FAQ

2022 Następne

Data publikacji: 06.2022

Opis

Licencja: CC BY  ikona licencji

Zawartość numeru

Tomasz Mielczarek

Media Biznes Kultura, Numer 1 (12) 2022, 2022, s. 7-25

https://doi.org/10.4467/25442554.MBK.22.001.16109

Polskie medioznawstwo zdaniem autora tego tekstu ma swój symboliczny początek w ostatnich latach XVIII wieku. W kolejnym stuleciu media były przedmiotem licznych badań prowadzonych przez reprezentantów starszych nauk humanistycznych i społecznych. Polskie medioznawstwo, przechodząc przez okres deskryptywny i kumulatywny, pierwszy swój paradygmat wypracowało w latach 60. XX wieku. W kolejnej dekadzie paradygmat ten zaczął dotyczyć nie tylko mediów, lecz także komunikacji społecznej. Cechą charakterystyczną polskich badań nad komunikacją społeczną i mediami jest ich interdyscyplinarność i odwoływanie się do innych dyscyplin szczegółowych, z obszaru nauk zarówno społecznych, jak i humanistycznych. Gwałtowny rozwój współczesnych mediów powoduje też, że medioznawcy poszerzają swe kompetencje techniczne. Multiplikacja ujęć teoretycznych zmusza medioznawców do interdyscyplinarności, a zarazem sprawia, że uprawiane przez nich badania charakteryzują się dużym zróżnicowaniem paradygmatycznym.

Czytaj więcej Następne

Klaudia Cymanow-Sosin, Piotr Cymanow

Media Biznes Kultura, Numer 1 (12) 2022, 2022, s. 27-45

https://doi.org/10.4467/25442554.MBK.22.002.16110

Złożony charakter współczesnych problemów badawczych powoduje konieczność zastosowania nowoczesnych narzędzi i metod, adekwatnych do dynamiki i zmienności analizowanych zjawisk gospodarczych i społeczno-kulturowych. W odniesieniu do nowych sposobów badania przekazów medialnych ujawnia się nowoczesne instrumentarium narzędziowe, które można implementować do znanych i ugruntowanych już w tradycji badań metod. Ich korelacja pozwala, po pierwsze, na uporządkowanie znanych kategorii w sposób dokładniejszy, niż było to możliwe w czasach przedcyfrowych, a po drugie, umożliwia pozyskiwanie nowych wyników badań. Opis poszczególnych kroków badawczych, określonych w tym tekście mianem etapów, a także możliwość ich aplikacji do prowadzonych badań na gruncie nauki w odniesieniu do analiz, których przedmiotem jest przekaz medialny, ukazuje walor komplementarności, z jakim mamy do czynienia w postępowaniu interdyscyplinarnym. Oddziaływanie przekazu medialnego na skomplikowane przestrzenie mentalne i sferę ludzkich emocji, może być, dzięki opisanym narzędziom, w tym – z obszaru neuronauk, coraz lepiej rozpoznawane i falsyfikowane. Wskazane podejście metodologiczne odsuwa niebezpieczeństwo subiektywnej oceny zjawiska, które grozi w przypadku wyboru podejścia stricte interpretatywnego. Łączenie wskazanych metod w procesie dochodzenia do jednoznacznych wniosków oraz dobór odpowiednich narzędzi jest instrumentarium stworzonym na gruncie badań własnych i może stanowić pomoc w analizach o pokrewnej tematyce.

Czytaj więcej Następne

Małgorzata Kisilowska-Szurmińska, Anna Jupowicz-Ginalska, Łukasz Szurmiński

Media Biznes Kultura, Numer 1 (12) 2022, 2022, s. 47-66

https://doi.org/10.4467/25442554.MBK.22.003.16111

Celem przedstawionego w tym artykule badania jest pokazanie różnic i ewolucji w sposobie definiowania fenomenu binge watching w kontekście perspektyw i problemów badawczych podejmowanych przez badaczy. Na podstawie pogłębionej analizy literatury przedmiotu, obejmującej 125 publikacji za lata 2014–2021, wyodrębniono dominujący w tekstach sposób definiowania tego terminu. Opisano również ewolucję jego interpretacji, wynikającą z rozwoju wiedzy dotyczącej motywów, sposobów i efektów bingowania, a na końcu zaproponowano własną definicję zjawiska.

