FAQ

Scholarship, community formation and book reviews: The Literarisches Centralblatt as arena and meeting place

Data publikacji: 13.09.2021

Studia Historiae Scientiarum, 2021, 20 (2021), s. 651 - 679

https://doi.org/10.4467/2543702XSHS.21.019.14050

Autorzy

Christiaan Engberts
Utrecht University (Utrecht, The Netherlands)
https://orcid.org/0000-0002-6658-7348 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Scholarship, community formation and book reviews: The Literarisches Centralblatt as arena and meeting place

Abstrakt

Wiedza, formacja społeczna i recenzje książek: Literarisches Centralblatt jako arena i miejsce spotkań

Recenzje książek pełnią wiele funkcji. Służą nie tylko do oceny wartości poszczególnych książek, ale także przyczyniają się do tworzenia i utrzymywania społeczności naukowych.

Artykuł ten, opierając się na dziewiętnastowiecznych recenzjach książek, przedstawia trzy ich cechy, które przyczyniły się do samookreślenia się społeczności naukowych: ocena książek, ocena autorów oraz stosowanie pozytywnych i negatywnych strategii uprzejmości w zwracaniu się do poszczególnych autorów a także szerszej publiczności.

Analiza będzie oparta na recenzjach książek niemieckiego semitysty Theodora Nöldeke i eksperymentalnego psychologa Wilhelma Wundta w Literarisches Centralblatt z lat 70. XVIII w. W swoich recenzjach książek autorzy zarówno krytykowali, jak i chwalili swoich rówieśników, którzy zamieniali czasopisma przeglądowe, takie jak Centralblatt, na arenę polemicznych debat, a także miejsce spotkań dla podobnie myślących naukowców.

Mówiąc ściślej, recenzje książek posłużyły do przekazania standardów doskonałości naukowej, oczekiwań co do charakteru i umiejętności naukowców oraz uznania przez nich wartości dalszego istnienia celów i zainteresowań podzielanych przez dużą grupę osób wykształconych i zatrudnionych uczonych. Przyczyniając się do tworzenia i utrzymywania naukowych grup rówieśniczych o wspólnych wartościach, recenzje książek również wzmocniły linię podziału między badaczami akademickimi a laikami w swoich dziedzinach.



Article available under CC BY license.

