Christiaan Engberts
Studia Historiae Scientiarum, 20 (2021), 2021, s. 651-679
https://doi.org/10.4467/2543702XSHS.21.019.14050Wiedza, formacja społeczna i recenzje książek: Literarisches Centralblatt jako arena i miejsce spotkań
Recenzje książek pełnią wiele funkcji. Służą nie tylko do oceny wartości poszczególnych książek, ale także przyczyniają się do tworzenia i utrzymywania społeczności naukowych.
Artykuł ten, opierając się na dziewiętnastowiecznych recenzjach książek, przedstawia trzy ich cechy, które przyczyniły się do samookreślenia się społeczności naukowych: ocena książek, ocena autorów oraz stosowanie pozytywnych i negatywnych strategii uprzejmości w zwracaniu się do poszczególnych autorów a także szerszej publiczności.
Analiza będzie oparta na recenzjach książek niemieckiego semitysty Theodora Nöldeke i eksperymentalnego psychologa Wilhelma Wundta w Literarisches Centralblatt z lat 70. XVIII w. W swoich recenzjach książek autorzy zarówno krytykowali, jak i chwalili swoich rówieśników, którzy zamieniali czasopisma przeglądowe, takie jak Centralblatt, na arenę polemicznych debat, a także miejsce spotkań dla podobnie myślących naukowców.
Mówiąc ściślej, recenzje książek posłużyły do przekazania standardów doskonałości naukowej, oczekiwań co do charakteru i umiejętności naukowców oraz uznania przez nich wartości dalszego istnienia celów i zainteresowań podzielanych przez dużą grupę osób wykształconych i zatrudnionych uczonych. Przyczyniając się do tworzenia i utrzymywania naukowych grup rówieśniczych o wspólnych wartościach, recenzje książek również wzmocniły linię podziału między badaczami akademickimi a laikami w swoich dziedzinach.
Article available under CC BY license.
License text: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/legalcode
