FAQ
Logotyp Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie

Edukacja, które ocala i tworzy: pozostał już tylko awangardowy konserwatyzm?

Data publikacji: 14.11.2022

Polska Myśl Pedagogiczna, VIII (2022), Numer 8, s. 61-78

https://doi.org/10.4467/24504564PMP.22.004.16057

Autorzy

Janina Kostkiewicz
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków
https://orcid.org/0000-0003-2291-886X Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Edukacja, które ocala i tworzy: pozostał już tylko awangardowy konserwatyzm?

Abstrakt

Ze stanu polskiej edukacji wynika, że w ostatnich dekadach zabrakło w niej wpływów pedagogiki, która ocala tradycję i tworzy drogi ewolucyjnego doskonalenia edukacji. Miała ona bowiem zbyt wielu wrogów wśród „zdetronizowanych” (pozornie) elit oficjalnie zamkniętego w 1989 roku systemu pedagogiki socjalistycznej. Po trzech dekadach miękkich gier politycznych i naukowych elity uniwersyteckie tej dyscypliny dokonały kolonizacji pedagogiki przez pedagogikę krytyczną (neomarksistowską). Skutkiem tego pedagog wiążący swoje prace z innym (prawicowym, powiązanym z religią katolicką) nurtem ideologii edukacyjnej doświadcza (w zależności od środowiska) różnych rodzajów marginalizacji, a nawet opresji: od pseudonaukowych argumentów po racje (ponownie!) „jedynie słusznej” ideologii edukacyjnej. W tej sytuacji pedagogom nurtu konserwatywnego pozostaje rola awangardy uprawiającej pedagogikę konserwatywną jako skrajnie niepopularną, twórczą i zarazem nowatorską; awangardy potrafiącej przy tym udźwignąć niechęć, pogardę i marginalizację akademickiej (neomarksistowskiej) większości, która w efekcie kolonizacji zdominowała struktury nauki oraz jej bliższe i dalsze konteksty. Wobec powyższego uprawnione staje się pytanie: czy pozostał nam już tylko konserwatyzm awangardowy?

Bibliografia

Pobierz bibliografię

Bartyzel, Jacek. „Prolegomena do tez ideowych”. W: Polska naszych pragnień, Polska naszych możliwości. Antologia „Polityki Polskiej”, wyb. Małgorzata Bartyzel, Artur Wołek, 345–352. Kraków: Ośrodek Myśli Politycznej, 2013.

Bartyzel, Jacek. „Uwagi o aktualnym stanie kultury politycznej w Polsce”. W: Polska naszych pragnień, Polska naszych możliwości. Antologia „Polityki Polskiej”, wyb. Małgorzata Bartyzel, Artur Wołek, 103–112. Kraków: Ośrodek Myśli Politycznej, 2013.

Cichocki, Marek A. Ciągłość i zmiana. Czy konserwatyzm może nie być rewolucyjny? Warszawa: Biblioteka Więzi, 1999.

Czapliński, Przemysław. Resztki nowoczesności. Dwa studia o literaturze i życiu. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2011.

Kostkiewicz, Janina. „Aksjologiczne podstawy katolickich koncepcji pedagogicznych”. W: Chrześcijańskie inspiracje w pedagogice, red. Janina Kostkiewicz, 13–29. Kraków: Wydawnictwo UJ, 2011.

Kostkiewicz, Janina. Polski nurt krytyki nazizmu przed rokiem 1939. Aspekty ideologiczne i pedagogiczne. Kraków: ARCANA, 2020.

Kostkiewicz, Janina. „Polski nurt krytyki totalitaryzmów”. W: Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Zbigniew Kwieciński, Bogusław Śliwerski, 165–176. Warszawa: PWN, 2019.

Nalaskowski, Aleksander. „Alternatywność szkoły jako kolejny etap jej kryzysu”. W: Aleksander

Nalaskowski, Widnokręgi edukacji, 311–326. Kraków: Impuls, 2002.

Nalaskowski. Aleksander. Kwieciński. Ostatnie seminarium czwartkowe. Kraków: Impuls, 2019.

Nalaskowski, Aleksander. Szkoła Laboratorium. Od działań autorskich do pedagogii źródeł. Kraków – Warszawa: Impuls – ORE, 2017.

Nowak, Marian. Podstawy pedagogiki otwartej: ujęcie dynamiczne z inspiracji chrześcijańskiej. Lublin: RW KUL, 1999.

Rojek, Paweł. Awangardowy konserwatyzm. Idea polska w późnej nowoczesności. Kraków: Ośrodek Myśli Politycznej, 2016.

Scruton, Roger. Co znaczy konserwatyzm?, tłum. Tomasz Bieroń. Poznań: Zysk i Sk-a, 2014.

Śliwerski, Bogusław. Edukacja (w) polityce. Polityka (w) edukacji. Kraków: Impuls, 2015.

Śliwerski, Bogusław. „Źródła i główne przesłanki wychowania konserwatywnego w III RP”. Studia z Teorii Wychowania 3/1 (4) (2012): 10–24.

Warpechowski, Zbigniew. Statecznik. Lublin: Labirynt 2 – Wydawnictwo L-Print, 2004.

Włodarczyk, Rafał. „Kolonizacje. Pedagogika krytyczna w okresie transformacji ustrojowej w Polsce (część pierwsza)”. Przegląd Pedagogiczny 1 (2021): 9–41.

Wychowanie człowieka otwartego: rola „Zmysłu religijnego” Luigi Giussaniego w kształtowaniu osoby, red. Alina Rynio. Kielce: Jedność, 2001.

Znamienski, Andrei. „From «National Socialists» to «Nazi». History, Politics, and the English Language”. The Independent Review 19/4 (2015): 537–559.

Informacje

Informacje: Polska Myśl Pedagogiczna, VIII (2022), Numer 8, s. 61-78

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Edukacja, które ocala i tworzy: pozostał już tylko awangardowy konserwatyzm?

Angielski:

Education that Saves and Creates: Is Only Avant-Garde Conservatism Left?

Autorzy

https://orcid.org/0000-0003-2291-886X

Janina Kostkiewicz
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków
https://orcid.org/0000-0003-2291-886X Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków

Publikacja: 14.11.2022

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Janina Kostkiewicz (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski