Rzeczywistość powołania zakłada istnienie osoby wołającej i wołanej, jak również pozytywnej odpowiedzi w formie przyjęcia wołania i podjęcia wynikających z niego konsekwencji. Jezus Chrystus, będąc zarazem Synem Bożym, w swoim człowieczeństwie doświadczył rzeczywistości powołania ze strony Boga. Dane ku jej poznaniu zawarte są w pismach prorockich Starego Testamentu, zwłaszcza w Pieśniach o Słudze Pańskim, które – poddane podejściu kanonicznemu w lekturze Pisma Świętego – dostarczają wymownego klucza w odczytaniu realizacji misji Jezusa w Nowym Testamencie. Równocześnie teksty Nowego Testamentu zawierają świadectwa, w których to sam Chrystus powołuje konkretnych ludzi, jednak z różnym skutkiem: natychmiastowego pójścia za Nim, odmowy w podjęciu wezwania czy stawiania wstępnych warunków. Również u samych powołanych, którzy natychmiast odpowiedzieli na wezwanie, pojawiła się niewierność i opuszczenie Jezusa w godzinie próby krzyża. Rzeczą znamienną jest fakt, że po swoim zmartwychwstaniu Pan Jezus powtórnie ich wezwał i potwierdził ich misję apostolską.

Jesus Christ – first called and calling

The reality of a vocation presupposes the existence of a person calling and being called, as well as a positive response in the form of accepting the call and taking up the consequences that follow. Jesus Christ, being at the same time the Son of God, in his humanity, experienced the reality of vocation on the part of God. The data for its knowledge are contained in the prophetic writings of the Old Testament, especially in the Songs of the Servant of the Lord, which, when subjected to a canonical approach in the reading of Scripture, provide an eloquent key in reading the realisation of Jesus’ mission in the New Testament. At the same time, the New Testament texts contain testimonies in which it is Jesus himself who calls specific people, but with varying results: immediate following, refusal to take up the call or the imposition of preconditions. Also in the very people called, who immediately responded to the call, there was infidelity and abandonment of Jesus in the hour of the trial of the cross. It is significant that after his resurrection, the Lord Jesus called them again and confirmed their apostolic mission.

Key words: vocation, Servant of the Lord, disciples, apostles, departure

Celem niniejszego artykułu jest prezentacja kultury powołaniowej, czyli takiego spojrzenia na człowieka, które umożliwia danej osobie odkrycie i realizację niepowtarzalnego powołania, jakie Bóg w swojej miłości tej osobie proponuje. We wstępnej części tekstu przedstawione zostaną podstawowe pojęcia z zakresu duszpasterstwa powołań. Część zasadnicza to analiza kultury powołaniowej. Chodzi o taką kulturę, która pomaga wychowankom zrozumieć i przyjąć otrzymany od Boga dar człowieczeństwa oraz dorastać do świętości, czyli do takiej miary dojrzałości w byciu człowiekiem, jaka jest pragnieniem Boga, a zarazem warunkiem odkrycia i realizacji powołania szczegółowego, czyli powołania do bycia małżonkiem i rodzicem, kapłanem albo osobą konsekrowaną. Ostatnia część niniejszego artykułu opisuje taki styl życia wychowanków w odniesieniu do ciała, płciowości, seksualności, sfery moralnej, duchowej, religijnej i społecznej, który umożliwia budowanie w sobie świętego człowieczeństwa, a przez to stawanie się osobą zdolną do wiernej realizacji swojego powołania szczegółowego.

The vocation culture: which lifestyle helps to be aware of the own vocation?

The aim of this article is to present the culture of vocations, i.e. such a view of a person that enables a given person to discover and implement the unique vocation that God in His love proposes to that person. In the introductory part of the text, the basic concepts of the pastoral care of vocations will be presented. The main part is the analysis of vocational culture. It is about a culture that helps pupils to understand and accept the gift of humanity received from God and to grow up to holiness, that is, to such a measure of maturity in being a human being that is God's desire and which is a condition for discovering and implementing a specific vocation, that is, the vocation to be a spouse and parent, priest or consecrated person. The last part of this article describes such a lifestyle of the pupils in relation to the body, human sexuality, sexuality, moral, spiritual, religious and social spheres, which makes it possible to build a holy humanity in oneself, and thus become someone capable of faithfully fulfilling one's particular vocation.

Keywords: vocation, vocation culture, education, human nature, sanctity, love

Problematyka związana z formacją kandydatów do kapłaństwa oraz formacją permanentną kapłanów jest wciąż aktualna i zapewne nie przestanie taką być. Brak wewnętrznego zintegrowania osoby powołanej jest przyczyną kryzysów kapłańskich, które oddziaływają nie tylko na sferę duchową, ale również emocjonalno-poznawczą, relacyjną, a nawet somatyczną. Problematyka poniższego artykułu koncentruje się na niektórych przyczynach utrudniających proces integracji osobowościowej. W celu poszukiwania tych przyczyn został przedstawiony kontekst psychologicznego funkcjonowania księży, tendencje ujawniające się w postawie do badań psychologicznych w seminarium u alumnów, które wskazują na liczne dysymulacje. Nieprawidłowa (niezgodna z prawdą) percepcja siebie staje się przyczyną zachowań kompensacyjnych, które w perspektywie czasu mogą stać się przyczyną kryzysów, chorób bądź zaburzeń psychicznych.

Towards an integral ripening to the priesthood – identifying the threats

The issues related to the formation of candidates for the priesthood and the permanent formation of priests are still topical and probably will not cease to be so. The lack of internal integration of the person called is the cause of priestly crises, which affect not only the spiritual but also the emotional-cognitive, relational and even somatic sphere. The problems of the following article focus on some of the causes that hinder the process of personality integration. In order to search for these causes, the context of the psychological functioning of priests was presented, the tendencies revealed in the attitude to psychological examinations in the seminary in alumni, which indicate numerous dissimulations. Incorrect (inconsistent with the truth) self-perception becomes the cause of compensatory behavior, which, in time, can become the cause of crises, diseases or mental disorders.

