Literary Works as Testimony to Non-Indifference: On the Pedagogical “Shading” of Janusz Korczak’s Oeuvre

Agnieszka  Cybal-Michalska

Literary Works as Testimony to Non-Indifference: On the Pedagogical “Shading” of Janusz Korczak’s Oeuvre

Data publikacji: 11.2024

Polska Myśl Pedagogiczna, X (2024), Numer 10, s. 85 - 96

https://doi.org/10.4467/24504564PMP.24.005.19959

Autorzy

Pobierz pełny tekst

PDF

drukuj

Tytuły

Literary Works as Testimony to Non-Indifference: On the Pedagogical “Shading” of Janusz Korczak’s Oeuvre

Abstrakt

Each epoch leaves its own literary mark. The discourse of humanities concerning literary works as a reception of historically transformed social reality and socio-cultural experiences should include a reflection on the testimony of (non) indifference. The presentation referring to the pedagogical “shading” of Janusz Korczak’s works will be a pretext for considering literature as a testimony of presence in social experiences but will also direct cognitive interests towards behaviour and interpersonal relations. Thus, analyses of the social conditions that resulted in Janusz Korczak’s literature and, above all, reflections on what social effects it caused and continues to cause are cognitively fascinating. Thus, by embedding literature as a cultural feature in a network of social relations, it is worth reflecting on the type, not only of knowledge, but of psychological predispositions that can be reproduced in it, taking the quality of socio-cultural reality as a point of reference.

Każda epoka pozostawia swoisty ślad literacki. Humanistyczny dyskurs nad dziełem literackim jako recepcją historycznie przeobrażającej się rzeczywistości społecznej i doświadczeń społeczno-kulturowych powinien uwzględniać refleksję nad świadectwem (nie) obojętności. Wystąpienie odwołujące się do pedagogicznego „wycieniowania” dzieł Janusza Korczaka będzie pretekstem do rozpatrywania piśmiennictwa jako świadectwa obecności w doświadczeniach społecznych, ale również ukierunkuje zainteresowania poznawcze ku zachowaniom i relacjom międzyludzkim. Tym samym frapujące poznawczo są analizy dotyczące warunków społecznych, których skutkiem była literatura Janusza Korczaka, a nade wszystko refleksje, jakie skutki społeczne powodowała i powoduje. Tym samym, osadzając literaturę jako rys kulturowy w sieci społecznych relacji, warto zastanowić się nad rodzajem nie tylko wiedzy, ale i predyspozycji psychologicznych, które mogą być w niej odtwarzane, gdy weźmie się za punkt odniesienia jakość rzeczywistości społeczno-kulturowej.

Słowa kluczowe

Janusz Korczak, literary oeuvre, testimony of non-indifference, pedagogical theory, identity

Janusz Korczak, twórczość literacka, świadectwo nieobojętności, teoria pedagogiczna, tożsamość

Bibliografia

Pobierz bibliografię

al Mufti, In’am et al. Edukacja – jest w niej ukryty skarb. Raport dla UNESCO Międzynarodowej Komisji do spraw Edukacji dla XXI wieku, transl. Wiktor Rabczuk. Warszawa: Stowarzyszenie Oświatowców Polskich, Wydawnictwa UNESCO, 1998.

Bauman Z., Między chwilą a pięknem. O sztuce w rozpędzonym świecie, eds. Anna Zeidler-Janiszewska, Maja Wójcik. Łódź: Wydawnictwo “Officyna”, 2010.

Bokszański, Zbigniew. “Tożsamość jednostki”. Kultura i Społeczeństwo 2 (1989).

Buber, Martin. “O Ja i Ty”. In: Filozofia dialogu, ed. Bogdan Baran. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, 1991.

Doroszewski, Witold, Kurkowska, Halina. Słownik poprawnej polszczyzny. Warszawa: PWN, 1977.

Giddens, Anthony. Nowoczesność i tożsamość. “Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności, transl. Alina Szulżycka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001.

Jawłowska, Aldona. “Tożsamość na sprzedaż”. In: Wokół problemów tożsamości, ed. Aldona Jawłowska. Warszawa: Wydawnictwo LTW.

Kempny, Marian. “Globalizacja kultury i ulokalnienie tożsamości? Procesy kulturowe w teoretycznym dyskursie wwspółczesnej socjologii”. In: Wokół problemów tożsamości, ed. Aldona Jawłowska. Warszawa: Wydawnictwo LTW, 2001.

Korczak, Janusz. Jak kochać dziecko. Dziecko w rodzinie. Warszawa: Rzecznik Praw Dziecka, 2012.

Korczak, Janusz. Recepty Starego Doktora. Wypisy z dzieł Janusza Korczaka, ed. and introduction Agnieszka Zgrzywa. Warszawa: PWN, 2022.

Misztal, Bronisław. Teoria socjologiczna a praktyka społeczna. Kraków: Universitas, 2000.

Muszyński, Heliodor. “Teoria w pedagogice”. In: Uniwersytet. Społeczeństwo. Edukacja. Materiały konferencji naukowej z okazji X-lecia Wydziału Studiów Edukacyjnych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań 13–14 października 2003 roku, eds. Wiesław Ambrozik, Kazimierz Przyszczypkowski. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2004.

Myśliwski, Wiesław. W środku jesteśmy baśnią. Mowy i rozmowy. Kraków: Wydawnictwo Znak, 2022.

Nycz, Ryszard. “Literatura nowoczesna wobec doświadczenia”. Teksty Drugie 6 (2006): 55–69.

Scott, John, Marshall, Gordon. A Dictionary of Sociology. Oxford–New York: Oxford University Press, 2009.

Selected Works of Janusz Korczak, ed. Martin Wolins, transl. Jerzy Bachrach. Washington–Warszawa: Scientific Publications Foreign Cooperation Center of the Central Institute for Scientific, Technical and Economic Information, 1967.

Silverman, Marc. A Pedagogy of Humanist Moral Education: The Educational Thought of Janusz Korczak. New York: Palgrave Macmillan, 2017.

Śliwerski, Bogusław. “Pedagogika ogólna w ponowoczesnym świecie”. In: “Profesor Bogusław Śliwerski – doktor honoris causa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, Lublin, 26 października 2017 r.”. Doktorzy Honoris Causa – Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II 17 (2017).

Tokarska-Bakir, Joanna. “Hermeneutyka Gadamerowska w etnograficznym badaniu obcości”. Polska Sztuka Ludowa – Konteksty 446 (1992): 3–17.

Tokarska-Bakir, Joanna. “Incognito ergo sum. O wytwarzaniu obojętności”. Studia Litteraria et Historica 2 (2013): 394–411.

Witkowski, Lech. “Ambiwalencje tożsamości z pogranicza kulturowego”. In: Edukacja a tożsamość etniczna. Materiały z konferencji naukowej w Rabce, ed. Maria Marta Urlińska. Toruń: Wydawnictwo UMK, 1995.

Witkowski, Lech. “O metaaksjologiczne przesłanki reformy edukacji (trójkąt orientacji w kulturze)”. In: Szkice o edukacji i kulturze, ed. Andrzej Pluta. Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora, 1999.

Wojnar, Irena. Humanistyczne intencje edukacji. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie “Żak”, 2000.

Informacje

Informacje: Polska Myśl Pedagogiczna, X (2024), Numer 10, s. 85 - 96

DOI: https://doi.org/10.4467/24504564PMP.24.005.19959

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Angielski: Literary Works as Testimony to Non-Indifference: On the Pedagogical “Shading” of Janusz Korczak’s Oeuvre

Polski: Twórczość literacka świadectwem nieobojętności – o pedagogicznym „wycieniowaniu” dzieł Janusza Korczaka

Autorzy

Agnieszka Cybal-Michalska

https://orcid.org/0000-0001-7470-1473

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Publikacja: 11.2024

Status artykułu: Otwarte

Licencja: CC BY

Udział procentowy autorów:

Agnieszka Cybal-Michalska (Autor) - 100%

Informacje o autorze:

Prof. Agnieszka Cybal-Michalska – Dean of the Faculty of Educational Studies, Adam Mickiewicz University in Poznań, Chair of the Committee of Pedagogical Sciences, Polish Academy of Sciences. Research interests: sociopedagogical problems of youth, globalisation of the contemporary world, spectrum of problems of the global world and the quality of life of contemporary man, youth. Address for correspondence: ul. Szamarzewskiego 89 (bud. D), 60-568 Poznań; e-mail: agnieszka.cybal-michalska@amu.edu.pl.

Korekty artykułu:

Języki publikacji:

Angielski

Liczba wyświetleń: 140

Liczba pobrań: 21

Twórczość literacka świadectwem nieobojętności – o pedagogicznym „wycieniowaniu” dzieł Janusza Korczaka

Pobierz xml