Znaczenie instytucji Synodu Biskupów dla współczesnego Kościoła

ks. Tomasz  Rozkrut

Znaczenie instytucji Synodu Biskupów dla współczesnego Kościoła

Data publikacji: 06.2022

Sympozjum, 2022 - Tom XXVI, nr 1 (42) , s. 33-54

https://doi.org/10.4467/25443283SYM.22.003.15817

Autorzy

Pobierz pełny tekst

PDF

Tytuły

Znaczenie instytucji Synodu Biskupów dla współczesnego Kościoła

Abstrakt

Instytucja Synodu Biskupów została powołana do życia przez papieża Pawła VI w jego motu proprio Apostolica sollicitudo z 15 września 1965 roku. Sukcesywny obraz prawny instytucji został określony przez posoborowy Kodeks prawa kanonicznego z 1983 roku w kan. 342-348; opublikowane zostały także regulaminy Synodu Biskupów w latach 1966, 1969, 1971 oraz 2006. Można zatem powiedzieć, że wszyscy soborowi papieże, tj. św. Paweł VI, św. Jan Paweł II oraz Benedykt XVI, kształtowali obraz prawny oraz praktyczne funkcjonowanie instytucji Synodu Biskupów. Nie należy także pomijać bardzo ważnego faktu, że obecny papież Franciszek opublikował 15 września 2018 roku Konstytucję apostolską Episcopalis communio o Synodzie Biskupów. Do chwili obecnej odbyło się 28 zgromadzeń różnych zebrań instytucji Synodu Biskupów; przy czym należałoby do wskazanej grupy dodać jeszcze tzw. synod holenderski. Instytucja Synodu Biskupów jest szczególną oraz wyróżniającą się instytucją w Kościele posoborowym. Składa się na to wiele elementów, nie tylko regularność zwoływania zebrań Synodu Biskupów, ale także podejmowana oraz 34 ks. Tomasz Rozkrut analizowana problematyka synodalna, która dotyczyła różnych i ważnych zagadnień życia i funkcjonowania współczesnego Kościoła. W tym kontekście szczególnego podkreślenia wymaga wskazanie na naturę teologiczno- prawną instytucji, która sprawia, że mamy do czynienia z instytucją dynamiczną, kształtującą życie Kościoła posoborowego oraz swoją strukturą zachęcającą do zainteresowania się Synodem Biskupów zarówno na płaszczyźnie doktrynalnej, jak i tej faktycznej. Już samo zwołanie każdego zebrania Synodu Biskupów jest dużym wydarzeniem eklezjalnym, które angażuje nie tylko osobę biskupa rzymskiego, od którego zebranie Synodu Biskupów w sposób totalny zależy, oraz jednocześnie uczestników zgromadzonej instytucji, ale także w mniejszym lub większym wymiarze praktycznie cały Kościół – w szczególności episkopat – równolegle do wyodrębnionych etapów Synodu, tj. jego przygotowania, samych obrad zwołanego zgromadzenia oraz etapu posynodalnego, który związany jest z realizacją postanowień synodalnych. W tym nurcie należy także wymienić przesłania doktrynalne Synodów Biskupów wraz z ich propozycjami, które ukierunkowywały Magisterium biskupów rzymskich na obszary uznawane za konieczne jako przedmiot jego wypowiedzi, przede wszystkim przez publikowanie posynodalnych adhortacji apostolskich, które z kolei – mówiąc bardzo ogólnie – w wielu jego obszarach miały sukcesywny wpływ na codzienne życie Kościoła po II Soborze Watykańskim.

Institution of the Synod of Bishops was established by Pope Paul VI in his motu proprio Apostolica sollicitudo dated 15 September 1965. Successive legal image of the institution was defined by the Post-Conciliar Code of Canon Law of 1983, in can. 342-348. Also, in the years 1966, 1969, 1971, and 2006 there were published rules of the Synod of Bishops. Therefore, one may say that all Popes who ruled during councils, i.e. Paul VI, John Paul II, and Benedict XVI shaped the legal image and practical operation of the institution of the Synod of Bishops. One cannot also ignore a very important fact that on 15 September 2018 the present pope, Francis, pub35 Znaczenie instytucji Synodu Biskupów dla współczesnego Kościoła lished the Episcopalis communio apostolic constitution about the Synod of Bishops. Until now, there have been twenty-eight congregations of various meetings of the institution of the Synod of Bishops. However, the mentioned group should also be enlarged by so-called Dutch Synod. The institution of Synod of Bishops is a special and standing out institution in the Post-Conciliar Church. This is due to several elements, namely, not only the regular character of having meetings of the Synod of Bishops, but also the undertaken and analysed synodal problematic aspects that concerned various and important issues of life and functioning of the current Church. In this context, a special accent must be drawn to the indication of the theological and legal character of the institution that causes that we deal with a dynamic institution that shapes the life of the Post-Conciliar Church and by its structure encourages to have interest in the Synod of Bishops both on the doctrinal and factual level. Convening the Synod of Bishops is itself a major ecclesiastical event that engages not only the person of the Bishop of Rome, who is utterly responsible for its convention, but also the entire Church to a greater or lesser extent, and specifically the episcopate that is engaged in parallel in relation to the distincted stages of the Synod, i.e. its preparation, deliberations during the convened assembly, and the post-synodal stage that relates to fulfilment of synodal decisions. Considering this mainstream, one should also mention doctrinal messages of Synods of Bishops together with their propositions that directed the Magisterium of Bishops of Rome towards these areas that were considered a necessary aspect of their deliverance, essentially by publishing post-synodal apostolic exhortations which, in turn, very generally speaking had a successive influence on everyday life of the Church after the Second Vatican Council in many areas of the Church.

Słowa kluczowe

biskup rzymski, episkopat, pomoc, II Sobór Watykański, Synod Biskupów

Bishop of Rome, episcopate, help, Second Vatican Council, Synod of Bishops

Bibliografia

Pobierz bibliografię

Paulus VI, Litterae apostolicae motu proprio datae Apostolica sollicitudo quibus Synodus Episcoporum pro universa Ecclesia constituitur, 15 septembris 1965, AAS 57 (1965), s. 775-780.

Paulus VI, Allocutio Gratia vobis et pax in patriarchali Basilica Vaticana habita, eucharistico sacrificio concelebrato, ut episcoporum Synodi coetus inaugurarentur, AAS 59 (1967), s. 963-969.

Paulus VI, Allocutio Deo Patri omnipotenti patribus et praesulibus e Synodo episcoporum, prima coacto coetui operam navantibus, AAS 59 (1967), s. 969-975.

Paulus VI, Allocutio Synodum hanc extraordinariam patribus cardinalibus et praesulibus e Synodi episcoporum, laboribus iam ad finem vergentibus, AAS 61 (1969), s. 726-730.

Paulus VI, Allocutio Ecce ad nostrae patribus cardinalibus et praesulibus e Synodo episcoporum, cum tertius generalis coetus exitum haberet, AAS 66 (1974), s. 631-639.

Paulus VI, Allocutio Laeto animo ineunte quarto coetu generali ordinario Synodi Episcoporum, vespere in synodi aula habita, AAS 69 (1977), s. 629-631.

Ioannes Paulus II, Homilia Expedit, ut laborum in Xystino Sacello habita, VI Synodo episcoporum ineunte, AAS 72 (1980), s. 1007-1011.

Ioannes Paulus II, Allocutio Misericordias Domini exeunte VI Synodi Episcoporum generali coetu habita, AAS 76 (1984), s. 281-289.

Ioannes Paulus II, Allocutio Deo gratias ago in conclusione secundae coetus generalis extraordinariae Synodi episcoporum, AAS 78 (1986), s. 431-438.

Ioannes Paulus II, Allocutio Laetus, vobiscum communicans in XXX et postrema congregatione generali VIII Coetus ordinarii Synodi Episcoporum habita, AAS 83 (1991), s. 494-499.

Ioannes Paulus II, Allocutio Signore… tu hai parole ineunte speciali coetu pro Europa Synodi Episcoporum habita, AAS 84 (1992), s. 1148-1151.

Ioannes Paulus II, Allocutio Questo e il giorno ineunte Synodo Episcoporum pro Africa habita, AAS 87 (1995), s. 179-185.

Ioannes Paulus II, Allocutio Vegliate e state pronti Synodo episcoporum pro America ineunte, AAS 90 (1998), s. 680-688.

Ioannes Paulus II, Allocutio II Gesu il Nazareno Synodo episcoporum pro Oceania ineunte, AAS 91 (1999), s. 441-444.

Ioannes Paulus II, Allocutio Gesu in persona ineunte Synodo Episcoporum Europae, AAS 92 (2000), s. 173-176.

Ioannes Paulus II, Adhortatio apostolica post-synodalis Pastores gregis, Romae 2003.

Jean-Paul II, Homélie du pape Jean-Paul II Nos pensées a l’ouverture de l’assemblée synodale néerlandaise, w: Segreteria Generale del Sinodo dei Vescovi (red.), Enchiridion del Sinodo dei Vescovi, 1965-1988, t. 1, Bologna 2005, s. 1326-1333.

Jean-Paul II, Allocution de Jean-Paul II Ringraziamo con gioia pour l’ouverture de l’assemblée spéciale pour le Liban du Synode des éveques, w: Segreteria Generale del Sinodo dei Vescovi (red.), Enchiridion del Sinodo dei Vescovi, 1989-1995, t. 2, Bologna 2006, s. 4908-4913.

John Paul II, Omily Quello che vedi in Mass for the opening of Special Assembly for Asia, w: Segreteria Generale del Sinodo dei Vescovi (red.), Enchiridion del Sinodo dei Vescovi, 1996-2007, t. 3, Bologna 2008, s. 5790-5798.

Franciszek, Adhortacja Evangelii gaudium, Rzym 2013.

Franciszek, Konstytucja apostolska Episcopalis communio o Synodzie Biskupów, Rzym 2018.

II Sobór Watykański, Dekret Ad gentes divinitus o misyjnej działalności Kościoła, Rzym 1965.

Kodeks prawa kanonicznego, Poznań 1984.

Congregazione per i Vescovi, Direttorio per il ministero pastorale dei vescovi Apostolorum successores, Citta del Vaticano 2004.

Ordo Synodi Episcoporum celebrandae, AAS 59 (1967), s. 91-103.

Ordo Synodi Episcoporum celebrandae recognitus et auctus, AAS 61 (1969), s. 525-539.

Ordo Synodi Episcoporum celebrandae recognitus et auctus nonnullis additamentis perficitur, AAS 63 (1971), s. 702-704.

Ordo Synodi Episcoporum, AAS 98 (2006), s. 755-779.

Segreteria Generale del Sinodo dei Vescovi (red.), Enchiridion del Sinodo dei Vescovi, 1965-1988, t. 1, Bologna 2005.

Segreteria Generale del Sinodo dei Vescovi (red.), Enchiridion del Sinodo dei Vescovi, 1989-1995, t. 2, Bologna 2006.

Segreteria Generale del Sinodo dei Vescovi (red.), Enchiridion del Sinodo dei Vescovi, 1996-2007, t. 3, Bologna 2008.

Arrieta J. I., Il Sinodo dei Vescovi. Rilevanza della prassi di attuazione in ordine al compimento delle sue finalita istituzionali, w: Pontificium Consilium de Legum Textibus Interpretandis, Ius in vita et in Missione Ecclesiae. Acta Symposii Internationalis Iuris Canonici occurrente X anniversario promulgationis Codicis Iuris Canonici diebus 19-24 Aprilis 1993 in Civitate Vaticana Celebranti, Citta del Vaticano 1994, s. 309-323.