Keywords: personality integration, schema therapy, permanent formation, priesthood, psychological diagnosis in seminary

Papież Franciszek wielokrotnie wypowiadał się na temat kapłaństwa i swojej wizji kapłana w nowym tysiącleciu. Istota kapłaństwa nie zmienia się, ale styl, sposób sprawowania urzędu i metody postępowania muszą się zmieniać zgodnie z nowymi okolicznościami życia. Postać kapłana i jego posługa są zawsze wezwane do „przedefiniowania się”, przekształcenia i niejako „nawrócenia”, zgodnie z duchowym i teologicznym rozwojem Kościoła, uwzględniając znaki czasu obecne w konkretnym życiu Ludu Bożego. Niniejszy artykuł jest próbą uchwycenia najważniejszych cech kapłana podkreślanych przez papieża Franciszka, które wydają się istotne w nowej erze intensywnych przemian.

New priests for a new epoch – the vision of the priest according to pope Francis

Pope Francis has spoken many times about the priesthood and his vision of the priest in the new millennium. The essence of the priesthood does not change, but the style, the manner of holding office and the methods of conduct must change according to the new circumstances of life. The figure of the priest and his ministry are always called to "redefine themselves", to be transformed and in some way "converted", according to the spiritual and theological development of the Church, and taking into account the signs of the times present in the concrete life of the People of God. This article is an attempt to capture the most important features of the priest emphasized by Pope Francis, which seem important in the new era of intense changes.

Keywords: priest, priesthood, vocation, qualities of a priest, identity of a priest, Pope Francis

Artykuł podejmuje ważną i aktualną problematykę kryzysów i odejść z kapłaństwa, których przyczyną jest niedojrzałość na poziomie ludzkim. Osobiste, nierozwiązane w seminarium problemy kandydatów do kapłaństwa ciągną się za nimi przez wiele lat, stając się źródłem ogromnego cierpienia. Zwrócenie uwagi na właściwą formację podstawową kandydatów do kapłaństwa w jej wymiarze emocjonalnym stanowi jedną z istotnych odpowiedzi na powyższe trudności. Podjęte działania będą skuteczne w życiu kapłańskim, jeśli nie zabraknie w nim także głębokiego życia duchowego, przyjacielskich relacji międzyludzkich czy nawet psychoterapii, jako narzędzia służącego osobistemu rozwojowi.

Priestly crises and departures – causes, problems, ways out

The article deals with the important and current issue of crises and departures from the priesthood, which are caused by immaturity at the human level. Personal problems of candidates for the priesthood, unresolved in the seminary, follow them for many years, becoming a source of great suffering. Paying attention to the proper basic formation of candidates for the priesthood in its emotional dimension is one of the important answers to the above difficulties. The actions taken will be effective in the priestly life, if it does not lack a deep spiritual life, friendly interpersonal relationships, or even psychotherapy as a tool for personal development.

Keywords: priest, crises, problems, ways out

Z punktu widzenia biblijnego i nauczania kościelnego kategoria powołania jawi się jako kluczowa dla zrozumienia i określenia miejsca człowieka w świecie i nadania mu sensu. Wydaje się jednak, że obecnie ta kategoria znajduje się w kryzysie, o czym świadczy znikome odwoływanie się do niej w teologii i w życiu duchowym, a niejednokrotnie zastępuje się ją innymi kategoriami, wśród których na pierwsze miejsce wchodzi modna kategoria profesjonalizmu. Z drugiej jednak strony, człowiek odkrywa dzisiaj głód ducha rozumiany jako poszukiwanie głębszego sensu swojej misji w świecie. Jest on na pewno wzbudzany przez Ducha Świętego oraz same wydarzenia i zjawiska historyczne, które dzisiaj obserwujemy, potwierdzające, że chodzi o głód Ducha Świętego, który ukierunkowuje życie ludzkie na Boga. Odnowione odwołanie się więc do kategorii powołania może przyczynić się do wzbudzenia w człowieku nowego zapału duchowego i czynnego uczestniczenia w dziejach.

The craving for the spirit and the sense of vocation – an attempt at diagnosis

From the biblical point of view as well as for what the teachings of the Church state the notion of vocation appears to be a key category for the understanding and determining the place of man in the world and for making him meaningful. However, it seems that, currently this category is confronted with a period of crisis, which is reflected in a scarce number of references made to it in theology and spiritual life. It happens quite often that other categories are substituted for it like for instance “professionalism” which is one of the most fashionable categories of this sort these days. On the other hand, man discovers today a craving for the spirit understood as a search for a more profound meaning of his mission in the world. It is certainly inspired by the Holy Spirit and the very historical events and phenomena which we can observe today and which confirm the fact that it is about the craving for the Holy Spirit who turns people towards God. The renewed reference to the category of vocation may contribute to the stimulation of a new spiritual zeal in man and to an active participation in the course of history.

Keywords: vocation, priesthood, consecrated life, craving for the spirit, signs of the times

Oblacja należy do kluczowych terminów duchowości Zgromadzenia Księży Najświętszego Serca Jezusowego założonego przez czcigodnego sługę Bożego o. Leona Dehona. Wpływa ona nie tylko na rozumienie charyzmatu Instytutu, ale ma także istotne znaczenie dla apostolstwa. Głównym celem artykułu jest zwrócenie uwagi na ten charakterystyczny rys charyzmatu ujęty w aktualnej Regule życia. Rzutuje on bowiem na przeżywanie własnej duchowości przez współczesnych sercanów, jak też ukierunkowuje ich formację.

