Porównanie samobójczych zatruć substancjami chemicznymi i lekami w latach 1930–1939 oraz 2010–2019 w materiale Zakładu Medycyny Sądowej w Krakowie

Wojciech  Koziołek; Gabriela  Kanclerz; Maria  Komisarz-Calik; Gabriela  Szypuła; Kamil  Hapkiewicz; Patrycja  Szczepaniak; Tomasz  Konopka; Gabriela Kanclerz; Kamil Hapkiewicz

Porównanie samobójczych zatruć substancjami chemicznymi i lekami w latach 1930–1939 oraz 2010–2019 w materiale Zakładu Medycyny Sądowej w Krakowie

Data publikacji: 20.12.2021

Kwartalnik Historii Nauki i Techniki, 2021, Tom 66, Numer 4, s. 215 - 230

https://doi.org/10.4467/0023589XKHNT.21.035.14799

Autorzy

Pobierz pełny tekst

PDF

drukuj

Tytuły

Porównanie samobójczych zatruć substancjami chemicznymi i lekami w latach 1930–1939 oraz 2010–2019 w materiale Zakładu Medycyny Sądowej w Krakowie

Abstrakt

The study aims to compare suicide poisoning and poisons used to commit suicide in the 1930s and today. The focus is on autopsy protocols from 1930–1939 and 2010–2019 collected at the Forensic Medicine Institute in Krakow. In the years 1930–1939, there were 184 cases, 65 of which were among men and 119 among women. The most common poisons were corrosives, accounting for 69 cases, 43 were carbon monoxide, 24 were drugs and narcotics, 17 were heavy metals, and the remaining 31 were other substances. Of the 138 suicide poisonings in modern times, 96 were committed by men and 42 by women. The most common poisoning was multi-drug poisoning – 62 cases. Opioids, benzodiazepines, neuroleptics and antidepressants were the most frequently chosen substances today. Fatal intoxications with drugs/new psychoactive substances (NCAs) were observed in 28 cases, while other substances were used in the remaining 17. The conducted analysis showed a significant decrease in suicidal poisoning with the use of corrosive substances and gases, while the percentage of drug overdoses is systematically growing. Poisons used for suicide purposes in the 1930s left macroscopic changes that could be instantly noticed during the autopsy. The fact that drugs that are currently used most often do not leave such changes may justify the dynamic development of forensic toxicology.

Słowa kluczowe

samobójstwo, zatrucie lekami i substancjami chemicznymi

Bibliografia

Pobierz bibliografię

Źródła

Protokoły sekcyjne zgromadzone w Archiwum Zakładu Medycyny Sądowej w Krakowie z lat 1930–1939 (numer protokołu sekcyjnego/rok): S-21/1930, S-30/1930, S-44/1930, S-63/1930, S-85/1930, S-105/1930, S-107/1930, S-112/1930, S-173/1930, S-185/1930, S-193/1930, S-197/1930, S-214/1930, S-224/1930, S-228/1930, S-230/1930, S-245/1930, S-251/1930, S-256/1930, S-283/1930, S-15/1931, S-18/1931, S-38/1931, S-40/1931, S-53/1931, S-84/1931, S-85/1931, S-90/1931, S-92/1931, S-108/1931, S-119/1931, S-146/1930, S-158/1931, S-160/1931, S-164/1931, S-185/1931, S-193/1931, S-249/1931, S-250/1931, S-251/1931, S-252/1931, S-261/1931, S-264/1931, S-268/1931, S-270/1931, S-273/1931, S-293/1931, S-11/1932, S-20/1932, S-39/1932, S-41/1932, S-61/1932, S-73/1932, S-88/1932, S-108/1932, S-112/1932, S-113/1932, S-114/1932, S-117/1932, S-121/1932, S-143/1932, S-157/1932, S-159/1932, S-195/1932, S-197/1932, S-208/1932, S-221/1932, S-255/1932, S-278/1932, S-329/2932, S-339/1932, S-3/1933, S-16/1933, S-41/1933, S-46/1933, S-55/1932, S-56/1933, S-83/1933, S-84/1933, S-90/1933, S-92/19333, S-111/1933, S-125/1933, S-162/1933, S-178/1933, S-205/193, S-226/1933, S-252/1933, S-267/1933, S-272/1933, S-280/1933, S-286/1933, S-306/1933, S-535/1933, S-14/1934, S-40/1934, S-119/1934, S-128/1934, S-130/1934, S-142/1934, S-163/1934, S-182/1934, S-196/1934, S-197/1934, S-198/1934, S-202/1934, S-234/1934, S-236/1934, S-257/1934, S-312/1934, S-313/1934, S-324/1934, S-334/1934, S-342/1934, S-343/1934, S-61/1935, S-136/1935, S-188/1935, S-232/1935, S-263/1935, S-271/1935, S-277/1935, S-361/1935, S-370/1935, S-9/1936, S-44/1936, S-62/1936, S-63/1936, S-106/1936, S-118/1936, S-139/1936, S-160/1936, S-219/1936, S-240/1936, S-266/1936, S-315/1936, S-340/1936, S-356/1936, S-365/1936, S-45/1937, S-52/1937, S-60/1937, S-170/1937, S-218/1937, S-232/1937, S-271/1937, S-274/1937, S-282/1937, S-301/1932, S-319/1937, S-368/1937, S-377/1937, S-399/1937, S-418/1937, S-46/1938, S-72/1938, S-105/1938, S-153/1938, S-193/1938, S-202/1938, S-267/1938, S-295/1938, S-297/1938, S-33/1939, S-76/1939, S-95/1939, S-113/1939, S-118/1939, S-122/1939, S-125/1939, S-132/1939, S-171/1939, S-173/1939, S-175/1939, S-190/1939. S-218/1939, S-283/1939, S-299/1939, S-300/1939, S-325/1939, S-327/1939, S-330/1939.

Protokoły sekcyjne zgromadzone w Archiwum Zakładu Medycyny Sądowej w Krakowie z lat 2010–2019: S-144/2010, S-150/2010, S-236/2010, S-249/2010, S-543/2010, S-636/2010, S-828/2010, S-1130/2010, S-1179/2010, S-1224/2010, S-1314/2010, S-1498/2010, S-173/2011, S-269/2011, S-290/2011, S-343/2011, S-515/2011, S-535/2011, S-547/2011, S-589/2011, S-738/2011, S-1106/2-11, S-1117/2011, S-1175/2011, S-1/2012, S-193/2012, S-257/2012, S-339/2012, S-669/2013, S-1167/2013, S-288/2014, S-454/2014, S-830/2014, S-969/2014, S-21/2015, S-32/2015, S-62/2015, S-102/2015, S-111/2015, S-195/2015, S-255/2015, S-307/2015, S-316/2015, S-361/2015, S-474/2015, S-480/2015, S-490/2015, S-500/2015, S-537/2015, S-601/2015, S-681/2015, S-725/2015, S-742/2015, S-779/2015, S-791/2015, S-806/2015, S-66/2016, S-165/2016, S-239/2016, S-317/2016, S-390/2016, S-565/2016, S-566/2016, S-577/2016, S-685/2016, S-739/2016, S-746/2016, S-760/2016, S-787/2016, S-812/2016, S-837/2016, S-884/2016, S-917/2016, S-998/2016, S-1002/2016, S-62/2017, S-65/2017, S-113/2017, S-126/2017, S-196/2017, S-211/2017, S-223/2017, S-225/2017, S-235/2017, S-239/2017, S-288/2017, S-380/2017, S-397/2017, S-410/2017, S-427/2017, S-460/2017, S-513/2017, S-612/2017, S-640/2017, S-652/2017, S-702/2017, S-782/2017, S-823/2017, S-825/2017, S-866/2017, S-870/2017, S-900/2017, S-964/2017, S-965/2017, S-968/2017, S-1055/2017, S-12/2018, S-43/2018, S-194/2018, S-329/2018, S-360/2018, S-378/2018, S-480/2018, S-490/2018, S-574/2018, S-642/2018, S-697/2018, S-744/2018, S-745/2018, S-809/2018, S-1007/2018, S-1018/2018, S-1150/2018, S-198/2019, S-350/2019, S-391/2019, S-429/2019, S-439/2019, S-734/2019, S-773/2019, S-860/2019, S-978/2019, S-1112/2019, S-1125/2019, S-1152/2019, S-1181/2019, S-1235/2019.

Literatura przedmiotu

Aknouche F., Guibert E., Tessier A., Eibel A., Kintz P., Suicide by Ingestion of Caffeine, „Egyptian Journal of Forensic Science” t. 7, 2017, art. 6, DOI 10.1186/s41935-017-0001-2.

Dąbek J., Stachoń K., Jakubowski D., Rychlik W., Leki działające na układ bodźcotwórczo-przewodzący serca spożywane w celach samobójczych, „Polski Merkuriusz Lekarski” t. 33, 2012, nr 194, s. 90–96.

Zamachy samobójcze w 2016 r. Notatka informacyjna z 08.09.2017, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 2017.

Gunnell D., Eddleston M., Phillips M.R. et al., The Global Distribution of Fatal Pesticide Self-Poisoning: Systematic Review, „BMC Public Health” t. 7, 2007, art. 357, DOI10.1186/1471-2458-7-357.

Grzywo-Dąbrowski W., Podręcznik medycyny sądowej dla studentów medycyny i lekarzy ze 159 rysunkami w tekście, Warszawa 1948.

Hawton K., Clements A., Simkin S., Malmberg A., Doctors Who Kill Themselves: a Study of the Methods Used for Suicide, „QJM” t. 93, 2000, s. 351–357, DOI 10.1093/qjmed/93.6.351.

Kłys M., Baran E., Zatrucia śmiertelne w materiale Zakładu Medycyny Sądowej w Krakowie w latach 1946–1995, „Archiwum Medycyny Sądowej i Kryminologii” t. 46, 1996, s. 277–287.

Kołodziej J., Kunz J., Gross A., Samobójstwa w Krakowie studium porównawcze materiału sekcyjnego z lat 1881–1975, „Folia Medica Cracoviensia” t. 20, 1978, nr 1, s. 1–7.

Korbut R., Olszanecki R., Wołkow P., Farmakologia, Warszawa 2017.

Oświadczenie Rządowe o przystąpieniu Polski do konwencji międzynarodowej o zakazie używania białego (żółtego) fosforu przy wyrobie zapałek, podpisanej w Bernie dnia 26.09.1906 r. Dz. U. 1922 nr 19 poz. 159.

Putowski M., Piróg M., Podgórniak M., Zawiślak M., Piecewicz-Szczęsna H., Analiza epidemiologiczna występowania samobójstw w Polsce w latach 2000–2013, „Problemy Higieniczno-Epidemiologiczne” t. 96, 2015, nr 1, s. 264–268.

Sidlo J., Sikuta J., Sidlova H., Niznansky L., Suicides by Ingestion of Pure Caffeine Powder. New Challenge for Public Health?, „Neuroendocrinology Letters” 2019, nr 8, s. 11–16.

Teresiński G., Medycyna Sądowa, t. 2, Diagnostyka sądowa, Warszawa 2019.

Thomas K.H., Beech E., Gunnell D., Changes in Commonly Used Methods of Suicide in England and Wales from 1901–1907 to 2001–2007, „Journal of Affective Disorders” t. 144, 2013, nr 3, s. 235–239, DOI10.1016/j.jad.2012.06.041.

Thomas K., Gunnell D., Suicide in England and Wales 1861–2007: a Time-Trends Analysis,„International Journal of Epidemiology” t. 39, 2010, nr 6, s. 1464–1475, DOI 10.1093/ije/dyq094.

Trela F., Kołodziej J., Kunz J., Bolechała F., Samobójcze zatrucia środkami chemicznymi i lekami w latach 1991-2000 w materiale krakowskiego Zakładu Medycyny Sądowej, „Archiwum Medycyny Sądowej i Kryminologii” 2002, nr 1, www.amsik.pl/2010/23-prace/prace/159-12002d [dostęp:07.07.2021].

Wachholz L., Medycyna sądowa na podstawie nowego ustawodawstwa polskiego, Kraków 1933.

Wachholz L., Medycyna sądowa na podstawie ustaw obowiązujących na ziemiach polskich, Kraków 1925.

Informacje

Informacje: Kwartalnik Historii Nauki i Techniki, 2021, Tom 66, Numer 4, s. 215 - 230

DOI: https://doi.org/10.4467/0023589XKHNT.21.035.14799

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Porównanie samobójczych zatruć substancjami chemicznymi i lekami w latach 1930–1939 oraz 2010–2019 w materiale Zakładu Medycyny Sądowej w Krakowie

Angielski:

Comparison of Suicidal Poisonings with Chemicals and Drugs in the Years 1930–1939 and 2010–2019 in the Materials of the Forensic Medicine Institute in Krakow