Bertrams W., De Synodi Episcoporum potestate cooperandi in exercitio potestatis primatialis, „Periodica” 57(1968), s. 528-549.

Colella P., Collegialita episcopale e Sinodo dei Vescovi, w: AA. VV., Atti del Congresso Internazionale di Diritto Canonico. La Chiesa dopo il Concilio, t. 2, Milano 1972, s. 335-350.

Dyduch J., Synodalność jako forma uczestnictwa we władzy kościelnej, „Annales Canonici” 5(2009), s. 45-57.

Fernandez A., Nuevas estructuras de la Iglesia. Exigencias teologicas de la Comunion Eclesial, Burgos 1980.

Górecki E., Jan Paweł II a Synod Biskupów w latach 1978-2003, w: S. Tymosz (red.), Synodalność Kościoła w nauczaniu i działalności Jana Pawła II. Materiały ogólnopolskiej sesji naukowej zorganizowanej 23 października 2003 r. w Lublinie, Lublin 2004, s. 28-33.

Graulich M., Episcopalis communio. Il Sinodo dei Vescovi dopo le riforme di papa Francesco, w: J. Minambres, B. N. Ejeh, F. Puig (red.), Studi sul diritto del governo e dell’organizzazione della Chiesa in onore di Mons. Juan Ignacio Arrieta, t. 2, Venezia 2021, s. 1069-1091.

Huizing P., Un esempio di costituzionalismo nella Chiesa? Il sinodo dei vescovi, w: F. V. Joannes (red.), Crisi del potere nella Chiesa e risveglio comunitario, Milano 1969, s. 223-232.

Milano G. P., Il Sinodo dei Vescovi, Milano 1985.

Rozkrut T., Il Sinodo dei Vescovi nella Chiesa postconciliare. Brevi annotazioni sul contributo di Giovanni Paolo II, w: L. Gerosa (red.), Giovanni Paolo II. Legislatore della Chiesa, Citta del Vaticano 2013, s. 219-223.

Rozkrut T., Instytucja Synodu Biskupów w Kościele posoborowym. Studium historyczno-prawne, Tarnów 2010.

Rozkrut T., Synody Biskupów papieża Benedykta XVI, „Prawo Kanoniczne” 3(56) (2013), s. 83-102.

Rozkrut T., Synody Biskupów papieża Jana Pawła II, „Tarnowskie Studia Teologiczne” 2(29) (2010), s. 23-36.

Sobański R., Il concilio ecumenico. Il sinodo dei vescovi. Il collegio cardinalizio, w: A. Longhitano (red.), Collegialita e primato. La suprema autorita della Chiesa, Bologna 1993, s. 69-124.

Urru A. G., Istituti per l’esercizio della collegialita e del primato: il Concilio Ecumenico e il Sinodo dei Vescovi, „Monitor Ecclesiasticus” 4(115) (1990), s. 569-589.

Informacje

Informacje: Sympozjum, 2022 - Tom XXVI, nr 1 (42) , s. 33-54

DOI: https://doi.org/10.4467/25443283SYM.22.003.15817

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Znaczenie instytucji Synodu Biskupów dla współczesnego Kościoła

Angielski:

Significance of Synod of Bishops for the present Church

Autorzy

ks. Tomasz Rozkrut

https://orcid.org/0000-0002-6189-5552

Uniwersytet Papieski Jana Pawła II, Kanonicza 9, 31-002 Kraków

Publikacja: 06.2022

Status artykułu: Otwarte

Licencja: Żadna

Udział procentowy autorów:

ks. Tomasz Rozkrut (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

Języki publikacji:

Polski

Liczba wyświetleń: 612

Liczba pobrań: 412

<p> Znaczenie instytucji Synodu Biskupów dla współczesnego Kościoła</p>

Pobierz xml