The oblating dimension of the spirituality of the Congregation of the Sacred Heart of Jesus according to the current Rule of Life

Oblation is one of the key terms of the spirituality of the Congregation of the Sacred Heart of Jesus founded by the venerable Servant of God, Father Leon Dehon. It influences not only the understanding of the charism of the Institute but is also essential for the apostolate. The main aim of the article is to draw attention to this characteristic feature of the charism included in the current Rule of Life. It influences the experience of their own spirituality by contemporary Dehonians, as well as directs their formation.

Keywords: oblation, worship of the Sacred Heart of Jesus, Rule of life, Constitutions, Dehonians, Father Leon Dehon

Papież Benedykt XVI w ostatnim wywiadzie z Peterem Seewaldem tłumaczy, czym jest prawdziwe bycie w Kościele: to nie "wymyślanie Kościoła idealnego, ale gotowość do życia i pracy właśnie w Kościele, który jest nękany przez moce zła"[1]. Ojciec święty rozwija tę myśl, przekazując, jak z jego punktu widzenia Kościół zmieniał się razem ze światem i vice versa. Papież Franciszek w Dokumencie przygotowawczym XVI Zwyczajnego Zgromadzenia Ogólnego Synodu Biskupów Ku Kościołowi synodalnemu: komunia, uczestnictwo i misja zwraca uwagę, że „synodowanie można porównać do teatru trzech zasadniczych aktorów: Jezusa, tłumu (świata) oraz Kościoła (…), ale jest jeszcze czwarty dodatkowy aktor, zwany przez Papieża antagonistą”[2], stąd rodzi się potrzeba rozeznawania. To nauczanie koresponduje z doświadczeniem, jakie pozostawił światu Benedykt XVI, gdyż łączenie rzeczywistości Boskiej z ludzką słabością jest charakterystyczne dla Kościoła katolickiego od wieków. Święty Augustyn w De civitate Dei napisał, że na ziemi ludzkość nie osiągnie stanu całkowitej przynależności do Państwa Bożego. Nie przekreśla to jednak procesu synodowania, ale nastraja do pokory.

Benedict XVI „Inventing the ideal church” in the context of the synodality of pope Francis Abstract Pope

Benedict XVI, in the last interview with Peter Seewald, explains what true being in the Church is: it is not “inventing an ideal Church, but the readiness to live and work precisely in the Church, which is plagued by the powers of evil.” The Holy Father develops this idea, conveying how from his point of view the Church changed with the world and vice versa. Pope Francis in the Preparatory Document of the XVI Ordinary General Assembly of the Synod of Bishops “Towards a synodal Church: communion, participation and mission” points out that “synodation can be compared to a theatre of three main actors: “synodation can be compared to a theatre of three main actors: Jesus, the crowd (of the world) and the Church (…), but there is a fourth additional actor, called by the Pope the antagonist”, hence the need for discernment. This teaching corresponds to the experience that Benedict XVI left to the world, because combining divine reality with human weakness has been characteristic of the Catholic Church for centuries. St. Augustine in De civitate Dei wrote that on earth humanity will not reach the state of complete belonging to the State of God. However, this does not rule out the process of synodation, but it instills humility.

Keywords: synodality, Francis, Benedict XVI, ideologizing

W swoim nauczaniu papieże Jan Paweł II, Benedykt XVI i Franciszek podejmują temat Eucharystii i jej wpływu na ludzi ochrzczonych. Sakrament ołtarza jest pokarmem, który wzmacnia w pielgrzymce wiary do wieczności. Eucharystia stanowi zwornik chrześcijańskiego życia i szczyt całej sakramentalnej ekonomii, ponieważ jest uobecnieniem samego Zbawiciela. Dlatego istotą każdej Mszy Świętej jest spotkanie ze Zmartwychwstałym Panem. Rozwój duchowego życia dokonuje się dzięki Eucharystii i przez nią. Uprzywilejowane miejsce zajmuje niedzielna Msza Święta jako Pascha tygodnia. Papieże podejmują także temat konieczności sakramentalnej spowiedzi, aby godnie przyjmować Komunię Świętą, która gładzi grzechy lekkie i chroni przed ciężkimi. Pomocna w rozwoju chrześcijańskiego życia jest także eucharystyczna pobożność, której przejawem są różne formy kultu Najświętszego Sakramentu. Poza Mszą Świętą Eucharystia zobowiązuje także do miłości wobec bliźnich i do pojednania z nimi.

Eucharist as Centre of Christian life in the Teaching of Popes John Paul II, Benedict XVI and Francis

The Eucharist holds centre stage among all sacraments. As long as the Eucharist constitutes the centre of Christian life, it substantially contributes to its development. In their teaching, Popes John Paul II, Benedict XVI and Francis explore the subject of the Eucharist and the way it influences those baptised. The Sacrament of the Altar provides the faithful with the necessary food and strength in their pilgrimage towards eternity. The Eucharist underlies Christian life and constitutes the culmination of the entire sacramental economy as it embodies the Saviour Himself. Therefore, the encounter with the Risen Lord is the essence of each Holy Mass. It is thanks to and through the Eucharist that one’s spiritual life progresses. As the so-called Passover of the Week, the Sunday Mass holds a dominant position. The Popes also bring up the subject of sacramental confession which enables the worthy reception of Holy Communion. The Holy Communion in turn takes away petty sins and protects from committing major ones. Eucharistic devotion is yet another aid in the development of Christian life. It manifests itself in various forms of adoration of the Most Blessed Sacrament. Outside of the Holy Mass, the Eucharist reaffirms a person’s commitment to the love of his/her neighbour and to reconciliation.

Keywords: Eucharist, Holy Mass, John Paul II, Benedict XVI, Francis

Autor artykułu przedstawia umiejscowienie w prawie zakonu dominikanów Statutu Prowincji Polskiej Zakonu Braci Kaznodziejów oraz jego historię. Dokument ten jest aktem normatywnym dla Prowincji Polskiej dominikanów i stanowi jej prawo własne. Autor podejmując ten temat jako pierwszy, wskazał w opracowaniu szczegółowe materiały źródłowe. Na ich podstawie dowiódł, że statut prowincji powstał jako wynik kapituły prowincjalnej w 1969 roku. Statut ten ma swoje umocowanie w przepisach konstytucji zakonnych dominikanów i postanowień Kapituły Generalnej w River Forest w USA z 1968 roku. Statut prowincji jest dokumentem, który od ponad pół wieku reguluje szczegółowe kwestie życia polskich dominikanów, dlatego jego historia przenika historię całej prowincji. Autor opracowania na podstawie analizy zmian dokonywanych w statucie podczas kapituł prowincjalnych ostatnich ponad 50 lat wykazał trzy cezury czasowe pozwalające wskazać najistotniejsze wydarzenia wpływające na prawo własne prowincji.

Statute of the Polish Province of the Order of Preaches – place in the law of the order and historical outline

The author of this article presents the location of the Statute of the Polish Province of the Order of Preachers in the law of the Dominican Order and its history. This document is a normative act for the Polish Dominican province and constitutes its own law. The author, taking up this topic as the first one, indicated in the study detailed source materials. On their basis he proved that the provincial statute came into being as a result of the provincial chapter of 1969. The statute is also grounded in the provisions of the Dominican religious constitutions and in the decisions of the general chapter in River Forest in the USA from 1968. The author of the study, on the basis of an analysis of the changes made to the Statute during the provincial chapters of the last 50 years, has shown three time caesuras that make it possible to indicate the most significant events influencing the provincial law.

Keywords: dominicans, proper law, religious order, history, statute, province of the order

Współcześnie szybko rozwija się technika, informatyka i medycyna. Z tych osiągnięć ludzkość może być dumna! Jednak cała humanistyka pogrążyła się w głębokim kryzysie, tak że mówi się o kryzysie filozofii, teologii, etyki i literatury. Rodzi to z kolei kryzys powołań, który w Polsce i Europie jest sprawą powszechnie znaną. Zamykane są seminaria duchowne i klasztory, a małżeństwa często rozpadają się. Autor artykułu stawia tezę – którą następnie rozwija i uzasadnia w dalszej części publikacji – że kryzys ten związany jest również z brakiem kardynalnej cnoty męstwa. Jej przejawem jest odwaga, która jest potrzebna do tego, aby wybrać powołanie, a następnie realizować je pomimo pojawiających się trudności. Obszernie omawiane jest powołanie do życia kapłańskiego, zakonnego, małżeńskiego i samotnego, które poświęcone jest Bogu i ludziom.

The virtue of fortitude is the foundation of every vocation

Today, technology, computer science and medicine are developing rapidly. Humanity can be proud of these achievements! However, the entire humanities have plunged into a deep crisis, so much so that there is talk of a crisis of philosophy, theology, ethics and literature. This, in turn, gives rise to a crisis of vocations, which is a well-known cause in Poland and Europe. Seminaries and monasteries are closing, and marriages often break up. The author of the article puts forward a thesis – which he then develops and justifies in the further part of the publication – that this crisis is also related to the lack of the cardinal virtue of fortitude. Its manifestation is the courage that is needed to choose a vocation and then pursue it despite the difficulties that arise. The vocation to the priestly, religious, married and single life, which is dedicated to God and people, is extensively discussed.

Keywords: Bishop, God, virtue of fortitude, soul, Eucharist, Jesus Christ, Church, priest, marriage, Holy Mass, heaven, Redeemer, vocation, sacrament, judgment, religious, Savior

Ten artykuł jest posłowiem do wcześniej opublikowanego tekstu autorki pod tytułem Małżeństwo w kryzysie: czy warto/należy ratować je „za wszelką cenę”? – refleksje nad wybranymi problemami klientów pomocy społecznej, w którym ukazano perspektywę czysto laicką, głównie psychologiczną i terapeutyczną. Uzależnienia i przemoc nie omijają małżeństw sakramentalnych, które zgodnie z wiarą katolicką trwają aż do śmierci. Można jednak pogodzić rekomendacje psychologiczne, terapeutyczne z rekomendacjami natury duchowej – co doskonale obrazuje działalność wielu katolickich duszpasterstw trzeźwości. Pytania, jakie postawiono w podjętych tu rozważaniach, brzmią: Jakie obszary – z perspektywy duchowej – warto/należy ratować w małżeństwach sakramentalnych, dotkniętych problemem uzależnień i/lub przemocy, zarówno na etapie wspólnego życia, jak i na etapie życia w separacji? Jak to robić? Jakie są koszty takiego ratunku? Ostatecznie zaś: po co ratować?

Saving sacramental marriages with addictions and/or violence problems (living together and separated) – a spiritual perspective

This article is an afterword to the author’s previously published text entitled Marriage in crisis: is it worth/necessary to save it at „any cost”? – reflections on selected problems of social welfare clients, which presented a purely secular, mainly psychological and therapeutic perspective. Addictions and violence do not bypass sacramental marriages, which, according to the Catholic faith, continue until death. However, it is possible to reconcile psychological, therapeutic recommendations with those of a spiritual nature – which is perfectly illustrated by the activities of many Catholic sobriety ministries. The questions raised by the considerations undertaken here are: What areas – from a spiritual perspective – are worth/should be saved in sacramental marriages affected by addiction and/or violence, both at the stage of living together and at the stage of living apart? How should this be done? What are the costs of such rescue? And ultimately: why rescue?

Keywords: family counseling, marriages in crisis, difficult marriages, addictions, violence, spiritual help, sacramental marriages

Rzeczywistość powołania zakłada istnienie osoby wołającej i wołanej, jak również pozytywnej odpowiedzi w formie przyjęcia wołania i podjęcia wynikających z niego konsekwencji. Jezus Chrystus, będąc zarazem Synem Bożym, w swoim człowieczeństwie doświadczył rzeczywistości powołania ze strony Boga. Dane ku jej poznaniu zawarte są w pismach prorockich Starego Testamentu, zwłaszcza w Pieśniach o Słudze Pańskim, które – poddane podejściu kanonicznemu w lekturze Pisma Świętego – dostarczają wymownego klucza w odczytaniu realizacji misji Jezusa w Nowym Testamencie. Równocześnie teksty Nowego Testamentu zawierają świadectwa, w których to sam Chrystus powołuje konkretnych ludzi, jednak z różnym skutkiem: natychmiastowego pójścia za Nim, odmowy w podjęciu wezwania czy stawiania wstępnych warunków. Również u samych powołanych, którzy natychmiast odpowiedzieli na wezwanie, pojawiła się niewierność i opuszczenie Jezusa w godzinie próby krzyża. Rzeczą znamienną jest fakt, że po swoim zmartwychwstaniu Pan Jezus powtórnie ich wezwał i potwierdził ich misję apostolską.

Jesus Christ – first called and calling

The reality of a vocation presupposes the existence of a person calling and being called, as well as a positive response in the form of accepting the call and taking up the consequences that follow. Jesus Christ, being at the same time the Son of God, in his humanity, experienced the reality of vocation on the part of God. The data for its knowledge are contained in the prophetic writings of the Old Testament, especially in the Songs of the Servant of the Lord, which, when subjected to a canonical approach in the reading of Scripture, provide an eloquent key in reading the realisation of Jesus’ mission in the New Testament. At the same time, the New Testament texts contain testimonies in which it is Jesus himself who calls specific people, but with varying results: immediate following, refusal to take up the call or the imposition of preconditions. Also in the very people called, who immediately responded to the call, there was infidelity and abandonment of Jesus in the hour of the trial of the cross. It is significant that after his resurrection, the Lord Jesus called them again and confirmed their apostolic mission.

Key words: vocation, Servant of the Lord, disciples, apostles, departure

Celem niniejszego artykułu jest prezentacja kultury powołaniowej, czyli takiego spojrzenia na człowieka, które umożliwia danej osobie odkrycie i realizację niepowtarzalnego powołania, jakie Bóg w swojej miłości tej osobie proponuje. We wstępnej części tekstu przedstawione zostaną podstawowe pojęcia z zakresu duszpasterstwa powołań. Część zasadnicza to analiza kultury powołaniowej. Chodzi o taką kulturę, która pomaga wychowankom zrozumieć i przyjąć otrzymany od Boga dar człowieczeństwa oraz dorastać do świętości, czyli do takiej miary dojrzałości w byciu człowiekiem, jaka jest pragnieniem Boga, a zarazem warunkiem odkrycia i realizacji powołania szczegółowego, czyli powołania do bycia małżonkiem i rodzicem, kapłanem albo osobą konsekrowaną. Ostatnia część niniejszego artykułu opisuje taki styl życia wychowanków w odniesieniu do ciała, płciowości, seksualności, sfery moralnej, duchowej, religijnej i społecznej, który umożliwia budowanie w sobie świętego człowieczeństwa, a przez to stawanie się osobą zdolną do wiernej realizacji swojego powołania szczegółowego.

The vocation culture: which lifestyle helps to be aware of the own vocation?

The aim of this article is to present the culture of vocations, i.e. such a view of a person that enables a given person to discover and implement the unique vocation that God in His love proposes to that person. In the introductory part of the text, the basic concepts of the pastoral care of vocations will be presented. The main part is the analysis of vocational culture. It is about a culture that helps pupils to understand and accept the gift of humanity received from God and to grow up to holiness, that is, to such a measure of maturity in being a human being that is God's desire and which is a condition for discovering and implementing a specific vocation, that is, the vocation to be a spouse and parent, priest or consecrated person. The last part of this article describes such a lifestyle of the pupils in relation to the body, human sexuality, sexuality, moral, spiritual, religious and social spheres, which makes it possible to build a holy humanity in oneself, and thus become someone capable of faithfully fulfilling one's particular vocation.

Keywords: vocation, vocation culture, education, human nature, sanctity, love

Problematyka związana z formacją kandydatów do kapłaństwa oraz formacją permanentną kapłanów jest wciąż aktualna i zapewne nie przestanie taką być. Brak wewnętrznego zintegrowania osoby powołanej jest przyczyną kryzysów kapłańskich, które oddziaływają nie tylko na sferę duchową, ale również emocjonalno-poznawczą, relacyjną, a nawet somatyczną. Problematyka poniższego artykułu koncentruje się na niektórych przyczynach utrudniających proces integracji osobowościowej. W celu poszukiwania tych przyczyn został przedstawiony kontekst psychologicznego funkcjonowania księży, tendencje ujawniające się w postawie do badań psychologicznych w seminarium u alumnów, które wskazują na liczne dysymulacje. Nieprawidłowa (niezgodna z prawdą) percepcja siebie staje się przyczyną zachowań kompensacyjnych, które w perspektywie czasu mogą stać się przyczyną kryzysów, chorób bądź zaburzeń psychicznych.

Towards an integral ripening to the priesthood – identifying the threats

The issues related to the formation of candidates for the priesthood and the permanent formation of priests are still topical and probably will not cease to be so. The lack of internal integration of the person called is the cause of priestly crises, which affect not only the spiritual but also the emotional-cognitive, relational and even somatic sphere. The problems of the following article focus on some of the causes that hinder the process of personality integration. In order to search for these causes, the context of the psychological functioning of priests was presented, the tendencies revealed in the attitude to psychological examinations in the seminary in alumni, which indicate numerous dissimulations. Incorrect (inconsistent with the truth) self-perception becomes the cause of compensatory behavior, which, in time, can become the cause of crises, diseases or mental disorders.

Keywords: personality integration, schema therapy, permanent formation, priesthood, psychological diagnosis in seminary

Papież Franciszek wielokrotnie wypowiadał się na temat kapłaństwa i swojej wizji kapłana w nowym tysiącleciu. Istota kapłaństwa nie zmienia się, ale styl, sposób sprawowania urzędu i metody postępowania muszą się zmieniać zgodnie z nowymi okolicznościami życia. Postać kapłana i jego posługa są zawsze wezwane do „przedefiniowania się”, przekształcenia i niejako „nawrócenia”, zgodnie z duchowym i teologicznym rozwojem Kościoła, uwzględniając znaki czasu obecne w konkretnym życiu Ludu Bożego. Niniejszy artykuł jest próbą uchwycenia najważniejszych cech kapłana podkreślanych przez papieża Franciszka, które wydają się istotne w nowej erze intensywnych przemian.

New priests for a new epoch – the vision of the priest according to pope Francis

Pope Francis has spoken many times about the priesthood and his vision of the priest in the new millennium. The essence of the priesthood does not change, but the style, the manner of holding office and the methods of conduct must change according to the new circumstances of life. The figure of the priest and his ministry are always called to "redefine themselves", to be transformed and in some way "converted", according to the spiritual and theological development of the Church, and taking into account the signs of the times present in the concrete life of the People of God. This article is an attempt to capture the most important features of the priest emphasized by Pope Francis, which seem important in the new era of intense changes.

Keywords: priest, priesthood, vocation, qualities of a priest, identity of a priest, Pope Francis

Artykuł podejmuje ważną i aktualną problematykę kryzysów i odejść z kapłaństwa, których przyczyną jest niedojrzałość na poziomie ludzkim. Osobiste, nierozwiązane w seminarium problemy kandydatów do kapłaństwa ciągną się za nimi przez wiele lat, stając się źródłem ogromnego cierpienia. Zwrócenie uwagi na właściwą formację podstawową kandydatów do kapłaństwa w jej wymiarze emocjonalnym stanowi jedną z istotnych odpowiedzi na powyższe trudności. Podjęte działania będą skuteczne w życiu kapłańskim, jeśli nie zabraknie w nim także głębokiego życia duchowego, przyjacielskich relacji międzyludzkich czy nawet psychoterapii, jako narzędzia służącego osobistemu rozwojowi.

Priestly crises and departures – causes, problems, ways out

The article deals with the important and current issue of crises and departures from the priesthood, which are caused by immaturity at the human level. Personal problems of candidates for the priesthood, unresolved in the seminary, follow them for many years, becoming a source of great suffering. Paying attention to the proper basic formation of candidates for the priesthood in its emotional dimension is one of the important answers to the above difficulties. The actions taken will be effective in the priestly life, if it does not lack a deep spiritual life, friendly interpersonal relationships, or even psychotherapy as a tool for personal development.

Keywords: priest, crises, problems, ways out

Z punktu widzenia biblijnego i nauczania kościelnego kategoria powołania jawi się jako kluczowa dla zrozumienia i określenia miejsca człowieka w świecie i nadania mu sensu. Wydaje się jednak, że obecnie ta kategoria znajduje się w kryzysie, o czym świadczy znikome odwoływanie się do niej w teologii i w życiu duchowym, a niejednokrotnie zastępuje się ją innymi kategoriami, wśród których na pierwsze miejsce wchodzi modna kategoria profesjonalizmu. Z drugiej jednak strony, człowiek odkrywa dzisiaj głód ducha rozumiany jako poszukiwanie głębszego sensu swojej misji w świecie. Jest on na pewno wzbudzany przez Ducha Świętego oraz same wydarzenia i zjawiska historyczne, które dzisiaj obserwujemy, potwierdzające, że chodzi o głód Ducha Świętego, który ukierunkowuje życie ludzkie na Boga. Odnowione odwołanie się więc do kategorii powołania może przyczynić się do wzbudzenia w człowieku nowego zapału duchowego i czynnego uczestniczenia w dziejach.

The craving for the spirit and the sense of vocation – an attempt at diagnosis

From the biblical point of view as well as for what the teachings of the Church state the notion of vocation appears to be a key category for the understanding and determining the place of man in the world and for making him meaningful. However, it seems that, currently this category is confronted with a period of crisis, which is reflected in a scarce number of references made to it in theology and spiritual life. It happens quite often that other categories are substituted for it like for instance “professionalism” which is one of the most fashionable categories of this sort these days. On the other hand, man discovers today a craving for the spirit understood as a search for a more profound meaning of his mission in the world. It is certainly inspired by the Holy Spirit and the very historical events and phenomena which we can observe today and which confirm the fact that it is about the craving for the Holy Spirit who turns people towards God. The renewed reference to the category of vocation may contribute to the stimulation of a new spiritual zeal in man and to an active participation in the course of history.

Keywords: vocation, priesthood, consecrated life, craving for the spirit, signs of the times

Oblacja należy do kluczowych terminów duchowości Zgromadzenia Księży Najświętszego Serca Jezusowego założonego przez czcigodnego sługę Bożego o. Leona Dehona. Wpływa ona nie tylko na rozumienie charyzmatu Instytutu, ale ma także istotne znaczenie dla apostolstwa. Głównym celem artykułu jest zwrócenie uwagi na ten charakterystyczny rys charyzmatu ujęty w aktualnej Regule życia. Rzutuje on bowiem na przeżywanie własnej duchowości przez współczesnych sercanów, jak też ukierunkowuje ich formację.

