Artykuł porusza problematykę ochrony, zabezpieczenia dóbr kultury oraz zadań jakie realizuje w tym zakresie Państwowa Straż Pożarna. W publikacji skoncentrowano się na ukazaniu roli, jedynego w Polsce, Wydziału Szkolenia Ochrony Ludności i Dóbr Kultury, działającego w Szkole Aspirantów Państwowej Straży Pożarnej w Krakowie.

The importance of the State Fire Service in the protection of cultural property – the role of the Training Department for the Protection of Population and Cultural Property at the Fire Service College of the State Fire Service in Krakow

The article deals with the issue of protection, securing cultural property and the tasks that the State Fire Service performs in this regard. The publication focuses on showing the role, the only one in Poland, of the Department of Training for the Protection of Population and Cultural Property, operating at the Fire Service College of the State Fire Service in Krakow.

Keywords: protection of cultural property, State Fire Service, national heritage

Dobra kultury stanowią bezcenny majątek każdej społeczności, narodu, a nawet ludzkości, który pozwala zrozumieć tożsamość i korzenie człowieka. Ochrana tych dóbr jest niezwykle istotna, szczególnie ze względu na zmieniający się gwałtownie klimat czy działania ludzkie, takie jak konflikty zbrojne. W artykule przedstawiono przykłady zastosowania bezinwazyjnych metod inżynierii odwrotnej do katalogowania, konserwacji, renowacji dzieł architektury i sztuki oraz tworzenia wirtualnych muzeów.

Overview of applications of reverse engineering methods for cataloging and restoration of cultural property

Heritage is invaluable assets of any community, nation or even humanity, which allows us to understand human identity and roots. Protection of these assets is extremely important, especially due to the rapidly changing climate or human activities such as armed conflicts. The article presents examples of the application of non-invasive reverse engineering methods for cataloging, conservation, restoration of architectural and art works and creation of virtual museums.

Keywords: 3D scanning, cataloging, reconstruction, reverse engineering

Ochrona przeciwpożarowa obiektów zabytkowych jest istotnym, ale również trudnym zagadnieniem technicznym i organizacyjnym. Największym i kluczowym wyzwaniem jest niedopuszczenie do rozwoju pożaru, zwłaszcza do rozmiarów skutkujących poważnymi i nieodwracalnymi zniszczeniami. Artykuł przedstawia wybrane aspekty stosowania urządzeń i środków gaśniczych, skupiając się na ich potencjalnym negatywnym wpływie na chronione obiekty. Analizie poddano cały zakres możliwości reagowania i działania w celu uniemożliwienia rozwoju pożaru, od fazy jego wykrycia po interwencję profesjonalnych służb ratowniczych. W konkluzji stwierdzono, że najistotniejsze jest szybkie wykrycie pożaru i w zależności od warunków lokalnych stworzenie możliwości działania automatycznych systemów gaśniczych lub interwencji straży pożarnej.

Problems of using fire extinguishing agents and equipment in fire protection of objects subject to special protection, including historic buildings

Fire protection of historic buildings is an important but also difficult technical and organizational issue. The greatest and most significant challenge is to prevent the development of fire, especially to a size resulting in serious and irreversible damage. The article presents selected aspects of the use of firefighting equipment and agents, focusing on their potential negative impact on protected facilities. The entire range of response options and actions to prevent the development of a fire, from the phase of its detection to the intervention of professional emergency services, is analyzed. In conclusion, it was found that the most important thing is to quickly detect a fire and, depending on local conditions, create the possibility of automatic firefighting systems or fire department intervention.

Keywords: fire protection, extinguishing agents and systems, heritage, historical buildings

W artykule przedstawiono kluczowe elementy realizacji pierwszej pomocy ratowniczej w odniesieniu do obiektów dziedzictwa kulturowego usytuowanych poza obszarami siedzib powiatów. Zwrócono uwagę na konieczność aktywnego udziału społeczności lokalnych w bieżącej ochronie obiektów dziedzictwa materialnego. Przedstawiono znaczenie udziału jednostek ochotniczych straży pożarnych w skutecznej realizacji zadań wobec zagrożeń. W krótkim opracowaniu podkreślono rolę udziału zastępów jednostek ochrony przeciwpożarowej na samochodach specjalnych z drabiną mechaniczną lub samochodów specjalnych z podnośnikiem w podawaniu prądów gaśniczych na górne elementy konstrukcji obiektów. Wskazano zabytki Szlaku Architektury Drewnianej jako obiekty szczególnie podatne na zagrożenia pożarowe i odniesiono się do możliwości skutecznej interwencji.

The importance of fire protection units in the protection of cultural heritage objects in the resources of local communities

The article presents the key elements of the implementation of first aid rescue in relation to cultural heritage objects located outside the areas of county seats. Attention was drawn to the necessity of active participation of local communities in the ongoing protection of material heritage objects. The importance of the participation of volunteer firefighting units in the effective implementation of all hazards is presented. The short paper emphasizes the role of the participation of deputies of fire protection units on special cars with a mechanical ladder or special cars with a hoist in the application of firefighting currents to the upper elements of the structure of objects. Monuments of the wooden architecture route were indicated as objects particularly susceptible to fire hazards, and reference was made to the possibility of effective intervention.

Keywords: cultural heritage fire protection, fire protection units, wooden architecture trail, fire access, first rescue aid

Obiekty zabytkowe wymagają szczególnej ochrony na wypadek sytuacji kryzysowej związanej z siłami natury i żywiołami. W artykule dokonano analizy programów kształcenia podmiotów bezpośrednio zaangażowanych w działania ratownicze w aspekcie specjalistycznego przygotowania do ratowania dziedzictwa narodowego.

Preparing firefighters for rescue and firefighting operations in historic buildings – a brief analysis of training offers and programs

Historical sites require special protection in the event of an emergency situation related to the forces of nature and the elements. The article analyzes the training programs of those directly involved in rescue operations in terms of specialized preparation for saving national heritage.

Keywords: Monument protection, armed conflict, emergencies, education system of the State Fire Service, rescue operations, fire education, fire training, courses, monument evacuation, cultural heritage, historic site

W artykule przedstawiono możliwość wykorzystania technologii wirtualnej rzeczywistości jako elementu wspomagającego realizację doskonalenia zawodowego strażaków oraz innych osób związanych z zapewnieniem bezpiecznych warunków przeciwpożarowych w budynkach i obiektach. Autorzy przedstawili definicje i rodzaje wirtualnej rzeczywistości, a także zaprezentowali rozwój tej technologii począwszy od lat siedemdziesiątych ubiegłego wieku aż do współczesności. Zostały przedstawione zalety, szanse, zagrożenia i ograniczenia wykorzystania tego typu narzędzi w procesie dydaktycznym. W artykule przedstawiono także środowisko wirtualne służące doskonaleniu podejmowania decyzji w przypadku działań gaśniczych na obiektach zabytkowych.

Using virtual reality in firefighter training: opportunities and threats

The article presents the possibility of using virtual reality technology as an element supporting the implementation of professional development of firefighters and others associated with the provision of safe fire conditions in buildings and facilities. The authors presented definitions and types of virtual reality, as well as presented the development of this technology from the 1970s to the present. The advantages, opportunities, risks and limitations of using such tools in the teaching process were presented. The article also presents a virtual environment for improving decision-making in the case of firefighting operations on historic sites.

Keywords: virtual reality, VR, visualization, simulation, software, VR goggles, goggles, technology, motion sickness, fire, emergency response, conservation

W artykule przedstawiono rys historyczny oręża polskiego w pięciu epokach, tj.: epoce rycerstwa, epoce wojsk zaciężnych, epoce wojska stałego, epoce wojska narodowego oraz epoce współczesnej. W obliczu dzisiejszych wydarzeń na Ukrainie polskie siły zbrojne, które są odpowiedzialne za ochronę granic, pełnią jedną z ważniejszych funkcji w państwie. Artykuł Rys historyczny oręża polskiego ma na celu wprowadzenie oraz przedstawianie czytelnikom procesu zmian zachodzących w wojsku polskim począwszy od jego początków, tj. IX wieku, a skończywszy na czasach współczesnych. Członkostwo Polski w sojuszu NATO, a także opublikowana 23 kwietnia 2022 roku ustawa o obronie Ojczyzny są w dniu dzisiejszym podstawą kierunku rozwoju Polskich Sił Zbrojnych oraz fundamentem bezpieczeństwa obywateli Rzeczpospolitej Polskiej.

Historical Outline of Polish Arms

The article presents a historical outline of Polish arms in five eras viz: The Age of Chivalry, the Age of the Armed Forces, the Age of the Regular Army, the Age of the National Army and the Modern Age. In view of today’s events in Ukraine, the Polish armed forces, which are responsible for protecting the borders, play one of the most important roles in the State. The article “A Historical outline of the Polish Armed Forces” aims to introduce and present to readers the process of changes taking place in the Polish Army starting from its beginnings, i.e. the 9th century, and ending in modern times. Poland’s membership in the NATO alliance, as well as the Law on the Defense of the Fatherland, published on 23rd April 2022, are today the basis of the direction of development of the Polish Armed Forces and the foundation of the security of the citizens of the Republic of Poland.

Keywords: Polish Army, NATO, Ukraine, Homeland Defence Act

Artykuł stanowi komunikat z wyników badań własnych, które dotyczyły potrzeb edukacyjno-szkoleniowych w zakresie wzmocnienia oferty kształcenia dla studentów na kierunku bezpieczeństwa wewnętrznego Staropolskiej Szkoły Wyższej w Kielcach, fili w Myślenicach. Dynamicznie bowiem zmieniająca się nieprzewidywalna rzeczywistość różnych zagrożeń wpływających na bezpieczeństwo stanowi ciekawy element poznawczy i bodziec do zmian edukacyjno-szkoleniowych. Artykuł to próba zaprezentowania optyki i perspektywy studiujących, pozwalających rozstrzygnąć, w jakim zakresie modyfikować i wzmacniać proces edukacji na studiach wyższych z bezpieczeństwa wewnętrznego. Zaprezentowane wyniki badań ukierunkowują ww. proces dydaktyczny i naznaczają kierunek bezpieczeństwa wewnętrznego oraz istotne zmiany, które powinny być dostosowane do potrzeb studentów.

Education and training needs of students in the field of internal security – research report

The article is a raport based on the results of our own research, which deals with the educational and training needs in the field of strengthening the educational offer among students for the Internal Security course of the Starpolish University in Kielce, branch office in Myślenice. This is because the dynamically changing unpredictable reality of various threats affecting security is an interesting cognitive element and a stimulus for educational and training changes. The article is an attempt to present the optics and perspective of students on how to modify and strengthen the process of higher education in internal security. The presented research results direct the didactic process and mark the direction of internal security and important changes that should be adapted to the needs of students.

Keywords: internal security, education, training, students