Czytaj więcej Następne

Katarzyna Kopecka-Piech

Media Biznes Kultura, Numer 1 (12) 2022, 2022, s. 67-80

https://doi.org/10.4467/25442554.MBK.22.004.16112

W artykule określono, czy w domach polskich rodzin są wdrażane strategie zarządzania technologiami medialnymi i jakie niesie to skutki. Na potrzeby projektu przebadano 94 rodziny, stosując cztery metody badawcze: wywiady pogłębione ze wszystkimi członkami rodziny, dzienniczki rodzinne, indywidualne wywiady indywidualne oraz internetowe badanie kwestionariuszowe. Wyodrębniono cztery kategorie rodzin w zależności od ich stosunku do zarządzania technologią i codziennych praktyk: nieświadome i pasywne, świadome i pasywne, świadome i nieskuteczne oraz świadome i skuteczne. Uwzględniono cztery główne typy strategii zarządzania technologiami medialnymi: zorientowane na technologię, zorientowane na treść mediów, zorientowane na czas użycia i zorientowane na sposób użycia. Większości badanych rodzin nie udaje się osiągnąć wysokiego dobrostanu cyfrowego ze względu na brak świadomości i/lub chęci zarządzania technologiami w domu lub nieskuteczność podejmowanych prób ich ograniczenia. Świadome i efektywne rodziny, stanowiące mniejszość, konsekwentnie stosują zróżnicowane i mieszane strategie zarządzania mediami. .

Czytaj więcej Następne

Bartłomiej Łódzki

Media Biznes Kultura, Numer 1 (12) 2022, 2022, s. 81-95

https://doi.org/10.4467/25442554.MBK.22.005.16113

Celem badania jest empiryczna weryfikacja tematów związanych z COVID-19, które były najczęściej udostępniane na Facebooku przez wielokulturowych odbiorców. Autor zebrał artykuły opublikowane w okresie od 1 stycznia do 30 kwietnia 2020 roku na stronach internetowych CNN International (USA), BBC World (Wielka Brytania), Deutsche Welle (Niemcy), RT (Rosja), France24 (Francja), EuroNews (Francja/Europa), Al-Jazeera (Katar) i dane dotyczące ich udostępniania pochodzące z platformy BuzzSumo. Badanie to łączy różne metody, w tym analizę treści opartą na podejściach ilościowym i jakościowym, modelowanie termatyczne oraz NLP (przetwarzanie języka naturalnego). Pomimo globalnego zagrożenia publiczność mediów zwracała uwagę na zróżnicowane tematy. Odnotowano także znaczące różnice w sposobie przekazywania wiadomości.

Czytaj więcej Następne

Dagmara Mateja

Media Biznes Kultura, Numer 1 (12) 2022, 2022, s. 97-112

https://doi.org/10.4467/25442554.MBK.22.006.16151

Celem artykułu jest przedstawienie wyników analizy ilościowej i jakościowej przeprowadzonej na podstawie materiałów prasowych poświęconych problematyce pandemii koronawirusa, opublikowanych na łamach tygodnika „Newsweek Polska”. W obliczu występowania wirusa na świecie, ale i rosnącej liczby informacji w dyskursie medialnym i okołomedialnym, kwestią do rozstrzygnięcia pozostaje pytanie o sposób przedstawiania tematyki pandemii koronawirusa na łamach tygodnika społeczno-politycznego. Analizie poddano częstotliwość występowania w tygodniku materiałów na temat pandemii koronawirusa SARS-CoV-2 w okresie pięciu miesięcy jej trwania. Badanie dowiodło, że zainteresowanie tygodnika „Newsweek” kwestiami poświęconymi COVID-19 jest ściśle skorelowane z datą opublikowania pierwszych informacji dotyczących zarażenia polskiego pacjenta. Znaczna część publikacji dotyczyła nie tylko skutków epidemii, lecz także była odzwierciedleniem sytuacji panującej wówczas zarówno w Polsce, jak i na świecie.

Czytaj więcej Następne

Natalia Moczoł

Media Biznes Kultura, Numer 1 (12) 2022, 2022, s. 113-124

https://doi.org/10.4467/25442554.MBK.22.007.16152

W artykule przedstawiono wyniki analizy zawartości telewizyjnych reklam farmaceutyków w kontekście peryferyjnej drogi perswazji. Badania przeprowadzono na podstawie 4052 spotów wyemitowanych w trzech ogólnopolskich stacjach telewizyjnych w listopadzie 2020 roku i styczniu 2021 roku. Na podstawie uzyskanych wyników wykazano, że w przeważającym stopniu reklamy związane z tą grupą produktów nie opierają się na odwołaniach do medycyny. Autorzy tych przekazów rzadko wykorzystują obraz przedstawicieli zawodów medycznych jako ekspertów. Na podstawie przeprowadzonych analiz nie stwierdzono również kreowania narracji z wykorzystaniem takich narzędzi perswazji jak sceny nawiązujące do środowiska medycznego oraz specjalistyczne słownictwo. Zebrany materiał badawczy wykazał, że rolę autorytetu w reklamach leków OTC, suplementów diety oraz wyrobów medycznych bardzo często spełniają członkowie rodziny i przyjaciele. Najczęściej wykorzystywanym rodzajem scen są przestrzenie nawiązujące do życia codziennego. Na podstawie przeprowadzonego badania wskazano na nowe trendy zaobserwowane w telewizyjnych reklamach farmaceutyków, które wynikają zarówno z uwarunkowań prawnych, jak i pogłębiającej się mediatyzacji w obszarze medycyny.

Czytaj więcej Następne

Urszula Doliwa, Magdalena Szydłowska, Paulina Szczepańska, Ada Stachowicz, Piotr Kaźmierczak

Media Biznes Kultura, Numer 1 (12) 2022, 2022, s. 125-141

https://doi.org/10.4467/25442554.MBK.22.008.16153

„Raport o stanie świata” to popularny, autorski podcast o charakterze informacyjno-publicystycznym dotyczący istotnych wydarzeń międzynarodowych wpisanych w przestrzeń społeczną, polityczną i gospodarczą. Finansowany jest przez tak zwanych patronów za pośrednictwem serwisu Patronite. W roku 2020 jego autor Dariusz Rosiak otrzymał tytuł Dziennikarza Roku w konkursie Grand Press. Celem badań było poznanie motywacji patronów podcastu. W badaniach ankietowych przeprowadzonych za pośrednictwem zamkniętej grupy facebookowej, skupiającej patronów finansujących „Raport o stanie świata”, udział wzięło 80 respondentów. Odbyły się one między 10 a 21 maja 2021 roku. Do skonstruowania i dystrybucji ankiety wykorzystano platformę Google Forms. Zrealizowano także cztery wstępnie ustrukturyzowane wywiady z patronami podcastu w celu zebrania danych o charakterze jakościowym. Jak wynika z przeprowadzonych badań, aż 92,5% patronów zamierza dalej opłacać funkcjonowanie podcastu. Większość wskazała jako powód finansowego wsparcia jakość programu, osobowość prowadzących, zainteresowanie tematyką i chęć pomocy dziennikarzom. Badani zazwyczaj wyrażali pochlebne opinie na temat współpracy w grupie patronów. Jednym z niewielu mankamentów tej współpracy, wymienianym przez rozmówców, jest małe zaangażowanie moderatorów grupy facebookowej dedykowanej patronom.

