FAQ

Polsko-amerykańskie ślady współpracy. Korespondencja Eileen i Floriana Znanieckich w zbiorach archiwalnych Fundacji Kościuszkowskiej w Nowym Jorku, część 1

Data publikacji: 30.09.2020

Studia Historiae Scientiarum, 2020, 19 (2020), s. 443 - 488

https://doi.org/10.4467/2543702XSHS.20.014.12570

Autorzy

Tomasz Pudłocki
Uniwersytet Jagielloński, Zakład Historii Kultury i Edukacji Historycznej, Instytut Historii (Kraków, Polska)
https://orcid.org/0000-0001-7527-0919 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Polsko-amerykańskie ślady współpracy. Korespondencja Eileen i Floriana Znanieckich w zbiorach archiwalnych Fundacji Kościuszkowskiej w Nowym Jorku, część 1

Abstrakt

Artykuł przedstawia część pierwszą korespondencji Eileen i Floriana Znanieckich, znajdującej się w Archiwum Fundacji Kościuszkowskiej w Nowym Jorku. Pokazuje ona wiele nieznanych wątków z życia Znanieckich, a zwłaszcza Floriana – jednego z najsłynniejszych polskich socjologów, profesora Uniwersytetu Poznańskiego, który wiele lat pracował w Stanach Zjednoczonych Ameryki.

Prezentowana edycja obejmuje listy ze Stefanem Piotrem Mierzwą, który w języku angielskim używał nazwiska Stephen Peter Mizwa, oraz z Edith Brahmall Cullis-Williams.

Mierzwa był założycielem Fundacji Kościuszkowskiej, długoletnim dyrektorem wykonawczym fundacji, a w końcu jej prezesem. Dzięki swojej działalności na rzecz kulturalnego i naukowego zbliżenia Polski i Ameryki stał się jedną z najbardziej rozpoznawalnych postaci w życiu Polonii amerykańskiej w XX w.

Cullis-Williams była założycielką i prezeską Polskiego Instytutu Sztuk Pięknych i Literatury w Nowym Jorku i znaną w środowisku amerykańskim polonofilką.

W zasobach archiwalnych Fundacji Kościuszkowskiej przetrwały kopie listów Mierzwy pisanych do Znanieckich.

Kopie listów Cullis-Williams nie zachowały się w tej kolekcji, ale choćby te, wysłane do niej przez Eileen, prezentowane w niniejszej edycji, doskonale uzupełniają obraz amerykańskich relacji i powiązań towarzyskich małżeństwa Znanieckich, jakie wyłania się z innych źródeł.

Chronologicznie listy obejmują okres 1923–1940 i pokazują początki współpracy Znanieckiego z Fundacją Kościuszkowską, wnoszą trochę nowego światła do obecności Znanieckiego w Nowym Jorku w latach 1931–1933 oraz do pierwszych miesięcy pobytu poznańskiego socjologa w Stanach Zjednoczonych Ameryki w 1940 r.

Polish-American traces of cooperation. The correspondence of Eileen and Florian Znaniecki in the archival collections of the Kościuszko Foundation in New York, part 1

The article presents the first part of the correspondence of Eileen and Florian Znaniecki, which is located in the Archives of the Kosciuszko Foundation in New York. It shows many unknown threads from the life of Znaniecki family, especially Florian – one of the most outstanding Polish sociologist, a professor at the University of Poznań, who worked for many years in the United States of America.

The presented edition includes letters with Stefan Piotr Mierzwa, who used the name Stephen Peter Mizwa in English, and Edith Brahmall Cullis-Williams.

Mierzwa was the founder of the Kościuszko Foundation, a long-term executive director of the foundation, and finally its president. Thanks to his activities for the cultural and scientific rapprochement between Poland and America, he became, if not one of the most important figures in the life of American Polonia in the twentieth century, so certainly among the New York State Poles.

Cullis-Williams was the founder and president of the Polish Institute of Arts and Literature in New York City and a well known American polonophile in the American environment.

The archives of the Kościuszko Foundation have survived copies of Mierza’s letters written to Znaniecki.

Copies of Cullis-Williams letters have not been preserved in this collection, but even those sent to her by Eileen, presented in this edition, perfectly complement the picture of American relationships and social relations of the Znaniecki marriage emerging from other sources.

Chronologically, the letters cover the period 1923–1940 and show the beginnings of Znaniecki's cooperation with the Kosciuszko Foundation. What is more, the collection brings a little new light to Znaniecki’s presence in New York in 1931–1933 and the first months of the Poznań sociologist’s stay in the United States of America in 1940.

Bibliografia

ŹRÓDŁA ARCHIWALNE:

The Kosciuszko Foundation Archives in New York City: The Mizwa’s Papers:

KF I.27 Correspondence with Rectors of Polish Universities, 1923–1924.

KF I.43 Correspondence, Florian Znaniecki, 1923

KF XII.55 Correspondence, Florian Znaniecki, 1940–1942.

KF XXXVIII.3 Edith B. Cullis correspondence – letters by Caroline D. Ely, Roman Dyboski, Maria Frankowska, Monica Garnder, Eric P. Kelly, P. Super, E. Znaniecka and others, 1919–1951.

WSPOMNIENIA:

Fred B. Lindstrom, Ronald A. Hardert (red.) 1988: Kimball Young on Founders of the Chicago School. Sociological Perspectives 31(3) “Waving the Flag for Old Chicago”, ss. 269–297.

Mizwa, Stephan P. 1970: The Story of the Kosciuszko Foundation. How it came about. New York: The Kosciuszko Foundation. ISN 1-5739-2035-5.

CZASOPISMA:

Nowy Świat 1933(139), s. 5.

OPRACOWANIA:

Abel, Teodor 1996: O Florianie Znanieckim. Wybór z dziennika. Oprac. Elżbieta Hałas. Lublin: Norbertinum. ISBN 83-85131-98-1.

Alan Mason Chesney Medical Archives 2018: Stanislav Rembski 18961998. Portrait Collections. The Johns Hopkins Medical Institutions. Dostęp online: http://portraitcollection.jhmi.edu/artists/stanislav-rembski.

Bossowski, Jan Józef, Pospieszalski, Karol Marian, Tymieniecki, Kazimierz, Wojciechowski, Zygmunt 1955: Uniwersytet Poznański na początku hitlerowskiej okupacji. Przegląd Zachodni 7–8, ss. 385–386, 585–586.

Cisek, Janusz 2009: Oskar Halecki. Historyk – Szermierz Wolności. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej. ISBN 978-83-7629-081-2.

Columbia University Libraries. Archival Collections 2020: Louis L. and Nettie S. Horch Papers, 1920s–1960s. Dostęp online: http://www.columbia.edu/cu/lweb/archival/collections/ldpd_6636038/.

Daniels, Elizabeth A. 1994: Bridges to the World: Henry Noble MacCracken and Vassar College. Clinton Corners, NY: Attic Studio Publishing House. ISBN 18-8355-102-1.

Dopierała, Kazimierz 1983: Fundacja Kościuszkowska i jej pomoc dla polskich naukowców w latach 1939–1945. Przegląd Polonijny 9(4), ss. 101–109.

Dopierała, Kazimierz 1992: Fundacja Kościuszkowska. Zarys dziejów. Poznań: Zakład Badań Narodowościowych PAN. ISBN 83-8537-607-0.

Drozdowski, Henryk 2019: Historia przedwojenna fizyki poznańskiej (1919–1939). Dostęp online: http://www.fizyka.amu.edu.pl/__data/assets/pdf_file/0010/387226/WN-Grupa-Historyczna-Drozdowski-Historia-przedwojenna-fizyki-poznanskiej-1919-1939.pdf.

Encyclopeadia Britanica 2005–2020: Oskar Ryszard Lange. Polish economist. Dostęp online: https://www.britannica.com/biography/Oskar-Ryszard-Lange.

Encyklopedia PWN 2020: Tymieniecki Kazimierz. Dostęp online: https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Tymieniecki-Kazimierz;3990491.html.

Franz, Maciej, Janicki Tadeisz, Magowska, Anita 2019: Uniwersytet w czasie wojny 1939–1945. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM. ISBN 978-83-232-3439-5.

Gąsiorowski, Antoni, Topolski, Jerzy (red.) 1981: Wielkopolski Słownik Biograficzny. Warszawa-Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe. ISBN 83-01-02722-3.

Grzybowski, Adam; Tebinka, Jacek 2018: Na Wolność przez Lizbonę. Ostatnie okręty polskich nadziei. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej. Komisja Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu: ISBN 978-83-8098-492-6.

Jakś-Ivanovska, Magdalena 2016: Profesorowie Uniwersytetu Poznańskiego 1919–1939. Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych 76, ss. 341–383.

Jamroziakowa, Anna 2011: Michał Sobeski – życie i dzieło. [W:] M. Sobeski, Wokół filozofii i teorii sztuki, wstęp i dobór tekstów A. Jamroziakowa. Poznań: Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk. ISBN 978-83-7654-104-4.

Kaczmarek, Zygmund 1989–1991: Stefan Gottfryd Józef Ropp. Polski słownik biograficzny 32, ss. 33–35. Dostęp online: Internetowy polski słownik biograficzny; https://www.ipsb.nina.gov.pl/a/biografia/stefan-gottfryd-jozef-ropp.

Kaczmarski, Krzysztof , Muszyński, Wojciech J., Sierchuła, Rafał 2017: Generał Józef Haller 1873–1960. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, ISBN 978-83-8098-135-5

Korespondencja Jana Lechonia i Kazimierza Wierzyńskiego 2020: Gidyński Józef Kazimierz (Joseph C.) pseud. Kazimierz Węgrzecki. Dostęp online: http://tei.nplp.pl/entity/343.

Kwilecki, Andrzej (red.) 1975: Florian Znaniecki i jego rola w socjologii. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Musielak, Michał 2013: Heliodor Święcicki (1854–1923). Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM. ISBN: 978-83-232-2524-9.

Panek, Wacław 1992: Jan Kiepura. Warszawa: „Twój Styl”. ISBN 83-85443-11-8.

Portalski, Stanisław 2009: Zarys Historii Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie. Londyn: PTNO. ISBN 18-7002-747-7.

Pudłocki, Tomasz 2013a: Archiwum Fundacji Kościuszkowskiej w Nowym Jorku – zapomniana skarbnica dziejów nie tylko nauki polskiej. Prace Komisji Historii Nauki PAU 12, ss. 67–79. Dostęp online: http://pau.krakow.pl/PKHN-PAU/pkhn-pau-XII-2013-5.pdf.

Pudłocki, Tomasz 2013b: Początki współpracy Fundacji Kościuszkowskiej i Uniwersytetu Jagiellońskiego w świetle źródeł nowojorskich. Prace Komisji Historii Nauki PAU 12, ss. 163–168. Dostęp online: http://pau.krakow.pl/PKHN-PAU/pkhn-pau-XII-2013-10.pdf.

Pudłocki, Tomasz 2014: Pierwsze stypendystki Fundacji Kościuszkowskiej z Polski w Stanach Zjednoczonych Ameryki (1925–1939). [W:] Człowiek – społeczeństwo – źródło. Studia ofiarowane Profesor Jadwidze Hoff. Red. Sz. Kozak, D. Opaliński, J. Polaczek, Sz. Wieczorek, W. Zawitkowska. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, ss. 119–133.

Pudłocki, Tomasz 2015a: Z dziejów relacji polsko-amerykańskich – Roman Dyboski jako wykładowca Uniwersytetu Chicagowskiego. [W:] Amico, socio et viro docto. Księga ku czci profesora Andrzeja Kazimierza Banacha. Red. Tomasz Pudłocki, Krzysztof Stopka, Kraków: Historia Iagellonica, ss. 243–264.

Pudłocki, Tomasz 2015b: Wincenty Lutosławski i jego zainteresowanie Stanami Zjednoczonymi Ameryki w świetle korespondencji z Fundacją Kościuszkowską. Prace Komisji Historii Nauki 14, ss. 159–176. DOI: 10.4467/23921749PKHN_PAU.16.005.5261. Dostęp online: http://pau.krakow.pl/PKHN-PAU/pkhn-pau-XIV-2015-5.pdf.

Pudłocki, Tomasz 2018a: Challenging the reality – James MacCracken as a lecturer at the Jagiellonian University (1946–1948). Prace Polonistyczne 73, ss. 219–245.

Pudłocki, Tomasz 2018b: „Stranger in the Night”? A Canadian on the Czech-Polish Borderland During World War I. The Case of William John Rose. [W:] Intellectuals and World War I. A Central European Perspective. Red. T. Pudłocki, Kamil Ruszała. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, ss. 267–282.

Pudłocki, Tomasz 2019: Poland in 1919 in the Eyes of Edith Brahmall Cullis-Williams. Rocznik Przemyski. History 55, issue 3 (23): “For Your Freedom and Ours”: Polonia and the Struggle for Polish Independence, ed. by Tomasz Pudłocki & Andrew Kier Wise, ss. 157–180.

Rutkowska, Maria 2002: Obóz przesiedleńczy na Głównej (1939–1940). [W:] Kronika Miasta Poznania 2, ss. 300–311.

Sroka, Stanisław Tadeusz 1995–1996: Michał Siedlecki. Polski słownik biograficzny 36, ss. 550–553. Dostęp online: Internetowy polski słownik biograficzny; https://www.ipsb.nina.gov.pl/a/biografia/michal-marian-siedlecki.

Steffen, Wiktor 2000: Od filologii do patrologii (Jan Sajdak 1882–1967). Poznańskie Studia Teologiczne 9, ss. 131–144.

Szklarska-Lohmannowa, Alina 1988–1989: Karol Ripa. Polski słownik biograficzny 31, ss. 302–304. Dostęp online: Internetowy polski słownik biograficzny; https://www.ipsb.nina.gov.pl/a/biografia/karol-ripa.

University of Kentucky 2020: Goble, Prof. G.W. [W:] UKnowledge. College of Law Class of 1920. Dostęp online: https://uknowledge.uky.edu/klapp_1920/23/.

Wikipedia 2020a: W. I. Thomas. Dostęp online: https://en.wikipedia.org/wiki/W._I._Thomas.

Wikipedia 2020b: Albion Woodbury Small. Dostęp online: https://en.wikipedia.org/wiki/Albion_Woodbury_Small.

Wikipedia 2020c: Robert E. Park. Dostęp online: https://pl.wikipedia.org/wiki/Robert_E._Park.

Wikipedia 2020d: Ernest_Burgess. Dostęp online: https://en.wikipedia.org/wiki/Ernest_Burgess.

Wikipedia 2020e: Jacob Robert Kantor. Dostęp online: https://en.wikipedia.org/wiki/Jacob_Robert_Kantor.

Wikipedia 2020f: Paul Monroe. Dostęp online: https://en.wikipedia.org/wiki/Paul_Monroe.

Wikipedia 2020g: Antoni Alfred Paryski. Dostęp online: https://pl.wikipedia.org/wiki/Antoni_Alfred_Paryski.

Wikipedia 2020h: David Eugene Smith. Dostęp online: https://en.wikipedia.org/wiki/David_Eugene_Smith

Wikipedia 2020i: Tadeusz Styka. Dostęp online: https://pl.wikipedia.org/wiki/Tadeusz_Styka.

Wikipedia 2020j: Robert Morrison MacIver. Dostęp online: https://en.wikipedia.org/wiki/Robert_Morrison_MacIver.

Wikipedia 2020k: Adam Hannytkiewicz. Dostęp online: https://pl.wikipedia.org/wiki/Adam_Hannytkiewicz.

Wikipedia 2020l: Tytus Filipowicz. Dostęp online: https://pl.wikipedia.org/wiki/Tytus_Filipowicz.

Wikipedia 202ł: Everett Dean Martin. Dostęp online: https://en.wikipedia.org/wiki/Everett_Dean_Martin.

Wikipedia 2020m: Margaret Mead. Dostęp online: https://pl.wikipedia.org/wiki/Margaret_Mead.

Wikipedia 2020n: Michał Kwapiszewski. Dostęp online: https://pl.wikipedia.org/wiki/Michal_Kwapiszewski.

Wikipedia 2020ń: Zygmunt Wojciechowski. Dostęp online: https://pl.wikipedia.org/wiki/Zygmunt_Wojciechowski.

Wikipedia 2020o: Manfred Kridl. Dostęp online: https://pl.wikipedia.org/wiki/Manfred_Kridl.

Wikipedia 2020ó: Czesław Znamierowski. Dostęp online: https://pl.wikipedia.org/wiki/Czeslaw_Znamierowski.

Wikipedia 2020p: Wladyslaw Tatarkiewicz. Dostęp online: https://pl.wikipedia.org/wiki/Wladyslaw_Tatarkiewicz.

Wikipedia 2020q: Antoni Zygmund. Dostęp online: https://pl.wikipedia.org/wiki/Antoni_Zygmund.

Wikipedia 2020r: Bohdan Zawadzki. Dostęp online: http://psych.uw.edu.pl/onas/historia/bohdan-zawadzki/.

Wikipedia 2020s: Józef Birkenmajer. Dostęp online: https://pl.wikipedia.org/wiki/Jozef_Birkenmajer.

Wikipedia 2020ś: Wacław Lednicki. Dostęp online: https://pl.wikipedia.org/wiki/Waclaw_Lednicki.

Wikipedia 2020t: Stella Elmendorf Tylor. Dostęp online: https://en.wikipedia.org/wiki/Stella_Elmendorf_Tylor.

Wikipedia 2020u: Stanisława Adamowiczowa. Dostęp online: https://pl.wikipedia.org/wiki/Stanislawa_Adamowiczowa.

Wikipedia 2020w: Kazimierz Antoni Wodzicki. Dostęp online: https://pl.wikipedia.org/wiki/Kazimierz_Antoni_Wodzicki.

Wincławski, Włodzimierz (oprac.), 2011: Listy Eileen i Floriana Znanieckich do Józefa Chałasińskiego z lat 1933–1960. Roczniki Historii Socjologii 1, ss. 159–168.

Wisconsin Historical Society 2020: Edmund I. Zawacki Papers, 1935–1993. Dostęp online: http://digicoll.library.wisc.edu/cgi/f/findaid/findaid-idx?c=wiarchives;cc=wiarchives;view=text;rgn=main;didno=uw-whs-micr0948.

Wydział Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego 2020: Bohdan Zawadzki. Dostęp online: http://psych.uw.edu.pl/o-nas/historia/bohdan-zawadzki/.

Znaniecki, Florian, Thomas, William 1918–1920: The Polish Peasant in Europe and America. Boston: Richard G. Badger, The Gorham Press.

Żukowski, Przemysław Marcin 2009: Sułkowski Józef Felicjan (1892–1968). [W:] Polski słownik biograficzny 187. Kraków, ss. 571–573.

Informacje

Informacje: Studia Historiae Scientiarum, 2020, 19 (2020), s. 443 - 488

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Polsko-amerykańskie ślady współpracy. Korespondencja Eileen i Floriana Znanieckich w zbiorach archiwalnych Fundacji Kościuszkowskiej w Nowym Jorku, część 1

Angielski:

Polish-American traces of cooperation. The correspondence of Eileen and Florian Znaniecki in the archival collections of the Kościuszko Foundation in New York, part 1

Autorzy

https://orcid.org/0000-0001-7527-0919

Tomasz Pudłocki
Uniwersytet Jagielloński, Zakład Historii Kultury i Edukacji Historycznej, Instytut Historii (Kraków, Polska)
https://orcid.org/0000-0001-7527-0919 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet Jagielloński, Zakład Historii Kultury i Edukacji Historycznej, Instytut Historii (Kraków, Polska)

Publikacja: 30.09.2020

Otrzymano: 10.02.2020

Zaakceptowano: 22.08.2020

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Tomasz Pudłocki (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski