FAQ
Logotyp Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie

Czynniki narodowy i państwowy w rozwoju moralnym człowieka a problem patriotyzmu. Refleksja w oparciu o myśl pedagogiczną Jacka Woronieckiego OP (1878–1949) – konteksty współczesne

Data publikacji: 28.05.2018

Polska Myśl Pedagogiczna, IV (2018), Numer 4, s. 113-130

https://doi.org/10.4467/24504564PMP.18.005.8644

Autorzy

Maria M. Boużyk
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Dewajtis 5, Warszawa
https://orcid.org/0000-0001-8887-2521 Orcid
Kontakt z autorem
Wszystkie publikacje autora →

Pobierz pełny tekst

Tytuły

Czynniki narodowy i państwowy w rozwoju moralnym człowieka a problem patriotyzmu. Refleksja w oparciu o myśl pedagogiczną Jacka Woronieckiego OP (1878–1949) – konteksty współczesne

Abstrakt

Celem artykułu jest odczytanie koncepcji narodu i państwa Jacka Woronieckiego we współczesnych kontekstach globalizacji i integracji kulturowej, by w ten sposób uzyskać klucz do ponownego defi niowania patriotyzmu. Artykuł został podzielony na trzy części. W pierwszej stawia się pytanie o znaczenie społeczności narodowej i państwowej w ludzkim życiu. W drugiej omawia się kwestię tradycji narodowej, czynnika postrzeganego we współczesnych dyskursach na temat patriotyzmu jako kontrowersyjny. W trzeciej przedstawia się ontologię narodu i państwa sformułowaną przez Woronieckiego. Podjęcie tych ważnych tematów daje sposobność do upowszechniania myśli polskiego pedagoga.
W oparciu o przeprowadzone analizy uzasadnia się, że koncepcja współczesnego patriotyzmu powinna nie tylko uwzględniać czynnik kulturowy, ale i nie przeciwstawiać go legislacyjnemu. Dowodzi się, że oba typy społeczności, naród i państwo kształtują tożsamość osobową człowieka i jego działania społeczne. Mianowicie naród i państwo posługują się innymi, ale komplementarnymi środkami w wychowywaniu jednostki: podczas gdy naród przez obyczaje wpływa na kształtowanie charakteru członków społeczności, państwo troszczy się o prawa. Dzięki wyjaśnieniu ontycznych uwarunkowań obu formacji społecznych odsłania się fundamentalna zasada ich istnienia, tzn. moralne wychowanie jednostki. Ta zasada ma uniwersalne znaczenie i może być cenna w redefi niowaniu patriotyzmu adekwatnie do potrzeb współczesnej kultury.

Bibliografia

Pobierz bibliografię

Bauman, Zygmunt. Globalizacja i co z tego dla ludzi wynika, przeł. Ewa Klekot. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 2000.

Boużyk, Maria M. „Patriotyzm w ujęciu Jacka Woronieckiego: podpowiedzi dla współczesnej pedagogiki”. Forum Pedagogiczne 2 (2017): 197–208.

Brzozowska, Małgorzata. Kłopotliwa miłość. Patriotyzm w polskich dyskursach publicystycznych. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2014.

Fukuyama, Francis. Koniec historii, przeł. Tomasz Bieroń, Marek Wichrowski. Poznań: Wydawnic­two Zysk i S-ka, 1997.

Grzybowski, Jacek. „Czy relacja – najsłabszy rodzaj bytowości w metafizyce św. Tomasza – może stanowić fundament realnego bytu narodowego”. Rocznik Tomistyczny 5 (2016): 247–262.

Grzybowski, Jacek. Byt, tożsamość, naród. Próba wyjaśnienia formuły „tożsamość narodowa” w perspektywie metafizyki. Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki, 2012.

Grzybowski, Jacek. „Czy idee nacjonalistyczne zakwestionują społeczeństwo liberalno-demokratyczne? Rozważania o przyszłości narodu w świecie diaspory i bezdomnościCivitas: Studia z filozofii polityki 14 (2012): 137–163.

Habermas,Jürgen. Obywatelstwo a tożsamość narodowa. Rozważania nad przyszłością Europy,przeł. B. Markiewicz. Warszawa: Instytut Filozofii i Socjologii PAN, 1993.

Hermann, Henryk. „Jakiego patriotyzmu potrzebują dziś: Polska i Polacy?”. W: Patriotyzm współczesnych Polaków,red. Aleskandra. Skrabacz, 73–87.Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa, 2012.

Jan Paweł II. Pamięć i tożsamość. Rozmowy na przełomie tysiącleci. Kraków: Wydawnictwo Znak, 2005.

Kalinowska, Katarzyna. Jacek Woroniecki o społeczeństwie i państwie. Lublin: Fundacja Servire Veritati Instytut Edukacji Narodowej, 2005.

