Naukowcy podjęli znaczny wysiłek, mający na celu rozwój technik oceny i monitoringu tempa zmian wegetacji w skali globalnej, regionalnej oraz lokalnej. Wskaźniki wegetacji stanowią pomiary teledetekcyjne, używane do ilościowej oceny pokrycia wegetacją, wigoru wegetacji lub biomasy, dla każdego piksela w zobrazowaniu. Oprócz tego, że nie ma jednej metody, która może być zastosowana we wszystkich przypadkach i regionach, istnieje szereg czynników, które determinują wybór metod teledetekcyjnych do zastosowania w badaniach nad zmianami zachodzącymi w środowisku. Należą do nich uwarunkowania przestrzenne, czasowe, rozdzielczość spektralna i radiometryczna zobrazowań satelitarnych oraz czynniki środowiskowe. Podstawowe pytanie, które przychodzi na myśl badaczom środowiska w dowolnym przedsięwzięciu związanym z teledetekcją to: Która metoda teledetekcyjna powinna zostać użyta do rozwiązania problemu badawczego? Tak więc, artykuł ten stanowi przegląd metod używanych w literaturze do oceny, monitoringu i modelowania zmian środowiskowych, które wyznaczają wybór poszczególnych metod. Przegląd pokazuje ponad czterdzieści wskaźników wegetacji, spośród których tylko trzy (proporcjonalny wskaźnik wegetacji – RVI, transformowany wskaźnik wegetacji – TVI i znormalizowany różnicowy wskaźnik wegetacji – NDVI) są powszechnie używane do oceny wegetacji. Badania pokazują, że spośród wszystkich wskaźników wegetacji, w monitoringu zmian wegetacji w skali regionalnej i lokalnej, najczęściej stosuje się NDVI.

Rozwój wolontariackiej informacji geograficznej otworzył nowe możliwości partycypacji społecznej obywateli w kształtowaniu polityki przestrzennej miasta. Dane umieszczane są na mapach za pomocą aplikacji, do których dostęp jest możliwy poprzez powszechnie dostępne przeglądarki internetowe. Kolebką wykorzystania internetowych danych społecznościowych w planowaniu przestrzennym jest Finlandia. To tu opracowana została metoda softGIS, polegająca na pozyskiwaniu danych geograficznych od mieszkańców i użytkowników przestrzeni za pomocą geoankiet, czyli kwestionariuszy umieszczonych na mapach. Aktualnie w Polsce potencjał tego rodzaju praktyk dostrzega coraz więcej instytucji i organizacji.
Artykuł prezentuje przesłanki (problematykę społecznego kształtowania przestrzeni) oraz aspekt metodyczny i technologiczny badania, dotyczącego problematyki projektowania i rewitalizacji zielonej przestrzeni miejskiej Olsztyna przy zastosowaniu metody GIS’u partycypacyjnego (softGIS). Na potrzeby badania została zaprojektowana i utworzona aplikacja internetowa w postaci geoankiety. Badanie internetowe, pod hasłem promocyjnym „Wpłyń na zielony Olsztyn!” przeprowadzono od połowy października 2014 r. do końca stycznia 2015 r. Na stronie geoankietaolsztyn.pl respondenci (mieszkańcy Olsztyna i okolic) wyrażali swoje opnie i oceny odnośnie zielonej przestrzeni i miejsc rekreacji w mieście. Na podstawie wolontariackiej informacji geograficznej zostały dokonane analizy przestrzenne percepcji zieleni miejskiej na poziomie trzech skal: miasto, osiedle, najbliższa okolica.
Badanie służy w znacznej mierze kształtowaniu znaczenia społecznego terenów zieleni w mieście. Zgodnie z zasadą duńskiego architekta Jana Gehla “najpierw my kształtujemy miasta – potem one kształtują nas” – przestrzeń publiczna powinna być dla ludzi przyjazna, ma ich przyciągać i zatrzymać na dłużej. Powinna zapraszać do różnego rodzaju aktywności. Mieszkańcy mogą dostarczyć cennych informacji na temat przestrzeni miejskiej, które w połączeniu z wiedzą ekspercką mogą zaowocować bardzo dobrze zaprojektowanym otoczeniem.

