FAQ

2021 Następne

Data publikacji: 12.2021

Opis

Licencja: CC BY  ikona licencji

Zawartość numeru

Alicja Jaskiernia

Media Biznes Kultura, Numer 2 (11) 2021, 2021, s. 9-21

https://doi.org/10.4467/25442554.MBK.21.011.15152

Radykalna transformacja życia na planecie, jaka dokonuje się za sprawą pandemii COVID-19, przyspieszyła konwergencję przestrzeni społecznej i prywatnej za pomocą technologii internetowych. Przedsiębiorstwa sektora Big Tech wyrosły na kluczowych uczestników rynku i życia społecznego. W artykule przedstawiono analizę najważniejszych wniosków z debaty na ten temat, przeprowadzonej przez znany amerykański think-tank Pew Research Center na początku 2021 roku. Hipoteza dotyczy konieczności przyjęcia nowego modelu odpowiedzialności platform internetowych w epoce „dualnej konwergencji”, w kontekście poszukiwania nowego paradygmatu relacji ludzi i technologii, odzwierciedlającego w kompleksowy sposób jednostkowe i społeczne koszty korzystania z nowych technologii.

Czytaj więcej Następne

Tadeusz Kononiuk

Media Biznes Kultura, Numer 2 (11) 2021, 2021, s. 23-37

https://doi.org/10.4467/25442554.MBK.21.012.15153

Artykuł jest medioznawczą analizą mechanizmów i procesów związanych z pandemią COVID-19 powodujących wypieranie godności przez „żądło krzywdy”. Polegają one na tym, że krzywda przełamuje opór, jaki stawia jej godność, wchodzi w miejsce wewnętrznego samouznania i powoduje, że godność ulega zakwestionowaniu i milknie. Celem badawczym artykułu jest odpowiedź na następujące pytania: (1) Skąd bierze się podatność człowieka na zranienie na skutek krzywdy wyrządzonej przez media? (2) Dlaczego godność jest dobrem, które okazuje się tak kruche? (3) Jak wytłumaczyć proces, w którym następuje wewnętrzna przemiana, podporządkowująca osobowość ofiary faktowi medialnej krzywdy? Ten złożony problem ujęty w formie metaforycznego skrótu – „żądło krzywdy” – jest przedmiotem badań w tej publikacji.

Czytaj więcej Następne

Magdalena Golińska-Konecko

Media Biznes Kultura, Numer 2 (11) 2021, 2021, s. 39-51

https://doi.org/10.4467/25442554.MBK.21.013.15154

Wybuch pandemii w pierwszych miesiącach 2020 roku znacząco wpłynął na życie społeczne, polityczne i gospodarcze Polaków. W dużym stopniu zmienił też same media i pracę dziennikarzy, którzy po początkowym chaosie związanym z nadmiarem informacji, „infodemią”, z czasem skupili się głównie na przekazywaniu doniesień o statystykach zachorowań, sytuacji w szpitalach, ograniczeniach nałożonych przez rząd czy odmrażaniu kolejnych dziedzin gospodarki. Celem artykułu jest pokazanie, jak zmiany związane z pandemią i wynikające z nich istotne ograniczenia w komunikowaniu wpłynęły na treść programów informacyjnych oraz funkcjonowanie samych mediów i środowiska dziennikarskiego w Olsztynie. Analizie poddano regionalną telewizję publiczną – TVP3 Olsztyn. Przedstawiono wybrane wyniki badań własnych, jak też publikowanych.

Czytaj więcej Następne

Krzysztof Stępniak

Media Biznes Kultura, Numer 2 (11) 2021, 2021, s. 53-73

https://doi.org/10.4467/25442554.MBK.21.014.15155

Artykuł jest fragmentem szerszego projektu badawczego, realizowanego przez autora w październiku– grudniu 2020 roku, dotyczącego materiałów reklamowych zastosowanych przez WHO oraz wybrane kraje świata (Polskę, Australię, Kanadę, Nową Zelandię i RPA) w kampaniach społecznych w czasie pandemii wywołanej przez wirus SARS-CoV-2. W tekście zaprezentowano jedno studium przypadku – kampanię zastosowaną w Polsce, porównując jej przekazy z materiałami reklamowymi WHO. Główna teza została zaczerpnięta z myśli Iwana Krasteva, który twierdzi, że pandemia uświadomiła wszystkim, że w obliczu globalnego zagrożenia wszyscy ludzie są mieszkańcami „Jednego Świata”. W całym badaniu zastosowano triangulację dwóch metod badawczych – case study oraz interpretacji kompozycyjnej Gillian Rose. Aby zbadać warstwę werbalną komunikatów, posłużono się modelem komunikacji językowej Romana Jakobsona. W warstwie językowej komunikatów założono ich znaczną perswazyjność. W warstwie wizualnej, ze względu na prostotę formy, ograniczono się do modalności kompozycyjnej ze szczególnym uwzględnieniem kolorystyki i znaków ikonicznych. Tekst pokazuje, jak ważną rolę w komunikacji, zwłaszcza w czasach pandemii, pełnią społeczne kampanie reklamowe. Paradoksalnie, pandemia stanowiąca zagrożenie dla ludzkości może otworzyć także nowe, komparatystyczne obszary badań dotyczących skuteczności środków komunikacji masowej zastosowanych w jednych krajach, które z powodzeniem będą mogły być wykorzystane w innych.