License text: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/legalcode   

Bibliografia

Pobierz bibliografię
ARCHIVAL SOURCES
Leiden University Library: BPL: 2389: Correspondence of Michael Jan de Goeje and Theodor Nöldeke. 
Universitätsbibliothek Leipzig: NL 249: Nachlass Friedrich Zarncke.
PERIODICALS
Literarisches Centralblatt, 1850 & 1871–1879, accessed through Google Books:
1850: https://books.google.pl/books?id=I7NFAAAAcAAJ;
1871: https://books.google.pl/books?id=FhRTAAAAcAAJ;
1872: https://books.google.pl/books?id=UxRTAAAAcAAJ;
1873: https://books.google.pl/books?id=S2RaAAAAcAAJ;
1874: https://books.google.de/books?id=M1ZJAQAAMAAJ;
1875: https://books.google.pl/books?id=HG5JAQAAMAAJ;
1876: https://books.google.pl/books?id=Lp4xAQAAMAAJ;
1877: https://books.google.pl/books?id=YYUNAAAAQAAJ;
1878: https://books.google.pl/books?id=DsA4AQAAMAAJ;
1879: https://books.google.pl/books?id=BKAxAQAAMAAJ.
STUDIES
Boring, Edwin, G. 1950: A History of Experimental Psychology. Second edition, Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall.
Bringmann, Wolfgang G.; Tweney, Ryan D. (eds.) 1980: Wundt Studies: A Centennial Collection. Toronto: C.J. Hogrefe.
Brown, Penelope; Levinson, Stephen C. 1987: Politeness, Some Universals in Language Usage. Cambridge: Cambridge University Press.
Engberts, Christiaan 2016: Gossiping about the Buddha of Göttingen: Heinrich Ewald as an Unscholarly Persona. History of Humanities 1(2), pp. 371–385.
Gerdmar, Anders 2009: Roots of Theological Anti-Semitism: German Biblical Interpretation and the Jews, From Herder and Semler to Kittel and Bultmann. Leiden: Brill. 
Giddens, Anthony 1970: Durkheim as a Review Critic. The Sociological Review, New Series, 18(2), pp. 171–196.
Gieryn, Thomas F. 1983: Boundary-Work and the Demarcation of Science from Non-Science: Strains and Interests in Professional Ideologies of Scientists. American Sociological Review 48 (December), pp. 781–795.
Greiling, Johann Christoph 1799: Einige allgemeine Grundsätze zu einer Theorie der Recensionen. Archiv für die Physiologie, Dritter Band, pp. 349–385.
Habel, Thomas 2007: Gelehrte Journale und Zeitungen der Aufklärung: Zur Entstehung, Entwicklung und Erschließung deutschsprachiger Rezensionszeitschriften des 18. Jahrhunderts. Bremen: Edition Lumiere.
Hyland, Ken 2004: Disciplinary Discourses: Social Interaction in Academic Writing. Ann Arbor, MI: University of Michigan Press.
Irwin, Robert, 2007: For Lust of Knowing: The Orientalists and their Enemies. London: Penguin.
Kemp, Martin 1997: Medicine in View: Art and Visual Representation. [In:] Western Medicine: An Illustrated History. Edited by Irvine Loudon. Oxford: Oxford University Press, pp 1–22.
Lamberti, Georg 1995: Wilhelm Maximilian Wundt (1832-1920): Leben, Werk und Persönlichkeit in Bildern und Texten. Bonn: Deutscher Psychologen Verlag.
Lick, Thomas 1993: Friedrich Zarncke und das “Literarische Centralblatt für Deutschland”: Eine buchgeschichtliche Untersuchung. Wiesbaden: Harrasowitz.
Lorés-Sanz, Rosa 2012: Local Disciplines, Local Cultures: Praise and Criticism in British and Spanish History Book Reviews. Brno Studies in English 38(2), pp. 97–116.
Maier, Bernhard (ed.) 2013: Gründerzeit der Orientalistik: Theodor Nöldekes Leben und Werk im Spiegel seiner Briefe. Würzburg: Ergon.
Marchand, Suzanne L. 2009: German Orientalism in the Age of Empire: Religion, Race, and Scholarship. Cambridge: Cambridge University Press.
Müller, Philipp 2004: Geschichte machen: Überlegungen zu lokal-spezifischen Praktiken in der Geschichtswissenschaft und ihrer epistemischen Bedeutung im 19. Jahrhundert. Ein Literaturbericht. Historische Anthropologie 12(3), pp. 415–433.
Myers, Greg 1989: The Pragmatics of Politeness in Scientific Articles. Applied Linguistics 10(1), pp. 1–35.
Nöldeke, Theodor 1871a: Fürst, Jul., Geschichte der biblischen Literatur und des jüdisch-hellenistischen Schriftthums. Literarisches Centralblatt 8 April 1871, no. 14, pp. 337–340.
Nöldeke, Theodor 1871b: Tuch, Wil. Dr. Fr., Commentar über die Genesis. Literarisches Centralblatt 17 June 1871, no. 24, pp. 601–602.
Nöldeke, Theodor 1871c: Bickell, Gustavus, conspectus rei Syrorum. Literarisches Centralblatt 29 July 1871, no. 30, pp. 756–758.
Nöldeke, Theodor 1871d: Janichs, Dr. Georg, Lic. Theol., animadversiones criticae in versionem Syriacam Peschitthonianam. Literarisches Centralblatt 9 December 1871, no. 49, pp. 1225–1227.
