Szkoła historyczna Mychajły Hruszewskiego we Lwowie: geneza i rozwój, struktura, twórcy

Niniejszy artykuł dotyczy genezy i funkcjonowania w nauce – lwowskiej szkoły historycznej M. Hruszewskiego. Dowiedziono w nim, że twórcy Katedry Historii Świata ze szczególnym uwzględnieniem historii Europy Wschodniej (Ołeksandr Barvinsky, Vołodymyr Antonovych i Ołeksandr Konysky) oraz sam Hruszewski mieli szerszy plan stworzenia historycznej szkoły badań ukraińskich na Uniwersytecie Lwowskim. Koncepcję tę w dużej mierze zrealizowali.

Szkoła ta powstawała dwuetapowo, w dwóch miejscach. Jej działalność związana była z seminarium historycznym Uniwersytetu Lwowskiego oraz Sekcją Historyczno-Filozoficzną Towarzystwa Naukowego im. Szewczenki (NTSz). Umożliwiło to na pierwszym etapie (na Uniwersytecie Lwowskim) wyłonienie twórczej młodzieży i wprowadzenie jej do pracy naukowej, a na drugim (w ramach Sekcji Historyczno-Filozoficznej NTSz) kształcenie i formowanie nowej kadry ukraińskiej humanistyki.

Skład osobowy szkoły Hruszewskiego został ustalony na podstawie kilku łącznych kryteriów (udział w seminarium naukowym, praca w sekcjach i komisjach NTSz, dojrzałość naukowa itp.). Ustalono, że liczyła ona 20 młodych historyków. Wśród nich znalazła się jedna kobieta.

Galicyjski ośrodek studiów ukraińskich Hruszewskiego został scharakteryzowany jako uniwersalna szkoła naukowa typu przywódczego, polegająca na uznaniu pozycji mistrza i wyznaczonych przez niego celów. Koncentrowały się one na zadaniach dydaktycznych z jednoczesnym tworzeniem nowej ukraińskiej ideologii historycznej. Lwowska szkoła historyczna była bez wątpienia najważniejszym fenomenem humanistycznym w nauce ukraińskiej, zarówno pod względem skuteczności, jak i czasowego zasięgu wpływów. Jej pojawienie się oznaczało wejście ukraińskiej nauki na nowy poziom profesjonalizacji.

Article available under CC BY license.

License text: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/legalcode   

This article deals with the genesis and functioning of the Lviv Historical School of M. Hrushevsky. The plans to create a historical school of Ukrainian character at the University of Lviv were made by the initiators of the department of World History – specializing in with the history of the Western Europe – i.e.O. Barvinsky, V. Antonovych, and O. Koninsky, as well as by M. Hrushevsky.

The school had a two-stage structure of formation and functioning: the historical seminar of the University of Lviv and the section for the history of philosophy of the Scientific Society of Shevchenko. It made it possible to gather creative young people on the first stage at the University of Lviv, and introduce them to the scientific work and to prepare and train the new employees on the second stage in the section for the history of philosophy of the Scientific Society of Shevchenko.

The composition of the school were elaborated relying on the firstly determined criteria (taking part in the scientific seminar, the work in the sections and commissions of the Scientific Society Shevchenko, scholar maturity etc). It was determined that the Lviv school counted 20 young historians, among whom one was a woman.

The Ukrainian Galician Center of Hrushevsky was characterized as a common school of the leadership type, whose didactic tasks were accompanied by the simultaneous creation of the new Ukrainian historical ideology.

It was concluded that the Lviv Historical School was undoubtedly the most important humanistic phenomenon in the Ukrainian science, both in terms of effectiveness and the temporal range of influence. Its appearance marked the entry of Ukrainian science into a new level of professionalization.

Article available under CC BY license.

License text: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/legalcode