Czytaj więcej Następne

Jacek Mikucki

Media Biznes Kultura, Numer 2 (11) 2021, 2021, s. 75-95

https://doi.org/10.4467/25442554.MBK.21.015.15156

Celem artykułu jest sprawdzenie wykorzystania potencjału mediów w przestrzeni miejskiej w obliczu pandemii COVID-19 na przykładzie największego miasta w Polsce – Warszawy. Autor dokonuje analizy tak zwanych nowych mediów, które powstały na bazie technologii informacyjnych i komunikacyjnych, zwracając uwagę zarówno na kanał (infrastruktura miękka), jak i środek przekazu (infrastruktura twarda). Główną metodą badawczą jest studium przypadku, która umożliwia określenie dobrych i złych praktyk przy wykorzystywaniu nowych mediów w mieście oraz celów strategicznych analizowanych miast. Badanie jest oparte na analizie literatury, dokumentów strategicznych, broszur oraz stron internetowych. Hipotezą badawczą jest stwierdzenie, że władze miejskie Warszawy, dostosowując strategię smart city w czasie pandemii, rozwijają system komunikacyjny oparty na platformie internetowej. Wyniki badań pokazują, że władze miejskie w Warszawie realizują koncepcję smart city poprzez wykorzystywanie nowych form mediów i technologii, które są zarówno celami, jak i narzędziami jej implementacji. W czasie pandemii poszczególne media cyfrowe w mieście zostały rozwinięte o treści poświęcone COVID-19, a działania dedykowane informowaniu i komunikacji z mieszkańcami są podejmowane poprzez platformę Warszawa 19115.

Czytaj więcej Następne

Monika Przybysz

Media Biznes Kultura, Numer 2 (11) 2021, 2021, s. 97-108

https://doi.org/10.4467/25442554.MBK.21.016.15157

Świat postpandemiczny młodzieży jest kalejdoskopem wielu zmian. Wyłaniający się z licznych badań obraz problemów i wyzwań, z którymi się mierzyli w okresie pandemii młodzi ludzie, wymaga niewątpliwie badań pogłębionych, a nawet niezwykle wymagających i rzadko prowadzonych w socjologii tak zwanych badań podłużnych. Jednak punktem wyjścia do dalszych analiz w tego rodzaju diagnozie jest wstępny przegląd badań dostępnych na świecie i dotyczących problemów, z którymi mierzyli się młodzi ludzie w czasie pandemii COVID-19, szczególnie w pierwszej i drugiej jej fali. Po dokonaniu przeglądu i analizy najważniejszych, najciekawszych i przeprowadzonych na dużej populacji wyników badań empirycznych w Polsce i na świecie wybrano zatem spośród nich symptomatyczne dla diagnozy problemów i wyzwań, które należy zmapować, aby móc dalej je obserwować i badać. Artykuł ma charakter eksploracyjny i problemowy, nakreślający problematykę zjawisk, które w czasie pandemii w wyraźny sposób ujawniły się w populacji młodzieży. Cel dokonanego przeglądu badań to ich analiza porównawcza, a następnie wskazanie najważniejszych zjawisk i zagadnień, które warto badać w populacji młodzieży w czasie czwartej fali pandemii oraz po jej zakończeniu, w czasach pandemicznych.

