Mistrz i uczniowie. Rola sygnatur w badaniach oryginalności dzieł Rembrandta
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEMistrz i uczniowie. Rola sygnatur w badaniach oryginalności dzieł Rembrandta
Data publikacji: 10.01.2018
Santander Art and Culture Law Review, 2017, 1/2017 (3), s. 203 - 216
https://doi.org/10.4467/2450050XSNR.17.013.7385Autorzy
Mistrz i uczniowie. Rola sygnatur w badaniach oryginalności dzieł Rembrandta
Celem artykułu jest ukazanie roli ekspertyz sygnatur w procesie ustalania atrybucji lub potwierdzania autentyczności obrazów na przykładzie dzieł Rembrandta van Rijn. Wyniki różnorodnych analiz, zmierzających do ustalenia atrybucji dzieła, rozpatrywane oddzielnie mogą nie dawać zadowalających rezultatów. Dopiero ich połączenie może prowadzić do uzyskania przekonania co do autentyczności dzieła. Badania autentyczności sygnatur przyczyniły się do odróżnienia twórczości Rembrandta od współczesnych mu kopii oraz późniejszych falsyfikatów. Eksperci z Rembrandt Research Project analizowali sygnatury pod kątem zgodności z okresem w twórczości mistrza, podobieństw w budowie znaków oraz poszukiwali symptomów ingerencji w sygnaturę. Należy zachować szczególną ostrożność przy określaniu pochodzenia dzieła, ponieważ podpis mistrza może widnieć również na pracach uczniów. Autentyczna sygnatura Rembrandta na obrazie ogranicza jednak grono potencjalnych autorów dzieła do kręgu uczniów lub samego mistrza.
Master and students. The role of signatures in research of originality of Rembrandt’s works
Abstract
The purpose of this paper is to show the role of signature expertise in the process of attribution or acknowledgement of the authenticity of a painting, based on the example of Rembrandt van Rijn’s works. Results of various analyses aimed at establishing the attribution of a work to an author may not, if examined separately, produce satisfactory outcomes. Only their application in combination may lead to a conviction about the authenticity of a work. Examination of the authenticity of signatures has made it possible to distinguish between paintings of Rembrandt from his contemporary copies and later forgeries. Experts from the Rembrandt Research Project analyzed signatures in terms of their accordance with the master’s life period and the similarities in the construction of signs. Furthermore, they searched for symptoms of interference with a signature. The presence of Rembrandt’s authentic signature on a painting limits the number of potential authors of the work to the circle of the master himself or his students. Thus additionally an expert should take into consideration the fact that Rembrandt’s signature may also appear on the work of one of his students.
Bruyn J., Haak B., Levie S.H., Thiel P.J.J. van, Wetering E. van de, A selection of signatures 1632-1634, w: A Corpus of Rembrandt Paintings, t. II: 1631-1634, Martinus Nijhoff Publishers, Dordrecht – Boston – Lancaster 1986, http://www.rembrandtdatabase.org/ Rembrandt/Content/pdfs/CorpusRembrandt_2.pdf [dostęp: 5.09.2014].
Burke P., Kultura i społeczeństwo w renesansowych Włoszech, przeł. K. Siewierski, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1991.
Darowny T., „lewa“ sygnatura czy żadna?, http://momart.org.pl/sprzedanewylicytowane-lewa-sygnatura-czy-zadna [dostęp: 15.12.2014].
http://rembrandtexperts.com/rembrandt-research-project.html [dostęp: 26.08.2017]
http://www.rembrandt-signature-file.com/remp_texte/remp050.pdf [dostęp: 5.09.2014].
http://www.zamek-krolewski.pl/zwiedzanie/ekspozycje-stale/galeria-lanckoronskich-obrazy-rembrandta.-galeria-malarstwa,-rzezby-i-sztuki-zdobniczej/rembrandt-research-project [dostęp: 15.12.2014].
http://www.zamek-krolewski.pl/zwiedzanie/ekspozycje-stale/galeria-lanckoronskich-obrazy-rembrandta.-galeria-malarstwa,-rzezby-i-sztuki-zdobniczej/autorstwo-obrazow [dostęp: 6.09.2014].
https://www.youtube.com/watch?v=4Y4GAq_hayY [dostęp: 5.09.2014].
Hughes R., Really Rembrandt?, „Time” 1992, t. 139, nr 21.
Jagielska A., Markowski D., Falsyfikat dzieła sztuki w wybranych orzeczeniach sądów polskich i niemieckich, „Acta Universitatis Nicolai Copernici, Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo” 2011, t. 41.
Łada P., Sygnowanie dzieł sztuki, 19.10.2011, http://rynekisztuka.pl/2011/10/19/sygnowanie-dziel-sztuki/ [dostęp 28.10.2016].
Łuczak M., Fałszerstwa dzieł sztuki, wprowadzenie do problematyki i współczesne zagrożenia, w: M. Trzciński, O. Jakubowski (red.), Przestępczość przeciwko dziedzictwu kulturowemu. Diagnoza, zapobieganie, zwalczanie, Katedra Kryminalistyki Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2016.
Markowski D., Koziczak A., Falsyfikat na polskim rynku dzieł sztuki; znaczenie sygnatury w wartościowaniu dzieła sztuki, w: A. Jagielska-Burduk, W. Szafrański (red.), Kultura w praktyce. Zagadnienia prawne, t. 2: Wokół problematyki prawnej zabytków i rynku sztuki, Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Poznań 2013.
Markowski D., Ocena autentyczności dzieła na przykładzie wybranych obrazów polskiego malarstwa XIX i XX wieku, w: J. Flik (red.), Ars longa – Vita brevis. Tradycyjne i nowoczesne metody badania dzieł sztuki, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2003.
Michel E., Harmensz van Rijn Rembrandt, Parkstone International, New York 2011,.
Morka M., Kilka uwag o wartości sygnatur i pisaniu ekspertyz, w: J. Miziołek, M. Morka (red.), Falsyfikaty dzieł sztuki w zbiorach polskich, Agencja Wydawniczo-Poligraficzna Agraf, Warszawa 2002.
Piotrowska J., Rybak z siecią – prawdziwy czy fałszywy? Badanie sygnatur na obrazach jako metoda pomocnicza w ustalaniu autentyczności dzieła malarskiego, w: Problematyka autentyczności dzieł sztuki na polskim rynku. Teoria – praktyka – prawo, Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów, Warszawa 2012.
Rybicki P., Techniczno-kryminalistyczne badania dzieł sztuki, w: J. Kaczmarek (red.), Prawnokarna ochrona dziedzictwa kultury, Zakamycze, Kraków 2006.
Starcky E., Rembrandt, przeł. A. Kaniewska, „Panda”, Warszawa 1996.
Wetering E. van de, A Corpus of Rembrandt Paintings, t. 6: Rembrandt’s Paintings Revised. Complete Survey, Springer Netherlands, 2015.
Wetering E. van de, An illustrated chronological survey of Rembrandt’s small-scale ‘histories’: paintings, etchings and a selection of drawings, w: A Corpus of Rembrandt Paintings, t. V: Small scale history paintings, Springer Netherlands, 2011, http://www.rembrandtdatabase. org/Rembrandt/Content/pdfs/CorpusRembrandt_5.pdf [dostęp: 20.10.2016].
Wetering E. van de, Connoisseurship and Rembrantd’s paintings: new directions in the Rembrandt’s Research Project, part II, „The Burlington Magazine” 2008, t. 150, nr 1259.
Wetering E. van de, Content of the volume V Preface, w: A Corpus of Rembrandt Paintings, t. V: Small scale history paintings, Springer Netherlands, 2011, http://www.rembrandtdata-base.org/Rembrandt/Content/pdfs/CorpusRembrandt_5.pdf [dostęp: 20.10.2016].
Wetering E. van de, More than one hand in paintings by Rembrandt, w: A Corpus of Rembrandt Paintings, t. V: Small scale history paintings, Springer Netherlands, 2011.
Wetering E. van de, Rembrandt van Rijn [hasło], w: Encyclopaedia Britannica, https://www. britannica.com/biography/Rembrandt-van-Rijn [dostęp:10.10.2016].
Widła T., Metody ustalania autentyczności obrazów, „Studia Kryminologiczne, Kryminalistyczne, penitencjarne” 1979, t. 10.
Widła T., Sfałszowane sygnatury, w: M. Trzciński, O. Jakubowski (red.), Przestępczość przeciwko dziedzictwu kulturowemu. Diagnoza, zapobieganie, zwalczanie, Katedra Kryminalistyki Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2016.
Widła T., Sygnatura w ekspertyzie pismoznawczej – pisarska ciągłość, „Człowiek i Dokumenty” 2014, t. 34.
Widła T., Treść sygnatury, w: J. Wójcikiewicz, V. Kwiatkowska-Wójcikiewicz (red.), Paradygmaty kryminalistyki, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2016.
Zabłocka S., Sygnatury, a autentyczność dzieła, 5.07.2012, http://rynekisztuka.pl/2012/07/05/ sygnatury-a-autentycznosc-dziela/ [dostęp: 6.09.2014].
Zabulska K., Ryciny ze zbiorów Muzeum Narodowego w Gdańsku, w: B. Purc-Stępniak, K. Zabuska, G. Zinówko (oprac.), Rembrandt i krąg jego tradycji, Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego, Bydgoszcz 2010.
Zuffi S., Rembrandt, Rzeczpospolita, Warszawa 2006.
Informacje: Santander Art and Culture Law Review, 2017, 1/2017 (3), s. 203 - 216
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Mistrz i uczniowie. Rola sygnatur w badaniach oryginalności dzieł Rembrandta
Master and students. The role of signatures in research of originality of Rembrandt’s works
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy Instytut Prawa, Administracji i Zarządzania
Publikacja: 10.01.2018
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY-NC-ND
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 2106
Liczba pobrań: 1162