Na potrzeby badania została zaprojektowana i utworzona aplikacja internetowa w postaci geoankiety. Badanie internetowe, pod hasłem promocyjnym „Wpłyń na zielony Olsztyn!”, przeprowadzono od połowy października 2014 r. do końca stycznia 2015 r. Na stronie geoankietaolsztyn.pl respondenci (mieszkańcy Olsztyna i okolic) wyrażali swoje opnie i oceny odnośnie do zielonej przestrzeni i miejsc rekreacji w mieście. Na podstawie wolontariackiej informacji geograficznej zostały dokonane analizy przestrzenne percepcji zieleni miejskiej na poziomie trzech skali: miasto, osiedle, najbliższa okolica.
Artykuł prezentuje schemat procesu badawczego dotyczącego problematyki projektowania i rewitalizacji zielonej przestrzeni miejskiej Olsztyna przy zastosowaniu metody GIS’u partycypacyjnego (softGIS).
Zaproponowane etapy postępowania badawczego to:
1) Rozpoznanie ogólnej opinii i oceny respondentów względem terenów zieleni.
2) Społeczna waloryzacja przestrzeni miejskiej na podstawie percepcji okolicy miejsca zamieszkania.
3) Analiza szczegółowych danych przestrzennych – wskazań respondentów w zakresie propozycji zmian.
4) Identyfikacja i waloryzacja miejsc pozytywnych, przyjaznych i ważnych w skali miasta lub osiedla.
5) Próba sformułowania wytycznych projektowych.
W poszczególnych częściach artykułu zostały przedstawione wybrane wyniki badań.
Wyniki etapu pierwszego służą zwróceniu ogólnej uwagi na obszary działania, które według mieszkańców nie funkcjonują wystarczająco dobrze i wymagają udoskonalenia.
Etap drugi ukazuje uśrednioną ocenę przestrzeni pod względem danego czynnika determinującego jej społeczny odbiór. Jego efektem jest waloryzacja badanej przestrzeni, będąca obrazem stopnia jej akceptacji społecznej. Etap trzeci to główny i najważniejszy etap w procesie postępowania badawczego. Jego realizacja może stanowić uzupełnienie dwóch poprzednich etapów, służąc do opracowania kierunków działań projektowych i rewitalizacyjnych oraz diagnozowania obszarów najbardziej problemowych w skali miasta, bądź też może być prowadzona niezależnie, w ramach diagnozy lokalnych potrzeb mieszkańców. Społeczna ocena obiektów pod względem przyjętych czynników w etapie czwartym, w zestawieniu z oceną ekspercką, może być z powodzeniem wykorzystywana podczas sporządzania programów kształtowania terenów zieleni miejskiej. Obiekty najbardziej wartościowe wymagają odmiennych wytycznych dotyczących ich utrzymania i użytkowania w celu ich ochrony. Podsumowaniem procesu badawczego była próba sformułowania wytycznych projektowych (założeń) ogólnych w skali całego miasta oraz wytycznych szczegółowych dla wybranych obiektów zieleni miejskiej, w postaci tzw. kart terenów, jako kart wzorcowych.

Metoda radarowej interferometrii powtórnego przelotu staje się coraz bardziej popularna w monitoringu powierzchni Ziemi i jej deformacji. Wykorzystuje ona co najmniej 2 obrazy radarowe zarejestrowane dla tego samego obszaru, w pewnym odstępie czasu. W wyniku zastosowania tej metody wygenerowany zostaje raster pionowych zmian terenu (interferogram). W szczególności umożliwia on interpretację oraz obliczenie wartości obniżeń w rejonie terenów górniczych. Jako obszar badań wybrano północno-zachodnią część Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego w Polsce. Razem z interferogramem obliczony zostaje obraz koherencji. Dla każdego z wybranych terenów górniczych stworzono mapę uśrednionej koherencji. Pozwoliło to ocenić, na których terenach górniczych monitoring z wykorzystaniem metody InSAR może być efektywny.

AutoCAD Civil3D wraz z nakładką Geolisp jest jednym z najpopularniejszych programów wykorzystywanych w systemach klasy GIS w polskim górnictwie. W artykule opisano kilka interesujących, a mało znanych możliwości programów w zakresie importu danych. W szczególności przedstawiono problematykę korzystania z danych w udostępnianych w Internecie w formatach WMS oraz WFS. Zagadnienie omówiono na przykładzie danych pozyskanych ze strony geoportal.gov.pl. Wspomniano o możliwości dwukierunkowej łączności z relacyjnymi bazami danych i popularnym w programach GIS   formatem shapefile. Wymieniono możliwości wczytania danych przy pomocy oprogramowania Geolisp.

