Conservative Pedagogy and Contemporary Polish Pedagogical Thought
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEConservative Pedagogy and Contemporary Polish Pedagogical Thought
Data publikacji: 14.09.2023
Polska Myśl Pedagogiczna, IX (2023), Numer 9/1 Pedagogika konserwatywna, s. 39 - 59
https://doi.org/10.4467/24504564PMP.23.002.18231Autorzy
Conservative Pedagogy and Contemporary Polish Pedagogical Thought
The subject of the analysis is the state of metatheoretical research concerning contemporary conservative thought in the pedagogical sciences. The lack of a philosophical syntheses of the essence of conservatism, which could provide the basis for the development of conservative pedagogy, results in the need to develop a theoretical map of thought in order to be able to recognize its different traditions and trends. The author justifies the need for synthetic research in order to create a clear map of the geography of conservative pedagogical thought, its representatives, and key publications for Polish teachers. The article also presents a critical assessment of the current state of research and research methods in this field since Poland’s political transformation of 1989. The author demands that conservatism be included in studies of pedagogical thought, to make sure it is not merely being used in ideological disputes and to ensure that its essential value is considered in the process of nurturing and educating young generations.
Przedmiotem analizy jest stan badań metateoretycznych, które dotyczą współczesnej myśli konserwatywnej w naukach pedagogicznych. Brak filozoficznych syntez istoty konserwatyzmu, które są podstawą rozwoju pedagogiki konserwatywnej, skutkuje koniecznością opracowania mapy teoretycznej myśli, by możliwe było rozpoznanie rożnych jej tradycji i nurtów. Autor uzasadnia potrzebę prowadzenia badań syntetycznych, by powstała zrozumiała dla polskich nauczycieli mapa geografii pedagogicznej myśli konserwatywnej, jej przedstawicieli i kluczowych publikacji, a także prezentuje krytycznie dotychczasowy stan i metody badań w tym zakresie po 1989 roku. Autor upomina się o uwzględnienie w opracowaniach myśli pedagogicznej konserwatyzmu, by nie był on wykorzystywany do prowadzenia sporów ideologicznych, ale uwzględniał istotną jego wartość w procesie wychowania i kształcenia młodych pokoleń.
Translated from Polish by Marta Robson
Ajdukiewicz, Kazimierz. Język i poznanie, vol. 1. Wybór pism z lat 1920-1939 [Language and Cognition, vol. 1. A Selection of Writings from 1920‒1939]. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1985.
Applebaum, Anne. Zmierzch demokracji. Zwodniczy powab autorytaryzmu [Twilight of democracy. The deceptive allure of authoritarianism], translated by Piotr Tarczyński. Warszawa: Wydawnictwo Agora, 2020.
Bagrowicz, Jerzy, Jankowski, Stanisław. „Pan Bóg twój, wychowuje ciebie” (Pwt.8,5). Studia z pedagogiki biblijnej [“The Lord your God is bringing you up” (Deut. 8:5). Studies in biblical pedagogy]. Toruń: Wydawnictwo UMK, 2005.
Bagrowicz, Jerzy. Edukacja religijna współczesnej młodzieży [Religious education of contemporary youth]. Toruń: Wydawnictwo UMK, 2000.
Bartyzel, Jacek. „Konserwatyzm” [Conservatism]. In: Powszechna Encyklopedia Filozofii [Universal Encyclopedia of Philosophy], vol. 5, 804‒811. Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, 2004. Berner Hans. „Współczesne kierunki pedagogiki” [Contemporary directions in pedagogy]. In: Pedagogika [Pedagogy], ed. Bogusław Śliwerski, 195‒275. Gdańsk: GWP, 2006.
Boużyk, Maria M. Wychowanie otwarte na religię. Polska szkoła filozofii klasycznej o religii w wychowaniu [Education open to religion. Polish school of classical philosophy on religion in education]. Warszawa: Wydawnictwo UKSW, 2013.