Nöldeke, Theodor 1872: Bethge, Frideric, Rahṃet Ahṃad. Literarisches Centralblatt 29 July 1872, no. 26, pp. 671–673.
Nöldeke, Theodor 1873a: Neteler, B., Studien über die Echtheit des Pentateuchs. Literarisches Centralblatt 4 January 1873, no. 1, p. 1.
Nöldeke, Theodor 1873b: Zschokke, Dr. Herm., Prof., historia sacra Antiqui Testamenti”. Literarisches Centralblatt 4 January 1873, no. 1, pp. 1–2.
Nöldeke, Theodor 1873c: Bloch, J.H., Ursprung und Entstehungszeit der Buches Kohelet. Literarisches Centralblatt 22 March 1873, no. 12, p. 353.
Nöldeke, Theodor 1873d: Böhl, Ed., Forschungen nach einer Volksbibel zur Zeit Jesu. Literarisches Centralblatt 13 September 1873, no. 37, pp. 1153–1157.
Nöldeke, Theodor 1874: Brüll, Dr. Ad., das samaritanische Targum zum Pentateuch. Literarisches Centralblatt 25 April 1874, no. 17, pp. 553–555.
Nöldeke, Theodor 1875a: Houtsma, M.Th., de strijd over het dogma. Literarisches Centralblatt 21 August 1875, no. 34, pp. 1106–1108.
Nöldeke, Theodor 1875b: Smend, Rud., Moses apud prophetas. Literarisches Centralblatt 16 October 1875, no. 42, pp. 1345–1346.
Nöldeke, Theodor 1876a: Geiger’s Abraham, nachgelassene Schriften. Literarisches Centralblatt 12 February 1876, no. 7, pp. 199–201.
Nöldeke, Theodor 1876b: Koch, Ad. Prof., Moabitisch oder Selimisch? Literarisches Centralblatt 25 March 1876, no. 13, pp. 425–428.
Nöldeke, Theodor 1876c: Barzilai, Dr. G., le lettere dell’alfabeto fenicio. Literarisches Centralblatt 22 July 1876, no. 30, p. 987.
Nöldeke, Theodor 1877a: Descriptio imperii Moslemici. Literarisches Centralblatt 7 July 1877, no. 28, pp. 923–926.
Nöldeke, Theodor 1877b: Das geographische Wörterbuch. Literarisches Centralblatt 22 December 1877, no. 52, pp. 1727–1728.
Nöldeke, Theodor 1878a: Arnold, John Mühleisen, Lic. der Theol. u. Dr. ph., der Islam nach Geschichte, Charakter u. Beziehung zum Christenthum. Literarisches Centralblatt 31 August 1878, no. 35, p. 1148.
Nöldeke, Theodor 1878b: Fünf Streitfragen der Basrenser und Kufenser […] herausgegeben und bearbeitet von Dr. Jaromir Košut. Literarisches Centralblatt 21 September 1878, no. 38, pp. 1271–1273.
Nöldeke, Theodor 1879a: 1) Psalterium. Job. Proverbia arabice. 2) Psalmi 1–49 arabice. Paulus de Lagarde edidit. Literarisches Centralblatt 1879, no. 2, pp. 33–35.
Nöldeke, Theodor 1879b: Sasse, C.J. Franz, Prolegomena in Aphrastis Sapientis Persae sermones homilecticos. Literarisches Centralblatt 11 January 1879, no. 13, pp. 401–402.
Nöldeke, Theodor 1879c: Dozy, R., Essai sur l’histoire de l’Islamisme. Literarisches Centralblatt 23 March 1879, no. 13, pp. 406–407.
Pawliczek, Aleksandra 2006: Kontinuität des informellen Konsens: Die Berufungspolitik der Universität Berlin und ihre Dozenten im Kaiserreich und in der Weimarer Republik. [In:] Kontinuitäten und Diskontinuitäten in der Wissenschaftsgeschichte des 20. Jahrhunderts. Edited by Rüdiger von Bruch, Uta Gerhardt and Aleksandra Pawliczek. Stuttgart: Franz Steiner, pp. 69–92.
Paret, Rudi 1966: Arabistik und Islamkunde an deutschen Universitäten: Deutsche Orientalisten seit Theodor Nöldeke. Wiesbaden: Franz Steiner.
Rebenich, Stefan 2002: Theodor Mommsen: Eine Biographie, Munich: C.H. Beck. Rieber, Robert W.; Robinson, David K. (eds.) 2001: Wilhelm Wundt in History: The Making of a Scientific Psychology. New York, NY: Springer Science + Business Media.
Robinson, Daniel N. 1981: An Intellectual History of Psychology. Revised edition. New York, NY: Macmillan.
Salager Meyer, Françoise; Alcaraz Ariza, María Angeles; Pabón Berbesi, Maryelis 2007: Collegiality, Critique and the Construction of Scientific Argumentation in Medical Book Reviews: A Diachronic Approach. Journal of Pragmatics 39, pp. 1758–1174.
Schneider, Ute 2005: Die Funktion wissenschaftlicher Rezensionszeitschriften im Kommunikationsprozess der Gelehrten. [In:] Kultur der Kommunikation: Die europäische Gelehrtenrepublik im Zeitalter von Leibniz und Lessing. Edited by Ulrich Johannes Schneider. Wiesbaden: Harrasowitz, pp. 279–291.
Shapin, Steven 2008: The Scientific Life: A Moral History of a Late Modern Vocation. Chicago, IL. Chicago University Press. 
Ward, Gerald W.R. (ed.) 2008: The Grove Encyclopedia of Materials and Techniques in Art. Oxford. Oxford University Press.
Wundt, Eleonore 1927: Wilhelm Wundts Werk: Ein Verzeichnis seiner sämtlichen Schriften. Munich: C.H. Beck.
Wundt, Wilhelm 1872a: Henle, J., anatomischer Hand-Atlas. Literarisches Centralblatt 3 February 1872, no. 5, p. 106.
Wundt, Wilhelm 1872b: Aeby, Chr., der Bau des menschlichen Körpers. Literarisches Centralblatt 24 February 1872, no. 8, pp. 186–188. 
Wundt, Wilhelm 1872c: Huxley, Thom. H., Grundzüge der Physiologie. Literarisches Centralblatt 17 August 1872, no. 33, pp. 883–884.
Wundt, Wilhelm 1873a: Arbeiten aus der physiologischen Anstalt zu Leipziga. Literarisches Centralblatt 23 March 1873, no. 12, pp. 357 –358.
Wundt, Wilhelm 1873b: Preyer, Wilh., über die Erforschung des Lebens. Literarisches Centralblatt 21 June 1873, no. 25, p. 775.
Wundt, Wilhelm 1873c: Exner, Dr. Sigm. Privatdoc., Leitfaden bei der mikroskopischen Untersuchungen thierischer Gewebe. Literarisches Centralblatt 28 June 1873, no. 26, p. 813.
Wundt, Wilhelm 1873d: Merkel, Dr. C. Ludw., der Kehlkopf. Literarisches Centralblatt 9 August 1873, no. 32, p. 1003.
Wundt, Wilhelm 1874a: Braune, Wilh. und A. Trüdiger, die Venen der menschlichen Hand. Literarisches Centralblatt 9 May 1874, no. 19, p. 630.
Wundt, Wilhelm 1874b: Preyer, W., das myophysische Gesetz. Literarisches Centralblatt 8 August 1874, no. 32, pp. 1039–1041.
Wundt, Wilhelm 1874c: Rüdinger, Dr. u. Prof., topographisch-chirurgische Anatomie des Menschen. Literarisches Centralblatt 12 September 1874, no. 37, pp. 1234–1235.
Wundt, Wilhelm 1874d: Noel, R.R., die materielle Grundlage des Seelenlebens. Literarisches Centralblatt 10 October 1874, no. 41, pp. 1357–1358.
Wundt, Wilhelm 1875: Meynert, Th., Prof., zur Mechanik des Gehirnbaues. Literarisches Centralblatt 30 January 1875, no. 5, pp. 136–137.
Wundt, Wilhelm 1876a: Stieda, Dr. Ludw., Prof., über den Bau des centralen Nervensystems der Amphibien und Reptilien”. Literarisches Centralblatt 8 January 1876, no. 2, p. 44.
Wundt, Wilhelm 1876b: Schmitz-Dumont, Zeit und Raum. Literarisches Centralblatt 22 July 1876, no. 30, pp. 975–976.
Wundt, Wilhelm 1876c: Volkelt, Dr. Joh., Die Traum-Phantasie”. Literarisches Centralblatt 29 July 1876, no. 31, pp. 1001–1003.
Wundt, Wilhelm 1877a: Carneri, B., Gefühl, Bewußtsein, Wille. Eine psychologische Studie. Literarisches Centralblatt 24 February 1877, no. 9, pp. 268–269.
Wundt, Wilhelm 1877b: Michelet, C.L., das System der Philosophie als exacter Wissenschaft. Literarisches Centralblatt 24 February 1877, no. 9, pp. 269–270.
Wundt, Wilhelm 1877c: Owen, R.D., 1) das streitige Land 2) Psychische Studien. Literarisches Centralblatt 19 May 1877, no. 21, pp. 681–682.
Wundt, Wilhelm 1877d: Schellwien, Rob., das Gesetz der Causalität in der Natur. Literarisches Centralblatt 11 August 1877, no. 33, pp. 1091–1092.
Wundt, Wilhelm 1877e: Entleutner, A.F., Naturwissenschaft, Naturphilosophie und Philosophie der Liebe. Literarisches Centralblatt 22 December 1877, no. 52, pp. 1713–1715.
Wundt, Wilhelm 1878a: Luys, J., Arzt, das Gehirn, sein Bau und sene Verrichtungen. Literarisches Centralblatt 5 January 1878, no. 1, p. 12.
Wundt, Wilhelm 1878b: Kirchmann, J.H. v., Erläuterungen zu Kant’s Schriften zur Naturphilosophie. Literarisches Centralblatt 21 June 1878, no. 24, pp. 786–787.
Wundt, Wilhelm 1920: Erlebtes und Erkanntes. Stuttgart: Alfred Kröner. Zarncke, Friedrich 1850: [Untitled editorial introduction]. Literarisches Centralblatt 1 October 1850, no. 1, p. 1.
Zarncke, Friedrich 1874: An unsere Leser. Literarisches Centralblatt 26 December 1874, no. 52, pp. 1722–1726.

Informacje

Informacje: Studia Historiae Scientiarum, 2021, 20 (2021), s. 651 - 679

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Scholarship, community formation and book reviews: The Literarisches Centralblatt as arena and meeting place

Angielski:

Scholarship, community formation and book reviews: The Literarisches Centralblatt as arena and meeting place

Autorzy

https://orcid.org/0000-0002-6658-7348

Christiaan Engberts
Utrecht University (Utrecht, The Netherlands)
https://orcid.org/0000-0002-6658-7348 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Utrecht University (Utrecht, The Netherlands)

Publikacja: 13.09.2021

Otrzymano: 30.10.2020

Zaakceptowano: 22.06.2021

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Christiaan Engberts (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Angielski