W artykule poruszono problematykę wpływu dodatkowo pomierzonych giroazymutów na dokładność osnowy podziemnej. Omówiono w nim takie zagadnienia jak: sposób pomiaru giroazimutu, poprawki wprowadzane do pomierzonych giroazymutów, wpływ ekscentrów stanowiska instrumentu i sygnału oraz długości boku na dokładność pomiaru giroazymutu, podstawy prawne takiego pomiaru w wyrobiskach górniczych oraz sposób projektowania ilości i miejsca pomiaru giroazymutu w sieci dołowej pozwalający uzyskać podwyższenie dokładności sieci dołowej. Podstawy teoretyczne zilustrowane zostały przykładem z pomiaru giroazymutów na pięciu bokach istniejącej sieci dołowej głównie pod kątem uzyskanego podwyższenia tym dodatkowym pomiarem jej parametrów dokładnościowych.

W pracy scharakteryzowano problematykę związaną z wyznaczaniem tła geochemicznego. Trzy wybrane metody: [Av±2ơ], [Me±2MAD] oraz Tukey Box plot zostały zastosowane do wyznaczenia tła geochemicznego gleb pochodzących z obszaru Beskidu Sądeckiego, dla następujących pierwiastków: Mg, Ca, Mn, Pb, Cd and As, dla 2 zbiorów danych, różniących się stopniem antropopresji oraz powierzchnią obszaru opróbowania. Najbardziej odpowiednie do wyznaczania tła geochemicznego dla dużych obszarów wydają się wyniki uzyskane na podstawie zbioru próbek pobranych ze stabilnego ekosystemu leśnego, który miał charakter regionalny. W pracy potwierdzono, że w żadnym wypadku nie należy stosować metody [Av±2ơ] do danych charakteryzujących się skośnym rozkładem oraz dużym stopniem zanieczyszczenia. Przeanalizowanie wielu zestawów danych i wybranych metod, pozwala także wnioskować, że dobór jednej uniwersalnej metody do wyznaczenia zakresu tła jest niemożliwy. Przy doborze metody (pośredniej, bezpośredniej czy zintegrowanej) powinno się uwzględniać np. stopień zanieczyszczenia badanego obszaru, zmienność zawartości badanego składnika i jego charakterystykę geochemiczną oraz rozkład danych. Metoda wykorzystująca wykres pudełkowy (Box plot), prowadzi do eliminacji mniejszej liczby wartości odstających i zazwyczaj przy jej użyciu otrzymywany jest szerszy zakres tła. To właśnie ta metoda powinna być stosowana przede wszystkim do obszarów charakteryzujących się niewielkim zanieczyszczeniem oraz znacznym zróżnicowaniem zawartości pierwiastków.

W artykule przedstawiono analizę przepisów prawnych, które regulują zasady prowadzenia katastru nieruchomości w Polsce oraz prowadzenia bazy danych obiektów topograficznych, ewidencji podatkowej i systemu ksiąg wieczystych, w aspekcie budynków jako obiektów tych baz. Szczególną uwagę poświęcono atrybutom opisowym budynków, takim jak: identyfikator budynku, status budynku, rodzaj budynku, klasa budynku i funkcja budynku w aspekcie możliwości ich pozyskania i referencyjnych źródeł danych. Ocenie poddano, które z nich wynikają wprost z przepisów Unii Europejskiej (w tym najważniejszy – zewnętrzny identyfikator obiektu oraz geometria obiektu), a które z polskich przepisów prawa. Kolejnym aspektem analizy było określenie atrybutów, które powinny zasilać pozostałe omawiane bazy, dla których kataster nieruchomości jest bazą referencyjną. Poprzez porównanie atrybutów budynku, gromadzonych w każdej z wymienionych baz danych, zostało określone, które z atrybutów budynku są niezbędne, a które nie są wykorzystywane jednolicie w bazach danych i mogłyby zostać usunięte z bazy katastru nieruchomości, bez szkody dla jego jakości.

W obecnych granicach miasta Krakowa zlokalizowanych jest wiele wyrobisk pogórniczych, często nazywanych „ranami” w krajobrazie. Stanowią niecki poeksploatacyjne po złożach: gliny, piasku, żwiru, wapienia, dziś wypełnione wodami opadowymi, roztopowymi i gruntowymi. Niegdyś obiekty górnicze, w chwili obecnej pełnią wielorakie funkcje: sportowo-rekreacyjne, przyrodniczo-kulturowe, gospodarcze i edukacyjne. Jednym z największych i najpiękniejszych akwenów wodnych miasta pod względem przyrodniczo-krajobrazowym (dzięki oddziaływaniu sił przyrody), funkcjonującym jako teren nieurządzony jest Zalew Bagry. Mimo iż zlokalizowany jest w pobliżu ścisłego centrum miasta i należy do grupy najmłodszych tego typu obiektów (eksploatacja zakończona w 1972 roku), dotychczas nie doczekał się pełnej inwentaryzacji. Połączenie danych hydrograficznych, pozyskanych przez autora, oraz kwerenda bibliograficzna danych literaturowo-archiwalnych, pozwoliły na pełne zilustrowanie etapów kształtowania zbiornika oraz opis charakterystyki wyrobiska.

Jednym z największych i najbardziej wartościowych pod względem przyrodniczo-krajobrazowym, gospodarczym oraz rekreacyjnym akwenów wodnych zlokalizowanych w granicach miasta Krakowa jest Zalew Bagry. Pomimo niegórniczego użytkowania już od lat 70. XX wieku, zbiornik nie doczekał się gruntownej inwentaryzacji (w tym opracowania hydrograficznego) i nie został poddany szczegółowym interdyscyplinarnym badaniom naukowym. Mimo iż jest on względnie młodym obiektem, z zachowanych publikacji i artykułów prasowych lokalnych wydawnictw trudno doszukać się historii powstania i opisu etapów jego rozwoju. Analiza archiwalnych materiałów kartograficznych oraz dokonane przez autora pomiary hydrograficzne, stanowią doskonały materiał uzupełniający dla poznania historii tworzenia tak szczególnego pod względem krajobrazowo-przyrodniczym akwenu miejskiego.

W naziemnej technologii InSAR prawidłowe ustalenie warunków pomiaru jest czynnikiem fundamentalnym. Obserwator decyduje o lokalizacji radaru zarówno w płaszczyźnie poziomej, jak i pionowej, a także pionowym kącie pochylenia wiązki emitowanej przez radar oraz formie stanowiska pomiarowego, które należy samodzielnie wykonać lub zaadaptować. W zależności od prawidłowości i optymalizacji procedur pomiarowych podjętych przez obserwatora wyniki pomiaru mogą być obarczone większymi lub mniejszymi błędami. W artykule przedstawiono czynniki zależne od obserwatora, ich wpływ na dokładność pomiaru wraz z jego analizą dokładności oraz opracowanymi przez autora poprawkami geometrycznymi wartości przemieszczeń. Omówiono także wpływ wyboru pozycji (dystansu) radaru na rozdzielczość uzyskiwanego radarogramu. Przeanalizowano wpływ zastosowanych anten oraz długości celowej na dokładność pomiaru oraz określono potencjalne pole powierzchni możliwe do pomiaru z jednego stanowiska radaru. Ze względu na fakt uzyskiwania wartości przemieszczeń na kierunku emisji fali, przedstawiono wzory pozwalające na zredukowanie uzyskanych wartości do wartości przemieszczeń poziomych, które wyprowadzono w oparciu o wszystkie możliwe konfiguracje radaru względem monitorowanej powierzchni. W celu uzyskiwania koherentnych obrazów konieczne jest zapewnienie stabilnego stanowiska. W tym celu przedstawiono procedurę pomiarową i obliczeniową takiej kontroli. Zastosowanie się do wniosków przedstawionych w artykule pozwoli na uzyskanie zobrazowania radarometrycznego o najwyższej możliwej dokładności. 

Jednym z najważniejszych zadań w działalności górniczej jest kontrola prowadzonej eksploatacji, przede wszystkim w celu zagwarantowania bezpieczeństwa i właściwego prowadzenia akcji ratunkowych. Istotny element stanowią także działania dotyczące przebiegu eksploatacji oraz związki pomiędzy pracami podziemnymi i powierzchnią oraz ich wzajemne oddziaływanie. Bez wątpienia ważnymi narzędziami do poprawnej realizacji wymienionych zadań są plany i mapy