Budajczak, Marek. Edukacja domowa [Home Education]. Gdańsk: GWP, 2004.
Chmaj, Ludwik. Prądy i kierunki w pedagogice XX wieku [Currents and trends in pedagogy of the 20th century].Warszawa: PZWS, 1963.
Chmielewski, Witold J. Zwalczanie wychowania religijnego w szkołach w latach 1944‒1950 [Combating religious education in schools in the years 1944‒1950], Kraków: Akademia Ignatianum w Krakowie, 2017.
Chrobak, Stanisław. Koncepcja wychowania personalistycznego w nauczaniu Karola Wojtyły – Jana Pawa II [The concept of personalistic education in the teaching of Karol Wojtyła ‒ John Paul II]. Łódź: Wydawnictwo Salezjańskie, 1999).
Chrobak, Stanisław. Podstawy pedagogiki nadziei. Współczesne konteksty w inspiracji personalistyczno-chrześcijańskiej [Foundations of the pedagogy of hope. Contemporary contexts in personalistic and Christian inspiration]. Warszawa: Wydawnictwo UKSW, 2009.
Chrześcijańskie inspiracje w pedagogice [Christian inspirations in pedagogy], ed. Janina Kostkiewicz. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2011.
Cichosz, Mariusz. Działalność społeczno-wychowawcza Kościoła Katolickiego w środowisku lokalnym. Na przykładzie miasta Bydgoszczy [Social and educational activity of the Catholic Church in the local environment. On the example of the city of Bydgoszcz]. Bydgoszcz: Instytut Wydawniczy Świadectwo, 1997.
Cyber kontra real. Prof. Andrzej Zybertowicz. Rozmawia Jarema Piekutowski. Cywilizacja w techno-pułapce. Warszawa: Wydawnictwo Nowej Konfederacji, 2022.
Drewicz, Marcin. Etos nauczyciela liceum ogólnokształcącego we współczesnej Polsce a zasady katolickiego wychowania [The ethos of a high school teacher in contemporary Poland and the principles of Catholic upbringing]. Warszawa: Wydawnictwo Salezjańskie, 2003.
Dybowska, Ewa. Wychowawca w pedagogice ignacjańskiej [Educator in Ignatian pedagogy]. Kraków: Akademia Ignatianum, WAM, 2013.
Dziedzictwo myśli pedagogicznej Edmunda Bojanowskiego we współczesnej edukacji w Polsce i na świecie [The legacy of Edmund Bojanowski's pedagogical thought in contemporary education in Poland and in the world], ed. Maria Loyola Opiela. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2014.
Dziekoński, Stanisław. Rozwój wychowawczej myśli Kościoła na przestrzeni ostatnich wieków [The development of the Church's educational thought over the last centuries]. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, 2004.
Ecler-Nocoń, Beata. Wychowawcze konteksty myśli Wojtyły. Rzecz dla pedagogów [Educational contexts of Wojtyła's thought. A thing for teachers]. Katowice: Wydawnictwo Naukowe Śląsk, 2009.
Elementy pedagogiki religijnej [Elements of religious pedagogy], ed. Bogusław Milerski. Warszawa: Wydawnictwo ChAT, 1998.
Gałkowski, Stanisław. Rozwój i odpowiedzialność. Antropologiczne podstawy koncepcji wychowania moralnego [Development and responsibility. Anthropological foundations of the concept of moral education]. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2003.
Gizowski, Mariusz. Niebezpieczne nurty i idee filozoficzno-pedagogiczne XX wieku [Dangerous Currents and Philosophical-pedagogical Ideas of the 20th Century]. Koszalin: Politechnika Koszalińska, 2015.
Gola, Beata, Jagielska, Dominika, Kostkiewicz, Janina. „Wstęp” [Introduction]. In: Niepodległościowe koncepcje i programy wychowania przełomu XIX i XX wieku. I Seminarium Polskiej Myśli Pedagogicznej: Myśl o wychowaniu dla Polski niepodległej 1863‒1914/18 [Independence concepts and educational programs at the turn of the 19th and 20th centuries. 1st Seminar of Polish Pedagogical Thought Thoughts on Upbringing for Independent Poland 1863‒1914/18], eds. Beata Gola, Dominika Jagielska, Janina Kostkiewicz, 7‒9. Kraków: Zakład Pedagogiki Szkoły Wyższej i Polskiej Myśli Pedagogicznej IP Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2015.
Grygieńć, Janusz. Demokracja na rozdrożu. Deliberacja czy partycypacja polityczna? [Democracy at the crossroads. Deliberation or political participation?]. Kraków: Universitas, 2017.
Gutek, Gerald L. Filozoficzne i ideologiczne podstawy edukacji [Philosophical and Ideological Foundations of Education], translated by Anna Kacmajor, Agata Sulak, afterword Bogusław Śliwerski. Gdańsk: GWP, 2003.
Hejnicka-Bezwińska, Teresa. Pedagogika ogólna [General pedagogy]. Warszawa: WAiP, 2008. Jachowicz, Stanisław. Cudze chwalicie, swego nie znacie. http://www.edusens.pl/edusensownik/cudze-chwalicie-swego-nie-znacie [accessed: 29.09.2022].
Jaworska-Witkowska, Monika, Kwieciński,Zbigniew. Nurty pedagogii. Naukowe, dyskretne, odlotowe [Currents of pedagogy. Scientific, discreet, happening]. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, 2011.
Jusiak, Roman. Pedagogika społeczna Kościoła Katolickiego [Social pedagogy of the Catholic Church]. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2013.
Kamiński, Aleksander („J. Górecki”). Wielka Gra [Great Game] (Warszawa: Niezależne Wydawnictwo Harcerskie, 1981), 10‒11.
Koczanowicz, Leszek. Polityka dialogu. Demokracja niekonsensualna i wspólnota krytyczna [Dialogue policy. Non-consensual democracy and critical community], translated by Katarzyna Liszka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2015.
Korzeniowska, Wiesława. Myśl pedagogiczna na przestrzeni wieków. Chronologiczny słownik biograficzny [Pedagogical thought over the centuries. Chronological Biographical Dictionary]. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, 2010.
Kotłowski, Karol. Filozofia wartości a zadania pedagogiki [The philosophy of values and the tasks of pedagogy]. Wrocław: Ossolineum, 1968.
Kotłowski, Karol. „O przyczynach upadku pedagogiki uniwersyteckiej w Polsce Ludowej” [On the causes of the decline of university pedagogy in the People's Republic of Poland]. Nowa Szkoła 3 (1957).
Krűger, Heinz-H. Wprowadzenie w teorie i metody badawcze nauk o wychowaniu [Introduction to the Theories and Research Methods of the Education Sciences], translated by Dorota Sztobryn. Gdańsk: GWP, 2005.
Kunowski, Stefan. Podstawy współczesnej pedagogiki [Basics of modern pedagogy]. Łódź: Wydawnictwo Salezjańskie 1981.
Kunowski, Stefan. Problematyka współczesnych systemów wychowania [Problems of contemporary education systems]. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, 2000.
Kustra, Czesław. Oratoria jako forma opieki wychowawczej we współczesnej parafii [Oratories as a form of educational care in the modern parish]. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 1998.
Lewartowska-Zychowicz, Małgorzata. Między pojęciem a kategorią [Between concept and category]. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, 2001.
Magier, Piotr. Metateoria pedagogiki chrześcijańskiej [Metatheory of Christian pedagogy]. Lublin: WN KUL, 2019.