Czytaj więcej Następne

Małgorzata Adamik-Szysiak

Media Biznes Kultura, Numer 2 (11) 2021, 2021, s. 109-123

https://doi.org/10.4467/25442554.MBK.21.017.15158

Kampania prezydencka w Polsce w 2020 roku odbywała się w czasie pierwszej fali pandemii COVID-19. Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie, w jakim stopniu problematyka pandemii była eksponowana we wpisach kandydatów w mediach społecznościowych. Przedmiotem badań były przekazy opublikowane na Facebooku i Twitterze. Szczególną uwagę zwrócono na treści rozpowszechniane przez cieszących się największym poparciem społecznym Andrzeja Dudę i Rafała Trzaskowskiego. Głównymi metodami wykorzystanymi w badaniach były analiza zawartości oraz wtórna analiza danych zastanych. Badania dowiodły, że kandydaci starali się prowadzić kampanię wzorem poprzednich, wyraźnie akcentując istotną rolę relacji z bezpośrednich spotkań z wyborcami. Wątek związany z pandemią, szczególnie na finiszu kampanii, był jedynie incydentalnie wspominany w przekazach.

Czytaj więcej Następne

Magdalena Ratajczak

Media Biznes Kultura, Numer 2 (11) 2021, 2021, s. 125-140

https://doi.org/10.4467/25442554.MBK.21.018.15159

Artykuł poświęcono narracji o uchodźcach i migrantach oraz informowaniu o pandemii COVID-19 w kontekście wzajemnego zrozumienia, solidarności z innymi, tworzenia wspólnoty w kryzysie, prezentowanej poprzez zdjęcia. Stanowi wynik analizy treści wizualnych w internecie. Te dwa wydarzenia kryzysowe obrazują w Europie nieco odmienne podejścia do solidarności, zarówno na poziomie obywateli, jak i polityków oraz poszczególnych państw.

Czytaj więcej Następne

Weronika Sałek

Media Biznes Kultura, Numer 2 (11) 2021, 2021, s. 141-153

https://doi.org/10.4467/25442554.MBK.21.019.15160

Segment magazynów kobiecych w Wielkiej Brytanii zajmuje znaczącą część rynku wydawniczego i jest jednym z najchętniej czytanych w tym kraju. Mimo to prasa kobieca spotyka się z wieloma problemami spowodowanymi ekspansją nowych mediów. Medioznawcy i osoby związane z branżą medialną donoszą o kryzysie czy też stagnacji tego odłamu wydawniczego. Pandemia COVID-19, która rozpoczęła się w 2020 roku, nie tylko pogłębiła załamanie rynku prasy kobiecej, lecz także przyspieszyła rozwój dotychczasowych trendów. Globalna epidemia przede wszystkim uczyniła bardziej dynamiczną digitalizację treści dotychczas wydawanych w druku. Kryzys covidowy dał się we znaki również w kwestiach organizacji pracy redakcji. W czasach ograniczeń na prowadzenie wyszły nowe subsegmenty

Czytaj więcej Następne

Olga Dąbrowska-Cendrowska, Katarzyna Gajlewicz-Korab

Media Biznes Kultura, Numer 2 (11) 2021, 2021, s. 155-168

https://doi.org/10.4467/25442554.MBK.21.020.15161

Prasa kobieca, jako składnik polskiego systemu medialnego, była analizowana przez reprezentantów różnych dyscyplin naukowych. Badano między innymi: jej zawartość tematyczną, cechy formalne poszczególnych magazynów, kwestie własnościowe, problemy definicyjne, wewnętrzną subsegmentację itd. Przedstawione w artykule badania stanowią próbę uzupełnienia luki w analizach zawartości prasy kobiecej. Celem głównym jest próba odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób COVID-19 prezentowano w prasie kobiecej. Artykuł stanowi wstęp do badań. Próbę dobrano celowo. Poszczególne subsegmenty prasy kobiecej reprezentuje jeden wiodący tytuł. Cele szczegółowe to: sposoby prezentowania COVID-19 w poszczególnych tytułach prasy kobiecej należących do różnych subsegentów; dobór i prezentacja informacji w odniesieniu do potrzeb potencjalnych odbiorców; funkcje poradnictwa o COVID-19 w prasie kobiecej.

Czytaj więcej Następne

Jolanta Kępa-Mętrak

Media Biznes Kultura, Numer 2 (11) 2021, 2021, s. 169-184

https://doi.org/10.4467/25442554.MBK.21.021.15162

Celem artykułu jest próba oszacowania zmian, jakie dokonały się w prasie w ostatnim roku, bezpośrednio lub pośrednio związanych z pandemią koronawirusa. Jej skutki niektórzy wydawcy odczuli boleśnie, tracąc czytelników i reklamodawców, co przełożyło się na straty finansowe trudne do odrobienia. Stąd decyzje o zamykaniu tytułów, zawieszaniu bądź rezygnacji z wersji drukowanej na rzecz elektronicznej. Na zyski równoważące straty w tym ostatnim wypadku przyjdzie jeszcze poczekać. Ale wydania cyfrowe zyskują na znaczeniu. Informacja przekazana przed końcem 2020 roku przez giganta prasowego – „New York Times” – o wygenerowaniu więcej przychodów ze sprzedaży wydań cyfrowych niż z druku (sic!), powinna zachęcić wydawców do rozwijania tej formy sprzedaży. Dla prasy światowej to historyczny moment. Zapowiadane od lat odchodzenie od druku może teraz jeszcze bardziej przyśpieszyć. Już nie w związku z pandemią, ale w związku z możliwością generowania wyższych przychodów przez gazety elektroniczne niż tradycyjne. Tym samym ostatnie argumenty za pozostawaniem przy druku mogą stracić rację bytu.