Kołakowski, Leszek. „Samozatrucie otwartego społeczeństwa”.W: tenże, Czy diabeł może być zbawiony i 27 innych kazań,206–216. Londyn: Aneks, 1984.

Krąpiec, Mieczysław A. Człowiek i prawo naturalne. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL, 1999.

Krąpiec, Mieczysław A. Metafizyka. Zarys podstawowych zagadnień. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 1978.

Krąpiec, Mieczysław A. O ludzką politykę. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL, 1998.

Krąpiec, Mieczysław A. „O patriotyczne wychowanie”. W: Wychowanie do patriotyzmu, red. Waldemar Janiga. 77–81.Przemyśl – Rzeszów: Wydawnictwo Archidiecezji Przemyskiej, 2006.

Krąpiec, Mieczysław A. Rozważania o narodzie. Lublin: Fundacja Servire Veritati Instytut Edukacji Narodowej, 2004.

Król, Marcin. Patriotyzm przyszłości. Warszawa: Wydawnictwo „Szklane Domy”, 2004.

Krzysztofek, Kazimierz, Szczepański, Marek S. Zrozumieć rozwój. Od społeczeństw tradycyjnych do informacyjnych. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2005.

Lyotard, Jean-François. Postmodernizm dla dzieci. Korespondencja 19821985, przeł. J. Migasiński. Warszawa: Fundacja Aletheia, 1998.

Marcuse, Herbert. Człowiek jednowymiarowy. Badania nad ideologią rozwiniętego społeczeństwa przemysłowego, przeł. Stanisław Konopacki. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1991.

Maritain, Jacques. Człowiek i państwo, przeł. Adam Grobler. Kraków: Wydawnictwo Znak, 1993.

Martin, Hans-Peter, Schumann Harald. Pułapka globalizacji. Atak na demokrację i dobrobyt, przeł. Marek Zybura, Wrocław: Wyd. Dolnośląskie, 1999.

Popper, Karl R. Społeczeństwo otwarte i jego wrogowie, przeł. Halina Krahelska, t. 1–2, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1993.

Salij, Jacek.Patriotyzm dzisiaj. Poznań: „W drodze”, 2005.

Schrade, Ulrich.Problematyka narodu i ojczyzny w ujęciu J. Woronieckiego i I.M. Bocheńskiego”. Arcana 3 (2000): 60–78.

Sułek, Andrzej. Psychospołeczne uwarunkowania patriotyzmu i nacjonalizmu. Kraków: Wydawnic­two Naukowe Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II, 2012.

Szczerski, Krzysztof, Utopia europejska. Kryzys integracji i polska inicjatywa naprawy. Kraków: Biały Kruk, 2017.

Tarasiewicz, Paweł. Spór o naród. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 2003.

Toffler, Alvin. Trzecia fala, przeł. Ewa Woydyłło, Michał Kłobukowski. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1997.

Wistuba, Gabriela. Prowadzić ku Zbawcy. Duszpasterstwo w nauczaniu i posłudze o. Jacka Woroniec­kiego OP, Sandomierz: Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu, 2011.

Woroniecki, Jacek. Katolicka etyka wychowawcza, Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL, 1986.

Woroniecki, Jacek.„Moralność a religia”. W: tenże, U podstaw kultury katolickiej, 55–70. Lublin: Fundacja Servire Veritati Instytut Edukacji Narodowej, 2002.

Woroniecki, Jacek. Quaestio disputata de natione et statu civili – O narodzie i państwie, przeł. R. Maliszewski. Lublin: Fundacja Servire Veritati Instytut Edukacji Narodowej, 2004.

Informacje

Informacje: Polska Myśl Pedagogiczna, IV (2018), Numer 4, s. 113-130

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Czynniki narodowy i państwowy w rozwoju moralnym człowieka a problem patriotyzmu. Refleksja w oparciu o myśl pedagogiczną Jacka Woronieckiego OP (1878–1949) – konteksty współczesne

Angielski:

National and State Factors in Man’s Moral Development and the Problem of Patriotism. Reflections based on the Pedagogical Thought of Friar Jacek Woroniecki (1878–1949): Contemporary contexts

Autorzy

https://orcid.org/0000-0001-8887-2521

Maria M. Boużyk
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Dewajtis 5, Warszawa
https://orcid.org/0000-0001-8887-2521 Orcid
Kontakt z autorem
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Dewajtis 5, Warszawa

Publikacja: 28.05.2018

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Maria M. Boużyk (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski

Czynniki narodowy i państwowy w rozwoju moralnym człowieka a problem patriotyzmu. Refleksja w oparciu o myśl pedagogiczną Jacka Woronieckiego OP (1878–1949) – konteksty współczesne

cytuj

Pobierz PDF Pobierz

pobierz pliki

RIS BIB ENDNOTE