Małachowski, Ryszard. Średnie szkolnictwo katolickie w Polsce i w wybranych państwach europejskich (lata 1945‒2000) [Secondary Catholic education in Poland and in selected European countries (1945‒2000)]. Zielona Góra: Wydawnictwo Uniwersytetu Zielonogórskiego, 2005.
Marek, Zbigniew. Pedagogika towarzyszenia. Perspektywa tradycji ignacjańskiej [Pedagogy of accompaniment. The perspective of the Ignatian tradition]. Kraków: Akademia Ignatianum w Krakowie, 2017.
Marek, Zbigniew. Rozwój teorii religijnego wychowania dziecka w wieku przedszkolnym w Polsce w latach 1945‒1990 [Development of the theory of religious upbringing of a preschool child in Poland in the years 1945‒1990]. Kraków: WAM Księża Jezuici, 1994.
Markowski, Michał P. Wojny nowoczesnych plemion. Spór o rzeczywistość w epoce populizmu [Wars of the Modern Tribes. The dispute about reality in the era of populism]. Kraków: Wydawnictwo Karakter, 2019.
Matyjas, Bożena, Ratajek, Zdzisław, Trafiałek, Elżbieta. Orientacje i kierunki w pedagogice współczesnej [Orientations and Trends in Contemporary Pedagogy]. Kielce: Wszechnica Świętokrzyska, 1997.
Możdżeń Stefan. Inspiracje katolickiej myśli wychowawczej w Polsce do poł. XX w. [Inspirations of Catholic educational thought in Poland until the mid-20th century]. Kielce: Wydawnictwo Akademii Świętokrzyskiej, 2001.
Myśl pedagogiczna przełomu wieków [Pedagogical thought at the turn of the century], ed. Tadeusz Aleksander. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001.
Nawroczyński, Bogdan. Polska myśl pedagogiczna. Jej główne linie rozwojowe, stan współczesny i cechy charakterystyczne [Polish Pedagogical Thought. Its Main Lines of Development, Contemporary State and Character]. Lwów‒Warszawa: Książnica Atlas, 1938.
Niewęgłowski, Jan. Wychowawczo-społeczna działalność salezjanów w Polsce w latach 1898‒1989 [Educational and social activity of the Salesians in Poland in 1898‒1989]. Warszawa: Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego, 2011.
Nowak, Leszek. „Lewica, prawica, teoria społeczna. Esej raczej ideowy niż naukowy” [Left, Right, Social Theory. An Ideological Rather than a Scientific Essay]. In: Edukacja wobec zmiany społecznej [Education in the face of social change], eds. Jerzy Brzeziński, Lech Witkowski. Poznań‒Toruń: Wydawnictwo Edytor, 1994.
Nowak, Marian. „Teoria czy praktyka, ideologia czy nauka? Dylematy metodologiczne współczesnych koncepcji wychowania”. Acta Universitatis Nicolai Copernici, Socjologia Wychowania, XII (1994): 17‒33.
Orczyk, Adam. Zarys historii szkolnictwa i myśli pedagogicznej [An outline of the history of education and pedagogical thought]. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”, 2008.
Paradysz, Andrzej. Śladami wojny polsko-(nie)polskiej 1989‒2021 [In the footsteps of the Polish-(not) Polish war 1989–2021]. Chomęcice: Wydawnictwo FNCE, 2022.
Pedagogie katolickich zgromadzeń zakonnych. Historia i współczesność [Pedagogies of Catholic religious congregations. History and the present], vol. 1, ed. Janina Kostkiewicz. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, 2012.
Pedagogika chrześcijańska. Tradycja, współczesność, nowe wyzwania [Christian pedagogy. Tradition, modernity, new challenges], eds. Jarosław Michalski, Aldona Zakrzewska. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2010.
Pedagogika pastoralna [Pastoral pedagogy], ed. Marek Marczewski. Lublin: Polihymnia, 2003.
Personalistyczny wymiar filozofii wychowania [Personalistic dimension of the philosophy of education], eds. Anna Szudra, Katarzyna Uzar. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2009.
Pękala, Szymon. Wojna idei. Myśl po swojemu [War of ideas. Think your way]. Kraków: Znak Horyzont, 2022.
Polityka społeczna. Teorie, pojęcia, problemy [Social Policy. Theories, Concepts, Problems], eds. Michael Lavalette, Alan Pratt. Warszawa: Difin, 2010.
Postępowa myśl oświatowa w Polsce w latach 1918‒1939 [Progressive Educational Thought in Poland 1918‒1939], eds. Bronisław Ługowski, Feliks W. Araszkiewicz. Wrocław‒Warszawa‒Kraków‒ Gdańsk: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo PAN, 1972.
Poznański, Karol, „Rozwój polskiej myśli pedagogicznej w zaborze rosyjskim” [The Development of Polish Pedagogical Thought in the Russian Partition]. In: Nauki pedagogiczne w Polsce. Tradycja, współczesność, przyszłość [Pedagogical Science in Poland. Tradition, Contemporaneity, Future], eds. Stanisław Michalski, Roman Ossowski. Bydgoszcz: Wydawnictwo WSP, 1994.
Przyszczypkowski, Kazimierz. Polityczność (w) edukacji. Studia Psychologia i Pedagogika 179 [Politicity (in) Education. Psychology and Pedagogy Studies]. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2012.
Retter, Hein. Komunikacja codzienna w pedagogice [Everyday Communication in Pedagogy], translated by Magdalena Wojdak-Piątkowska, introduction and elaboration: Bogusław Śliwerski. Gdańsk: GWP, 2005.
Rybicki, Romuald. Wprowadzenie do pedagogiki chrześcijańskiej [Introduction to Christian pedagogy]. Częstochowa: Kuria Metropolitalna, 1997.
Rynio, Alina. Wychowanie do odpowiedzialności. Studium z teorii i praktyki pedagogiki integralnej [Education for responsibility. A study in the theory and practice of integral pedagogy]. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2019.
Rynio, Alina. Z myśli pedagogicznej Prymasa Wyszyńskiego [From the pedagogical thought of Primate Wyszyński], Lublin: Wydawnictwo KUL, 1995.
Słotwińska, Helena. Pedagogika religii w relacjach z dyscyplinami teologicznymi [Pedagogy of religion in relations with theological disciplines]. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2016.
Słotwińska, Helena. Wychowanie chrześcijańskie szansą integralnego rozwoju człowieka. Studium z pedagogiki religii [Christian education as a chance for integral human development. A study in the pedagogy of religion]. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, 2019.
Sobczak, Sławomir. Celowość wychowania. Tomistyczne podstawy teleologii wychowania [Purposefulness of upbringing. Thomistic foundations of educational teleology]. Warszawa: NAVO, 2000.
Sośnicki, Kazimierz. Rozwój pedagogiki zachodniej na przełomie XIX i XX wieku [The development of Western pedagogy at the turn of the 19th and 20th centuries]. Warszawa: PZWS, 1967.
Suchodolski, Bogdan. „Krytyka niektórych koncepcji wychowania”. In: Zarys pedagogiki, ed. Bogdan Suchodolski, vol. II. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1962.
Surma, Barbara. Koncepcja wychowania religijnego dziecka w myli pedagogicznej Sofii Cavalletti. Geneza, założenia teoretyczne i recepcja [The concept of religious education of a child in the pedagogical thought of Sofia Cavalletti. Genesis, theoretical assumptions and reception]. Kraków: Akademia Ignatianum w Krakowie, WAM, 2017.
Sztobryn, Sławomir, Semków, Jerzy. Edukacja i jej historiografia. W poszukiwaniu płaszczyzny twórczego dialogu [Edukacja i jej historiografia. W poszukiwaniu płaszczyzny twórczego dialogu]. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls“, 2006, 75‒87.
Szulakiewicz, Marek. Naznaczeni tymczasowością. Wprowadzenie do teorii istnienia. [Marked by Temporality. An Introduction to the Theory of Existence]. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK, 2017.
Szulakiewicz, Władysława. Historia oświaty i wychowania w Polsce 1944–1956 [History of Education and Upbringing in Poland 1944‒1956]. Kraków: WAM 2006.
Szulakiewicz, Władysława. „Myśl pedagogiczna jako przedmiot badań historiografii edukacyjnej” [Pedagogical Thought as a Subject of Research in Educational Historiography]. Chowanna, XLI (LII) (1998): 9‒18.
Śliwerski, Bogusław. (Kontr)rewolucja oświatowa. Studium z polityki prawicowych reform edukacyjnych [(Counter)educational Revolution. A Study in the Politics of Right-wing Educational Reform]. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2020.
Śliwerski, Bogusław. Pedagogika dziecka. Studium pajdocentryzmu [Child pedagogy. A study of paedocentrism]. Gdańsk: GWP, 2007.
Śliwerski, Bogusław. Program wychowawczy szkoły [The school's educational programme]. Warszawa: WSiP, 2001.
Śliwerski, Bogusław. Współczesna myśl pedagogiczna. Znaczenia, klasyfikacje, badania [Contemporary Pedagogical Thought. Meanings, Classifications, Research]. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, 2009.
Śliwerski, Bogusław. Współczesne teorie i nurty wychowania [Contemporary Theories and Currents of Education]. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, 1998.
Wołoszyn, Stefan. Nauki o wychowaniu w Polsce w XX wieku. Próba syntetycznego zarysu na tle powszechnym [Educational sciences in Poland in the 20th century. An attempt at a synthetic outline against a common background]. Kielce: Wydawnictwo Strzelec, 1998.
Wróbel, Szymon. „Wstęp: Uniwersytet w opałach” ["Introduction: University in Distress"]. Studia Pedagogiczno-Artystyczne VI (2006): 19.
Wychowanie chrześcijańskie a kultura [Christian education and culture], eds. Marian Nowak, Tomasz Ożóg. Lublin: Wydawnictw KUL, 2000.
Wychowanie chrześcijańskie metodą harcerską, ed. Anna Petkowicz. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2009.
Wychowanie młodzieży w nauczaniu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, ed. Alina Rynio. Lublin: Wydawnictwo KUL, 1995.
Zahorska, Marta. Szkoła: między państwem, społeczeństwem a rynkiem [School: Between the state, society and the market]. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”, 2002.
Zakrzewscy, Marzena i Paweł. Edukacja domowa w Polsce. Teoria i praktyka [Home Education in Poland. Theory and Practice]. Warszawa: Wydawnictwo: Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna „Adam”, 2009.
Zubelewicz, Jan. Filozofia wychowania. Aksjocentryzm i pajdocentryzm [Philosophy of education. Axiocentrism and paedocentrism]. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”, 2002.
Zubelewicz, Jan. Filozoficzna analiza i krytyka pajdocentryzmu pedagogicznego [Philosophical analysis and criticism of pedagogical paedocentrism]. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, 2008.
Źródła do dziejów wychowania i myśli pedagogicznej, selection and elaboration Stefan Wołoszyn, vol. III. Kielce: Wydawnictwo Strzelec, 1998.
Informacje: Polska Myśl Pedagogiczna, IX (2023), Numer 9/1 Pedagogika konserwatywna, s. 39 - 59
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Conservative Pedagogy and Contemporary Polish Pedagogical Thought
Conservative Pedagogy and Contemporary Polish Pedagogical Thought
Akademia Pedagogiki Specjalnej im. M. Grzegorzewskiej, Warszawa
Publikacja: 14.09.2023
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
AngielskiLiczba wyświetleń: 502
Liczba pobrań: 284
Sugerowane cytowania: Chicago