. Podjęto również próbę sformułowania postulatów de lege ferenda.

Bibliografia

Act of 9 June 1978, No. 50, Concerning the Cultural Heritage, https://www.regjeringen.no/en/dokumenter/cultural-heritage-act/id173106/ [dostęp: 3.04.2020].

Antoniak P., Cherka M., Elżanowski F.M., Wąsowski K.A., Ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Komentarz, Wolters Kluwer, Warszawa 2010, LEX.

Code du patrimoine, version consolidée au 1 janvier 2020, https://www.legifrance.gouv.fr/affichCode.do?cidTexte=LEGITEXT000006074236 [dostęp: 30.01.2020].

Drela M., Zabytkowe części składowe i przynależności a przedmiot wpisu do rejestru zabytków –uwagi de lege lata i de lege ferenda, „Roczniki Nauk Prawnych” 2017, nr 27/3.

Dunaj B. (red.), Słownik współczesnego języka polskiego, t. 1-2, Wydawnictwo Wilga, Warszawa 1998.

Explanatory report on the Convention for the Protection of the Architectural Heritage of Europe, https://rm.coe.int/CoERMPublicCommonSearchServices/DisplayDCTMContent?documentId=09000016800ca436 [dostęp: 2.04.2020].

Ginter A., Michalak A., Ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Komentarz, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2016, LEX.

https://www.nid.pl/pl/Dla_specjalistow/Badania_i_dokumentacja/zabytki-ruchome/ [dostęp: 4.04.2020].

https://www.nid.pl/pl/Informacje_ogolne/Zabytki_w_Polsce/rejestr-zabytkow/zestawienia-zabytkow-ruchomych/ [dostęp: 3.04.2020]).

Jagielska-Burduk A., Zabytek ruchomy, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2011.

Konwencja o ochronie dziedzictwa architektonicznego Europy z dnia 3 października 1985 r., Dz. U. z 2012 r., poz. 210.

Malinowski K., Co wnosi nowego ustawa o ochronie dóbr kultury i o muzeach?, „Ochrona Zabytków” 1962, nr 15/2(57).

Monamy F., Droit du patrimoine servitude de maintien dans les lieux des objets mobiliers une avancée salutaire et de sérieuses limites, „Chronique Juridique” 2017, nr 272.

Protection of cultural property act of 27 July 2010, https://en.unesco.org/cultnatlaws [dostęp: 2.04.2020].

Pruszyński J., Regulacja ustawowa ochrony zabytków, „Ochrona Zabytków” 1985, nr 38/1(148).

Pruszyński J., Stan i potrzeby regulacji prawnej ochrony zabytków w Polsce, „Ochrona Zabytków” 1996, nr 49/3(194).

Rozporządzenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 22 czerwca 2017 r. w sprawie prowadzenia prac konserwatorskich, prac restauratorskich i badań konserwatorskich przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków albo na Listę Skarbów Dziedzictwa oraz robót budowlanych, badań architektonicznych i innych działań przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków, a także badań archeologicznych i poszukiwań zabytków, Dz. U. poz. 1265.

Sieroszewski W., Czy ustawa o ochronie dóbr kultury i o muzeach dojrzała do nowelizacji: artykuł dyskusyjny, „Ochrona Zabytków” 1971, nr 24/3(94).

Uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 19 października 2015 r., sygn. II OPS 3/15.

Ustawa z dnia 15 lutego 1962 r. o ochronie dóbr kultury, tekst jedn. Dz. U. z 1999 r. Nr 98, poz. 1150 ze zm.

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny, tekst jedn. Dz.U. z 2019 r., poz. 1145 ze zm.

Ustawa z dnia 21 listopada 1996 r. o muzeach, tekst jedn. Dz.U. z 2019 r., poz. 917 ze zm.

Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, tekst jedn. Dz. U. z 2018 r., poz. 2067 ze zm.

Zalasińska K., Prawna ochrona zabytków nieruchomych w Polsce, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2010.

Zeidler K., Nowe zobowiązania międzynarodowe Polski w zakresie ochrony dziedzictwa kultury, „Gdańskie Studia Prawnicze” 2013, t. 29.

Zeidler K., Prawo ochrony dziedzictwa kultury, Gdańsk 2007, LEX.

Informacje

Informacje: Santander Art and Culture Law Review, 2020, 1/2020 (6), s. 45 - 60

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Problematyka właściwego wyeksponowania zabytków ruchomych z perspektywy administracyjnoprawnej

Angielski:

The problem of adequate display of movable monuments from the perspective of administrative law

Autorzy

https://orcid.org/0000-0002-0450-1828

Agata Lizak
Szkoła Doktorska Uniwersytetu Rzeszowskiego, al. Tadeusza Rejtana 16c 35-959 Rzeszów
https://orcid.org/0000-0002-0450-1828 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Szkoła Doktorska Uniwersytetu Rzeszowskiego, al. Tadeusza Rejtana 16c 35-959 Rzeszów

Publikacja: 30.09.2020

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Agata Lizak (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski