Psychobiograficzny model Erwina Böhma jako innowacyjne podejście do seniorów z demencją
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEPsychobiograficzny model Erwina Böhma jako innowacyjne podejście do seniorów z demencją
Data publikacji: 24.02.2018
Labor et Educatio, 2017, 5 (2017), s. 213 - 227
https://doi.org/10.4467/25439561LE.17.013.7988Autorzy
Psychobiograficzny model Erwina Böhma jako innowacyjne podejście do seniorów z demencją
Zwiększa się statystyczna długość życia człowieka, co sprawia, że seniorzy stanowią coraz liczniejszą grupę społeczną, do której adresowane są rożnego rodzaju oferty aktywizacyjne, a wśród nich także te z zakresu szeroko pojętej edukacji. Oczywistym przykładem są tu Uniwersytety Trzeciego Wieku. Rosnąca długość życia seniora oznacza jednak, że rośnie także liczba osób starszych z diagnozą demencji (otępienia). Również ci seniorzy mogą i powinni być objęci inicjatywami z zakresu geragogiki. W stanach predemencyjnych i początkach demencji jest to przede wszystkim trening mózgu. Natomiast na późniejszych etapach otępienia potrzeba interwencji holistycznej. Jej przykładem jest model psychobiograficzny Erwina Bohma. Bohm za cel stawia tzw. „reaktywację ducha” seniora, mając na myśli aktywizowanie zarówno nopsychiki (czyli sfery kognitywnej seniora), jak i tymopsychiki (czyli sfery emocjonalnej). W związku z tym Bohm proponuje siedmiostopniową skalę stopni interakcyjnych (inaczej: stopni osiągania seniora), w oparciu o którą można zarówno określić potrzeby seniora, jak i wspierać jego kompetencje. Psychobiograficzny model Bohma w innowacyjny sposób wykorzystuje metodę pracy biograficznej, adaptując ją do sytuacji seniorów z demencją. W efekcie senior nie jest redukowany do diagnozy, ale ujmowany w kategoriach osoby, czyli jako jedność bio-psycho-społeczno-duchowa.
The Erwin Böhm’s Psychobiographically Model as An Innovative Approach to Seniors with Dementia
The average length of human life is increasing, which means that older people make more and more numerous group of society. Nowadays there are a lot of different activity offers, addressed to older people, including broadly understood education offers. The Universities of Third Age are obvious example here. However, the lengthening life span means also that the number of seniors diagnosed with dementia is increasing. Older people with dementia can and should be included in geragogics initiatives. At pre-dementive (MCI) and early dementia stages it means above all brain training (ROT). Along with the progress of dementia more holistic intervention should be offered. One of them is the psychobiographic model according to Erwin Böhm. Böhm aims at so-called “reactivation of senior’s spirit”, meaning activating senior’s noopsyche (or cognitive sphere) as well as their thymopsyche (or emotional sphere). Therefore Böhm proposes seven steps scale of interaction (that is seven steps of connecting with senior) which allows to define senior’s needs as well as to enhance their competences. Böhm’s psychobiographic model uses in innovative way the biographical work method, adapting it to the situation of seniors with dementia. Thus the senior is not reduced to their diagnosis but is understood as a person, which means as a bio-psycho-social-spiritual entity.
Bac, A. (2017). Kliniczne aspekty terapii zajęciowej w geriatrii. W: E. Janus, A. Bac, A. Kulis, A. Smrokowska-Reichmann (red.) Terapia zajęciowa w geriatrii, (s. 53–101). Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
Barcikowska, M., Bilikiewicz, A. (2004). Choroba Alzheimera w teorii i praktyce klinicznej. Lublin: Czelej.
Clare, L., Woods, R.T. (2001). Cognitive rehabilitation in dementia, Hove: Psychology Press.
Bögge, B. (2009). Motopädagogische Verfahren in der Begleitung von Menschen im Vierten Lebensalter. Am Beispiel Snoezelenansatzes. Hamburg: Diplomica Verlag.Böhm, E. (1996). Alte verstehen. Grundlagen und Praxis der Pflegediagnose. Bonn: Psychiatrie-Verlag.
Böhm, E. (1999). Das psychobiografische Pflegemodel. Wien: Verlag für medizinische Wissenschaft Wilhelm Maudrich.
Böhm, E. (1999). Verwirrt nicht die Verwirrten. Bonn: Psychiatrie-Verlag. Feil, N. (1993). The Validation Breakthrough. Simple Technics for Communicating with People with Alzheimer’s Type Dementia. Baltimore, Toronto, London, Sydney: Health Professions Press.
Feil, N. (1999). Validation. Ein Weg zum Verständis verwirrter alter Menschen. München: Ernst Reinhardt Verlag.
Fröhlich, A. (1991). Basale Stimulation. Düsseldorf: verlag selbstbestimmtes leben.
GUS (2016a). Ludność w wieku 60+. Struktura demograficzna i zdrowie. http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/ludnosc/ludnosc-w-wieku-60-strukturademograficzna-zdrowie,24,1.html [dostęp: 05.07.2016].
GUS (2016b). Uniwersytety Trzeciego Wieku – wstępne wyniki badania za rok 2014/2015. http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/edukacja/edukacja/uniwersytety-trzeciego-weiku-wstepne-wyniki-badania-za-rok-20142015,10,1.html [dostęp: 10.08.2016].
Illife, S., Drennan, V., Bradford Dementia Group (2001). Primary Care and Dementia. London: Jessica Kingsley Publishers.
Kitwood, T. (1997). Dementia Reconsidered: The Person Comes First. Buckingham: Open University Press.
Janus, E. (2017). Psychologiczno-społeczne aspekty starzenia się i starości. W: E. Janus, A. Bac, A. Kulis, A. Smrokowska-Reichmann (red.) Terapia zajęciowa w geriatrii, (s. 11–36). Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
Klingenberger, H. (1996). Handbuch Altenpädagogik. Aufgaben und Handlungsfelder der ganzheitlichen Geragogik. Bad Heilbrunn: Verlag Julius Klinkhardt.
Mertens, K., (2003). Snoezelen. Eine Einführung in die Praxis. Dortmund: verlag modernes lernen.
Moniz-Cook, E., Manthorpe J. (2009). Early psychosocial interventions in dementia: Evidence-based Practice. London: Jessica Kingsley Publishers.
Specht-Toman, M. (2009). Biografiearbeit in der Gesundheits-, Kranken- und Altenpflege. Berlin-Heidelberg: Springer Verlag.
Schumacher, J. (1996). Lebenszufriedenheit im Alter – Differentielle Aspekte und Einflussfaktoren. Zeitschrift für Gerontopsychologie und -psychiatrie, 9/1996, 1–17.
Skiba A. (1996). Fördern im Alter. Integrative Geragogik auf heilpädagogischer Grundlage. Bad Heilbrunn: Verlag Julius Klinkhardt.
Smrokowska-Reichmann A. (2017). Innowacyjne metody pracy z seniorami w późnym stadium demencji. W: E. Janus, A. Bac, A. Kulis, A. Smrokowska-Reichmann (red.) Terapia zajęciowa w geriatrii, (s. 102–141). Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
Informacje: Labor et Educatio, 2017, 5 (2017), s. 213 - 227
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Psychobiograficzny model Erwina Böhma jako innowacyjne podejście do seniorów z demencją
The Erwin Böhm’s Psychobiographically Model as An Innovative Approach to Seniors with Dementia
Akademia Wychowania Fizycznego im. Bronisława Czecha, Aleja Jana Pawła II 78, Kraków
Publikacja: 24.02.2018
Otrzymano: 05.09.2017
Zaakceptowano: 12.12.2017
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY-NC-ND
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 3085
Liczba pobrań: 1366