Czytaj więcej Następne

Monika Góra

Media Biznes Kultura, Numer 1 (12) 2022, 2022, s. 143-156

https://doi.org/10.4467/25442554.MBK.22.009.16154

Populizm jest zjawiskiem znanym od dekad, jednak nabrał on nowego wymiaru po 2016 roku wraz z rozpoczęciem prezydentury Donalda Trumpa. Z tego powodu media (także polskie) przypisały szczególną rangę pojedynkowi wyborczemu w 2020 roku pomiędzy urzędującym ówcześnie prezydentem Donaldem Trumpem a jego kontrkandydatem Joe Bidenem. Celem artykułu jest przedstawienie, w jaki sposób czołowe internetowe serwisy informacyjno-publicystyczne w Polsce prezentowały amerykańską kampanię prezydencką w kontekście populizmu. W artykule przedstawiono wyniki analizy zawartości oraz badań porównawczych tekstów opublikowanych w portalach informacyjnych Wirtualna Polska (wp.pl) oraz Onet.pl, które w sposób bezpośredni lub pośredni tematycznie odnosiły się do kampanii wyborczych, prowadzonych z jednej strony przez kandydata Republikanów (Republican Party), urzędującego, populistycznego, 45. prezydenta Stanów Zjednoczonych w latach 2017–2021 Donalda Trumpa oraz jego kontrkandydata na urząd prezydencki z Partii Demokratycznej (Democratic Party) – Joe Bidena. W artykule omówiono rodzaje wskaźników populizmu w odniesieniu do publikacji Wirtualnej Polski i Onetu. Wskazano także cechy charakterystyczne narracji badanych portali wobec obu kampanii oraz odniesiono się do tego, czy badane media przekazywały jedynie treści populistyczne czy też same budowały populistyczny przekaz.

Czytaj więcej Następne

Małgorzata Durmaj

Media Biznes Kultura, Numer 1 (12) 2022, 2022, s. 157-170

https://doi.org/10.4467/25442554.MBK.22.010.16155

Media jako środki społecznego przekazu i instrumenty polityki w Chińskiej Republice Ludowej (ChRL) są dziś częstym tematem badań. System medialny jest przedstawiony w kontekście specyfiki kulturowej i geograficznej kraju oraz uwarunkowań politycznych i cywilizacyjnych, mających wpływ na dystrybucję przekazów medialnych. Najważniejsze cechy sytemu medialnego w Chinach to między innymi: niski poziom profesjonalizmu dziennikarskiego oraz interwencjonizm państwowy. Decyzje władz ChRL i linia programowa mediów w Chinach stanowią zagrożenie dla pluralizmu i niezależności mediów. Przegląd literatury, odniesienia do tekstów naukowych, tłumaczenia serwisów dostępnych w chińskich przeglądarkach internetowych oraz przegląd dostępnych raportów pomogą w szerzeniu świadomości na temat cenzury oraz walki ze szkodliwą retoryką, wciąż obecną w mediach.

Czytaj więcej Następne

Karina Czepiec-Veltzé

Media Biznes Kultura, Numer 1 (12) 2022, 2022, s. 171-188

https://doi.org/10.4467/25442554.MBK.22.011.16156

Autorzy artykułu poruszają problematykę, której punktem wyjścia jest obecność polityki w sferze rozrywkowej. Zjawisko to opiera swoją bytność przede wszystkim o uwarunkowania, jakie stwarza web 2.0. Nie bez znaczenia pozostaje także charakterystyka i zwyczaje młodego pokolenia jako społeczności naczelnych twórców i konsumentów memów internetowych. Pokolenie to zdefiniowane przez pryzmat postaw, wspólnych przeżyć, cech pokoleniowych, nie zaś wieku czy innych czynników biologicznych. Obrana metodologia – analiza zawartości na podstawie zaprojektowanego klucza kategoryzacyjnego – pozwala zajrzeć w głąb reprezentatywnej próby memów politycznych. Dzięki niej możliwe stało się odczytanie nastrojów wśród memowych społeczności, a także wyznaczenie frekwencji poszczególnych składników świata polityki na różnego typu grafikach. To także wskazanie, o kim, w jaki sposób i jak często się mówi. Omawiane badania obierają za cel sprawdzenie, w jaki sposób i o kim ze sceny politycznej młodzież dyskutuje, za pomocą nowoczesnej formy komunikacji, porzucając zarazem tradycyjne formy partycypacji obywatelskiej. Wykorzystując memy jako mini gatunki publicystyczne i informacyjne użytkownicy forów obrazkowych wyrażają swoje poglądy oraz stosunek do bieżących czy historycznych wydarzeń. Siła ilustrowanych przekazów leży zaś w sprawnym operowaniu najnowszymi trendami obowiązującymi w sieci.

Czytaj więcej Następne