Zapoczątkowany w 2008 r. światowy kryzys gospodarczy uświadomił występowanie głębokich, wewnętrznych sprzeczności w dotychczasowym rozwoju gospodarki światowej. Unaocznił także pilną konieczność wypracowania koncepcji wyjścia z kryzysu i nowej koncepcji przyszłego, trwałego i zrównoważonego rozwoju gospodarczego. Dotychczas wiodącym stymulatorem rozwoju gospodarki światowej była wymiana handlowa z zagranicą. Stąd ważny element rozważań nad optymalną koncepcją rozwoju gospodarki światowej stanowi przyszłość handlu światowego, a szczególnie zmiany w jego strukturze. Rozważaniom na ten temat w perspektywie 2030 r. poświęcony został niniejszy artykuł, koncentrujący się na identyfikacji prawidłowości zmian dynamiki i struktury asortymentowej handlu światowego

Celem opracowania jest próba znalezienia odpowiedzi na pytanie o istnienie różnic między handlem międzynarodowym mierzonym wartością brutto (tradycyjnie) i handlem mierzonym wartością dodaną oraz o ich stopień. Dokonana analiza pozwala stwierdzić, że oba rodzaje handlu wiele łączy, ale i wiele dzieli. Z jednej strony, trzej najwięksi uczestnicy handlu nie zmieniają się, bez względu na to, w jaki sposób mierzony jest handel, z drugiej – w zależności od metody jego pomiaru – zasadniczo zmieniają się zajmowane przez nich miejsca (np. pozycja Chin). W latach 1995–2011 nastąpiło zwielokrotnienie wartości handlu międzynarodowego (w tym handlu zagranicznego Polski), przy czym handel wartością brutto wzrósł bardziej niż handel wartością dodaną. Na skutek kryzysu gospodarczego w 2009 r. nastąpił jednak znaczący spadek wartości zarówno handlu wartością dodaną, jak i handlu brutto. Spadek tego drugiego był jednak silniejszy. Ponadto w badanym okresie widać spadek relacji między wartością handlu mierzonego wartością dodaną a wartością handlu brutto – w przypadku Polski spadek ten jest większy niż w handlu światowym.

Kierunki rozwoju współczesnej polityki handlowej, krytyka tradycyjnego protekcjonizmu oraz kryzys gospodarczy zapoczątkowany w 2008 r. spowodowały w globalnym podejściu do problematyki protekcjonizmu istotną zmianę. Celem artykułu jest wskazanie głównych motywów podejmowania praktyk protekcjonistycznych we współczesnym handlu międzynarodowym oraz określenie kierunku, w którym powinny one zmierzać. Aby osiągnąć tak sformułowany cel badawczy, zdefiniowano konsekwencje wynikające z procesu globalizacji dla współczesnego handlu oraz poddano analizie współczesne argumenty na rzecz protekcjonizmu, tj. strategiczną politykę handlową i politykę przemysłową. Wykorzystana w opracowaniu metoda badawcza obejmuje analizę krajowych i zagranicznych źródeł literaturowych oraz syntezę informacji.

Zmieniony Protokół do umowy w sprawie ułatwień w handlu z 27 listopada 2014 r. nowelizujący Umowę z Marakeszu ustanawiającą Światową Organizację Handlu wprowadził znaczne ułatwienia w handlu międzynarodowym, które co do zasady dla środowiska celnego UE nie stanowią rewolucyjnych zmian. Większość proponowanych ułatwień funkcjonuje w UE już od dawna. Celem artykułu jest analiza proponowanych ułatwień w handlu międzynarodowym w kontekście Porozumienia TFA (Trade Facilitation Agreement) oraz ich wpływu na obsługę celną przedsiębiorstw w ramach świadczonych usług celnych. Wprowadzone zmiany mają ostatecznie przyczynić się do wzrostu konkurencyjności obsługi celnej na arenie międzynarodowej, w tym wzmocnić pozycję konkurencyjną UE oraz stworzyć szanse rozwojowe dla handlu międzynarodowego i poprawić jakość obsługi celnej przedsiębiorstw.

Celem artykułu jest zwięzła prezentacja zmian w polityce handlowej Unii Europejskiej i Stanów Zjednoczonych, prowadząca do podjęcia wspólnych bilateralnych rozmów liberalizujących wymianę handlową. Podstawową metodą badawczą jest krytyczna analiza literatury przedmiotu i analiza dokumentów źródłowych. W artykule przedstawiono najważniejsze przyczyny ewolucji polityki handlowej Unii Europejskiej i Stanów Zjednoczonych oraz ewolucję podejścia od stosowania rozwiązań wielostronnych do bilateralnych, których kulminacją stały się rozmowy o Transatlantyckim Partnerstwie w dziedzinie Handlu i Inwestycji (TTIP). Mimo różnic w stosunku do wcześniejszej polityki handlowej Unii Europejskiej i Stanów Zjednoczonych, obecne podejście jest zbliżone.

Negocjacje zapisów Partnerstwa Transpacyficznego pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a jedenastoma krajami położonymi na czterech kontynentach zostały zakończone w październiku 2015 r. Można zatem przypuszczać, że osiągnięte porozumienie będzie ratyfikowane kolejno przez poszczególne państwa wchodzące w jego skład tak, aby w 2017 r. mogło ono zacząć w pełni obowiązywać. Dlatego też warto nakreślić potencjał tworzącego się partnerstwa, a jednocześnie pokazać występujące w jego ramach zróżnicowanie. Posłużyła temu analiza danych pozyskanych z internetowych baz MFW oraz UNCTAD. Dokonano również przeglądu literatury przedmiotu oraz treści doniesień prasowych z przebiegu procesu negocjacyjnego. Zestawienie wybranych wskaźników makroekonomicznych ujawniło znaczne dysproporcje rozwojowe między państwami członkami TPP. Analiza ich towarowego eksportu wykazała z kolei, że jedynie wyroby Brunei, Kanady i Meksyku w większości znajdują nabywców w ramach strefy, co świadczy o istnieniu rezerwuaru i dowodzi, że układ ten może przyczynić się do zwiększenia wzajemnej wymiany.

Celem artykułu jest określenie genezy gospodarek wschodzących oraz mechanizmu ich rozwoju. Na tym tle przedstawiona zostanie ich rosnąca rola w gospodarce światowej, z wyraźnym podkreśleniem, że wiele z nich dogania kraje wysoko rozwinięte, osiągając w niejednej dziedzinie przewagę komparatywną. W następstwie światowego kryzysu finansowego ich perspektywy rozwojowe mogą się jednak pogorszyć, co może nieść ze sobą poważne następstwa dla podstawowych procesów gospodarki światowej, tj. globalizacji, regionalizacji oraz transformacji rynkowej. Na tym tle przedstawiono argumenty dotyczące sprawczej roli nadwyżkowych gospodarek wschodzących w załamaniu międzynarodowej równowagi płatniczej, przyjmując, że stanowi to jedną z ważniejszych przyczyn światowego kryzysu finansowego. Łagodzenia skutków tego załamania upatruje się w realizacji założeń TTIP w dziedzinie wzrostu obrotów handlowych między krajami UE a Stanami Zjednoczonymi, generowanymi przez efekt kreacji handlu oraz przesunięcia, w czym istotne znaczenie będzie mieć również znoszenie ograniczeń pozataryfowych.

Regionalizm to – obok integracji i globalizacji – proces dominujący we współczesnej gospodarce światowej, wpływający na relacje międzypaństwowe w kontekście ekonomicznym, społecznym i politycznym oraz w sferze bezpieczeństwa. Jednocześnie rosnące znaczenie wschodnioazjatyckich państw sprzyja intensyfikacji współpracy regionalnej. Na proces ten znacząco wpłynął azjatycki kryzys finansowy z lat 1997–1998 oraz kryzys globalny lat 2008–2009. W artykule przedstawiono strukturę regionalizmu wschodnioazjatyckiego z uwzględnieniem jego wymiarów geoprzestrzennych: od mikroregionalizmu, poprzez subregionalizm, makroregionalizm i transregionalizm, aż po stanowiący najszerszą płaszczyznę powiązań interregionalizm. Aby osiągnąć ten cel, posłużono się metodą analityczno-opisową oraz porównawczą. Wyniki przeprowadzonych analiz wskazują na odmienne determinanty ustanawiania poszczególnych struktur regionalnych, zwłaszcza na dużą rolę uwarunkowań geopolitycznych.

Procesy regionalnej integracji gospodarczej stanowią jedną z najważniejszych tendencji występujących we współczesnej gospodarce światowej. W obszarze Azji Wschodniej również zaobserwować można tego rodzaju działania, zasadniczo mają one jednak charakter procesu oddolnego, opartego o spontanicznie rozwijane powiązania ekonomiczne. Niemniej występują także inicjatywy w coraz większym stopniu wiążące kraje na poziomie instytucjonalnym. Celem artykułu jest przedstawienie ewolucji, ocena oraz wskazanie perspektyw rozwoju regionalizmu wschodnioazjatyckiego. Autor stwierdza, że współczesne kraje Azji Wschodniej zaangażowały się w rozwój procesu regionalizmu, przy czym proces ten ma cechy odróżniające go od inicjatyw podejmowanych w innych obszarach geograficznych. Podkreślone zostało kluczowe znaczenie Chin w tym procesie – ich zaangażowanie wpływać będzie na dalszy rozwój regionalizmu wschodnioazjatyckiego. Wykorzystane metody badawcze obejmowały głównie krytyczny przegląd literatury przedmiotu, metodę deskryptywną oraz w ograniczonym zakresie metodę statystyczno-analityczną.

W artykule przedstawiono analizę Nowego Jedwabnego Szlaku (OBOR) – chińskiej strategii współpracy – i jego możliwych konsekwencji dla ładu światowego. Autor zastanawia się, czy współpraca w ramach OBOR może być korzystna w aspekcie gospodarczym dla wszystkich zaangażowanych stron, czy też w sensie geopolitycznym da Chinom prymat na wschodniej półkuli. Artykuł oparty został na analizie dostępnych informacji prasowych w języku angielskim, w związku z brakiem opracowań naukowych ze względu na wstępną fazę projektu. Pierwsza część opracowania zawiera genezę strategii i dotychczasowe rezultaty współpracy. W kolejnej przedstawione są spodziewane korzyści dla Chin i krajów partnerskich wraz z prawdopodobnymi konsekwencjami dla ładu światowego. Opracowanie zamykają wnioski końcowe i bibliografia.

Celem niniejszego artykułu jest ocena stopnia integracji tunezyjskich firm z globalnymi łańcuchami wartości, prognoza przyszłych ich możliwości w tym zakresie, jak również propozycja działań politycznych zmierzających do zwiększenia ich udziału w globalnych łańcuchach wartości. Dane Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju dotyczące wartości dodanej w handlu międzynarodowym posłużyły do wyliczenia bieżących wskaźników, jak również zobrazowania dawniejszej dynamiki integracji w tył oraz zwiększonego udziału w globalnych łańcuchach wartości. Z danych tych wynika, że integracja tunezyjskiej gospodarki z globalnymi łańcuchami wartości jest względnie mocna tylko w dwóch obszarach, mianowicie w przemyśle elektromaszynowym i tekstylnym. Można wykazać, że wzrost udziału w globalnym łańcuchu wartości idzie w parze z wyższą pozycją w tym łańcuchu. Mimo to udział branż tworzących najwięcej miejsc pracy (szczególnie spożywcza i tekstylna) w globalnym łańcuchu wartości zwiększył się jedynie w niewielkim stopniu. Jedną z przyczyn tego stanu rzeczy jest niewłaściwa polityka promowania inwestycji. Sytuacja ta nie poprawi się zapewne w najbliższej przyszłości bez odpowiednich zmian w krajowej polityce inwestycyjnej, zwłaszcza że prognozy przewidują rozprzężenie pomiędzy Tunezją a międzynarodowym przepływem kapitału. Zalecane jest skupienie się na promowaniu lokalnej transformacji produktów rolnych eksportowanych zazwyczaj w formie nieobrobionej (pogłębianie udziału w globalnym łańcuchu wartości), jak również na stworzeniu produktów niszowych w innych sektorach, takich jak np. tekstylia przemysłowe (rozszerzenie udziału w globalnych łańcuchach wartości). Sugerowane jest również wzmocnienie powiązań małych i średnich przedsiębiorstw z globalnymi łańcuchami wartości celem poprawy zatrudnienia poprzez szerszy udział w globalnych łańcuchach wartości, a także bardziej zrównoważonego społecznie i gospodarczo rozwoju.

Głównym celem opracowania jest analiza ubóstwa w Sudanie w jego różnych wymiarach. Praca składa się z trzech części, nie licząc wstępu i zakończenia. W pierwszej części opisano gospodarkę Sudanu. W drugiej przedstawiono zmieniające się podejścia do definiowania ubóstwa. Ostatnia część zawiera analizę różnych wymiarów i głównych przyczyn ubóstwa w Sudanie. Autor wykorzystuje przede wszystkim opisowe i statystyczne metody analizy. W pracy opiera się głównie na badaniach literaturowych oraz najnowszych dostępnych danych statystycznych dostarczonych w większości przez różne organizacje międzynarodowe. W części końcowej autor stwierdza, że determinanty ubóstwa w Sudanie nie różnią się znacząco od przyczyn tego zjawiska w innych krajach Afryki Subsaharyjskiej. Po secesji Sudanu Południowego Sudan musi realizować politykę gospodarczą i rozwojową, która pozwoli gospodarce znaleźć się na ścieżce zrównoważonego wzrostu. Rozwiązanie konfliktów wewnętrznych i pojednanie narodowe są zagadnieniem kluczowym i powinny być punktem wyjścia na drodze do ograniczenia ubóstwa w tym kraju.

Celem artykułu jest analiza związków i konsekwencji pomiędzy funkcjonowaniem regionalnych ugrupowań w Afryce Subsaharyjskiej (SSA) a Umowami o Partnerstwie Gospodarczym (EPAs) zawieranymi z tym regionem przez Unię Europejską. Początkowo w negocjacjach EPAs dominowało podejście integracyjne, oparte na istniejących ugrupowaniach integracyjnych. Ostatecznie jednak proces negocjacji przebiega w czterech regionalnych obszarach w Afryce, których zakres nie do końca pokrywa się z zakresem terytorialnym ugrupowań integracyjnych na tym kontynencie: Afryka Środkowa, Afryka Zachodnia, Afryka Wschodnia i Południowa, Wspólnota Rozwoju Afryki Południowej (SADC) oraz w dwóch pozaafrykańskich: CARIFORUM (Karaiby) i Pacyfik. Wydaje się, że jest to dyskusyjny i rodzący wiele konsekwencji sposób negocjacji dla regionu SSA, gdzie istnieją bardzo liczne, nakładające się na siebie ugrupowania integracyjne. W artykule zastosowano metodę analityczno-opisową, wykorzystując krajowe i zagraniczne źródła literaturowe, akty prawa wtórnego Unii Europejskiej w postaci rozporządzeń i dane statystyczne UNCTAD.

W związku z niepowodzeniem prowadzonych od 2001 r. wielostronnych negocjacji liberalizacyjnych, opartych na szerokim programie negocjacji Rundy Doha, podczas przygotowań do konferencji ministerialnych WTO na Bali i w Nairobi zadecydowano o zmianie podejścia negocjacyjnego na bardziej selektywne. Rezultatem ograniczenia zakresu negocjowanych kwestii było przyjęcie niewielkich pakietów decyzyjnych, zwanych „Pakietem z Bali” i „Pakietem z Nairobi”. Celem artykułu jest analiza decyzji związanych z rolnictwem, które weszły w skład wymienionych pakietów, oraz próba oceny ich znaczenia dla procesu liberalizacji handlu rolnego w ramach WTO. Przeprowadzone badania, oparte na przeglądzie literatury, tekstów prawnych WTO oraz danych statystycznych z bazy WITS-Comtrade, wykazały, że w ramach nowego podejścia przyjęto kilka istotnych, wiążących prawnie zobowiązań w obszarze rolnictwa, z których największą wartość ma zobowiązanie do całkowitej eliminacji subsydiów eksportowych w handlu rolnym. Mimo że w rozmowach nie poruszano wielu kontrowersyjnych kwestii, to stopniowe rozszerzanie zakresu negocjacji może przyczynić się do końcowego sukcesu Rundy Doha WTO.

W artykule ukazano skalę i trendy w handlu dobrami pomiędzy Północą a 34 najsłabiej rozwiniętymi krajami Afryki oraz pomiędzy Południem a tymi krajami w latach 2000–2014. Przez Północ rozumie się Unię Europejską i Stany Zjednoczone, natomiast Południe oznacza cztery gospodarki wschodzące: Brazylię, Republikę Południowej Afryki, Indie i Chiny (kraje BASIC). Handel pomiędzy stronami zbadano na podstawie danych UN Comtrade Database. Unia Europejska jest głównym partnerem handlowym Afryki, natomiast Stany Zjednoczone były drugim najważniejszym partnerem dla kontynentu afrykańskiego do 2008 roku. Jednakże znaczenie UE i USA w handlu z Afryką, a w szczególności z najsłabiej rozwiniętymi krajami afrykańskimi, od wybuchu kryzysu finansowego systematycznie się zmniejsza. Z drugiej strony, w ostatnich latach obserwuje się szybki wzrost wymiany towarowej pomiędzy krajami BASIC i Afryką. Od 2010 roku wartość handlu bilateralnego pomiędzy krajami BASIC i najsłabiej rozwiniętymi krajami Afryki przewyższa wartość wymiany UE i USA z tą grupą krajów. W latach 2009–2014 kraje BASIC były ważniejszymi partnerami handlowymi niż Unia Europejska i Stany Zjednoczone dla 16 najsłabiej rozwiniętych krajów w Afryce. 

Celem artykułu jest określenie tendencji w wymianie handlowej między Polską a krajami Afryki oraz ocena potencjału eksportu Polski w handlu z Afryką. W pierwszej części opracowania przedstawiono kształtowanie się rozmiarów, dynamiki i bilansu obrotów, w drugiej omówiono strukturę towarową wymiany, w trzeciej zaprezentowano strukturę geograficzną handlu, w czwartej natomiast ocenę potencjału rozwoju eksportu Polski do Afryki. Do określenia tendencji rozwoju wymiany handlowej Polski z krajami Afryki zastosowano metody analizy statystycznej w postaci narzędzi analizy struktury zbiorowości i dynamiki zjawisk. Oszacowania potencjalnego eksportu dokonano przy użyciu wskaźnika orientacyjnego potencjału handlu ITP (indicative trade potential). Na podstawie przeprowadzonych analiz można stwierdzić, że w latach 2000–2014 tendencje rozwoju wymiany handlowej Polski z krajami Afryki kształtowały się dla naszego kraju korzystnie. Z szacunków potencjału eksportowego Polski do Afryki wynika, że możliwości rozwoju eksportu na afrykański rynek także należy ocenić pozytywnie, zarówno pod względem rozmiarów, jak i struktury towarowej wywozu.

Niniejszy artykuł analizuje zainteresowanie kwestiami konkurencyjności, jakie można zaobserwować w Unii Europejskiej po ustąpieniu pierwszej ostrej fazy kryzysu finansowego roku 2008. Świadczą o nim między innymi takie inicjatywy, jak Pakt Euro Plus, Raport Pięciu Prezydentów proponujący utworzenie narodowych rad konkurencyjności czy sieć badawcza Europejskiego Banku Centralnego CompNet. Na podstawie przeglądu wybranej literatury i opinii ekspertów, a także odnosząc się do najnowszych ujęć teoretycznych i doświadczeń Republiki Federalnej Niemiec, artykuł stara się zidentyfikować szanse i zagrożenia, jakie wiążą się z tymi propozycjami. Zwraca uwagę na potrzebę szerszego podejścia do konkurencyjności, wykraczającego poza lansowaną synchronizację kosztów. Bez wątpienia EU, zwłaszcza strefa euro, do sprawnego funkcjonowania wymaga pewnej konwergencji między jej członkami i dostosowania zmian płac do zmian wydajności, jednak redukowanie konkurencyjności do aspektu harmonizacji kosztów pracy wydaje się nieadekwatne i ignoruje specyfikę dojrzałych gospodarek UE.

Celem referatu jest przedstawienie zmian w polskim handlu zagranicznym (towarami i usługami) w latach 1995–2011 z wykorzystaniem statystyk handlowych w kategoriach wartości dodanej. Pozwalają one na określenie, ile polskiej wartości dodanej zawartej w dobrach finalnych jest konsumowane bądź zużywane w innych krajach oraz ile zagranicznej wartości dodanej pochodzącej z poszczególnych krajów jest konsumowane bądź zużywane w Polsce. Obliczeń dokonano na podstawie danych z bazy World Input–Output Database (WIOD), korzystając z modelu przepływów międzygałęziowych. Z przeprowadzonego badania wynikało, że saldo (a tym samym ocena korzyści) wymiany handlowej Polski z poszczególnymi krajami obliczone na podstawie tradycyjnych statystyk w ujęciu brutto różniło się od salda obliczonego na podstawie statystyk w kategoriach wartości dodanej, co wynika z różnego udziału dóbr pośrednich w obrotach handlowych. Saldo obrotów obliczone według tych dwóch metod różniło się także w polskim handlu poszczególnymi grupami towarów i usług.

Artykuł przedstawia globalne przepływy innowacji ze szczególnym uwzględnieniem usług badawczo-rozwojowych. Jako czynniki wpływające na offshoring innowacji oraz globalne przepływy usług B+R uwzględniono rynek, produkcję, technologię, wiedzę, koszty i zobowiązania polityczne. Ponadto zanalizowano główne lokalizacje offshoringu innowacji, wskazując Chiny i Indie jako najważniejsze kraje, z których pochodzą firmy świadczące usługi biznesowe w ramach tej strategii.

Celem artykułu jest próba oceny stopnia skuteczności polityk innowacyjnych w wybranych krajach Europy Wschodniej (Białoruś, Rosja, Ukraina) przez pryzmat poziomu konkurencyjności ich gospodarek w handlu międzynarodowym. Przyjęto generalne założenie, zgodnie z którym występowanie długookresowych przewag konkurencyjnych w handlu międzynarodowym danego kraju w zakresie towarów zaawansowanych technologicznie, a zwłaszcza ich ewentualna poprawa w długim okresie, stanowią pochodną skuteczności prowadzonej polityki innowacyjnej. W celu oceny poziomu konkurencyjności zastosowano metodę analizy ujawnionych przewag względnych (komparatywnych) Béli Balassy. Z przeprowadzonej analizy wynika, iż niski poziom międzynarodowej konkurencyjności analizowanych krajów Europy Wschodniej, czego egzemplifikacją jest brak (lub są one niewielkie) długookresowych przewag konkurencyjnych tych krajów w handlu międzynarodowym w zakresie towarów zaawansowanych technologicznie, dowodzi niskiej skuteczności prowadzonych polityk innowacyjnych w tych krajach, jak również określonych, poważnych słabości strukturalnych ich całych systemów ekonomiczno-społeczno-politycznych.

Celem artykułu jest przeanalizowanie roli czynnika społecznego w kontekście innowacyjności gospodarki. W literaturze przedmiotu innowacyjność analizuje się zazwyczaj w odniesieniu do mierników nakładowych oraz uzyskiwanych efektów działalności badawczo-rozwojowej, nie uwzględnia się natomiast znaczenia czynnika społecznego, który może przyczyniać się do tworzenia krajowego środowiska sprzyjającego absorpcji i dyfuzji wiedzy, intensyfikacji pro-cesów innowacyjnych oraz komercjalizacji ich rezultatów. W pracy wykorzystano przede wszystkim metody analizy porównawczej oraz normalizacji danych. Wyniki badań wskazują, że czynnik społeczny, analizowany w oparciu o wskaźnik rozwoju społecznego, wskaźnik percepcji korupcji oraz wskaźnik zaufania, wywiera wyraźnie pozytywny wpływ na poziom innowacyjności gospodarki, a ewentualne wyjątki wiążą się ze specyfiką danej gospodarki.

Celem artykułu jest pokazanie zmian intensywności i struktury rodzajowej handlu wewnątrzgałęziowego Polski w latach 1995–2014 na tle pozostałych 9 państw Europy Środkowej i Wschodniej (EŚW) – członków UE (zwanych też EU-9) – i ocena na tej podstawie zmian konkurencyjności polskiego handlu zagranicznego. Zmiany w handlu Polski analizujemy przez pryzmat IIT z kilku powodów: (a) IIT jest uważany za bardziej korzystny od specjalizacji międzygałęziowej i wywołujący mniejsze koszty dostosowawcze, (b) intensywność IIT jest istotnym przejawem stopnia konwergencji partnerów handlowych, (c) zmiany IIT ilustrują kierunki ewolucji konkurencyjności handlu. Analizą objęto handel Polski z 3 grupami partnerów handlowych: UE-15, UE-9 oraz z pozostałymi państwami. W celu pokazania zmian intensywności i charakteru specjalizacji wewnątrzgałęziowej obliczono wskaźnik Grubela-Lloyda w oparciu o bazę danych Comtrade. Główne wnioski są następujące: IIT był istotnym motorem integracji handlowej Polski ze wszystkimi trzema analizowanymi grupami partnerów (aczkolwiek w różnym tempie). Jego rozwój odzwierciedlał też istotną poprawę struktury towarowej handlu, czego wyrazem był znaczący wzrost udziału pionowego handlu wewnątrzgałęziowego produktami wysokiej jakości.

Zmienność i niestabilność cechujące w ostatniej dekadzie gospodarkę globalną i międzynarodowe rynki finansowe spowodowały wzrost zainteresowania kształtowaniem się wskaźników równowagi zewnętrznej poszczególnych krajów. Celem artykułu jest analiza wybranych wskaźników określających stabilność zewnętrzną Polski w sytuacji rosnącego zaangażowania kapitału zagranicznego w polskiej gospodarce. W porównaniu z wcześniejszym okresem badanym przez autorkę (obejmującym lata 2000–2012) sytuacja uległa poprawie – obecnie Polska przekracza jeden z badanych wskaźników progowych – wartość MPI netto/PKB. Drugi wskaźnik, saldo bilansu obrotów bieżących/PKB, spełnia normy wymagane przez UE. Powstaje jednak pytanie, na ile ta zmiana jest pochodną rzeczywistych przemian zachodzących w polskiej gospodarce, a na ile stanowi rezultat chwilowego, pozytywnego splotu okoliczności wewnętrznych i zewnętrznych.

Celem artykułu jest zbadanie zmian w handlu zagranicznym Litwy po jej wstąpieniu do UE na podstawie analizy eksportu i importu tego kraju w latach 2005–2014. Badania struktury handlu zagranicznego, przeprowadzone z wykorzystaniem międzynarodowej klasyfikacji towarów SITC, pozwoliły określić najważniejsze działy eksportu i importu Litwy oraz dynamikę ich zmian. Największymi działami eksportu i importu Litwy w tym okresie były 33 Ropa naftowa i jej produkty i 78 Środki transportu. Wstąpienie Litwy do UE wywarło wpływ na handel zagraniczny kraju. Struktura eksportu i importu Litwy podążała w kierunku struktury eksportu i importu UE-15. W badanym okresie w handlu zagranicznym powstały nowe działy towarów oraz nowe kierunki. Podstawowymi partnerami eksportu i importu Litwy były w tym okresie Rosja, Niemcy, Polska i Łotwa.

Problematyka międzynarodowej konkurencyjności na stałe zagościła w kanonie badań ekonomicznych. Wynika to z jej szczególnego znaczenia dla praktyki gospodarczej. W ujęciu międzynarodowym analizuje się nie tylko konkurencyjność przedsiębiorstw, ale również regionów i państw. Konkurencyjność krajów bada się wielowymiarowo, a jeden z jej aspektów stanowi gospodarowanie energią. W opracowaniu podjęto próbę określenia teoretycznego związku pomiędzy bezpieczeństwem energetycznym a konkurencyjnością kraju. W tym celu wykorzystano krytyczny przegląd literatury przedmiotu z zastosowaniem analizy i syntezy logicznej. Analiza teoretyczna pokazuje wielowymiarowe związki bezpieczeństwa energetycznego i konkurencyjności międzynarodowej. Dodatkowy element stanowi wstępne empiryczne zilustrowanie badanej zależności, potwierdzające konkluzje teoretyczne.

Celem pracy jest identyfikacja głównych czynników wpływających na cenę złota na rynku międzynarodowym. Zgodnie ze sformułowaną w artykule hipotezą, głównymi determinantami ceny złota na rynku międzynarodowym są: kurs dolara wobec euro, logarytmiczna stopa zwrotu z indeksu S&P 500, cena ropy naftowej brent, rentowność dziesięcioletnich obligacji skarbowych rządu USA oraz cena złota z poprzedniego okresu. W pracy zastosowano metody ekonometryczne i zbudowano model ekonometryczny. Wyniki estymacji modelu potwierdziły sformułowaną w badaniach hipotezę.