FAQ

2018 Następne

Data publikacji: 21.12.2018

Licencja: CC BY  ikona licencji

Redakcja

Redaktor naczelny Mateusz Gyurkovich

Zawartość numeru

Barbara Bartkowicz

Przestrzeń Urbanistyka Architektura, Numer 2/2018, 2018, s. 7 - 21

https://doi.org/10.4467/00000000PUA.18.029.9531
Szczególne zaangażowanie autorki w obronę walorów i wartości przestrzeni Krakowa nie jest przypadkowe. Wywodzi się ono z podziwu panoram i architektury rodzinnego miasta – Nowego Sącza, oglądanego od dzieciństwa, na tle bogatej przyrody Kotliny Sądeckiej. Ta fascynacja zadecydowała o wyborze kierunku studiów, a w całym życiu zawodowym i naukowym oglądane „na co dzień”, unikatowe  piękno przestrzeni Krakowa zbudowało zaangażowanie w rozwiązywanie problemów miasta oraz imperatyw ochrony jego wartości. Można tu zwłaszcza wymienić osobiste uczestnictwo zawodowe i społeczne zaangażowanie w studia nad otoczeniem Wisły w obszarze Krakowa, obronę przed degradacją i zniszczeniem zabytkowego Podgórza, południowego przedpola Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Ła  giewnikach, otoczenia zalewu na Zakrzówku i wiele innych. Odwagę do tych działań dawało przekonanie, że warto podejmować wiele wyzwań i wysiłków wbrew lansowanym poglądom i interesom, dla obrony ponadczasowego piękna Krakowa.
 
 
Why?
The Author’s particular commitment to defending the assets and values of the space of Cracow is by no means accidental. It derives from her admiration for the panoramas and architecture of her home town – Nowy Sącz, observed since her childhood, against the background of the abundant nature of the Nowy Sącz Basin. This fascination was decisive for the choice of the field of study, and over the Author’s entire professional and scientific career the unique beauty of the space of Cracow seen on the everyday basis built her commitment to solving problems faced by the city and gave rise to the imperative of the protection of its values. Elements that can be particularly emphasised in this respect are the Author’s personal professional and social engagement in studies devoted to the surroundings of the Vistula river within the perimeter of Cracow, the protection of the historical district of Podgórze, of the southern forefield of the Divine Mercy Sanctuary in Łagiewniki, of the area of Zakrzówek Lake, and many other locations against degradation and destruction. The courage to undertake these actions stemmed from the belief that it is worth taking challenges and making efforts, against promoted views and interests, in order to protect the timeless beauty of Cracow. 
Czytaj więcej Następne

Alina Holovatiuk

Przestrzeń Urbanistyka Architektura, Numer 2/2018, 2018, s. 25 - 34

https://doi.org/10.4467/00000000PUA.18.021.9523
Memy w publicznych przestrzeniach miejskich
Artykuł porusza kwestię tworzenia memów w publicznych przestrzeniach miejskich. Definicja pojęcia punktu znaczeniowego, obiektu–symbolu, memu w architekturze, ich celu i funkcji oraz procesu ich powstawania została opisana przez dodanie materiałów ilustracyjnych. W artykule przedstawiono podejście do organizowania tymczasowych przestrzeni publicznych za pomocą obiektów symbolicznych na rzecz ożywienia otaczających ulic i przestrzeni publicznych, promując ruch pieszy; to z kolei może przyspieszyć działalność gospodarczą i zwrócić uwagę na życie na zewnątrz w otoczeniu. We wnioskach przedstawiono proponowany projekt mema w rejonie Gran San Blas w Madrycie, Hiszpania, aby dokonać ekonomicznie rozsądnych zmian i nasycić park oraz zmienić neutralną przestrzeń w bardziej przyjazną. 
 
This article deals with the issue of creating memes in public urban spaces. The definition of the concept of the point of meaning, the object-symbol, the meme in architecture, their purpose and functions, and the process of their formation is described with the addition of illustrative materials. The article shows the approach of organising temporary public spaces with the help of symbolic objects for the revival of surrounding streets and public spaces, promoting pedestrian movement; this, in turn, can accelerate business activity and attract attention to outdoor life in the surroundings. Theoretical conclusions as well as a proposed project for a meme in the Gran San Blas area, Madrid, Spain to make economically sound changes and saturate the park to turn the neutral existing space into a more welcoming area. 
Czytaj więcej Następne

Mykola Orlenko

Przestrzeń Urbanistyka Architektura, Numer 2/2018, 2018, s. 35 - 46

https://doi.org/10.4467/00000000PUA.18.035.9754

Znaczenie przywrócenia obiektów w środowisku miejskim i podstawach restoracyjnych

Artykuł porusza kwestię znaczenia zabytków architektury w środowisku miejskim. Określa kryteria wyróżnienia najważniejszych obiektów w odniesieniu do urbanistyki i aspektów architektonicznych, w których pracowali specjaliści Korporacji Ukrrestavratsiia (Ukraińska Konserwacja). Przeanalizowano doświadczenie renowacji zabytków architektury. 

 

This article deals with the issue of the significance of architectural monuments in the urban environment. It defines the criteria that single out the most significant objects with regard to urban planning and architectural aspects, where the specialists of the Ukrrestavratsiia (Ukrainian restoration) Corporation worked. The experience of the restoration of architectural monuments is analysed. 

Czytaj więcej Następne

Piotr Ząbek

Przestrzeń Urbanistyka Architektura, Numer 2/2018, 2018, s. 47 - 61

https://doi.org/10.4467/00000000PUA.18.022.9524

Ziemia obiecana, co prawda, już nie przypomina Mekki i zamiast życia wiecznego oferuje skromne życie doczesne, jednakże bez wojny i głodu. W artykule zostaną przestawione obóz La Liniere i Dżungla Calais, ich ciekawe cechy urbanistyczne, procesy, do których w nich doszło, a które dają architektoniczną lekcję. Zawrę również krótkie rozliczenie UE z obietnic godnego życia w kwestii danym azylantom. 

The promised land no longer resembles Makka; instead of eternal life, it offers modest temporal life but without war and hunger. The article will present two camps: La Liniere and Jungla Calais, their interesting urban features, the processes that took place in them, and which give an architectural lesson. I will also make a short EU settlement of the promises of a dignified life regarding the asylum seekers concerned. 

Czytaj więcej Następne

Viktoria Hliebova , Oleg Sleptsov

Przestrzeń Urbanistyka Architektura, Numer 2/2018, 2018, s. 65 - 72

https://doi.org/10.4467/00000000PUA.18.034.9597

Perspektywy budowy ośrodków transportu  i komunikacji na terenie Ukrainy

Artykuł dotyczy doświadczenia w projektowaniu centrów transportowych i komunikacyjnych w ramach międzynarodowego systemu transportowego. Określa specyfikę funkcjonalną węzłów komunikacyjnych i ich skuteczność w rozwiązywaniu problemów transportowych na Ukrainie.

 

This article deals with the experience of designing transport and communication centres as part of the international transport system. It defines the functional specifics of transport hubs and their efficacy in addressing transport issues in Ukraine.

Czytaj więcej Następne

Larisa Savelieva , Ewgenia Ermakova

Przestrzeń Urbanistyka Architektura, Numer 2/2018, 2018, s. 73 - 85

https://doi.org/10.4467/00000000PUA.18.023.9525

Uwzględniono główne aspekty funkcjonalnego planowania oraz przestrzeni widokowej i wizualnej w teatrach młodego widza (TYUZ). Za najważniejsze elementy uważane są te, mające na celu osiągnięcie największej interaktywności z dziećmi. Ukazano niezbędne kryteria do stworzenia sceny, która zapewni szerokie możliwości produkcyjne. Pod tym względem za najciekawsze i najbardziej ikoniczne uważane są rosyjskie i zagraniczne teatry młodych widzów, takie jak Moskiewski Teatr Artystyczny (Moskwa, Rosja), Teatr Młodego Widza Yu.P. Kiseleva (Saratów, Rosja), Theater der Jugend (Wiedeń, Austria). Jako przykład organizacji przestrzeni nadającej się do przekształcenia na scenie uważany jest Teatr Młodego Widza w Kołomnie (współautor projektu artykułu).

 

The main aspects of functional planning as well as visual and visual space in the theaters of the young spectator (TYUZ) were considered. The most important elements are those aimed at achieving the greatest interactivity with children. The paper presents the criteria required to create a scene that provides a wide range of production possibilities. In this respect, Russian and foreign theaters for young audiences, such as the Moscow Art Theater (Moscow, Russia) and the Young Audience Theater, are considered to be the most interesting and iconic. Yu.P. Kiseleva (Saratov, Russia), Theater der Jugend (Vienna, Austria). Teatr Młodego Widza in Kołomno is an example of the organization of space suitable for transformation on the stage (co-author of the draft of the article). 

Czytaj więcej Następne

Larisa Savelieva , Eugene Ogienko

Przestrzeń Urbanistyka Architektura, Numer 2/2018, 2018, s. 87 - 100

https://doi.org/10.4467/00000000PUA.18.024.9526

Obecnie w Moskwie na dużą skalę rozpowszechniona jest budowa nowego rodzaju nieruchomości – apartamentów. Rosnąca ilość budów jest związana z ekonomicznymi i socjalnymi procesami, które mają miejsce w kraju. Deweloperzy i potencjalni nabywcy nieruchomości powinni znać niektóre obowiązujace przepisy prawne, normy dotyczące projektowania, dane statystyczne dotyczące popytu, oferty oraz perspektywiczne lokalizacje dla danego rodzaju nieruchomości. Gwarantować to będzie korzystne ulokowanie posiadanego kapitału w budowę i zakup apartamentowców. 

 

At present, the construction of a new type of real estate – apartments – is widespread in Moscow. The growing number of construction sites is associated with the economic and social processes that occur in the country. Developers and potential buyers of real estate should know some of the current legal regulations, design standards, demand statistics, offers and prospective locations for a given type of property. This can guarantee the beneficial allocation of investors’ capital in the construction and purchase of apartment buildings. 

Czytaj więcej Następne

Zahedi Shahab

Przestrzeń Urbanistyka Architektura, Numer 2/2018, 2018, s. 101 - 108

https://doi.org/10.4467/00000000PUA.18.025.9527
Meczety w Iranie i ich znaczenie  w życiu społeczno-politycznym kraju
Przez bogactwo irańskiego dziedzictwa kultury islamskiej architektury, ochrony i konserwacji zabytków oraz powstawaniu nowych konstrukcji, postanowiono ustalić politykę legislacyjną dotyczącą zasad organizacji, doskonalenia i rozwoju meczetów w kraju (Rada Ministrów Islamskiej Republiki Iranu 22/4/1376, 31 marca 1996). Zauważono, że nowe meczety muszą przestrzegać irańskich zasad budowlanych. Zachowanie islamskiego dziedzictwa architektonicznego Iranu i nowych meczetów reguluje Rozporządzenie Rady Najwyższej o Urbanistyce i Architekturze 30676/z10/300 z 22 września 2008 r. numer 5361 i prawo z 20 stycznia 2009 r., które przewiduje alokację i harmonogramowanie meczetów. 
 
This dissertation argues that under the influence of external factors, climatic conditions, pre-Islamic architecture, local architectural and construction traditions, a peculiar regional Iranian school of Muslim architecture was formed and evolved. The relationship between the historical periods of Iran’s development and the architectural periods of the construction of mosques is determined, and three major periods of the construction of mosques are described. 
Czytaj więcej Następne

Daria Banach , Aleksandra Skrzypek

Przestrzeń Urbanistyka Architektura, Numer 2/2018, 2018, s. 111 - 121

https://doi.org/10.4467/00000000PUA.18.026.9528

Las Wolski jest największą zieloną enklawą na terenie Krakowa. Historycznie dzieli się na dwa uroczyska: Las Wolski i Bielany. Zlokalizowane są tu 3 rezerwaty przyrody, na których terenie występują problemy z zarastaniem muraw kserotermicznych, a także z trwałością lasu. Obydwa zagrożenia mogą w przyszłości spowodować znaczne zmniejszenie wartości przyrodniczej terenu Lasu Wolskiego, dlatego bardzo ważne jest podjęcie odpowiednich działań. 

 

Las Wolski constitutes the biggest green enclave in Cracow and belongs to the group of municipal forests. Historically, it is divided into two sections: Las Wolski and Bielany. In 1917, the first section, an area of 335.13 ha, was sold to the Municipal Savings Bank of Cracow; it was later gifted to the city. From that moment, Las Wolski adopted another name: Park Ludowy (The People’s Park) and its primary function became recreational.

Czytaj więcej Następne

Anna Tarnawska , Mariola Wojtkiewicz

Przestrzeń Urbanistyka Architektura, Numer 2/2018, 2018, s. 123 - 132

https://doi.org/10.4467/00000000PUA.18.027.9529

Miejsca wykreowane kulturowo stanowią odpowiedź na potrzeby duchowe społeczeństwa. Potrzeba upamiętnienia Fryderyka Chopina w miejscu jego urodzenia sięga XIX wieku – czasu zaborów, a w pełni zrealizowana zostaje w latach 30. XX wieku. Wtedy to odbudowana w stylu narodowym oficyna chopinowska zostaje wkomponowana w nowocześnie zaprojektowaną, modernistyczną w charakterze przestrzeń parkową, stając się jej najważniejszym elementem. Parkowi-pomnikowi nadane zostają cechy przestrzeni symbolicznej. Żelazowa Wola jest miejscem przeżycia estetycznego, ale też emocjonalnego, w którym wykonywana na żywo muzyka jest kulminacją wizyty dla wielbicieli twórczości kompozytora. 

 

Culturally created places represent a response to society’s spiritual needs. The history of the commemoration of Fryderyk Chopin on the site of his birth dates back to the nineteenth century and the times of the Partitions of Poland. It was only realised in full, however, during the 1930s, when the Chopin annexe, rebuilt in the Polish national style, was made the key element in the design of a modernist-style park. The memorial park dedicated to Chopin was given the features of a symbolic space. The birthplace of Fryderyk Chopin and the park in Żelazowa Wola is a place of aesthetic and emotional experience, where visits made by admirers of the composer’s output are crowned by the performance of live music.

Czytaj więcej Następne

Nellya Leshchenko

Przestrzeń Urbanistyka Architektura, Numer 2/2018, 2018, s. 135 - 146

https://doi.org/10.4467/00000000PUA.18.028.9530
Renowacja – nowe życie dla starych budynków
 
Renowacja odbywa się w celu podniesienia na zupełnie nowy poziom jakościowy przestarzałych budynków i obszarów miejskich, które nie odpowiadają współczesnym wymaganiom estetycznym, społecznym, ekonomicznym, energetycznym i środowiskowym. Rezultatem renowacji jest nowe, wysokiej jakości środowisko miejskie do stałego zamieszkania i tymczasowego komfortowego pobytu ludzi; wielofunkcyjne; z opłacalnymi, energooszczędnymi budynkami. W artykule przedstawiono różne podejścia do renowacji zabudowy miejskiej. Pokazano szczegółowy przykład renowacji dzielnicy mieszkalnej bez wyburzeń budynków i bez przesiedleń mieszkańców. Określono kolejność etapów takiej renowacji; prowadzono analizę każdego etapu i opłacalność ekonomiczną inwestycji. 
 
 
Renovation is performed on old buildings and urban areas which fail to meet modern aesthetic, social, economic, energy and environmental requirements in order to bring them to new highquality level. The result of such works is a new high-quality, multi-functional urban environment, for both permanent residents and visitors, which has economically profitable energy-efficient buildings. This article presents different approaches to the renovation of urban buildings. An example of the renovation of a residential quarter without the demolition of buildings and without resettlement of the inhabitants is discussed in detail. The sequence of the stages of such a renovation is defined, an analysis of each stage is performed and the project payback is presented. 
Czytaj więcej Następne

Jakub Dudek

Przestrzeń Urbanistyka Architektura, Numer 2/2018, 2018, s. 149 - 157

https://doi.org/10.4467/00000000PUA.18.030.9532
Równolegle z intensywną informatyzacją większości dziedzin życia człowieka proces projektowania architektonicznego i urbanistycznego przechodzi poważną przemianę. Mnogość aplikacji wspomagających projektowanie daje olbrzymie możliwości, ale też generuje zagrożenia. Wdrożenia nowych, często kosztownych narzędzi odbywają się zazwyczaj jako eksperyment na kolejnym opracowywanym projekcie. Przyszłość projektowania wiązana jest ze środowiskiem BIM – cennym narzędziem wykorzystywanym podczas budowy i na kolejnych etapach cyklu życia budynku. Opracowanie BIM może dać możliwość implementacji obiektu do modelu całego miasta, stwarzając szansę na lepszą integrację nowej zabudowy z współczesnym układem urbanistycznym, aspirującym do miana Smart City.
 
 
Nowadays, as computerization affects the majority of human activities, the process of architectural and urban design is also undergoing a transformation. The multitude of design-supporting applications offers enormous possibilities, but also generates risks. The implementation of new, often expensive, tools usually occurs as an experiment on another project. The future of building design is considered to be associated with the BIM environment – a comprehensive tool used during construction and at subsequent stages of the building’s life cycle. A BIM developed project can provide the opportunity to merge the object with the town model; it creates a chance for better integration of new buildings within cities which aspire to become so-called ‘smart cities’.
 
Czytaj więcej Następne

Nataliya Kalinina , Larisa Savelieva , Olga Kalinina

Przestrzeń Urbanistyka Architektura, Numer 2/2018, 2018, s. 159 - 165

https://doi.org/10.4467/00000000PUA.18.031.9533

W artykule przedstawiono badania dotyczące procesu rozszerzania obszarów miejskich oraz zasad i zakresu rozwoju obszarów miejskich. Artykuł opisuje typologię nowoczesnego mikroosadnictwa, ujawnia na tle nowych morfotypów przestrzenie i zjawiska miejskich rurbanizacji, a także określa związek między wielkością miasta a jakością życia w mieście. 

 

The article presents research on the process of expanding urban areas, and principles of urban development and their scope. The article describes the typology of modern micro settlements, reveals spaces and phenomena of urbanization against new morphotypes. It determines the relationship between the size of the city and the quality of life in the city. 

Czytaj więcej Następne

Oleksandr Iwaszko

Przestrzeń Urbanistyka Architektura, Numer 2/2018, 2018, s. 167 - 175

https://doi.org/10.4467/00000000PUA.18.032.9534

Trendy globalizacji stymulowały pojawianie się zjawisk mających na celu wyrażanie osobowości. Należy zauważyć, że w większości przypadków główne wyrażenia tych idei były nieformalne, w biednych dzielnicach Ameryki pojawiła się „sztuka uliczna” (Street Art), a teraz istnieje kilka rodzajów nieformalnej sztuki, dostępnej dla wielu. Ponadto sztuka, która wyrosła z nieformalnych trendów, to dziś także reklama na frontach budynków, wystawy w galeriach, druk na odzieży. 

 

Globalization trends have stimulated the emergence of protest phenomena aimed at expressing personality. It should be noted that in most cases, the main expressions of the idea were informal – there were the same phenomena as street art (it could be Street Art) in the poorer districts of America, and now there are several types of informal art that are seen by a large number of people. Besides this art, which grew out of informal trends, has become today in advertising on the fronts of buildings, exhibitions in galleries, and printing on clothing. 

Czytaj więcej Następne

Piotr Setkowicz

Przestrzeń Urbanistyka Architektura, Numer 2/2018, 2018, s. 177 - 185

https://doi.org/10.4467/00000000PUA.18.033.9535

„Tu chcę żyć. Kraków 2030” – taki tytuł, mający podkreślić wybitnie pluralistyczny charakter, nosi uchwalona 7 lutego 2018 r. nowa Strategia Rozwoju Miasta. Równolegle, 24 stycznia 2018 r., zapadła decyzja o przystąpieniu do sporządzania drugiego z kluczowych dokumentów dotyczących polityki planistycznej metropolii – Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Inicjatywa ta, uprzedzająca wdrożenie postanowień Kodeksu urbanistyczno-budowlanego, podjęta w roku wyborczym (radnych i prezydenta miasta), budzić może liczne kontrowersje. Jaki obraz krakowskiej metropolii ma szansę zatryumfować? 

 

“This is where I want to live. Krakow 2030” – such is the title of the new City Development Strategy adopted on the 7th February 2018; the title is to underscore the highly pluralistic character of the new strategy. Nearly simultaneously (on the 24th January 2018) the Krakow City Council had reached a decision concerning its participation in the drawing up of the other key documents relating to the planning policy of the metropolis, namely: the new Study of the conditionings and directions in spatial planning. The latter initiative, which precedes the implementation of the resolutions of the Urban Building Code, undertaken in the election year (of both city councilors and city mayor), may arouse numerous controversies. What image of the Krakow metropolis will ultimately emerge?

Czytaj więcej Następne

Słowa kluczowe: walory i wartości przestrzeni, obrona przed degradacją, zabytkowe Podgórze, przedpole Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Łagiewnikach, ponadczasowe piękno Krakowa ; assets and values of the space, protection against degradation, historical Podgórze, forefield of the Divine Mercy Sanctuary in Łagiewniki, timeless beauty of Cracow, obiekt–symbol, punkt znaczeniowy, mem, środowisko miejskie, przestrzeń publiczna miasta ; object–symbol, point of meaning, meme, urban environment, urban public space, środowisko miejskie, zabytki architektury, konserwacja, restauracja ; urban environment, architectural monuments, conservation, restoration, uchodźcy, obóz, architektury tymczasowa, kryzys migracyjny, La Liniere, Calais, Jungle, drenaż kulturowy, architektura prymitywna ; Refugees, camp, temporary architecture, migration crisis, La Linière, cultural drainage, primitive architecture, centra transportowe i komunikacyjne, stacja, węzeł komunikacyjny, terminal ; transport and communication centres, station, transport hub, terminal, teatr, scena, sala, organizacja ; heritage preservation, sustainable development, colonialism, apartamenty, nieruchomość, deweloper, firmy konsultingowe ; apartments, real estate, developer, consulting companies, Iran, Islam, meczety ; Iran, Muslim, mosques, Las Wolski, gospodarka leśna, trwałość lasu, murawy kserotermiczne, rezerwat przyrody ; Las Wolski, development of tree resources, recreation, nature reserve, muzeum, tożsamość miejsca ; sacrum, monumental park, museum, sacrum, park-pomnik, miejsce pamięci, renowacja, budynki mieszkalne, efektywność energetyczna, energia odnawialna ; renovation, residential buildings, energy efficiency, renewable energy, narzędzia wspierające projektowanie, BIM, CIM, wirtualne miasto ; design support tools, virtual city, mikropolis, urbanizacja, rurbanizacja, aglomeracja, wielkość miasta, urbanistyka, morfotyp, małe miasto, InfoStrefa ; Micropolis, urbanization, rurbanization, agglomeration, city size, urban planning, morphotype, small city, InfoStrefa, nowe kierunki artystyczne, globalizacja, sztuka ulicy ; new artistic trends, globalization, street art, Kraków, metropolia, rozwój inteligentny ;