Czytaj więcej Następne

Monika Kożdoń-Dębecka

Media Biznes Kultura, Numer 2 (11) 2021, 2021, s. 185-200

https://doi.org/10.4467/25442554.MBK.21.022.15163

W artykule przeprowadzono analizę zawartości materiałów newsowych, wyemitowanych przez serwisy informacyjne dwóch polskich wiodących stacji telewizyjnych, poświęconych protestom społecznym po decyzji Trybunału Konstytucyjnego, który w orzeczeniu z 22 października 2020 roku ograniczył obowiązujące w Polsce prawo aborcyjne. Przebadano także częstotliwość i sposób łączenia relacji dedykowanych protestom z wątkiem pandemii COVID-19. Uzyskane wyniki osadzono w kontekście teorii framingu oraz agenda-setting. Wyniki badania pokazują zasadnicze różnice w sposobach informowania o protestach społecznych wykorzystywanych przez redakcję „Wiadomości” TVP i Fakty „TVN”.

Czytaj więcej Następne

Katarzyna Bałandynowicz-Panfil

Media Biznes Kultura, Numer 2 (11) 2021, 2021, s. 201-215

https://doi.org/10.4467/25442554.MBK.21.023.15164

Czwarta fala pandemii COVID-19 stanowi kolejne istotne wyznawanie dla społeczeństw europejskich. Mimo szeroko zakrojonych działań w większości państw nie osiągnięto bezpiecznego poziomu odporności populacyjnej. Dotychczasowe działania i programy rządowe miały na celu nakłonienie jak największej liczby osób do przyjęcia szczepień. Pełna dostępność do nieodpłatnych szczepień przyniosła odmienne poziomy w zakresie udziału osób w pełni zaszczepionych w krajach Unii Europejskiej. W artykule zaprezentowano wstępne wyniki badań nad rolą mediów w kształtowaniu postaw proszczepiennych w Polsce na podstawie krytycznej analizy literatury przedmiotu, danych statystycznych oraz badań empirycznych. Odmienność postaw wobec szczepień przeciw wirusowi SARS-CoV-2 w poszczególnych krajach Unii Europejskiej ma wielopłaszczyznowe uwarunkowania. Należą do nich czynniki o charakterze społecznym, politycznym i kulturowym. Istotną rolę odgrywają informacje, kształtujące postawy społeczne w omawianym zakresie. Jednym z podstawowych źródeł tych informacji są media – zarówno tradycyjne, jak i internetowe. Warto zatem określić siłę mediów w walce o budowę odporności ludności w obliczu pandemii. 

Czytaj więcej Następne

Magdalena Pataj

Media Biznes Kultura, Numer 2 (11) 2021, 2021, s. 217-228

https://doi.org/10.4467/25442554.MBK.21.024.15165

Celem artykułu było określenie, jakie postawy wobec szczepionek przejawiają użytkownicy sieci w dobie pandemii. Przyjęto, że działania internautów mieszczą się w założeniach o aktywności użytkowników mediów, memy internetowe zaś są jednym ze sposobów manifestacji stosunku nadawców do określonych kwestii. W artykule skupiono się na teoriach aktywnego użytkownika mediów, przybliżono także zagadnienie memów internetowych jako kluczowej jednostki w prowadzonym badaniu. Materiałem do badań były komunikaty opublikowane na portalu Demotywatory.pl, które poddano analizie zawartości. Zebrany materiał podzielono ze względu na związek z koronawirusem. Następnie poszukiwano odpowiedzi na pytania o postawy internautów – czy są zwolennikami, czy przeciwnikami szczepień, skupiono się także na wydźwięku poszczególnych przekazów. Uzyskane wyniki pozwalają na określenie stosunku wybranej grupy do problemu szczepień, uświadamiają ponadto, że często kwestie zdrowotne są przyczynkiem do szerszej dyskusji (krytyki) na płaszczyźnie komunikowania politycznego.

Czytaj więcej Następne