Non-European Culture Heritage in a European Museum – Strategies of (Re)presentation

One can distinguish various ways of speaking about the Other in the history of ethnography museums. The initial exotizing and objectifying attitude is being replaced by new strategies, which were developed in response to among others postcolonial studies and the new museology movement criticizing the nineteenth-century model of the institution. The new forms of exhibition presentations can be describe in term of reflective turn, which is fulfilled by emphasizing the colonial roots of mutual relations. There are also strategies touching upon the idea of a museum as a contact zone (James Clifford) or the idea of agon (popularized by Chantal Mouffe), in exhibitions following that train of thought unambiguous representation is replaced by creative meeting of different entities having equal rights. The last mentioned strategy uses tools of art in presenting non-European ­heritage.
I am interested in ways of presenting non-European collections in European museums, as well as convictions and visions behind them which are projected on the heritage of a community often deprived of voice.

 

Adamiec Z., Chodkowska W., Sabljak-Olędzka M., Historia Ostpreussisches Heimatmuseum w Królewcu 1909–1945, dzisiejszego Muzeum Budownictwa Ludowego Parku Etnograficzny w Olsztynku,Olsztynek,  2011

Archiwum Urzędu Wojewódzkiego w Olsztynie – Wydział Kultury i Sztuki, teczka nr 391, 2551, „Sprawy muzealne”, lata 1947–1956.

Białuński G., Jasiński G., A Brief History of Warmia and Mazury, Dąbrówno, 2014.

Chodkowska W., Sabljak-Olędzka M., Wieczerzak J., Wrochna E., Historia, [w:] Muzeum Budownictwa Ludowego – Park Etnograficzny w Olsztynku. 100 lat, red. E. Wrochna, Olsztynek, 2013.

Kabzińska-Stawarz I., Wśród „kościelnych Polaków”. Wyznaczniki tożsamości etnicznej (narodowej) Polaków na Białorusi, Warszawa, 1999.

Kaczmarek-Bielecka E., Oleszczuk E., Muzeum Budownictwa Ludowego w Olsztynku, [w:] Muzea skansenowskie w Polsce, red. F. Midura, Poznań, s. 149–154, 1979.

Kaźmierska K., Wywiad Narracyjny – technika i pojęcia analityczne, [w:] Biografia a tożsamość narodowa, red. M. Czyżewski, Łódź, 1997 s. 35–45.

Kempa R., Codzienność w Prusach Wschodnich w latach II wojny światowej, [w:] „Zeszyty Naukowe Muzeum Budownictwa Ludowego Park Etnograficzny w Olsztynku”, t. 3, red. E. Wrochna, Olsztynek, 2012 , 149–153.

Klonowski F., Park Etnograficzny, [w:] Olsztynek – miasto i okolice, red. M. Lossman, Olsztynek, 1970 s. 119–163.

Kufel T.,  Muzeum Budownictwa Ludowego – Park Etnograficzny w Olsztynku, [w:] Życie codzienne na dawnych ziemiach pruskich,t.165, red. D. Lewicka, Olsztynek, s. 127.

Kuźniewski B., Olsztynek. Miasto i gmina, Olsztynek, 1997.

Kuźniewski B., Obóz jeniecki Stalag IB Hohenstein, Olsztynek, 2013.

Kuźniewski B., Tannenberg 1914–2014, Olsztynek, 2014.

Kuźniewski B., Suchowiecki A., Obóz jeniecki Stalag IB Hohenstein, Olsztynek, 2013.

Murawska H., Z Kresów do Prus Wschodnich – czyli swoi wśród obcych, [w:] Życie codzienne na dawnych ziemiach pruskich, t. 196, red. S. Achremczyk, Olsztyn 2001.

Rzepkowska A., Sybiracy. Wspólnota – pamięć – narracje. Studium antropologiczne, Łódź, 2009.

Sabljak-Olędzka M., Dzieje litewskich obiektów z Osterpreussisches Heimatmuseum w Królewcu, [w:] „Zeszyty Naukowe Muzeum Budownictwa Ludowego Park Etnograficzny w Olsztynku”, t. 3, red. E. Wrochna, Olsztynek, 2012, s. 71–83.

Wieczerzak J., Muzeum Budownictwa Ludowego w Olsztynku, [w:] Muzea na Warmii i Mazurach, red. W. Ogrodziński, Olsztyn, 1974, s. 20–24.

I Became Only Pole. The Autobiographical Narratives ­Women who Survived from the Massacres of Poles in Eastern Galicia in the Years 1943–1944

The article is the result of research carried out in the Lviv region of Ukraine, author of the object of interest has made the experience of salvation from the Massacres of Poles in Volhynia and Eastern Galicia – carried out in Nazi German-occupied Poland by the Ukrainian Insurgent Army (UPA) in the years 1943–1944.The text describes the interpretation of the memories of survivors women and the impact of traumatic events on their identity. The narratives are examples of problematization memory unit associated with the experience of the border. In the text the author presented the interpretation of the life of interviewees and their attempt to cope with the tragic memories associated with the Massacres of Poles in Eastern Galicia.
 

Brencz A., Niemieckie wiejskie cmentarze jako element krajobrazu kulturowego Środkowego Nadodrza, [w:] Wspólne dziedzictwo? Ze studiów nad stosunkiem do spuścizny kulturowej na Ziemiach Zachodnich i Północnych, red  Z. Mazur, Poznań, 2000, s. 287–305.

Burak M., Okólska H., Friedhöfe des Alten Breslaus, Wrocław, 2007.

Chwistek M., Kamienna kronika we Wschowie, [w:] Wokół niemieckiego dziedzictwa kulturowego na Ziemiach Zachodnich i Północnych, red. Z. Mazur, Poznań, 1997, s. 89–116.

Chylińska D., Trudne dziedzictwo – cmentarze poniemieckie w krajobrazie kulturowym Dolnego Śląska, „Architektura Krajobrazu”, nr 1, 2007, s. 31–39.

Grzebałkowska M., 1945. Wojna i pokój, Warszawa, 2015.

Fischer A., Zwyczaje pogrzebowe ludu polskiego, Lwów, 1921.

Kochanowski J., Ziemie przechodnie, [w:] Osadnicy. Nowe życie na Ziemiach Zachodnich. Nadzieje i niemoc wobec władzy ludowej, oprac. A. Knyt, 2014, s. 143–158.

Kolbuszewski J., Cmentarze, Wrocław, 1996.

Mały słownik historii Polski, red. T. Łepkowski, Warszawa, 1959.

Mazur Z., Wprowadzenie, [w:] Wokół niemieckiego dziedzictwa kulturowego na Ziemiach  Zachodnich i Północnych, red. Z. Mazur, Poznań, 1997, s. I–XXVI.

Mazur Z., Dziedzictwo wyłączone, podzielone wspólne, [w:] Wspólne dziedzictwo? Ze studiów nad stosunkiem do spuścizny kulturowej na Ziemiach Zachodnich i Północnych, red. Z. Mazur, Poznań, 2000, s. 813–850.

Międzynarodowy Plener Rzeźbiarsko-Malarski „Pole Sztuk” w Rodowie, Gdańsk, 2007.

Michałowski A., Ochrona cmentarzy w Polsce, [w:] Sztuka cmentarna. Międzynarodowe sympozjum – październik 1993 – dokumenty, red. O. Czerner, I. Juszkiewicz, Wrocław, 1995.

Nijakowski L.M., Domeny symboliczne. Konflikty narodowe i etniczne w wymiarze symbolicznym, Warszawa, 2006.

Paprot A., Losy ewangelickich i mennonickich cmentarzy na Żuławach Elbląskich, [w:] Krajobraz kulturowy i społeczny Żuław Elbląskich, red. A.W. Brzezińska, U. Wróblewska,
P. Szwiec, Opalenica, 2012, s. 36–45.

Rudkowski T.M., Cmentarz wiejski – degradacja elementu krajobrazu kulturowego, [w:] Wieś i miasteczko u progu zagłady. Materiały Sesji Naukowej Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Wojnowice 1988, red. M. Bielska-Lach, Warszawa, 1991, s. 127–137.

Rudkowski T.M., Cmentarz Powązkowski w Warszawie, Wrocław, 2006.

Rutkowska M., Elementy polityki wobec niemieckiej spuścizny kulturowej na Ziemiach Zachodnich (1945–1950), [w:] Wspólne dziedzictwo? Ze studiów nad stosunkiem do spuścizny kulturowej na Ziemiach Zachodnich i Północnych, red. Z. Mazur, Poznań, 2000, s. 167–200.

Sikora S., Cmentarz. Antropologia pamięci, „Polska Sztuka Ludowa – Konteksty”, t. 40, 198,6 nr 1–2, s. 57–68.

Skórzyńska I., Wachowiak A., Wybrane polsko-niemieckie domeny symboliczne na ziemiach zachodnich i północnych Polski. Rytuały pojednania?, „Edukacja Humanistyczna” nr 1 (28) 2013, s. 23–35.

Sulima R., Od inskrypcji nagrobnej do prozy psychologicznej, [w:] tenże, Słowo i etos. Szkice o kulturze, Kraków, 1992.

Szkutnik W., Śladami cmentarzy mennonickich. Scenariusz lekcji, Janowo, 2006 [w:] http://www.ceo.org.pl/sites/default/files/news-files/slady_scenariusz_lekcji_szlakiem_cmentarzy_mennonickich.pdf (dostęp: 10.11.2014).

Wysiedlenia...

Wysiedlenia, wypędzenia i ucieczki 1939–1959. Atlas ziem Polski, red. W. Sienkiewicz, Warszawa, 2008.

Zglińska A., Jak ratować wiejskie cmentarze w Polsce?, Toruń, 2009

Miejsca (nie)pamięci. Funkcjonowanie wiejskich cmentarzy ewangelickich na ziemi dobrzyńskiej od ich powstania do dewastacji, [w:] Pamiętać czy zapomnieć... Miejsca pamięci we współczesnym dyskursie naukowym, red. A. Zglińska, P. Pranke, Warszawa, 2010.

The Nomadic Space in Muittalus samid birra by Johan Turi

The article introduces Muittalus samid birra (1910, An account of the Sami) by Johan Turi, the first book with a secular content written in the sami language by a sami person. The author, a wolf hunter and reindeer-breeder, describes a broad spectrum of his people’s daily life. Pictures of everyday activities are supplemented with stories about the sami people’s knowledge of the world (traditions, myths, legends).  
Turi’s book is a candid protest against the depreciation of the sami culture perpetrated by the Nordic countries (Sweden and Norway); a protest written by someone who “has witnessed the struggle of his people, or rather, his people giving in to dominating oppressors”. The article concentrates on how Turi  creates a specific “nomadic space” in his narrative. Writing – which till now has served as the effective tool of the authorities – is used in a subversive fashion by the author.  Through his narrative he creates the limitless landscape of the nomad, a space where sami people feel at home and can assert their rights.  

 

German and Jewish Organizations in Łódź in the ­Context of the Theory of Association

This article presents the profiles of German (German Cultural-Social Association; Biblical Association of the German language) and Jewish (Jewish Community of Łódź; The Ronald S. Lauder Foundation with The Magen Dawid Association and Foundation) organizations. Their activities are analyzed with regard to selected regulations of the “Associations law” and the concept of social educators. Aleksander Kamiński described associations by defining their functions. These functions are also realized in actions undertaken by German and Jewish organizations.