The oblating dimension of the spirituality of the Congregation of the Sacred Heart of Jesus according to the current Rule of Life

Oblation is one of the key terms of the spirituality of the Congregation of the Sacred Heart of Jesus founded by the venerable Servant of God, Father Leon Dehon. It influences not only the understanding of the charism of the Institute but is also essential for the apostolate. The main aim of the article is to draw attention to this characteristic feature of the charism included in the current Rule of Life. It influences the experience of their own spirituality by contemporary Dehonians, as well as directs their formation.

Keywords: oblation, worship of the Sacred Heart of Jesus, Rule of life, Constitutions, Dehonians, Father Leon Dehon

Papież Benedykt XVI w ostatnim wywiadzie z Peterem Seewaldem tłumaczy, czym jest prawdziwe bycie w Kościele: to nie "wymyślanie Kościoła idealnego, ale gotowość do życia i pracy właśnie w Kościele, który jest nękany przez moce zła"[1]. Ojciec święty rozwija tę myśl, przekazując, jak z jego punktu widzenia Kościół zmieniał się razem ze światem i vice versa. Papież Franciszek w Dokumencie przygotowawczym XVI Zwyczajnego Zgromadzenia Ogólnego Synodu Biskupów Ku Kościołowi synodalnemu: komunia, uczestnictwo i misja zwraca uwagę, że „synodowanie można porównać do teatru trzech zasadniczych aktorów: Jezusa, tłumu (świata) oraz Kościoła (…), ale jest jeszcze czwarty dodatkowy aktor, zwany przez Papieża antagonistą”[2], stąd rodzi się potrzeba rozeznawania. To nauczanie koresponduje z doświadczeniem, jakie pozostawił światu Benedykt XVI, gdyż łączenie rzeczywistości Boskiej z ludzką słabością jest charakterystyczne dla Kościoła katolickiego od wieków. Święty Augustyn w De civitate Dei napisał, że na ziemi ludzkość nie osiągnie stanu całkowitej przynależności do Państwa Bożego. Nie przekreśla to jednak procesu synodowania, ale nastraja do pokory.

Benedict XVI „Inventing the ideal church” in the context of the synodality of pope Francis Abstract Pope

Benedict XVI, in the last interview with Peter Seewald, explains what true being in the Church is: it is not “inventing an ideal Church, but the readiness to live and work precisely in the Church, which is plagued by the powers of evil.” The Holy Father develops this idea, conveying how from his point of view the Church changed with the world and vice versa. Pope Francis in the Preparatory Document of the XVI Ordinary General Assembly of the Synod of Bishops “Towards a synodal Church: communion, participation and mission” points out that “synodation can be compared to a theatre of three main actors: “synodation can be compared to a theatre of three main actors: Jesus, the crowd (of the world) and the Church (…), but there is a fourth additional actor, called by the Pope the antagonist”, hence the need for discernment. This teaching corresponds to the experience that Benedict XVI left to the world, because combining divine reality with human weakness has been characteristic of the Catholic Church for centuries. St. Augustine in De civitate Dei wrote that on earth humanity will not reach the state of complete belonging to the State of God. However, this does not rule out the process of synodation, but it instills humility.

Keywords: synodality, Francis, Benedict XVI, ideologizing

W swoim nauczaniu papieże Jan Paweł II, Benedykt XVI i Franciszek podejmują temat Eucharystii i jej wpływu na ludzi ochrzczonych. Sakrament ołtarza jest pokarmem, który wzmacnia w pielgrzymce wiary do wieczności. Eucharystia stanowi zwornik chrześcijańskiego życia i szczyt całej sakramentalnej ekonomii, ponieważ jest uobecnieniem samego Zbawiciela. Dlatego istotą każdej Mszy Świętej jest spotkanie ze Zmartwychwstałym Panem. Rozwój duchowego życia dokonuje się dzięki Eucharystii i przez nią. Uprzywilejowane miejsce zajmuje niedzielna Msza Święta jako Pascha tygodnia. Papieże podejmują także temat konieczności sakramentalnej spowiedzi, aby godnie przyjmować Komunię Świętą, która gładzi grzechy lekkie i chroni przed ciężkimi. Pomocna w rozwoju chrześcijańskiego życia jest także eucharystyczna pobożność, której przejawem są różne formy kultu Najświętszego Sakramentu. Poza Mszą Świętą Eucharystia zobowiązuje także do miłości wobec bliźnich i do pojednania z nimi.

Eucharist as Centre of Christian life in the Teaching of Popes John Paul II, Benedict XVI and Francis

The Eucharist holds centre stage among all sacraments. As long as the Eucharist constitutes the centre of Christian life, it substantially contributes to its development. In their teaching, Popes John Paul II, Benedict XVI and Francis explore the subject of the Eucharist and the way it influences those baptised. The Sacrament of the Altar provides the faithful with the necessary food and strength in their pilgrimage towards eternity. The Eucharist underlies Christian life and constitutes the culmination of the entire sacramental economy as it embodies the Saviour Himself. Therefore, the encounter with the Risen Lord is the essence of each Holy Mass. It is thanks to and through the Eucharist that one’s spiritual life progresses. As the so-called Passover of the Week, the Sunday Mass holds a dominant position. The Popes also bring up the subject of sacramental confession which enables the worthy reception of Holy Communion. The Holy Communion in turn takes away petty sins and protects from committing major ones. Eucharistic devotion is yet another aid in the development of Christian life. It manifests itself in various forms of adoration of the Most Blessed Sacrament. Outside of the Holy Mass, the Eucharist reaffirms a person’s commitment to the love of his/her neighbour and to reconciliation.

Keywords: Eucharist, Holy Mass, John Paul II, Benedict XVI, Francis

Autor artykułu przedstawia umiejscowienie w prawie zakonu dominikanów Statutu Prowincji Polskiej Zakonu Braci Kaznodziejów oraz jego historię. Dokument ten jest aktem normatywnym dla Prowincji Polskiej dominikanów i stanowi jej prawo własne. Autor podejmując ten temat jako pierwszy, wskazał w opracowaniu szczegółowe materiały źródłowe. Na ich podstawie dowiódł, że statut prowincji powstał jako wynik kapituły prowincjalnej w 1969 roku. Statut ten ma swoje umocowanie w przepisach konstytucji zakonnych dominikanów i postanowień Kapituły Generalnej w River Forest w USA z 1968 roku. Statut prowincji jest dokumentem, który od ponad pół wieku reguluje szczegółowe kwestie życia polskich dominikanów, dlatego jego historia przenika historię całej prowincji. Autor opracowania na podstawie analizy zmian dokonywanych w statucie podczas kapituł prowincjalnych ostatnich ponad 50 lat wykazał trzy cezury czasowe pozwalające wskazać najistotniejsze wydarzenia wpływające na prawo własne prowincji.

Statute of the Polish Province of the Order of Preaches – place in the law of the order and historical outline

The author of this article presents the location of the Statute of the Polish Province of the Order of Preachers in the law of the Dominican Order and its history. This document is a normative act for the Polish Dominican province and constitutes its own law. The author, taking up this topic as the first one, indicated in the study detailed source materials. On their basis he proved that the provincial statute came into being as a result of the provincial chapter of 1969. The statute is also grounded in the provisions of the Dominican religious constitutions and in the decisions of the general chapter in River Forest in the USA from 1968. The author of the study, on the basis of an analysis of the changes made to the Statute during the provincial chapters of the last 50 years, has shown three time caesuras that make it possible to indicate the most significant events influencing the provincial law.

Keywords: dominicans, proper law, religious order, history, statute, province of the order

Współcześnie szybko rozwija się technika, informatyka i medycyna. Z tych osiągnięć ludzkość może być dumna! Jednak cała humanistyka pogrążyła się w głębokim kryzysie, tak że mówi się o kryzysie filozofii, teologii, etyki i literatury. Rodzi to z kolei kryzys powołań, który w Polsce i Europie jest sprawą powszechnie znaną. Zamykane są seminaria duchowne i klasztory, a małżeństwa często rozpadają się. Autor artykułu stawia tezę – którą następnie rozwija i uzasadnia w dalszej części publikacji – że kryzys ten związany jest również z brakiem kardynalnej cnoty męstwa. Jej przejawem jest odwaga, która jest potrzebna do tego, aby wybrać powołanie, a następnie realizować je pomimo pojawiających się trudności. Obszernie omawiane jest powołanie do życia kapłańskiego, zakonnego, małżeńskiego i samotnego, które poświęcone jest Bogu i ludziom.

The virtue of fortitude is the foundation of every vocation

Today, technology, computer science and medicine are developing rapidly. Humanity can be proud of these achievements! However, the entire humanities have plunged into a deep crisis, so much so that there is talk of a crisis of philosophy, theology, ethics and literature. This, in turn, gives rise to a crisis of vocations, which is a well-known cause in Poland and Europe. Seminaries and monasteries are closing, and marriages often break up. The author of the article puts forward a thesis – which he then develops and justifies in the further part of the publication – that this crisis is also related to the lack of the cardinal virtue of fortitude. Its manifestation is the courage that is needed to choose a vocation and then pursue it despite the difficulties that arise. The vocation to the priestly, religious, married and single life, which is dedicated to God and people, is extensively discussed.

Keywords: Bishop, God, virtue of fortitude, soul, Eucharist, Jesus Christ, Church, priest, marriage, Holy Mass, heaven, Redeemer, vocation, sacrament, judgment, religious, Savior

Ten artykuł jest posłowiem do wcześniej opublikowanego tekstu autorki pod tytułem Małżeństwo w kryzysie: czy warto/należy ratować je „za wszelką cenę”? – refleksje nad wybranymi problemami klientów pomocy społecznej, w którym ukazano perspektywę czysto laicką, głównie psychologiczną i terapeutyczną. Uzależnienia i przemoc nie omijają małżeństw sakramentalnych, które zgodnie z wiarą katolicką trwają aż do śmierci. Można jednak pogodzić rekomendacje psychologiczne, terapeutyczne z rekomendacjami natury duchowej – co doskonale obrazuje działalność wielu katolickich duszpasterstw trzeźwości. Pytania, jakie postawiono w podjętych tu rozważaniach, brzmią: Jakie obszary – z perspektywy duchowej – warto/należy ratować w małżeństwach sakramentalnych, dotkniętych problemem uzależnień i/lub przemocy, zarówno na etapie wspólnego życia, jak i na etapie życia w separacji? Jak to robić? Jakie są koszty takiego ratunku? Ostatecznie zaś: po co ratować?

Saving sacramental marriages with addictions and/or violence problems (living together and separated) – a spiritual perspective

This article is an afterword to the author’s previously published text entitled Marriage in crisis: is it worth/necessary to save it at „any cost”? – reflections on selected problems of social welfare clients, which presented a purely secular, mainly psychological and therapeutic perspective. Addictions and violence do not bypass sacramental marriages, which, according to the Catholic faith, continue until death. However, it is possible to reconcile psychological, therapeutic recommendations with those of a spiritual nature – which is perfectly illustrated by the activities of many Catholic sobriety ministries. The questions raised by the considerations undertaken here are: What areas – from a spiritual perspective – are worth/should be saved in sacramental marriages affected by addiction and/or violence, both at the stage of living together and at the stage of living apart? How should this be done? What are the costs of such rescue? And ultimately: why rescue?

Keywords: family counseling, marriages in crisis, difficult marriages, addictions, violence, spiritual help, sacramental marriages