TY - JOUR TI - Psychobiograficzny model Erwina Böhma jako innowacyjne podejście do seniorów z demencją  AU - Smrokowska-Reichmann, Agnieszka TI - Psychobiograficzny model Erwina Böhma jako innowacyjne podejście do seniorów z demencją  AB - Zwiększa się statystyczna długość życia człowieka, co sprawia, że seniorzy stanowią coraz liczniejszą grupę społeczną, do której adresowane są rożnego rodzaju oferty aktywizacyjne, a wśród nich także te z zakresu szeroko pojętej edukacji. Oczywistym przykładem są tu Uniwersytety Trzeciego Wieku. Rosnąca długość życia seniora oznacza jednak, że rośnie także liczba osób starszych z diagnozą demencji (otępienia). Również ci seniorzy mogą i powinni być objęci inicjatywami z zakresu geragogiki. W stanach predemencyjnych i początkach demencji jest to przede wszystkim trening mózgu. Natomiast na późniejszych etapach otępienia potrzeba interwencji holistycznej. Jej przykładem jest model psychobiograficzny Erwina Bohma. Bohm za cel stawia tzw. „reaktywację ducha” seniora, mając na myśli aktywizowanie zarówno nopsychiki (czyli sfery kognitywnej seniora), jak i tymopsychiki (czyli sfery emocjonalnej). W związku z tym Bohm proponuje siedmiostopniową skalę stopni interakcyjnych (inaczej: stopni osiągania seniora), w oparciu o którą można zarówno określić potrzeby seniora, jak i wspierać jego kompetencje. Psychobiograficzny model Bohma w innowacyjny sposób wykorzystuje metodę pracy biograficznej, adaptując ją do sytuacji seniorów z demencją. W efekcie senior nie jest redukowany do diagnozy, ale ujmowany w kategoriach osoby, czyli jako jedność bio-psycho-społeczno-duchowa. ABSTRAcT The Erwin Böhm’s Psychobiographically Model as An Innovative Approach to Seniors with Dementia The average length of human life is increasing, which means that older people make more and more numerous group of society. Nowadays there are a lot of different activity offers, addressed to older people, including broadly understood education offers. The Universities of Third Age are obvious example here. However, the lengthening life span means also that the number of seniors diagnosed with dementia is increasing. Older people with dementia can and should be included in geragogics initiatives. At pre-dementive (MCI) and early dementia stages it means above all brain training (ROT). Along with the progress of dementia more holistic intervention should be offered. One of them is the psychobiographic model according to Erwin Böhm. Böhm aims at so-called “reactivation of senior’s spirit”, meaning activating senior’s noopsyche (or cognitive sphere) as well as their thymopsyche (or emotional sphere). Therefore Böhm proposes seven steps scale of  interaction (that is seven steps of connecting with senior) which allows to define senior’s needs as well as to enhance their competences. Böhm’s psychobiographic model uses in innovative way the biographical work method, adapting it to the situation of seniors with dementia. Thus the senior is not reduced to their diagnosis but is understood as a person, which means as a bio-psycho-social-spiritual entity. VL - 2017 IS - 5 (2017) PY - 2018 SN - 2353-4745 C1 - 2544-0179 SP - 213 EP - 227 DO - 10.4467/25439561LE.17.013.7988 UR - https://ejournals.eu/czasopismo/labor-et-educatio/artykul/psychobiograficzny-model-erwina-bohma-jako-innowacyjne-podejscie-do-seniorow-z-demencja KW - psychobiografia KW - demencja KW - reaktywacja KW - geragogika; psychobiography KW - dementia KW - reactivation KW - geragogics